Brezhoneg Bro-Vear

Ar gaerell

Kontañ a ra Michel Talgen dimp penaos 'neva lazhet ur gaerell.

Met ur wech ‘ma lazhet ur gaerell ! Ur pezh gaerell vras evel-se. Oh, nom de dieu ! Mais nom de dieu ! N’onn ket petra... Marteze ‘meus bet lâret se dit c’hoazh ? Nann ! Ah, nann ‘vat ! E oan oc’h ober eu... un tamm varrakenn da... d’ar viketenn du-mañ, peogwir e oa prenet ur viketenn gant... gant Frañsoa Perrod, deus ar Penker. Hag eu... Ha me a oa oc’h ober ur rastell ha ma mamm ha ma zad a oa aet d’un eured ti... ti ma kenitervez, du-hont da Donkedeg ti... Lusieñ ar Rouz aze. Ha neuze ti ma genitervez Jeannette ha tout. Me a oa chomet er gêr met... Hag e oa ur c’hi bihan ganin, nom de dieu ! Me a derc’he da lardañ, a derc’he da lardañ. E oan oc’h ober... oc’h esa... oc’h ober... oc’h ober un tamm... un tamm eu... un tamm rastell dezhi evel-se, da laket foenn. E-kreiztre div wezenn derv du-hont ‘ba ar park. « Daonet e vo ma ene ! Ret e vo din mont da welet, emezon-me ». Ah, nom de dieu ! Hag e oa ur gae... ya, ur gaerell ! ur gaerell, ‘oa ket ur puteoz. Ur gaerell. Oh ! unan eu... unan hir, kazi evel ur wiñver. Met basoc’h. Gwenn e oa ar c’horps ha... Mallozh ma doue ! Ur morzhol a oa ganin, paotr kaezh ! ha botoù-lêr gros ! Ha ‘ma graet evel-se : « drao ! ». Manet he fenn e-keit-se. Me... me, ur c’hwistad ken e oa deut he lagad er-maez deus he fenn. Met hoñ a groge ! A soñj dit ma vije bet kroget-hoñ war ma gar ! Diskwelet ‘meus anezhi da Pa neuze, da Alain. « Oh, nom de dieu, emezañ ! ‘Teus gallet lazhañ... » « Ya ‘vat paotr ! Ken buan all ‘ma skoet ur c’hwistad war ma droad met... » E-keit-se e oa dindan ma... ma votoù-lêr. Ha me a derc’he da xxx ( ?). Ha ‘oarez ket petra a oa ganti ? Daou lapin bihan. Diwadet anezhe. Daou... div, div c’honifl. ‘Ba an terrouer. Hag unan anezhe a oa partiet ha... hag egile all a oa marvet. Hag e oa ar c’hi bihan, a derc’he da skasañ, a derc’he da skasañ. Me a oa okupet, me a oa okupet eu... ‘oa ket pres warnon oc’h ober... div rastell aze, da lakat foenn da... d’ar viketenn aze. Nom de dieu ! Met a-benn ar fin e oan aet da welet. Oh, met pa ‘ma gwelet se ! Met ur morzhol a oa ganin evuruzamant. Ha ‘ma skoet ur c’hwistad warni ! Ma botoù-lêr... ken e strake he dent... war ma botoù-lêr met... deut e oa ! he lagad er-maez kazi evel ur berlezenn. Met... hoñ a oa ur gaerell, ur gaerell.

Mais une fois j’avais tué une belette ! Une grosse belette grande comme ça. Oh, nom de dieu ! Mais nom de dieu ! Je ne sais pas... Peut-être que je t’ai déjà dit ça ? Non ! Ah, mais non ! Je faisais euh... une petite cabane pour... pour la biquette de chez moi, puisqu’on avait acheté une biquette à... à François Perrod, de ar Penker. Et euh... Et moi je faisais un râtelier et ma mère et mon père était allés à une noce chez... chez ma cousine, là-bas à Tonkedeg chez... Lucien Le Roux là. Et alors chez ma cousine Jeannette et tout. Moi j’étais resté à la maison mais... Et il y avait un petit chien avec moi, nom de dieu ! Moi je continuais de bosser, je continuais de bosser. J’étais en train de faire... d’essayer... de faire... de faire un petit... un petit euh... de lui faire un petit râtelier, pour mettre du foin. Entre deux chênes là-bas dans le champ. « Damné soit mon âme ! Il faudra que j’aille voir, dis-je ». Ah, nom de dieu ! Et il y avait une bel... oui, une belette ! une belette, ce n’était pas un putois. Une belette. Oh ! une euh... une longue, presque comme un écureuil. Mais plus basse. Le corps était blanc et... Malédiction de dieu ! J’avais un marteau avec moi, mon pauvre ! et de gros souliers en cuir ! Et j’avais fait comme ça : « vlan ! ». Sa tête était restée à cette distance-là. Moi... moi [j’avais donné] un coup violent tellement que son œil était sorti de sa tête. Mais elle mordait ! Imagine qu’elle m’ait mordu la jambe ! Je l’ai montrée à Papa alors, à Alain. « Oh, nom de dieu, dit-il ! Tu as pu la tuer... » « Mais oui mon gars ! Aussi vite j’avais donné un coup sur mon pied mais... » Elle était à cette distance-là sous mes... mes souliers. Et moi je continuais de xxx ( ?). Et tu ne sais pas ce qu’elle avait ? Deux petits lapins. [Elle les avait] saignés. Deux... deux, deux lapins de garennes. Dans le terrier. Et l’un deux étaient partis et... et l’autre était mort. Et il y avait le petit chien, qui continuait de chasser, qui continuait de chasser. Moi j’étais occupé, moi j’étais occupé euh... je n’étais pas pressé de faire... deux râteliers là, pour mettre le foin pour... la biquette là. Nom de dieu ! Mais pour finir j’avais été voir. Oh, mais quand j’avais vu ça ! Mais heureusement j’avais un marteau. Et je lui avais donné un coup violent ! Mes souliers... tellement que ses dents claquaient... sur mes souliers mais... il était venu ! son œil était sorti presque comme une perle. Mais... ça c’était une belette, belette.