Brezhoneg Bro-Vear

Brezhoneg > Galleg

karzhañ

Stummioù : adkarzhet ; garzhañ ; garzhe ; karzh ; karzhañ ; karzhe ; karzhent ; karzhet ; karzhez ; karzhit ; karzho ;

fuir

'deus ket kalz difenn nemet euh... karzhañ kwa, karzhañ

[døs kə kɑlz ’divɛn mɛd ə ’kɑrzɑ̃ kwa ’kɑrzɑ̃]

ils n'ont pas beaucoup de défense sauf euh... détaler quoi, détaler [chevreuils]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

e oa aet da gerc'hat ar garg delioù hag e oa serret an delioù pell a oa, ha pa oa arri evit serriñ anezhe, e oa naered e-barzh, « daonet e vo », eñ o komañs darc'hañ traoù 'ba ar c'harr, e oa komañset an naered da fiñval hag arriet ur gaerell emezañ, 'tije gwelet an naered o partial tout deus partout, karzhet e oant emezañ gant euh... hoñ a groge en enne hag e varvent hañ, « tak », ken prim-se

[wa ɛt tə ’gɛrχəd gɑrg ’dɛʎo a wa ’zɛrə ’ndɛʎo pɛl ə wa a pe wa ɑj wid ’zɛrĩ nɛ: wa ’ɛ:rət bɑrs ’tɑ̃wnə vo ẽ̞: ’komɑ̃z ’dɑrχɑ̃ trɛw bah χɑr wa ko’mɑ̃səd ’nɛ:rɛd də ’vĩwəl ag ɑj gɛrl meɑ̃ tiʒe ’gwɛ:ləd ’nɛ:rɛt par’tiəl tut dəs par’tut ’kɑrzə wɑ̃ɲ meɑ̃ gɑ̃n ə hɔ̃: ’grɔ:ge nenɛ a ’vɑrwɛɲ ɑ̃ tɑk ken ’prymze]

il était allé cherché son chargement de feuilles et il avait ramassé ses feuilles depuis longtemps, et quand il était arrivé pour les ramasser, il y avait des serpents dedans, « nom de dieu », lui de commencer balancer des choses dedans, les serpents avaient commencé à bouger et une belette était arrivée dit-il, tu aurais vu les serpents tous partir de partout, ils avaient détalé avec euh... elle les mordait et ils mourraient hein, « tac », aussi vite que ça

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

goude egile pa wele ma... pa gleve ac'hanomp e karzhe kuit

['gu:de e'gi:le pe 'wɛ:lɛ mə pe 'glɛwɛ ɑ̃m 'kɑrzɛ kwit]

après l'autre quand il voyait mon... quand il nous entendait il détalait [chien]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

hag an hini bihan a chome xxx (?) an daou gozh 'da gwelet ac'hanon hag e oa karzhet met an hini bihan, eñ n'anaveze ket mann ebet c'hoazh, an hini bihan a oa chomet

[a n:i 'biən 'ʃɔmɛ ? ndɔw go:z da gwɛ:ld ɑ̃w wa 'kɑrzət mɛ n:i 'biən hẽ̞: hɑ̃n'veɛ mɑ̃n'be hwas n:i 'biən wa 'ʃɔmət]

et le petit [renardeau] restait, xxx (?) les deus adultes m'avaient vu et ils avaient détalé mais le petit, il ne connaissait rien encore, le petit était resté

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

a-benn neuze e oant... e oant o karzhañ kwa hein

[bɛn ’nœhe wɑ̃ɲ wɑ̃ɲ ’kɑrzɑ̃ kwa ɛ̃]

pour alors ils... ils détalaient [troupes allemandes] quoi hein

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oare ket petra a rae na pelec'h... karzhañ, pelec'h da garzhañ

[mɛ 'wɑ:ɾɛ kə pɾɑ: rɛ na ple̞h 'kɑrzɑ̃ ple̞h də 'gɑrzɑ̃]

il ne savait pas ce qu'il faisait ni où... filer, où filer

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzhet eo

['kɑrzəd ɛ]

il a déguerpi, dégagé, filé

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

me a oa karzhet kuit gant ma botez

[me wa ’kɑrzət kwit gɑ̃n mə ’votəs]

j'avais filé avec mon sabot

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

me a garzhe kuit

[me 'gɑrzɛ kwit]

moi je filais [je détalais]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzhañ a rae... diouzhtu evel e dostaen

['kɑʁzə rɛ - dy'sty wɛl dɔs'tɑ:n]

il fuyait dès que j'approchais

traduction

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

filer

hag an hini bihan a chome xxx (?) an daou gozh 'da gwelet ac'hanon hag e oa karzhet met an hini bihan, eñ n'anaveze ket mann ebet c'hoazh, an hini bihan a oa chomet

[a n:i 'biən 'ʃɔmɛ ? ndɔw go:z da gwɛ:ld ɑ̃w wa 'kɑrzət mɛ n:i 'biən hẽ̞: hɑ̃n'veɛ mɑ̃n'be hwas n:i 'biən wa 'ʃɔmət]

et le petit [renardeau] restait, xxx (?) les deux adultes m'avaient vu et ils avaient détalé mais le petit, il ne connaissait rien encore, le petit était resté

???

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

hag an hini gozh pa 'da gwelet ac'hanon a oa karzhet

[a n:i go:s pe da gwɛld ɑ̃w wa 'kɑrzət]

et la vieille [mère renard] quand elle m'avait vu avait filé

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Arri a ray tu bennaket a-benn noz... kar karzhañ a ra !

[aj ʁɛj ty 'mnakə bɛn 'nɔ̃ːs kaʁ ˈkaʁzɑ̃ ʁa]

Il arrivera quelque part pour ce soir car il file !

[en voiture] 

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Hennezh a garzh !

[heːs ɡɑːʁs]

Il fonce !

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

bremañ 'h eo karzhet egile penn all

['bomɑ̃ hɛ 'kɑrzəd e'gi:le pɛn ɑl]

maintenant l'autre a atterri à l'autre bout [crayon tombé par terre]

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzh du-se !

[kɑrs 'tyhe]

file chez toi [fous le camp] !

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzhit pelloc'h !

['kɑrzə 'pɛlɔh]

allez plus loin !

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzhit alese !

['kɑrzəd 'lese]

dégagez d'ici !

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzhañ a ra hañ

[kɑrz ə ra ɑ̃]

il file [l'enfant] hein

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

oh ! eñ a garzhe ganin !

[o hẽ̞: 'gɑɹze gə'nĩ]

oh ! il fonçait avec moi [brancardier] !

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

partir

hennezh zo karzhet e-unan

[hẽ:s so 'kɑrzəd i'hyn]

il est parti tout seul

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

a-benn ar fin e oa karzhet kazi tout an dud kuit

[bɛn’fi:n wa ’kɑʁzət ’kɑhe tun dyt kwit]

finalement tout le monde était parti

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

ale, karzh 'ta !

['ɑle kɑrs ta]

allez, dégage [fous le camp] !

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

karzh du-se 'ta !

[kɑrs ’tyhe tɑ]

file chez toi !

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Poagn a rez. Poagn a rez. Arri eo poent dit karzhañ ?

['pwãɲ ə ʁɛs – 'pwãɲ ə ʁɛs – aj e̞ 'pwɛn dit 'kaʁzã]

Tu te donnes du mal [= tu te dépêches]. Il est temps que tu t'en ailles ?

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ya peogwir neuze e vijent prest da... karzhañ a-raok deus ar park, peotramant lampat war ar reoù all ha... a bep sort

[ja pə’gyːʁ nœhe viʒɛŋ ’pʁest tə – ’kaʁzã ’ʁoːk tøs ’paʁk – pe’tãmãn ’lãmpə waʁ ə ʁew’al a bɔp’sɔʁt]

Oui, car alors elles étaient capables de déguerpir du champ, ou bien de sauter sur les autres et tout.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

me zo o vont da garzhañ

[me zo vɔ̃n tə ’gɑʁzɑ̃]

je m'en vais

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

partir (faire –)

karzhañ

['kɑrzɑ̃]

chasser, faire partir [un animal]

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

... karzhet ac'hanon

[’kɑrzəd ’ɑ̃nɔ̃]

... m'avait viré [expulsé]

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

vider

karzhet eo ar voest

['kɑrzəd ɛ west]

la boîte est vidée

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

karzhet eo ar pouthouarn

['kɑrzəd ɛ pu'tuən]

la marmite est vidée

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

pe naetaat pe karzhañ ivez ya

[pe ne'tɑ:t pe 'kɑʁzɑ̃ ie ja]

ou nettoyer ou curer aussi oui

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

nettoyer

1. Goro ar saout, reiñ boued d'ar moc'h, karzhañ dindane. 2. Ya. Kas ar saout er-maez. 1. Kas ar saout er-maez. 2. Kerc'hat anezhe. 1. Ya. Kerc'hat anezhe, ya.

1. Goro zowt, reiñ bouet te moh, karzañ dinane. 2. Ya. Kas zowt mês. Kèrhet nè. 1. Ya. Kèrhet nè, ya.

1. Traire les vaches, nourrir les porcs, nettoyer sous eux. 2. Oui. Sortir les vaches [les emmener au champ]. Aller les chercher. 1. Oui, aller les chercher.

1. Plac'h, 1946, Pederneg
2. Plac'h, 1925, Trezelan (Bear)
(dastumet gant Riwal)

Ha hennezh peurvuiañ 'h ae, 'h ae, ma kerez, en em okupe deus al loened un tamm bihan, karzhañ dindan ar saout ha lakat an teil war e bern, ha traoù evel se, e vijent oc'h ober quoi.

A heñ pèrvuañ ’h ê, ’h ê, ma kées, non okupé deuz lwênet tamm bien, karzañ dinan zowt, a laket ’n tèil war i bèrn, a treŵ vesé, vijènt ’h or quoi.

Et lui en général, si tu veux, il s'occupait un peu des bêtes, nettoyer sous les vaches et mettre le fumier sur le tas, et des choses comme ça, ils le faisaient.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ya, karzhañ an dent

['kɑrzɑ̃ ndɛn]

oui, curer les dents

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)