Brezhoneg Bro-Vear

Brezhoneg > Galleg

peogwir

Stummioù : peneogwir ; peogwir ; peonegwir ;

parce que

Ha n'eo ket a-walc'h goro. Kas al laezh en ti a vije d'ober goude peogwir an écrémeuse a oa e-barzh an ti.

A n’ê ked wah goro. Kas lêz èn ti vijé d’or goudé pegur ’n écrémeuse oa ba ’n ti.

Et ce n'est pas tout de traire. Il fallait ensuite apporter le lait dans la maison, parce que l'écrémeuse était dans la maison.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ne oa ket brav bezañ e-kichen ar skol evel se, evel se e vije gouvezet pegoulz e vije e pinijenn peogwir me a ouie pegoulz e finise ar skol ordin.

Oa ke braw béañ kichen te skol vesé, vesé vijé gouvéet pégoulz vijé pinijenn, pégwir mé ouié pegouls finisé skol ordin.

Ce n'était pas bien d'être à côté de l'école comme ça, [car] comme ça on [les parents] savaient quand on [les enfants] était punis. Parce que moi je savais à quelle heure finissait l'école chaque jour.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ha evel se a-benn fin ar bloaz, neuze, gwir eo, ya, 'ma tremenet ma certificat peogwir ar certificat a vije tremenet da daouzek... da bevarzek vloaz .

A vesé bènn fin bla, neuhe, gwir è, ya, ma tréménet me certificat, pegur certificat vijé tréménet te dowzek... de barzek la.

Et comme ça, pour la fin de l'année, c'est vrai, j'avais passé mon certificat, parce que on passait son certificat à douze... à quatorze ans.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Pa vije d'ober mont d'ar gare da gas patatez pe un dra bennak evel se, e vije ret din mont gantañ ordin. Peogwir ne glevje ket an otoioù oc'h arruout na mann ebet.

Pé vijé d'or mon te gare de gas patates pé en dra benna vesé, vijé rét tin mon gantañ ordin. Pegur glèwché ket 'n otoio 'h aiet na mann bét.

Quand il fallait aller à la gare apporter les pommes de terre, ou quelque chose comme ça, il fallait toujours que je l'accompagne. Parce qu'il n'aurait pas entendu les voitures arriver ni rien.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Gwelet frazennoù all...

puisque

Eviton-me e oa se un dra bennak bepred peogwir feiz e douchen familiales diwarni bepred.

Witon-mé oa zé en dra bénnak bopet, pegur fé douchèn familiales diwarni bopet.

Ça représentait quelque chose pour moi en tout cas, puisque je touchais les aides familiales grâce à elle.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Met neuze, neuze en em enerve a-wezhioù. Ur c'hras kaer e vije dezhañ c'hoazh peogwir ne oa ket kat d'ober. Eñ. Eñ ne oa ket kat.

Mè neuhé, neuhé non énèrvé (a)wêjo. Hras kèr vijé deañ hoas pegur oa k' kat t'or. Eñ. Eñ oa ke kat.

Mais alors il s'énervait parfois. Ça l'arrangeait bien [pourtant] [que nous soyons là], puisque lui ne pouvait pas le faire. Lui. Il ne pouvait pas.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Beñ, hennezh a oa e-unan ivez abaoe e oa yaouank peogwir ne oa ket nemetañ.

Beñ, heñ oa ihun ie bwé oa yowank, pegur oa ke mèrtañ.

Il était seul depuis qu'il était jeune, puisqu'il n'y avait que lui.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

gwechall e vije degaset maerl 'ba euh... 'ba an douar peogwir e oa... hag e vije kokich, kokich-mor a vije lâret dioute, eñ a vije gwenn aze

[gwe’ʒɑl viʒe ’djɛsə mɛrl bah ə ban ’duar py’gy:r wa a viʒe ’kokiʃ ˌkokiʒ’mo:r viʒe lɑ:t tjɔ̃tɛ ẽ̞: viʒe gwɛn ’ɑe]

autrefois on faisait venir du maerl dans euh... dans la terre puisqu'il y avait... et il y avait des coquillages, des coquillages de mer qu'on disait, c'était blanc là

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo kaoz e oa en em gavet bern koad, bern koad a oa en em gavet aze, minabl, minabl, peogwir ni a veze o tic'harzhañ ar c'hleuz, e veze ur blantenn vihan euh... evel euh... evel ur blantenn graoñ pe ur blantenn... pe... ha goude ec'h arrie plantennoù klevez, kelvez, evel ur blantenn gistin ha neuze evel... evel ur blantenn chêne

[zes ko wa nɔ̃n gɑ:d bɛrn kwɑt bɛrn kwad wa nɔ̃n ’gɑwəd ’ɑhe ’mi:nəp ’mi:nəp pə’gu:r nim viʃe ti’hɑrzɑ̃ hlœ̃: viʃe ’blɑ̃ntən ’viən ə wɛl ə wɛl ə ’blɑ̃ntən grɔw pe ’blɑ̃ntən pe a ’gu:de ’hɑjɛ plɑ̃n’teno ’kelve ’kelve wɛl ə ’blɑ̃ntən ’gistin a ’nœhe wɛl wɛl ə ’blɑ̃ntən ʃɛ:n]

c'est pour ça que le nombre d'arbres avait augmenté, le nombre d'arbres avait augmenté là, incroyable, incroyable, puisque nous débroussaillions le talus, il y avait un petit plant euh... comme euh... comme un plant de noisetier ou un plant... ou... et après se développemaient des plants de noisetiers, noisetiers, comme un plant de châtaignier et alors comme... comme un plant de chêne

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

Ah ya ah marteze ya kazi a oa...gortoz... ul lod dontañ ne labouren ket peogwir a oa leun...ne oa ket nemet mein.

[a ja a maˈtee ja ˈkahe wa ˈgotos loːd ˈdɔ̃tɑ̃ labuˈʁɛn kət pyː wa lœn ˈwa kə mɛ mɛɲ]

Ah oui ah peut-être oui il y avait quasiment...attends... une partie du champ que je ne travaillais pas puisqu'il était plein...il n'y avait que des cailloux.

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Peogwir a-raok a oamp 'ba Sant Laorañs.

[pyː ʁoːk wɑ̃m ba zɑ̃ˈlɔːʁɑ̃s]

Puisqu'auparavant nous étions à Sant Laorañs.

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Gwelet frazennoù all...

comme

Ar patatez a vije gros quoi, ha peogwir 'nijent ur bern bouturioù, feiz, e vijent troc'het abalamour da gaout muioc'h ma kerez, abalamour da... laosket e vije ur vouturenn pe div war bep hini quoi, ma kerez, quoi, ha e vije o troc'hañ patatez e-barzh ar solier.

Patates vijé gros quoi, a pegur nijènt bèrn bouturio, fé, vijent trohet bañw te gawt muoh ma kées, bañw te... Losked vijé e vouturenn pé diw war bop ini quoi, ma kées, quoi, a vijé trohañ patates bah zoier.

Les pommes de terre étaient grosses, et comme elles avaient beaucoup de boutures, on les coupaient pour en avoir plus, si tu veux, pour... On laissait une bouture ou deux sur chacune, on coupait les pommes de terre dans le grenier.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)