Brezhoneg Bro-Vear

Brezhoneg > Galleg

taol

Stummioù : a-daolioù ; daol ; daoliad ; taol ; taolioù ; zaol ;

Gwelet an temoù An daol ha Deus taol
Gwelet an tem An taolioù

table

Hag an daol a oa e-barzh ar c'hreiz aze, ur pezh taol vras hir aze.

[a 'ndoːl wa bah 'hʁɛjz ahe – pes tol vʁas 'hiːʁ ahe]

Et la table était là au milieu, une grande et longue table.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

an daol zo ti Philippe zo graet gant ar wezenn ivin a oa ti Jean Prigent a oa aze, e-tal ar chapel aze

[ən do:l zo ti: fi'lip so gwɛt kɑ̃n 'weən 'i:vin wa ti: ʒɑ̃ priʒɑ̃ wa 'ɑhe tɑl 'ʃɑ:pəl 'ɑhɛ]

la table qui était chez Philippe est faite avec l'if qui l'y avait chez Jean Prigent là, à côté de la chapelle

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Ha feiz goude neuze deus noz e oa boutet tout an taolioù, ar c'hadorioù ha ar bankoù ha tout an traoù er-maez, ha neuze e oa dañset e-barzh an deltenn.

A fé goudé neuhé deu noz oa boutet tou ’n toio, hadorio a banko a tou ’n trèw mês, a neuhé oa dañset bah ’n dèltenn.

Et ensuite le soir, on avait poussé toutes les tables, les chaises et les bancs et tout dehors, et alors on avait dansé dans la tente.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Ha feiz neuze e oa merenn, e oamp aet da verenn, ha e oa taolioù e-barzh... ne oa ket hangar ebet e-barzh ar Veuzit, met ur pezh grañj hir, e-barzh honnezh, ha neuze e oa un deltenn. Une tente. Un deltenn.

A fé, neuhé oa mèrnn, oam èt te vèrnn, a oa toio bah... oa ked añgar bét bah Veuzit, mêd er pés kleñch hir, bah hoñs, a neuhé oa ’n dèltenn. Une tente. ’N dèltenn.

Et alors il y avait le repas de midi, on était allé manger le repas de midi dans... Il n'y avait pas de hangar au Veuzit, mais une grande et longue grange, dans cette grange, et sinon il y avait une tente.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

coup

A-wechoù ne vije ket aezet ivez. Geo, ar c'hezeg 'nije an abitud da vezañ asambles. Met kez da lakat ur gazeg na 'nije ket an abitud da vezañ gant unan all... un taol, un taol troad ha a bep sort, ne vije ket gwall interesant.

Wêjo vijé ked èzet ie. Gè, hézek nijé ’n abitut te véañ sames. Mè kês te laked gazek na nijé ke ’n abitut te véañ gan un all... En tol, en tol troat a bop sort, vijé ke gwèll intérésan.

Ce n'était pas toujours facile. Si, les chevaux habitués à être ensemble. Mais va mettre une jument qui n'est pas habituée à être avec une autre... Un coup de pied et tout, ce n'était pas très agréable.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

eñ eo an taol diwezhañ

[ẽ̞: ɛ nto:l di’weɑ̃]

ça c'est le dernier coup [le pire, aller en maison de retraite]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ eo an taol gwellañ da deskiñ ivez

[hẽ: ɛ to:l 'gwɛlɑ̃ də 'diski 'ijə]

ça c'est le meilleur coup [façon] pour apprendre aussi

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ eo an taol gwellañ da deskiñ en bihan

[hẽ: ɛ to:l ’gwɛlɑ̃ də ’diski ɛn ’biən]

ça c'est le meilleur moyen pour apprendre petit

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

a-wezhioù 'mez ket anezhañ en taol kentañ

['we:ʒo me kə neɑ̃ to:l 'kentɑ̃]

parfois je ne l'ai pas du premier coup [lecture]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Hola ! debriñ a ra ur pezh tamm en un taol evel-se ?

[ˈhola ˈdibi ʁa peːs tɑ̃m nɔ̃n tol vəˈsɛ]

Eh ben ! il mange un gros morceau comme ça en une fois ?

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

laket er-maez a-daolioù botoù

['lɑkə me̞s 'toʎo 'boto]

mis dehors à coups de pieds

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

En em debrouilh a rae gwellañ m'halle met aze 'na graet e daol avat.

[n'debʁuj ə ʁe 'gwɛlã 'male mɛd ahe na 'gwɛd i 'doːl a]

Il se débrouillait du mieux qu'il pouvait, mais là il avait réussi son coup.

Ironie, au sujet de quelqu’un qui s’est blessé.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

En taol kentañ !

Tol kentan !

[tol 'kentã]

Du premier coup !

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

Deut eo en un taol.

Doet è oe-n tol.

[dœt ɛ œn tol]

C'est venu d'un coup.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Pas tout en un taol.

Pas tout non-n tol.

[pas tut nõn tol]

Pas tout d'un coup.

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

Manket e daol.

Mankeut di tol.

[mãkət di tol]

Il a raté son coup.

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

un taol digourdi

[nto:l di’guʁdi]

un coup fumant

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

essaim

un taol-gwenan

[nto:l 'gwe:nãn]

un essaim d'abeilles

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hag amañ e oa bet euh... un taol euh... -gwesped, 'ba ar park aze

[ag ’ɑ̃mɑ̃ wa bed ə ən to:l ə ’gwespət bah pɑrg ’ɑhe]

et il y avait eu ici un essaim euh... de guêpes, dans le champ là

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

moyen

'meus ket kavet an taol

[møs kə kɑ:n to:l]

je n'ai pas trouvé le moyen

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

'meus ket kavet an taol ya

[møs kə kɑ:n to:l ja]

je n'ai pas trouvé le moyen oui

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)