Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 30 frazenn.
12

an deiz kentañ 'ma achu ma skol, ah ! sa... sakre studi !

[ˌde ˈkentɑ̃ ma ˈɑʃy ma ˈskoːl - a ˌsɑ ˌsɑkɣe ˈstyːdi]

[j'avais commencé à travailler] le premier jour que j'avais fini l'école, ah ! de sa... sacrés études !


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Noel Duval, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

pa 'mamp achu pa 'h ae div rigenn ha div rigenn ganimp

[pa mɔ̃m 'ɑʃy pə hɛ diw 'ɾi:ɟən a diw ' ɾi:ɟən gə'nym]

quand nous avions fini puisque nous faisions les rangs [de patates] deux par deux

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

pa vez achu ar vugale, ec'h a ar reoù gozh d'ar gêr gante

[pe ve 'ɑʃy vy'gɑ:le ha ɾew'go:z də ge̞:ɹ gɑ̃tɛ]

quand c'est fini les enfants, les adultes rentrent à la maison avec eux [veillée]

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

pa dapez eu... ha pa vezez o tont deus Bear e tremenez just e-fas d'ar stank ha pase 'tez achu da... a-geñver d'ar stank e troez tu-dehou war-grec'h, aze Porzh Mart 'ba krec'h du-hont, aze e oa

[pe ’dɑpɛz ə pe ve:s tɔ̃n dəz ’be:əɹ dɾe’me:nɛz ʒys fɑs tə stɑ̃ŋg a pase te ’ɑʃy də ’gẽ:vəʁ də stɑ̃ŋg ’dɾo:ɛs ty’dew waɹ’gweh ahe pɔɹz’mɑɹt bah kweh ’dy:ən ’ɑ:he wa]

quand tu prends euh... quand tu viens de Bear tu passes juste en face de l'étang et quand tu as fini de passer... au niveau de l'étang tu tournes à droite en haut, là Porzh Mart en haut là-bas, c'était là

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

didalvez-achu

[diˌdalve'ɑʃy]

fainéant fini

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

trizek loar a vez 'ba ar bloaz, met an drizekvet n'achu ket

[ˌtɾi:zɛg lwɑ:ɹ ve bah bla mɛ dɾi'ze:gəd na'ʃykət]

il y a treize lunes dans l'année, mais la treizième ne se termine pas

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

a-benn 'dez... a-benn 'dez choazet hañ ! ha goude e choazo Angela ha goude 'vo ket... 'blijo ket dezhi ken ha goude 'h ey da cheñch unan all ha goude... grit ur wech hag achu !

[be̞n de be̞n de ˈʃwɑːzəd ɑ̃ - a ˈguːde ˈʃwɑːzo ɑ̃ʒeˈla a ˈguːde ˈvokə biˈʒo kə dɛj ken a ˈguːde hɛj də ʃɛ̃ʃ yˈnɑl a ˈguːde - gwe̞d ə weʃ a ˈɑʃy]

pour quand ils ont... pour quand ils ont choisi hein [le carrelage] ! et après Angela choisira et après ça ne sera pas... ne lui plaira plus et après elle ira changer un autre et après... faites une fois et terminé !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

« fin eo ar bateroù » ya, pa vije fin tout eu... achu ar stal kwa

[fin e̞ ba’te:ʁo ja pe viʒe fi:n tud ə ’ɑʃy stɑ:l kwa]

« la messe est dite » oui, quand tout était euh... fini l'activité quoi

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

achu eo ar pardon hañ !

['ɑʃy ɛ 'pɑʁdɔ̃n ɑ̃]

la fête est finie hein [pour changer de discussion et ne pas dévoiler le secret] !

Jañ-Pier Ar C'hamm, 1948, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

Pa 'vo achu 'vo avañset mat !

Pa vo achu vo avanseut mat !

[pa vo aʃy vo avãsət mat]

Quand ça sera fini ça aura bien avancé !

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

Achu eo ar pardon.

Achu è pardon-n.

[aʃy ɛ paʁdõn]

La fête est finie.

Martial Ménard : Echu ar pardon ! (la fête est finie !)

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

fall-achu

val achu

[val aʃy]

très mauvais

Le langage figuré Emgleo Breizh Jules Gros page 86 : fall-achu, mauvais-achevé

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

didalvez-achu

didalvé achu

[didalve aʃy]

très fainéant

Le langage figuré Emgleo Breizh Jules Gros page 86 : didalvez-achu, paresseux achevé

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Achu da soup !

Achu te zoup.

['aʃy tə zup]

Finis ta soupe.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

achu eo dezhañ

[’ɑʃy ɛ ’deɑ̃]

c'est fini pour lui [coureur qui recule au classement]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

forzh pegement brav ar pardon e vez achu bepred

[fɔrs pe'gemən brɑw 'pɑrdɔ̃n ve 'ɑʃy 'bopət]

aussi beau [sympa] soit le pardon, il finit toujours

Dominik Baodour, 1965, Bear (dastumet gant Tangi)

e tremenez ur sulvezh vat, peogwir eo achu ar sizhun

[tre'me:nɛz ə 'zy:ləz vɑ:t pə'gu: hɛ 'ɑʃy ə zy:n]

tu passes un bon dimanche, puisque la semaine est finie

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

se oa war-dro... amañ e vez achu an dro belo war-tro unnek eur, unnek eur hanter

[ze wa war'tɾo: 'ɑ̃mɑ̃ ve 'ɑʃy ndɾo: 'be:lo wa tɾo: 'nɛgər 'nɛgər 'ɑ̃ntər]

ça c'était vers... ici on finit le tour à vélo vers onze heures, onze heures et demie

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

goude e devezh, pa 'nije achu e labour

['gu:de i 'dewəs pe niʒe 'hɑʃy i 'lɑ:bur]

après sa journée, quand il avait fini son travail

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

se oa war-dro... amañ e vez achu an dro belo war-tro unnek eur, unnek eur hanter

[ze wa war'tɾo: 'ɑ̃mɑ̃ ve 'ɑʃy ndɾo: 'be:lo wa tɾo: 'nɛgər 'nɛgər 'ɑ̃ntər]

ça c'était vers... ici on finit le tour à vélo vers onze heures, onze heures et demie

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 30 frazenn.
12