Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 20 frazenn.

an hini gozh a oa aet da dremen en tribunal hag eu... boñ, pa oa aet da welet ar juj, ha 'na lâret dezhi kwa, an hini gozh 'ba he c'hont a oa sur, pa 'da klevet a-berzh-mat kwa, hag ar juj 'na lâret dezhi penaos e oa ret dezhi gwelet, « ah nann ! », neuze ya, ha lâret dezhi « koll oc'h peogwir 'peus ket gwelet », met an hini gozh en ur digoriñ 'da lesket ur pezh bramm, ale ! e oa komañset neuze eu... n'onn pesort da... d'ober trouz hag an hini gozh pa oa krog 'ba an nor « met gwelet 'peus ? eme an hini gozh » « 'meus ket eme... met gant... gant an drouz emezañ hag ar c'hwezh war-lerc'h ? » « na servij ket deoc'h, aotrou, eme an hini gozh, ret eo gwelet ! »

[n:i go:z wa ɛt də ’dɾemɛn tɾi’by:nal ag ə bɔ̃ pe wa ɛt tə ’we̞:lə ʒy:ʒ a na ’lɑ:ʁt tɛj kwa n:i go:z bah i hõn a zy:ɹ pe da ’klɛwət bœʁz’mɑ:t kwa a ʒy:ʒ na ’lɑ:ʁət tɛj pə’nɔ̃:z wa ʁɛt tɛj ’gwe̞:lət a nɑ̃n ’nœ:he ja a ’lɑ:ʁət tɛj - kɔl ɔh py’gy:ʁ pœs kə ’gwe̞:lət mɛ n:i go:z nɔ̃n ’djo̞:ĩ no:ɹ da ’lɛskəd əʁ pez vʁo̞m ’ɑ:le wa ko’mɑ̃səd ’nœ:he ə nɔ̃m sɔʁd də ’do̞:bɛʁ tɾu:s a n:i go:z pe wa kʁo̞:g ba no:ʁ - mɛ ’gwe̞:lɛ pœz me n:i go:z - mœs kə me mɛ gɑ̃n gɑ̃n dɾu:z meɑ̃ a hwe:s so waʁ’lɛʁh - zɛʁ’viʃkə dah ’o̞tɾo me n:i go:z ʁɛd e̞ ’gwe̞:lət]

la vieille était allée passer au tribunal et euh... bon, quand elle était allée voir le juge, et il lui avait dit quoi, la vieille d'après ses dires était sûre puisqu'elle l'avait entendu de source sûre quoi, et le juge lui avait dit qu'il fallait voir, « ah non ! », et alors oui, et il lui dit « vous êtes perdante puisque vous n'avez pas vu », mais la vieille en ouvrant la porte avait laissé un gros pet, allez ! je ne sais qui avait commencé à gueuler et la vieille quand elle avait saisit la porte « mais vous avez vu dit la vieille ? » « non, dit... mais avec... avec le bruit et l'odeur après » « ça ne vous sert à rien monsieur, dit la vieille, il faut voir ! »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

a-wechoù war-lerc'h ur bramm e vez c'hwezh ivez koura

['we:ʒo waɹ'lɛɹh bɾo̞m ve hwe:z ie 'kuɾa]

parfois après un pet il y a de l'odeur aussi quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

lesket ur pezh bramm

['lɛskət pe:z bɾo̞m]

lâché un gros pet

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar bramm a ra mezh

[bɾo̞m ɹa me:s]

le pet fait honte

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

leskel ur bramm emezi ya, dre an toull a gac'h emezi

['lɛskəl bɾo̞m mɛj ja dɹe ntul gɑx mɛj]

« lâcher un pet » qu'elle disait oui, « par le trou qui chie »

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pa vez stenn warnañ, pa lesk ur bramm e vez laoskoc'h goude kwa

[pa ve stɛn waɹnɑ̃ pe lɛsk ə bɾo̞m ve 'lɔskɔh 'gu:de kwa]

quand il est tendu, quand il lâche un pet il est plus relâché après quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo evel an hini gozh ivez pa leske ur bramm e lâre, « pemp gwenneg lipet diwar ar meudeusin »

[ze zo wɛl n:i go:z ie pe 'lɛske bɾo̞m 'lɑ:ɹe pɛm'kwɛnɛk 'lipəd diwaɹ mœ'dœsin]

c'est comme la vieille aussi quand elle lâchait un pet, « cinq sous (gagnés au détriment ?) du médecin »

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo evel an hini gozh ivez pa leske ur bramm e lâre, « pemp gwenneg lipet diwar ar meudeusin »

[ze zo wɛl n:i go:z ie pe 'lɛske bɾo̞m 'lɑ:ɹe pɛm'kwɛnɛk 'lipəd diwaɹ mœ'dœsin]

c'est comme la vieille aussi quand elle lâchait un pet, « cinq sous (gagnés au détriment ?) du médecin »

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

aet eo ar person da Rom ha lesket ur pezh bramm

[ɛd e̞ 'pɛʁsɔ̃n də ʁɔm a 'lɛskət pez 'bʁɔm]

le curé est allé à Rome et il a lâché un gros pet

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Sant Pêr ha Sant Paol a oa aet da blantañ kaol ; hag ar c'haol a oa kaer, e oant aet gant al laer ; hag al laer a oa fin, e oa aet d'evañ gwin ; hag ar gwin a oa tomm, 'na laosket ur pezh bramm ; hag ar bramm a oa kalet, e oa kouezhet war an oaled ; hag an oaled a oa ramp, e oa kouezhet 'ba ar gambr ; hag ar gambr a oa toull, e oa kouezhet 'ba poull ; hag ar poull a oa sklaer, a oa aet d'ar gêr ; sell aze neuze !

[zɑ̃n pɛ:ʁ a zɑ̃n po:l wa ɛt tə ’blɑ̃ntə ko:l a ho:l wɑ̃ɲ kɛ:ʁ wɑ̃ɲ ɛ gɑ̃n ə lɛ:ʁ a lɛ:ʁ wa fi:n wa ɛd ’de:və gwi:n a gwi:n wa to̞m na ’lɔskə pe:z bʁo̞m a bʁo̞m wa ’kɑ:ləd wa kwed waʁ ’nwɑ:lət a ’nwɑ:lə wa ʁɑ̃m wa kwed bah gɑ̃m a gɑ̃m wa tul wa kwed bah pul a pul wa skle̞:ʁ wa ɛ də ge̞:ʁ sɛl ’ɑ:he ’nœ:he]

Saint Pierre et Saint Paul était allés planter des choux ; et les choux étaient beaux, le voleur les avait emportés ; et le voleur était malin, il était allé boire du vin ; et le vin était chaud, il avait lâché un gros pet ; et le pet était fort, il était tombé sur le foyer ; et le foyer était glissant, il était tombé dans la chambre ; et la chambre était trouée, il était tombé dans la mare ; la mare était claire, il était rentré chez lui ; et voilà !


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Joel Ar Bonnieg, 1954, Louergad (dastumet gant Tangi)

Bramm kog !

Brom kok !

[bʁɔm kɔk]

Pet de coq !

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

Sant Per ha sant Paol oa aet da blantañ kaol / Kaol oa kaer ha oa aet gant al laer / Al laer oa fin ha oa aet evañ gwin / Gwin oa tomm na laosket bramm / Bramm oa kalet / Oa kouezhet war an oaled / An oaled oa mein / Ha na torret gwalenn e gein !

Zan-n Pèr a zan-n pol wa èt a planta kol / Kol wa kèr a wa èt gan-n lèr / Lèr wa fi-n a wa èt évan gwi-n / Gwi-n wa to-m na loskeut bro-m / Bro-m wa kaleut / Wa kwèt war nwaleut / Nwaleut wa mèn /A na toreut gwaleun i gègn !

[zãn pɛʁ a zãn pol wa ɛt a plãta kol] [kol wa kɛʁ a wa ɛt gãn lɛʁ] [lɛʁ wa fin a wa ɛt evã gwin] [gwin wa tom na loskət bʁom] [bʁom wa kalət] [wa kwɛt waʁ nwalət] [nwalət wa mɛn] [a na toʁət gwalən i gɛɲ]

Saint Pierre et Saint Paul étaient allés planter des choux / Les choux étaient chers et avaient été emportés par un voleur / Le voleur était malin et était allé boire du vin / Le vin était chaud et il a lâché un pet / Le pet était dur / Il était tombé dans le foyer / le foyer était en pierre / il s'était cassé la colonne vertébrale

Du chêne au roseau Yoran embanner / Daniel Giraudon (P.99) : Pêr ha Pol Oa aet da bikañ kaol, ar c’hoal oa kaer, Oa aet gant laer, Al laer oa fin, Oa aet da evañ gwin, Ar gwin oa tomm, Neva laosket ur pezh bromm, Ar bromm oa kalet, Oa kouezhet war an oale

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

N'eus ket ezhomm da lakat ur bramm war beg ar vazh.

[nø kəd em də 'lakə bʁom waʁ beg 'va:s]

Il n'y a pas besoin de faire l'impossible pour le faire rire. [Se dit de quelqu'un qui a le rire facile, qui rit de ses propres blagues.]

Michel Bihan, ?, Plouilio (dastumet gant Julien)

N'eus ket ezhomm da lakat ur bramm war-lein an ti.

[nøs kəd em də 'lakə bʁom waʁ lɛjn 'ti]

Il n'y a pas besoin de faire l'impossible pour le faire rire. [Se dit de quelqu'un qui a le rire facile, qui rit deses propres blagues.]

Michel Bihan, ?, Plouilio (dastumet gant Julien)

N'eo ket start da lakat anezhañ da c'hoarzhin : n'eo ket ret lakat ur bramm war beg ar vazh.

[nɛ kə ’staʁd də ’lakə ’neã də ’hwɛʁzin - nɛ kø ʁɛt ’lakə ’bʁom waʁ beg ’va:s]

ça n'est pas dur de le faire rire : on est pas obligé de faire l'impossible. [Se dit de quelqu'un qui a le rire facile, qui rit de ses propres blagues.]

Petit florigène des expressions populaires bretonnes Coop Breizh Martial Ménard page 49 : derc’hel ur bramm war beg un ibil maintenir un pet sur le bout d’une cheville […] Se zo ken diaes ha derc’hel ur bramm war beg un ibil ! C’est aussi difficile que de maintenir un pet au bout d'une cheville

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

N'eo ket start da lakat anezhañ da c'hoarzhin : n'eo ket ret lakat ur bramm war beg ar vazh.

[nɛ kə 'staʁd də 'lakə 'ne:ã də 'hwɛʁzin - nɛ kə ʁɛt 'lakə 'bʁom waʁ beg 'va:s]

ça n'est pas dur de le faire rire : on est pas obligé de faire l'impossible. [Se dit de quelqu'un qui a le rire facile, qui rit de ses propres blagues.]

Petit florigène des expressions populaires bretonnes Coop Breizh Martial Ménard page 49 : derc’hel ur bramm war beg un ibil maintenir un pet sur le bout d’une cheville […] Se zo ken diaes ha derc’hel ur bramm war beg un ibil ! C’est aussi difficile que de maintenir un pet au bout d'une cheville

Michel Bihan, ?, Plouilio (dastumet gant Julien)

gant ur bramm a-dreuz

gan-n brom dreuz

[gãn bʁom dʁøz]

pour un pet de travers [contrarié pour peu de chose]

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Julien)

bramm

brom

[bʁom]

pet

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Me 'meus laosket ur bramm.

['me møs 'lɔskət 'bʁɔm]

J'ai lâché une caisse.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

hemañ zo ur bramm-kog

['hemɑ̃ zo brom kok]

c'est un pet de coq [vantard]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 20 frazenn.