Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 29 frazenn.
12

c'hwitet 'meusomp, c'hwitet meusomp da-gaout amañ, pase ar bourk, 'teus Poull ar C'hourmed, Poull ar C'hourmed

[... - ... - ˌpul ˈhuɹmət - ˌpul ˈhuɹmət]

Pleuvihan
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari-Glaod Meudal, 1946, Kerborzh (dastumet gant Tangi)

me... me 'ma graet un dro lous da hennezh, me a oa kanailh pa oan kañfard hañ ! o tont d'ar gêr deus eu... Bear amañ, kar an dour, an dour 'h arrie da lakat eu... e siri da dont en-dro te ! hag e oa d'ober... e vije (digeret ?) ha serret ha digoret (ar barier ?), ha me 'ma serret ar machin, un devezh en ur dremen, hag ar saout a oa war ar prad, pa e oa arri Pignu er gêr, a-benn neuze e oa ar saout betek o... betek o c'hof 'ba an dour, me 'ma graet ur garg dour te ! oh fri lous ! me 'meus ket bet c'hwitet tro ebet, tout 'meus graet anezhe

[ˌme ˌme ma ˌgwɛd ən ˌdɾo ˈluːs tə ˈhẽˑs - ˌme wa ˈkɑ̃naj pə wɑ̃n ˈkɑ̃faɹd ɑ̃ - ˌtɔ̃n tə ge̞ˑɹ dœz ə - ˈbeˑaɹ ˌɑ̃mɑ̃ - kaɹ ˈnduˑɹ ˈnduˑɹ ˌhɑje də ˌlɑkəd ə - i siˌɾi dɔ̃n ˈdɾo te - a wa ˌdo̞ˑɹ - viʒe ˈdjɛˑɹɛd a ˈzɛɹɛt a ˈdjo̞ˑɹət ˈbaj - a ˌme ma ˌzɛɹəd maˌʃin - ən ˈdewəz nɔ̃n ˈdɾemɛn - a ˈzo̞wd wa waɹn ˈpɾɑːt - pe wa ˌɑj piˌɲy ˈge̞ːɹ - be̞n ˈnœhe wa ˈzo̞wd ˌbetəg o - ˌbetəg o ˈhoˑv ban ˈduˑɹ - ˌme ma ˌgwɛd ə ˌgɑɹg ˈduːɹ te - o vɹi ˈluːs - ˌme møs kə ˌbe ˈhwitət ˈtɾo bet - ˌtud møz gwɛd ˈne̞ˑ]

moi... moi je lui avais joué un sale coup à celui-là, moi j'étais canaille quand j'étais gamin hein ! en revenant à la maison de euh... Bear ici, car l'eau, l'eau arrivait pour faire euh... fonctionner sa scierie pardi ! et il fallait faire... on (ouvrait ?) et on fermait et on ouvrait (la barrière ?), et moi j'avais fermé le machin, un jour en passant, et les vaches étaient sur le pré, quand Pignu est revenu chez lui, pour alors les vaches étaient jusqu'au... jusqu'au ventre dans l'eau, moi j'avais fait une sacré retenue d'eau pardi ! oh le morveux ! moi je n'ai raté aucun tour, je les ai tous fait

???

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ha 'na graet... e galon a oa c'hwitet hag e oant bet o kerc'hat anezhañ gant un helikopter aze 'ba ar Blasenn (Boujant ?) 'meus soñj

[... - i ˈgɑˑlɔ̃n wa ˈhwitət ... - ...]

et il avait fait... une crise cardiaque [litt. son cœur était raté] et ils avaient été le chercher avec un hélicoptère là à ar Blasenn (Boujant ?) je me souviens

??? Poull Boujant evit Toull Boujant (Hengoad)
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Michel Merdi, 1945, Pouldouran (dastumet gant Tangi)

eñ 'na c'hwitet warnañ

[hẽ na ˈhwitəd ˈwɑɹnɑ̃]

il [médecin] avait raté avec lui [diagnostique manqué]

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

met... me 'ma c'hwitet war hennezh

[mɛ - ˈme ma ˈhwitə waꝛ ˈhẽˑz]

mais... moi j'avais loupé celui-là [lieu-dit dans une liste]

Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

an hini 'neus c'hwitet warnañ, war e véningite, 'h an da lâret dit piv eo

[ˈnˑi nøz ˈhwitəd ˌwɑɹnɑ̃ - waɹ i venɛ̃ˌʒit - ˌhɑ̃ də ˌlɑɹt tit ˌpiw e̞]

celui qui a raté, raté [le diagnostic de] la méningite, je vais te dire qui c'est

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oa ket ur pod-soubenn ivez 'ba ar voest, e boest al lieuse 'h ae div volotenn, div volotenn a vije dit gant da gontell, ar wech kentañ raskal, raskal ar fisel abalamour dezhañ da grogañ, ya ya, ha hennezh bep ma 'h ae « diañw diañw diañw diañw ! » evel-se hag e terc'he d'amarriñ, met Ifig ar Gov neuze 'na... 'na ket bet c'hwitet war fiselenn ebet, hoñ a oa arri kozh

[wa kə put’su:bən ie ma west west ə ljøz hɛ diw vo’lotən diw vo’lotən a viʃe dit gɑ̃n də ’hɔ̃ntəl ə veʃ ’kentɑ̃ ’ɾɑskəl ’ɾɑskəl ’fisəl bɑ̃m deɑ̃ də ’gɾɔ:gɑ̃ ja ja a hẽ̞:z bop hɛ dʲɑ̃w dʲɑ̃w dʲɑ̃w dʲɑ̃w vi’se a ’dɛʁhɛ dɑ̃’mɑɾĩ mɛd ’ifig go: ’nœ:he na na kə be ’hwitət waʁ fi’se:lən bet hɔ̃: wa ɑj ko:s]

ce n'était pas un pot à soupe non plus dans la boîte, dans la boîte de la lieuse allaient deux pelottes, deux pelottes que tu devais, avec ton couteau, racler, racler la ficelle afin qu'elle adhère, oui oui, et celui-là au fur et à mesure qu'il allait « diañw diañw diañw diañw ! » comme ça et il continuait de lier, mais Yves Le Goff alors avait... n'avait jamais râté aucune ficelle, elle était arrivée vieille

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ha 'ma c'hwitet da dretañ, da dretañ anezhi

[a ma 'hwitəd də 'dɹɛtɑ̃ də 'dɹɛtɑ̃ nɛj]

et j'avais raté pour traiter, pour la traiter [la plante]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Charl ne oa ket c'hwitet kwa

[ʃɑɹl wa kə 'hwitət kwa]

Charles n'avait pas laissé passer l'occasion quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

abaoe n'eo ket bet c'hwitet, abaoe n'eo ket bet c'hwitet

[bwe ne̞ kə be 'hwitət bwe ne̞ kə be 'hwitət]

depuis il n'a pas manqué, depuis il n'a pas manqué [livraison du journal]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

gwellañ hini 'ma, hennezh zo bet klaset aze moarvat 'ba... 'ba ar reoù... 'ba ar reoù vras 'ba Gwengamp, 'na ket bet c'hwitet, ne oa ket bet brevet 'ba ar c'honkour nemet gant unan, bep gwech e vije ar gentañ, warlene oa ar gentañ deus Toulouse, hag evit ar bloaz neuze, 'meus ket gwelet al liv dioutañ, ha tout ar reoù wellañ pe dost zo manet, 'meus ket gwelet anezhe, n'eus ket arri nemet nav diwar triwec'h, an hanter anezhe

[’gwɛlɑ̃ ’hi:ni ma hẽ̞:s so be ’klɑsəd ’ɑ:he ma’hɑt bah bah ɹew bah ɹew vɹɑ:s bah ’gwɛɲɔ̃m na kə be ’hwitət wa kə be ’brɛwɛ bah ’hɔ̃ŋkur mɛ gɑ̃n yn bob gweʒ viʒe ’gentɑ̃ ar’lœ:ne wa ’gentɑ̃ døs tu’lu:s a wid bla ’nœ:he møs kə ’gwɛ:lə liw dɔ̃ntɑ̃ a tud rew ’wɛlɑ̃ pe dɔst zo ’mɑ̃:nət - mœs kə ’gwe̞:lə nɛ: nœs kəd ɑj mɛ nɑw diwaɹ ’tɾiwah ’nɑ̃təɹ nɛ:]

le meilleur que j'avais, celui-là a été classé là sans doute parmi... parmi les... parmi les meilleurs à Gwengamp, il n'avait raté... il n'avait été battu en concours que par un, à chaque fois il était le premier, l'an passé c'était le premier de Toulouse, et cette année alors, je n'en ai pas vu la couleur, et tous les meilleurs ou presque sont restés, il n'en est arrivé que neuf sur dix-huit, la moitié d'entre-eux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

amañ 'neuint c'hwitet unan, 'ba machin aze 'ba... Kerjelvestr

[’ɑ̃mɑ̃ nœɲ ’hwitəd yn bah ma’ʃin ’ɑ:he bah ke̞r’ʒelvəs]

ici ils en ont raté un, à machin là à... Kerjelvestr

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Pa vez ket graet krampouezh pell zo krampouezhenn kentañ vez c'hwitet. Honnezh a vez roet d'ar c'hi pe d'ar c'hazh.

Pa vé ke gouèt kranpous pèl zo granpouèn gèntan vé hwiteut. Hons vé rod de hi pé de haz.

[pa ve kø gwɛt kʁãpus pɛl zo gʁãpwɛn gɛntã ve hwitət] [hõs ve ʁod də hi pe də haz]

Quand on n'a pas fait de crêpes depuis longtemps la première est ratée. Elle est donnée au chien ou au chat.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

gwellañ hini 'ma, hennezh zo bet klaset aze moarvat 'ba... 'ba ar reoù... 'ba ar reoù vras 'ba Gwengamp, 'na ket bet c'hwitet, ne oa ket bet brevet 'ba ar c'honkour nemet gant unan, bep gwech e vije ar gentañ, warlene oa ar gentañ deus Toulouse, hag evit ar bloaz neuze, 'meus ket gwelet al liv dioutañ, ha tout ar reoù wellañ pe dost zo manet, 'meus ket gwelet anezhe, n'eus ket arri nemet nav diwar triwec'h, an hanter anezhe

[’gwɛlɑ̃ ’hi:ni ma hẽ̞:s so be ’klɑsəd ’ɑ:he ma’hɑt bah bah ɹew bah ɹew vɹɑ:s bah ’gwɛɲɔ̃m na kə be ’hwitət wa kə be ’brɛwɛ bah ’hɔ̃ŋkur mɛ gɑ̃n yn bob gweʒ viʒe ’gentɑ̃ ar’lœ:ne wa ’gentɑ̃ døs tu’lu:s a wid bla ’nœ:he møs kə ’gwɛ:lə liw dɔ̃ntɑ̃ a tud rew ’wɛlɑ̃ pe dɔst zo ’mɑ̃:nət - mœs kə ’gwe̞:lə nɛ: nœs kəd ɑj mɛ nɑw diwaɹ ’tɾiwah ’nɑ̃təɹ nɛ:]

le meilleur que j'avais, celui-là a été classé là sans doute parmi... parmi les... parmi les meilleurs à Gwengamp, il n'avait râté... il n'avait été battu en concours que par un, à chaque fois il était le premier, l'an passé c'était le premier de Toulouse, et cette année alors, je n'en ai pas vu la couleur, et tous les meilleurs ou presque sont restés, il n'en est arrivé que neuf sur dix-huit, la moitié d'entre-eux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

gwellañ hini 'ma, hennezh zo bet klaset aze moarvat 'ba... 'ba ar reoù... 'ba ar reoù vras 'ba Gwengamp, 'na ket bet c'hwitet, ne oa ket bet brevet 'ba ar c'honkour nemet gant unan, bep gwech e vije ar gentañ, warlene oa ar gentañ deus Toulouse, hag evit ar bloaz neuze, 'meus ket gwelet al liv dioutañ, ha tout ar reoù wellañ pe dost zo manet, 'meus ket gwelet anezhe, n'eus ket arri nemet nav diwar triwec'h, an hanter anezhe

[’gwɛlɑ̃ ’hi:ni ma hẽ̞:s so be ’klɑsəd ’ɑ:he ma’hɑt bah bah ɹew bah ɹew vɹɑ:s bah ’gwɛɲɔ̃m na kə be ’hwitət wa kə be ’brɛwɛ bah ’hɔ̃ŋkur mɛ gɑ̃n yn bob gweʒ viʒe ’gentɑ̃ ar’lœ:ne wa ’gentɑ̃ døs tu’lu:s a wid bla ’nœ:he møs kə ’gwɛ:lə liw dɔ̃ntɑ̃ a tud rew ’wɛlɑ̃ pe dɔst zo ’mɑ̃:nət - mœs kə ’gwe̞:lə nɛ: nœs kəd ɑj mɛ nɑw diwaɹ ’tɾiwah ’nɑ̃təɹ nɛ:]

le meilleur que j'avais, celui-là a été classé là sans doute parmi... parmi les... parmi les meilleurs à Gwengamp, il n'avait raté... il n'avait été battu en concours que par un, à chaque fois il était le premier, l'an passé c'était le premier de Toulouse, et cette année alors, je n'en ai pas vu la couleur, et tous les meilleurs ou presque sont restés, il n'en est arrivé que neuf sur dix-huit, la moitié d'entre-eux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

c'hwitet on

['hwitəd ɔ̃]

je me suis trompé

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

aze 'h omp c'hwitet, « en em vaegnañ »

['ɑhe hõm 'hwitət - nõn 'vɛɲã]

là nous échouons [à trouver le terme breton], « se baigner »

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

egile all a oa difaraket hag evel-se... met ar pezh a vo bet a vo bet bepred hag ar pezh ne vo ket... met amañ e oant c'hwitet war ma forzh, amañ pa oa kistion da goudroniñ, ma kar... ma kar bezañ skoet ur c'hamionad mein deus talek ar pignon e vije bet plat evel... evel du-hont, gwelet a rez

[e’gi:le ɑl wa ˌdifa’rɑkət a vi’se mɛ pe:z vo bet vo bed ’bopət a pez vo kə mɛ ’ɑ̃mɑ̃ wɑ̃ɲ ’hwitəd war ma bɔrs ’ɑ̃mɑ̃ pwa kis’tiɔ̃n da gu’dɾɔ̃:nĩ ma kar ma kar be ’skoəd ə hɑ̃’mjɔ̃:nə mɛɲ dəs ’tɑlɛk ’piɲɔ̃n viʒe be plɑt wɛl wɛl ’dyɔ̃n gwɛ:l ə res]

l'autre là [barrière] était défoncée et comme ça... mais il y aura ce qu'il y aura, et ce qu'il n'y aura pas... mais ici ils s'étaient plantés pour ma cour, ici quand il était question de goudronner, s'il avait voulu... s'il avait voulu benner un camion de pierres à partir du pignon, ça aurait été plat comme... comme là-bas, tu vois

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

'ma ket c'hwitet paotr

[ma kə ’hwitə pɔt]

je n'avais pas râté [pose de la charpente avec une grue]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

c'hwitet 'neus

['hwitɛ nøs]

il a râté

Jañ-If Bihan, 1946, Lannuon (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 29 frazenn.
12