Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 42 frazenn.
123

1. oh ! 'vez ket gwerzhet don de famille hañ ! 2. fidedoue geo 'vat ! 1. me zo ganet aze 2. ... kuit da leskel anezhañ da goll 1. 'vo ket gwerzhet lec'h on-me ganet memestra 2. tout an traoù a vez gwerzhet 'vat plac'h kaezh 1. oh ! xxx ( ?) e vin-me bev 'meus ket c'hoant e ve gwerzhet, neuze 'h in en dizesper 2. fasil eo dit, me pa... pa... pa 'h in ac'hann, amañ e vo gwerzhet ivez, piv 'neus ezhomm deus hemañ ? tout 'deuint bep a di nevez, ar re-seoù a vez gwerzhet tout 1. oh ! tiez kozh a vez graet traoù chik gante pa vez arc'hant ivez

1. [o - ˌve kə ˈgwɛɹzə ... ɑ̃] 2. [fidəˈduˑe ge̞ ha] 1. [ˈme zo ˈgɑ̃nəd ˌɑhe̞] 2. [ˌkwit tə ˈlɛskə ˌneˑɑ̃ də ˈgo̞l] 1. [ˌvo kə ˈgwɛɹzə ˌle̞x hɔ̃ ˈgɑ̃ːnə ˌme mo̞sˈtɹɑ] 2. [ˌtun ˈtɾɛw ve ˈgwɛɹzət a ˌplɑx ˈkɛːs] 1. [o - ? vĩ ˌme ˈbew ˌmøs kə ˈhwɑ̃n ve ˈgwɛɹzəd - ˌnœhe hĩ ndiˈzespəɹ] 2. [ˈvasil e̞ ˌdit - ˈme pa pa - pa ˌhĩ ˈhɑ̃n - ˌɑ̃mɑ̃ vo ˈgwɛɹzəd ˌiˑe - ˌpiw nøz ˌem dœs ˈhemɑ̃ - ˈtud dœɲ ˌbo̞b ə ˌdi ˈnewe - ˈzew ve ˈgwɛɹzət ˌtut] 1. [o - ˌtiˑe ˈkoːz ve ˌgwɛt tɹɛw ˈʃig ˌgɑ̃te̞ pa ve ˈɑɹhɑ̃n ˌiˑe]

1. oh ! on ne vend pas un don de famille [maison] hein ! 2. mais bien sûr que si ! 1. moi je suis née là 2. ... pour ne pas le laisser perdre 1. on ne vendra pas là où je suis née quand même ! 2. mais on vend tout ma pauvre fille 1. oh ! xxx ( ?) je serai vivante je ne veux pas que ce soit vendu, alors je mourrai de désespoir 2. c'est normal pour toi, moi quand... quand... quand je partirai d'ici, ici ce sera vendu aussi, qui a besoin d'elle [maison] ? ils ont tous une maison neuve chacun, celles-là sont toutes vendues 1. oh ! les vielles maisons on en fait des jolis trucs quand il y a de l'argent aussi

1. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
2. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
(dastumet gant Tangi)

pa oa arri ma vamm du-hont e oa ur chapel gaer du-hont a soñj dit-te ! hag e vije des... on faisait... e vije graet gousperoùioù ha neuze e vije stalioù, 'ba... 'ba eu... al lanneg e-fas, ul lanneg vrav a oa e-fas, hag e vije stalioù bihan ha traoù, d'ar c'houlz e oa arri ma vamm du-hont, hañ !? hag ur chapel gaer, hag e oa laosket da vont traoñ, hag e oa laosket ar chapel-se da vont traoñ, hag e oa evel nevez, ya, ar c'hloc'h ha tout hag o son, chik !

[pe wa ˌɑj mə ˈvɑ̃m ˌdyˑən wa ˌʃɑpəl ˈgɛːꝛ ˌdyˑən ˌʒɔ̃ˑʒ ˈdit te - a ˌviˑʒe dɛ - ... - ˌviˑʒe ˌgɛd guspeˈꝛojo a ˌnœhe ˌviˑʒe ˈstɑjo - ba bah ə - ˈlɑ̃nəg ˈvɑs - ˌlɑ̃nəg ˈvɹɑw wa ˈvɑs - a viʒe ˌstɑjo ˈbiˑən a ˈtɾɛw - də ˈhulz wa ˌɑj mə ˈvɑ̃m ˌdyˑən - ɑ̃ː - a ˌʃɑpəl ˈgɛːꝛ - a wa ˈlo̞skə ˌvɔ̃n ˈtɾo̞w - a wa ˈlo̞skə ˈʃɑpəl ze də ˌvɔ̃n ˈtɾo̞w - a wa we̞l ˈneːve - ˌjɑ - ˈhlɔx a ˈtut a ˈsɔ̃ˑn - ˈʃik]

quand ma mère était arrivée là-bas, il y avait une belle chapelle là-bas, tu imagines ! et il y avait des... on faisait... on faisait des vêpres et il y avait aussi des étals, dans... dans euh... la lande en face, il y avait une grande lande en face, et il y avait de petits étals et tout, à l'époque où ma mère était arrivée là-bas, hein !? et une belle chapelle, et on l'avait laissée tomber en ruine, et on avait laissé cette chapelle-là tomber en ruine, et elle était comme neuve, oui, la cloche et tout et elle sonnait, belle !

Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

1. tramouilhat an traoù 'ba en e c'henou 2. ah ya ! evel... gwechall e vije chik neuze marteze ivez ? 1. ah ! hennezh a chike ya, n'eo ket 2. nann, n'eo ket se ? derc'hen da dramouilhat, nann, n'eo ket se c'hoazh ? 1. nann nann, tramouilhat pe... oc'h esae tramouilhat da gig 'debrez ket anezhañ kwa 2. se marteze, ah ya ! ma n'a ket war-draoñ 1. nann, n'a ket war-draoñ nann

1. [tɹaˈmujə ˈntɾɛw ban i ˈheːno] 2. [a ja we̞l - gweˈʒɑl viʒe ˈʃik ˌnœe maˈtee ˌie] 1. [a - hẽːs ˈʃike ja - ˌne̞ kət] 2. [nɑ̃n - ˌne̞ kət ze - ˈdɛɹhɛn dɹaˈmujət - nɑ̃n - ˌne̞ kət ze hwas] 1. [nɑ̃n nɑ̃n - tɹaˈmujət pe - ˈhɛsɛ dɹaˈmujə də ˈgic dɛˈbes kə ˌneˑɑ̃ kwa] 2. [ze maˈteˑe - a ja - ma ˌna kə waɹˈdɾo̞w] 1. [nɑ̃n - ˌna kə waɹˈdɾo̞w nɑ̃n]

1. mâchouiller les choses dans sa bouche 2. ah oui ! comme... autrefois il y avait la chique alors peut-être aussi ? 1. ah ! il chiquait oui, ce n'est pas ça 2. non, ce n'est pas ça ? continuer de mâchouiller, non, ce n'est pas ça non plus ? 1. non non, mâchouiller ou... en essayant de mâchouiller ta viande tu ne la manges pas quoi 2. àa peut-être, ah oui ! si ça ne descend pas 1. non, ça ne descend pas non

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

hag unan all, 'ma klevet, fin, se zo etrezomp hañ ivez ! e oan 'ba... 'ba eu... 'ba ur stal dilhad 'ba en Gwengamp, hag e oa unan arri oadet hag e oa he merc'h ganti, arri c'hwezek pe seitek vloaz, ha fidedoulle e oa oc'h esa ur robenn ivez hag e oa deut da... da welet ac'hanon da... da c'houll ganin ivez « petra a lârez deu... deus ma merc'h ? » hag-eñ e oa chik, « gant he robenn, emezi, kar... ya, met fort eo un tamm deu... deus ar pelochonoù ! » petra a oa ar pelochonoù ? les seins ! gwelet a rez, ya ! pelochonoù a rae

[a ə ˈnɑl - ma ˈklɛwət - fin ze zo ˌtɾeˑɔ̃m ɑ̃ ˌiˑə - wɑ̃n bah bah ə - bah ˌstɑˑl ˈdijad ban ˈgwɛɲɔ̃m - a wa ˈyˑn ˌɑj ˈnwɑːʒət a wa i ˈmɛɹx kɑ̃ti - ˌɑj ˈhweːzɛk pe zɛjˈtɛg la - a fidəˈdule̞ wa ˈhɛsa ˈɹoːbən ˌiˑə a wa ˈdœd də də ˌwe̞ld ˈɑ̃ːnɔ̃ də - də ˈhul gɑ̃ˌnĩ iˑe - pɹɑ ˌlɑːɹez dœ dœz mə ˈmɛɹx - eˈgẽ wa ˈʃik - gɑ̃n i ˈɹoːbən me̞j - kaɹ ˌja - mɛt ˌfɔɹd e̞ tɑ̃m dœ dœs pølo̞ˈʃɔ̃no - ˌpɾɑ wa pølo̞ˈʃɔ̃no - ... - ˌgwe̞ˑl ə ɹez ja - pølo̞ˈʃɔ̃no ɹe]

et une autre, que j'avais entendue, enfin, ça c'est entre-nous hein aussi ! j'étais à... dans euh... dans un magasin de vêtements à Gwengamp, et il y avait une personne âgée qui était avec sa fille, ayant dans les seize ou dix-sept ans, et nom d'un chien elle était en train d'essayer une robe aussi et elle était venue... me voir pour... pour me demander aussi « que dis-tu d... de ma fille ? » alors qu'elle était élégante, « avec sa robe, dit-elle, car... oui, mais elle est forte un peu... des « seins » ! » c'était quoi les « seins » ? les seins ! tu vois, oui ! elle disait les « seins »

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

sell 'ba ar mezelour penaos out chik

[zɛl bah miˈliːuʁ pəˈnɔ̃ːz ut ʃik]

regarde dans le miroir comme tu es beau

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

n'int ket gwall chik ya

[niɲ cə 'gwɛl ʃig ja]

ils ne sont pas très beaux oui [hommes]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha pa 'h aen da pardoniñ e vije lâret din « te 'teus ur bragoù chik avat, deus pelec'h 'teus bet hennezh ? ah ! deus ti Isa ar C'houlz ! eno zo traoù a galite vat ha marc'hat-mat ! »

[a pa hɛn da paɾ'dɔ̃:nĩ viʃe 'lɑ:ʁə dĩ te tœz 'bɹɑ:go ʃik ha dœs pe'le̞h tœz be hẽ:s a des ti iza huls 'e:no so tʁɛw ga'lite vɑ:t a ˌmaʁha'mɑ:t]

et quand j'allais faire les pardons on me disait « toi tu as un beau pantalon, d'où as-tu eu celui-là ? ah ! de chez Isa Le Coulz ! là-bas il y a des choses de bonne qualité et bon marché ! »

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ah ya, hennezh zo chik dit avat !

[a ja hẽ̞:s so ʃig dit a]

ah oui, celui-ci est beau sur toi [pull]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

leun-chik

[lœn'ʃik]

complètement rempli

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

chik ha brav !

[ʃik a bʁɑw]

très joli !

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ha ma zad a chike, hag ec'h ampiche ar chik da disec'hañ, e lake tael en-dro dezhe

[a mə dɑ:d 'ʃike a hɑ̃m'piʃe ʃig də di'ze:hɑ̃ 'lɑke tɛ:l dʁo dɛ:]

et mon père chiquait, et il empêchait la chique de se dessécher, il mettait de la patience autour

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ur bugel chik eo, minabl

[’vy:gəl ʃig ɛ ’minap]

c'est un enfant très mignon

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Leun-chik eo.

loen chik è.

[lœn ʃik ɛ]

C'est plein à ras bord [pour un liquide]

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

leun-chik

loen chik

[lœn ʃik]

bien remplie

Le langage figuré Emgleo Breizh Jules Gros page 86 : leun-chik, plein tout à fait

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Chik ha koant.

Chik a kwan-n.

[ʃik a kwãn]

Bien habillé et mignon.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

merc'hed chik (gwashoc'h marc'had ?)

['mɛrhɛt ʃik 'wɑsɔh mɑ'hɑt]

de belles femmes ce qu'il y a de pire

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

chik he bugale

[ʃik i by'gɑ:le]

ses enfants mignons

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

leun-chik a dud

[lœn ʃik dyt]

plein de monde, foule de gens

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Leun-chik avaloù a zo e-barzh.

[lœn ʃik aˈvɑːlo zo baʁs]

Il y a plein de pommes dedans. [dans l'arbre]

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

hemañ da vihanañ eu... zo fur, hemañ da vihanañ zo... zo ur paotr chik, hemañ da vihanañ zo un den evel zo gleet

['hemə də vi'ɑ̃nɑ̃ ə zo vy:ʁ - 'hemə da vi'ɑ̃nɑ̃ zo zo po̞t'ʃik - 'hemə da vi'ɑ̃nɑ̃ zo 'nde:n we̞l zo 'gle:ət]

celui-ci au moins euh... est sage, celui-ci au moins est... est un bel homme, celui-ci au moins est un homme comme il faut

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 42 frazenn.
123