Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 14 frazenn.

evel an naved gwechall kwa, e reont had, ar re-se a ra o jeu o-unan kwa, diwan ha kreskiñ hag eu... dihadañ a ra, evit an deizioù pa vefont darev, pa vo heol, e strakont ha neuze pouf ! e gouezho an had en traoñ

[wɛl na’vɛt gwe’ʒɑl kwa ɹɑ̃ɲ hɑ:d ɹee ɹa o ʒœ: o’hyn kwa ’diwɑ̃n a ’kɹeskĩ ag ə di’hɑ:dɑ̃ ɹa win ’dejo pe vɔ̃ɲ dɑɹw pe vo ’hɛwɔl ’stɹɑkɔ̃ɲ a ’nœ:he puf ’gwe:o nɑ:t tɾo̞w]

comme la navette autrefois quoi [navette sauvage], elles font des graines, celles-là se reproduisent toutes seules quoi, germer et grandir et euh... elle égrène, ces jours-ci quand elles seront mûres, quand il y aura du soleil, elles éclateront et alors pouf ! les graines tomberont à terre

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ed ha traoù evel-se, ma diwanent, ma tapes lakat anezhe da diwan, e oa sur kwa, aze 'teze ket preñved na traoù all kwa, moarvat ne vezent ket kat da voutañ o fri

[e:d a tɾɛw və'se ma di'wɑ̃nɛɲ ma 'dɑpɛz 'lɑkə nɛ: 'diwɑ̃n wa zy:ʁ kwa 'ɑ:he tiʒe kə 'pʁẽ̞:vəd na tʁɛw al kwa ma'hɑt viʒɛɲ kə kɑt tə 'vutɑ̃ o vʁi:]

du blé et des choses comme ça, s'ils germaient, si tu arrivaient à les faire germer, c'était sûr quoi, là tu n'avais pas de vers ni d'autres choses quoi, sans doute qu'ils n'étaient pas capable de fourrer leur nez [vers dans la terre dure]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hemañ ma... ma... ma 'neus brank, ma emañ e limit aze evit ar bloaz, boñ, ma arri amañ da diwan kwa boñ, eñ pa... pa... pa 'no graet ur c'hef aze, gwelet 'peus, e vo hir kwa, hag e rey had, ha neuze e terc'h, e terc'h da greskiñ war partout kwa

[’hemɑ̃ ma ma ma nøz bɾɑ̃ŋk ma mɑ̃ i ’limid ’ɑ:he wid blɑ: bɔ̃ ma hɑj ’ɑ̃mɑ̃ də ’diwɑ̃n kwa bɔ̃ hẽ: pe pe pe no gwɛt hef ’ɑ:he gwe̞:l pøs vo hi:ɹ kwa a ɹɛj hɑ:d a ’nœ:he dɛɹh dɛɹh tə ’gɹeskĩ waɹ paɹ’tut kwa]

celui-ci si... si... s'il a une branche, si sa limite est là cette année, bon, s'il arrive ici à germer quoi bon, lui quand... quand... quand il a fait une souche là, vous avez vu, il est long quoi, et il fera des graines, et alors il continue, il continue de grandir dans toutes les directions quoi [trèfle]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

evel ar c'hegined hag an traoù-se aze eu... a blant eu... mez ha traoù aze, ar re-se te a diwan goude peogwir...

[wɛl hi’gi:nəd an tɾɛw ze ’ɑ:e ə blɑ̃n ə me:s a tɾɛw ’ɑ:he ’re:e te ’diwɑ̃n ’gu:de py’gy:ʁ]

comme les geais et tout là euh... qui plantent euh... des glands et tout là, ceux-là tiens germent après puisque...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

me 'ma reoù diwan

[me ma rew ’diwɑ̃n]

j'en avais certains germés

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, ur winizhenn pa diwan kwa, a rae div pe deir... div pe deir delienn kwa, met deus traoñ 'neus un troad neuze, pa vez lâret « kefiañ » e ra brankoù kwa, etaliñ kwa

[ja wi’ni:zən pe ’diwɑ̃n kwa ɹe diw pe dɛ:ɹ diw pe dɛ:ɹ ’dɛʎən kwa mɛ dəs tɾo̞w nœs twɑ:d ’nœ:he pe ve ’lɑ:ɹə ’ke:vjɑ̃ ɹa ’bɾɑ̃ŋko kwa e’tɑ:lĩ kwa]

oui, un grain de blé quand il germe quoi, il faisait deux ou trois... deux ou trois feuilles quoi, mais du bas elle a un pied quoi, quand on dit « taller » elle fait des branches quoi, s'étaler quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ah ya, pa dape diwan ervat pa... pa veze laket d'ar c'houlz-se gant kezeg brav an douar aze, war-lerc'h potaj pe un tamm bennak aze e veze muioc'h blod an douar kwa, aze e (frize ?) kwa, ma tapes lakat anezhañ en etat aze

[a ja pe ’dɑpe ’diwɑ̃n vɑ:t pe pe viʒe ’lɑkə də ’huls:e gɑ̃n ’ke:zɛk bɹɑw ’ndu:aʁ ’ɑ:he waʁ’lɛʁh ’potaʃ pe dɑ̃m mə’nɑ:g ˌɑ:he viʒe ’my:ɔh blœ:d n’du:aʁ kwa ’ɑ:e ’vɹi:ze kwa ma ’dɑpɛz ’lɑkə neɑ̃ ’netɑd ’ɑ:he]

ah oui, quand il arrivait à germer parfaitement quand... quand on préparait parfaitement la terre à cette époque-là avec des chevaux là, après des betteraves ou autre chose là, la terre était plus molle quoi, là elle (fraisait ?) quoi, si tu arrivais à la préparer parfaitement

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, an delioù ha tout, se a vrein met an had, na posubl e vezont glas, a diwan bepred

[ja: ən 'dɛjo a tut ze vrɛɲ mɛ nɑ:t na poʃyb vɛɲ glɑ:s ə 'diwɑ̃n 'bopət]

oui, les feuilles et tout pourrissent, mais la semence, quand bien même elle est verte, elle germe toujours

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

diwan eo ar patatez ?

[’diwɑ̃n ɛ pa’tɑtəs]

les patates sont levées ?

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

an ed a oa... a oa... e veze ezhomm da hadañ anezhañ dam dezhañ da vezañ diwan kwa a-benn... a-benn ec'h arrie ar goañv kazi

[ne:d wa wa viʒe e:m də ’hɑ:dɑ̃ neɑ̃ dɑ̃m teɑ̃ də ’veɑ̃ ’diwɑ̃n kwa bɛn bɛn ’hɑjɛ ’guɑ̃ ’kɑhe]

le blé était... était... il fallait qu'il soit semé afin qu'il ait levé quoi pour... lorsque l'hiver arrivait quoi

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

diwan eo an ed

[’diwɑ̃n ɛ ne:t]

le blé est sorti de terre

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

kazi diwan

['kɑhe 'diwɑ̃n]

presque germés

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

... a diwan evel mann ebet

['diwãn wɛl mãn bet]

... germe comme un rien

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, an delioù ha tout, se a vrein met an had, na posubl e vezont glas, a diwan bepred

[ja: ən 'dɛjo a tut ze vrɛɲ mɛ nɑ:t na poʃyb vɛɲ glɑ:s ə 'diwɑ̃n 'bopət]

oui, les feuilles et tout pourrissent, mais la semence, quand bien même elle est verte, elle germe toujours

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 14 frazenn.