Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 45 frazenn.
123

pa oa arri se ganin, eu... 'h aen 'ba eu... surtout pa vije ret stasioniñ, peotramant e skoen 'ba un oto ha 'ba unan all ha 'meus... 'meus drailhet... daou aksidant 'meus renket deklariñ han-se, hag en em eskuziñ c'hoazh, 'ma graet ma genaouegez

[pe wa aj ˌze gəˌnĩ - ə - hɛn bah ə - syɹˌtut pe ˌviʒe ˌɹɛt staˈsjo̞ːnĩ - pəˌtɑ̃m ˈskoˑɛn bah ˈnoto a bah ˈnɑl a møs - møz ˈdɹɑjət - do̞w akˈsiːdɑ̃n møz ˈɹɛŋkə deˈklɑˑɹĩ ɑ̃ˌse - a nɔ̃n ɛsˈkyːzĩ ˌhwɑs - ma ˌgɛd mə geno̞ˈweːgəs]

quand ça m'était arrivé, euh... j'allais à euh... surtout quand il fallait stationner, ou sinon je heurtais une voiture ou une autre et j'ai... j'ai abîmé... j'ai dû déclarer deux accidents par conséquent, et s'excuser encore, j'avais fait ma niaise

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

ma zad 'na ur velo met ma mamm 'na ket, han-se ur velo plac'h n'eo ket ur velo paotr hañ ! ha dija e oa ret din deskiñ mont, met graet 'ma prim 'vat, kavet 'ma drailhet ma... ma bennoù-glin met ingal eo, desket 'ma bepred

[mə ˈzɑːd na ˈveːlo mɛ mə ˈmɑ̃m ˌna kət - ɑ̃nˌse ˈveːlo ˈplɑx ˌne̞ kə ˌveˑlo ˈpo̞ˑd ɑ̃ - a deˌʒa wa ˌɹɛt tĩn ˌdiskĩ ˈmɔ̃n - mɛd ˌgɛd ma ˈpɹim hat - ˌkɑˑd ma ˈdɹɑjɛ mə - mə ˌbe̞no ˈgliːn mɛ ˈingal e̞ - ˈdiskə ma ˌbopət]

mon père avait un vélo mais ma mère n'avait pas, puisqu'un vélo de fille ce n'est pas un vélo de garçon hein ! et déjà je devais apprendre à monter dessus, mais j'avais fait vite, j'avais trouvé le moyen d'abimer mes... mes genoux mais peu importe, j'avais appris quand même

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

hag e oa kouezhet ar c'hurun warnañ ha 'na ket fiñvet, le tonnerre e oa kwa, e oa kouezhet warnañ, ha... Célestine a oa 'ba an traoñ, bremañ eo marv ivez, hag e oa... o vont da reiñ laezh d'ar viketenn, pe da c'horo ar viketenn, ha pa oa... 'na gwelet ar voulenn eu... ar voulenn dan oc'h arriet, hag e oa bet grilhet tout he vlev dezhi, han-se 'na bet chañs hein ! ha dilhad he dad a oa... aet d'ar c'hoad-tout eu... degajet, drailhet tout

[a wa ˌkwed ˈhyːʁyn ˌwaʁnɑ̃ ˌna kə ˈvĩwət - ... wa kwa - wa ˌkwe ˌwaʁnɑ̃ - a - ... wa bah ˈtʁo̞w - ˈbʁœmɑ̃ he̞ ˈmɑʁw ˌiˑe - a wa - ˌvɔ̃n də ˌʁɛɲ ˈle̞ːz də viˈkɛtən - pe də ˈhoːʁo viˈkɛtən - a pe wa - na ˌgwe̞ˑlə ˈvuːlən ə - ˌvuːlən ˈdɑ̃ːn ˌhɑjət - a wa ˌbe ˈgʁijət ˌtud i ˈvlɛw ˌde̞j - ɑ̃ˌse na ˌbe ˈʃɑ̃ˑz ɛ̃ - a ˈdiʎad i ˈdɑˑd wa - ˌɛt tə ˈhwɑt ˌtud ə - deˈgɑːʒəd ˈdʁɑjət ˌtut]

et la foudre était tombé dessus et elle n'avait pas bougé [tour], c'était le tonnerre quoi, il était tombé dessus, et... Célestine était en bas, elle est morte aussi maintenant, et elle était... en train d'aller donner du lait à la biquette, ou d'aller traire la biquette, et quand il y avait eu... elle avait vu la boule euh... la boule de feu arriver, et tous ses cheveux avaient été grillés, par conséquent elle avait eu de la chance hein ! et les habits de son père... avait tous été emportés au bois euh... dégagés, complètement abimés

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

e Kroaz ar Marchosioù e oa... ur c'halvar, a-hervez unan... unan... ur c'halvar vras, gant tri groaz vras 'ba ar c'hreiz ha neuze an daou... evel 'teus bet gwelet kwa, hag e-kerzh ar Revolusion, amañ en Plûned ivez, eu... e oa... deiz Gwener ar Groaz, ur menajer 'na staget war ar c'hroas, 'da... 'da... diskennet, drailhet anezhi tout, e Kroaz ar Marchosioù aze, ah met an deiz war-lerc'h beure, e... e... eu... pa oa aet da reiñ boued d'e... d'e gezek, 'deuint lazhet anezhañ

[ˌkɹwɑˑz maɹʃo̞ˈsiˑo wa - ə ˈhɑlvəɹ - ˈhɛɹwe yn yn - ˌhɑlvəɹ ˈvɹɑːs - gɑ̃n ˌtɹiˑ gɹwɑz ˈvɹɑːz bah ˈhɹɛjz a ˌnœhe ˈndo̞w - we̞l tøz be ˈgwe̞ːlət kwa - a ˌkɛɹz ɹevolyˈsiˑɔ̃n - ˈɑ̃mɑ̃ ɛn ˈplyːnəd ˌiˑe - ə - wa - de ˌgweˑnəɹ ˈgɹwɑˑs - ə meˈnɑːʒəɹ na ˈstɑːgə waɹ ˈhɹwɑˑz da da disˈke̞nəd - ˈdɹɑjə nɛj tut - ˌkɹwɑˑz maɹʃo̞ˈsiˑo ˌɑhe - a mɛ ˌnde waɹˌlɛɹx ˈbœːɹe - i i ə - pwa ˌɛd də ˌɹɛˑĩ ˈbwed di - di ˈgeːzək - dœɲ ˈlɑhə ˌneˑɑ̃]

à Kroaz ar Marchosioù il y avait... un calvaire, à ce qu'il parait un... un... un grand calvaire, avec trois grandes croix au milieu et aussi les deux... comme tu as déjà vu quoi, et lors de la Révolution, ici à Plûned aussi, euh... il y avait... le jour du Vendredi Saint, un agriculteur avait attaché la croix, ils avaient... ils avaient... abattu, totalement détruite, à Kroaz ar Marchosioù là, ah mais le lendemain matin, ses... ses... euh... quand il était allé donner à manger à ses chevaux, ils l'ont tué

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

me a oa du-hont a-raok, e oa... eu... ar Geruhel vras hag ar Geruhel Vihan, e oa kant... tremen kant metr etreze kwa, Ploueg, Ploueg ya, ar Geruhel, ar Geruhel Vras a oa sañset, met ar Geruhel Vras eu... gwechall e oa bet un toullad-mat eu... a vugale, ha eo bet drailhet ar menaj kwa

[ˌme wa ˈdyˑən ˌɹo̞ˑg wa - əː - ge̞ˌɹyˑəl ˈvɹɑːs a ge̞ˌɹyˑəl ˈviˑən - wa ˈkɑ̃n - ˌtɹemɛn ˈkɑ̃n mɛt ˌtɾeˑe̞ kwa - ˈpluːək - ˈpluːəg ja - ge̞ˈɹyˑəl - ge̞ˌɹyˑəl ˈvɹɑːs wa ˈsɑ̃sət - mɛ ge̞ˌɹyˑəl ˈvɹɑːs ə - gweˈʒɑl wa be ˌtuləˈmɑˑd əː - vyˈgɑːle - a he̞ be ˈdɹɑjəd ə ˈmeːnəʃ kwa]

moi j'avais été là-bas avant, il y avait... euh... ar Geruhel vras et ar Geruhel Vihan, il y avait cent... plus de cent mètres entre les deux quoi, à Ploueg, Ploueg oui, ar Geruhel, ar Geruhel Vras que c'était en principe, mais ar Geruhel Vras euh... autrefois il y avait eu une ribambelle euh... d'enfants, et la ferme a été bousillée quoi

Ploueg

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar pezh a vije reparet te ! a-benn eu... a-benn eu... un toullad deizioù goude e vije drailhet adarre

[pez viʒe ɹe'pɑ:ət te - be̞n ə be̞n ə 'tulə 'dejo 'gu:de viʒe 'dɹɑjəd ɑe]

ce qui était réparé pardi ! pour euh... pour euh... plusieurs jours plus tard c'était détruit de nouveau [gare de triage]

Jañ ar Bihan, 1918, Bear (dastumet gant Tangi)

pell zo, eñ... eñ zo drailhet pell zo

[pɛl zo ẽ̞: ẽ̞: zo ’tɾɑjə pɛl zo]

depuis longtemps, il... sa santé s'est détériorée depuis longtemps [personne ayant décliné fortement]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ya ya ya ya ya, ma out ideet da brenañ anezhañ ! ha ma ne rez ket eme Gwilhom, me zo o vont d'ober ! Milo Morvan emezañ zo o vont da werzhiñ e drakteur Som bihan hag eñ ne oa ket bet eu... boufonet na drailhet na mann ebet, kazi evel nevez

[ja ja ja ja ja ma hud i'de:ɛd də 'bɾe:nɑ̃ neɑ̃ a ma ʁes kə me 'gwijo̞m me zo vɔ̃n do̞:ʁ 'mi:lo 'mɔɾvɑ̃n meɑ̃ zo vɔ̃n də 'wɛʁzĩ i 'dɾɑktəʁ som 'bi:ən a hẽ̞: wa kə bed ə bu'fɔ̃:nət na 'dɾɑjəd na mɑ̃n bet 'kɑ:he wɛl 'newe]

oui oui oui oui oui, si tu as l'intention de l'acheter ! et si tu ne fais pas dit Guillaume, moi je vais faire ! Milo Morvan dit-il va vendre son tracteur, un petit Som, et il n'avait pas été euh... malmené ni abîmé ni rien, quasi comme neuf

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

derc'hel a rae da dennañ, ac'hann ken 'na ket a gartouch ken, pa 'na drailhet anezhe tout neuze e oa deut d'ar gêr

[’dɛʁhɛl ʁɛ də ’dɛnə hɑ̃n ken na kə gaʁtuʃ ken pa na ’dɾɑjəd nɛ: tut ’nœ:he wa dœd də ge̞:ʁ]

il continuait de tirer, jusqu'à ce qu'il n'ait plus de cartouches, quand il les eut toutes claquées, il rentra à la maison

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

a-wechoù e vije drailhet tout revr hom bragoù

['we:ʒo viʒe 'dɾɑjət tut ʁɛ:ʁ mɔ̃m 'bɾɑ:go]

parfois on abîmait complètement le derrière du pantalon

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

'neus ket bet paeet e goumikael, « deus da welet emezañ », ne oa nemet drailhet an traoù, ne oa ket bet livet na mann ebet, « ac'hanta, kontant on eo aet hemañ kuit evel-se, na pe posubl 'meus kollet ar goumikael, gant ar c'hondision eo aet an andouilhenn-se alese », na oa ket kat da voutañ anezhañ er-maez ivez

[nøs kə be ’pɛ:ɛd i gumi’cɛ:l døs tə ’we̞:lət meɑ̃ oa mɛ ’dɾɑjət tɾɛw wa kə be ’liwəd na mɑ̃n’bet ’hɑ̃nta kɔ̃ntɑ̃n ɔ̃ e̞w ɛd hem kwit və’se pe ’posyb møs kɔlə gumi’cɛ:l gɑ̃n hɔ̃di’si:ɔ̃n e̞w ɛd nɑ̃n’dujən ze lese na wa kə kat də ’vutɑ̃ neɑ̃ me̞:z ie]

il n'a pas payé son loyer, « viens voir qu'il dit », il n'y avait que des choses détériorées, il n'avait pas été peint ni rien, « eh bien, je suis content que celui-ci soit parti comme ça, même si j'ai perdu le loyer, à la condition que cette andouille-là parte de là », il ne pouvait pas le virer non plus


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

goude pa oan arri da adbrañchañ anezhañ, ne gaven ket ar fil neblec'h ebet, « amañ sell ! » hag e welemp anezhañ drailhet eno, a-dammoù tout

[’gu:de pe wɑ̃n ɑj də had’bɾɑ̃ʃɑ̃ neɑ̃ ga’vɛŋ kə fi:l ni’ble̞h e’bet ’ɑ̃mɑ̃ zɛl a ’we̞:lɛm neɑ̃ ’dɾɑʎɛd ’e:no ’dɑ̃mo tut]

après quand j'étais arrivé pour le rebrancher, je ne trouvais pas de fil nulle part, « ici regarde ! » et nous le voyions là-bas complètement détruit, en morceaux complètement

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

trawalc'h a draoù a vez drailhet e-giz-se

[trɔ'wɑh drɛw ve ’drɑʎə vi’sɛ]

on détruit déjà assez de choses comme ça [croix]

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

divizet tout kwa ha renket... int drailhet tout

[di’vi:zət tut kwa a ’ɹɛŋkəd hɛɲ ’dɾɑʎə tut]

entièrement divisé quoi et dû... ils sont morcelés complètement [héritage]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

e-se e oa bet drailhet tout ar menaj kwa, ar reoù a oa e-barzh 'devant ket derc'het nemet ar pezh a oa dezhe

[se wa be ’dɾɑʎət tud ’me:naʃ kwa ɹew wa bɑɹz dɑ̃ɲ cə ’dɛɹhɛd mɛt pe:z wa dɛ:]

par conséquent, toute la ferme avait été morcelée quoi, ceux qui étaient dedans n'ont entretenu que ce qui était à eux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ar plas oa bet drailhet tout a-raok peogwir e oa nav a vugale

[a plɑ:s wa be ’drɑʎət tut ro:k py’gy:r wa nɑw vy’gɑ:le]

et la ferme avait été complètement morcelée avant puisqu'il y avait neuf enfants [héritage]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

dec'h e welemp c'hoazh 'ba an tele penaos e oa drailhet tout ar mais ha traoù, an hadoù, tout an traoù, goloet a dour

[deh ’wɛ:lɛm hwɑz ba ’te:le pə’nɔ̃:z wa ’dʁɑʎət tud ’mɑ:iz a tʁɛw ’nɑ:ʒo tut tʁɛw go̞’lo:ə du:ʁ]

hier nous voyions à la télé comment tout le maïs était détruit et tout, les semences, toutes les choses, recouvertes d'eau [inondation]

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

met aze gast, zo arri drailhet mais

[mɛd 'ɑ:he gɑst zo ɑj 'dɾɑʎəd 'mɑ:is]

mais là putain, il y a eu du maïs d'abîmé

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar beterabez kriz a vije drailhet d'ar saout hag e vije laket pell gwinizh e-mesk evit sec'hañ ar beterabez. ar beterabez a vez druz a-hend-all.

Bétravach kri vijé drayeut de zowt a vijé lakeut pèl gwinis mésk wit zéhan bétravach. Bétravach vé dru èn dal.

[betʁavaʃ kʁi vi ʒe dʁajət də zowt a vi ʒe lakət pɛl gwinis mesk wit zehã betʁavaʃ] [betʁavaʃ ve dʁy ɛn dal]

Des betteraves crues sont hachées pour les vaches et elles sont mélangées à de la balle de blé pour sécher les betteraves. Les betteraves sont pleines d'eau autrement.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

bara drailhet d'ober soub kafe

bara drayeut doc’h zoup kafé

['ba:ʁa 'dʁajət dor zup kafe]

du pain coupé en morceaux pour faire de la soupe au café

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

Kavet zo bet 45 frazenn.
123