Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 203 frazenn.
1234567891011

Penn ar Wazh ! Penn an Nec'h, Penn ar Wazh, n'emaint ket pell an eil deus egile

[ˌpe̞n ə ˈwɑˑs - ˌpe̞n ə ˈnex ˌpe̞n ə ˈwɑˑs - ...]

Ploulec'h
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Noel Fomel, 1943, Ploulec'h (dastumet gant Tangi)

Keradenneg Vihan oui, met ar re-seoù a vez stok an eil deus egile kwa !

[ˌke̞ɣaˌdenɛg ˈviˑən ... - ...]

Plufur
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Rene Meurig, 1936, Koatreven (dastumet gant Tangi)

geo, Glizharc'hant zo ! Glizharc'hant eo koulz laket eno ivez, ar Glizharc'hant-mañ zo Glizharc'hant deus an eil penn d'egile moarvat sur a-walc'h, me n'onn ket !

[... - gliˈzɑꝛhən zo - gliˈzɑꝛhən ... - gliˈzɑꝛhən ... - ...]

Plûned

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ar machin 'vez ket klevet ken ivez gwelet a rez, ar goukoug, met se zo drol hañ ! ha gwechall neuze e oa leun partout, ha me a blije se din, se a oa brav hañ xxx ( ?) ! « koukoug, koukoug ! », an eil o respont d'eben, ah oui ! ha goude xxx ( ?) « kozh koukoug ! kozh koukoug ! kozh koukoug ! »

[a maʃin ˌve kə ˌklɛwə ˈken ˌiˑe ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s - guˈkuk - mɛ ˌze zo ˈdɹoːl ɑ̃ - a gweˈʒɑl ˌnœˑe wa ˈlœ̃ˑn paɹˈtut - a me ˌbliˑʒe̞ ˌze dĩ - ˌze wa ˈbɹɑw ɑ̃ ? - kuˈkuk kuˈkuk - ˈnɛʎ ˌɹespɔ̃n diˈbeːn - a ˌwi - a ˌguˑde ? - ˈko̞s kuˌkuk ˈko̞s kuˌkuk ˈko̞s kuˌkuk]

et le machin on ne l'entend plus non plus vois-tu, le coucou, mais ça c'est bizarre hein ! et autrefois alors il y en avait plein partout, et moi j'aimais ça, c'était beau hein xxx ( ?) ! « coucou, coucou ! », se répondant l'un et l'autre, ah oui ! et après xxx ( ?) « vieux coucou ! vieux coucou ! vieux coucou ! »

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

1. ya, e wreg zo marv un tamm... pegeit zo ? 2. ya oh ! arri zo un toullad bloavejoù zo 1. ya, ya ! met diseblant bepred gwelet a rez, dabitud eu... ar beizanted dre amañ en em veskent un tamm hag eu... an eil hag egile 2. ya met bremañ n'eo ket se ken 1. nann ! nann ! e mod ebet

1. [ja - i ˈwʴeˑk so ˈmɑꝛw ˌtɑ̃m - peˈgɛj so] 2. [ja o ˈɑj zo ˌntulə blaˈweˑʒo zo] 1. [ja - ja - mɛ diˈzeˑblən ˈbopəd ˌgwe̞ˑl ə ɣes - daˈbityd ə ˌbɛiˈzɑ̃təd deꝛ ˈɑ̃mɑ̃ nɔ̃n ˈveskɛɲ ˈtɑ̃m ag ə - ˈne̞j ag eˈgiˑle] 2. [ja mɛ ˈbɣœmɑ̃ ˌne̞ kə ˈze ken] 1. [ˈnɑ̃n - ˈnɑ̃n - mod ˈbet]

1. oui, sa femme est morte depuis... depuis combien de temps ? 2. oui oh ! cela fait plusieurs années 1. oui, oui ! mais taciturne quand même tu vois, d'habitude euh... les paysans par ici se fréquentent un peu et euh... les uns les autres 2. oui mais maintenant ce n'est plus ça 1. non ! non ! plus du tout

Le Du 2012 p.209 « dizéblãn adj. dissimulé ; sournois. dizéblãn ê ; vé-ke laad warnã h ê kénn-drouk sé il est dissimulé ; on ne dirait pas à le voir qu’il est si méchant »

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)

fodbal partout aze, en eil tu d'egile

[fodˈbɑl paꝛˈtud ˌɑhe - ne̞j ˌty deˈgiːle]

[personne investie dans le] football partout là, à droite et à gauche

Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

kle a raje eu... aotrou maer eu... reuniañ... ober reunionoù da... da... da... gant an eil ha gant ar re all

[ˌkle ɹɛʃe ə - ˌotɹo ˈmɛːɹ ə - ɹeyˌniˑɑ̃ - ˌo̞ˑɹ ɹeyˈɲɔ̃no də də də - gɑ̃n ˈnɛj a gɑ̃n ˌɹeˈɑl]

il devrait euh... monsieur le maire euh... réunir... faire des réunions pour... pour... pour... avec les uns et les autres

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

nan, a-raok se, an eil, an eil

[nɑ̃ 'ʁɔkse nɛj nɛj]

non, avant ça, le deuxième, le deuxième

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

1. e oan o sellet deus tout an traoù, me a sell deus ar brizioù peogwir... 'mez d'ober prenañ un tamm, pas kalz tra ken, met a-wechoù, deus an eil sizhun d'egile aze 'h aent n'on ket pegement war-grec'h 2. ya, 'vezont ket a-bell a-wechoù hañ ! 1. oh la la ! hag ar frouezh zo ker ivez 2. oh spontus ya !

1. [wɑ̃n ˈsɛl təs tunˈtɾɛw - ˈme zɛl dəz ˈbɹiːʒo pyˈgyːɹ - me ˌdo̞ˑɹ ˈpɹeːnɑ̃ tɑ̃m - pas ˌkals ˈtɹaː ken - mɛ ˈweːʒo dəz ˈnɛj zyn deˈgiːle ˈɑe hɛɲ nɔ̃ kə peˈgemən waɹˈgwex] 2. [ja ˌve̞ɲ cə ˌbɛl ˈweːʒo ɑ̃] 1. [olala - a ˈvɹœːz zo ˈkeːɹ ˌie] 2. [o ˈspɔ̃ntyz ja]

1. j'étais en train de regarder toutes les choses, moi je regarde les prix puisque... je dois acheter un peu, plus grand chose, mais parfois, d'une semaine à l'autre là ils augmentent de je ne sais combien 2. oui, ils ne sont pas longs parfois hein ! 1. oh la la ! et les fruits sont chers aussi

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

'souzent ket kwa, int... an eil deiz e oa lazhet n'onn ket pegement, oh ! e oan o selaou an deiz all pa oa bet... l'armistice aze, 'ba eu... 'ba an deizioù kentañ e oa komañset ar brezel e oa lazhet... tri pe bevar warn-ugent mil... soudard... frañ... frañse, muioc'h evit e oa lazhet 'ba an Aljeri, e oa lazhet du-hont, en ur ober ar memes deiz

[zuˈzɛɲ cə kwa - hiɲ - ˈnɛjl de wa ˈlɑˑhət nɔ̃ ˌkə peˈgemən - o - wɑ̃n ˈʃiːlo̞w deˈɑl pe wa bet - ... ˈɑhe - bah ə bah ˈdejo ˈkentɑ̃ wa koˈmɑ̃sə ˈbɹeːzəl wa ˈlɑˑhət - ˈtɹi pe ˌbɛwaɹ waɹˌnyˑgən ˈmil - ˈzuːdaɹt - fɹɑ̃ ˈfɹɑ̃sɛ - ˈmyˑɔx wid wa ˈlɑˑhəd ba nalʒeˈɹi - wa ˈlɑˑhəd ˈdyːɔ̃n nɔ̃n ˈo̞ˑɹ ˌmɔ̃məz ˈdeː]

ils ne reculaient pas quoi, ils... le deuxième jour il y en avait eu je ne sais combien de tués, oh ! j'écoutais l'autre jour quand il y avait eu... l'armistice là, dans euh... dans les premiers jours de la guerre avaient été tués... vingt-trois ou vingt-quatre mille.... soldats... fran... français, plus que ceux qui avaient été tués en Algérie, qui avaient été tués là-bas, lors de la même journée

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ma vez ur c'hi pe ma vez ul loen bennak eu... oc'h esae dont dit eu... « en em diwallet on eu... gant ur vazh pe evel e vez kwa », aze e lârfen an eil hag egile

[ma ve ə ˈhiː pe ma ve ə ˈlwẽ̞ːn bəˈnɑˑg ə - ˈhɛsɛ dɔ̃n dit ə - nɔ̃n diˈwɑləd ɔ̃ ə - gɑ̃n ə ˈvɑs pe we̞l ə ve kwa - ˈɑhe ˈlɑɹfɛn nɛj a eˈgiːle]

s'il y a un chien ou un animal quelconque euh... qui essaye de t'attaquer euh... « je me suis protégé euh... avec un bâton ou ce qu'il y a quoi », là je dirais l'un et l'autre

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

1. sell aze ! gwechall pa vije un eured bennaket, e vije ret kaout pakadennoù butun peogwir an eil a vije o tremen d'egile 2. sell aze ! ha goût a oarez, ma... ma raes ket evel ar re all, 'oa ket bieñ

1. [sɛl ˌɑhe - gweˌʒɑl pe ˌviˑʒe ˌnœˑɣəd bəˈnɑkət - ˌviˑʒe ˈɣɛt ˌkɑˑ pakaˈdeno ˈbytyn pyˌgyˑꝛ ˈne̞j ˌviˑʒe ˈtɣe̞me̞n deˈgiːle] 2. [sɛl ˌɑhe - a ˌguˑd ə ˈwɑˑɣes - ma ma ˌɣe̞s kəd ve̞l ə ˌɣe ˈɑl ˌwɑ kə ˈbjɛ̃]

1. voilà ! autrefois quand il y avait un mariage quelconque, il fallait avoir des paquets de tabac parce qu'on se les passait 2. voilà ! et tu sais, si... si tu ne faisais pas comme les autres, ce n'était pas bien

1. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
2. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
(dastumet gant Tangi)

1. ya, me a ra se, me a soñj 'ba ar reoù yaouank zo o tont 2. ya ! ya ! 1. eu... penaos emañ met... 2. hag an dud 'h a a-raok an eil deus egile ha... 3. ah ya 1. ah nann ! 2. hag ar vugale a van ha goude e vefont d'un tu, e vefont d'un tu all 1. n'eo ket stab 2. n'eo ket stab an traoù hañ !

1. [ˌjɑ - ˌme ɹa ˈzeˑ - me ˌʒɔ̃ːʒ bah ˌɹew ˈjo̞wɑ̃ŋ zo ˈtɔ̃n] 2. [ˌjɑ - ˌjɑ] 1. [ə - pəˈnɔ̃ˑz mɑ̃ mɛ] 2. [ag ən ˈdyd ha ˌɾo̞ˑg ˌnɛj dəz eˈgiːle a] 3. [a ˌjɑ] 1. [a ˌnɑ̃n] 2. [ag ə vyˈgɑːle ˈvɑ̃ːn a ˌguˑde vɔ̃ɲ dən ˈtyˑ - vɔ̃ɲ dən ˌtyˑ ˈɑl] 1. [ˌne̞ kə ˈstɑˑp] 2. [ˌne̞ kə ˈstɑˑb ən ˈtɾɛw ɑ̃]

1. oui, moi je fais ça, moi je pense aux jeunes qui viennent 2. oui ! oui ! 1. euh... comment c'est mais... 2. et les gens qui se quittent et... 3. ah oui 1. ah non ! 2. et les enfants qui restent et après ils seront d'un côté, ils seront d'un autre côté 1. ce n'est pas stable 2. ce ne sont pas des situations stables hein !

1. Frañsoa Briand, 1932, Bear
2. Suzan an Alan, 1931, Bear
3. Emil an Alan, 1937, Bear
(dastumet gant Tangi)

triwec'h gwech 'neus kaset ac'hanon du-hont, an eil ma... service d'egile, ezhomm 'na da gaout ac'hanon klañv, « met damen e vo ma ene, me n'on ket klañv emezon-me ! »

[tɾiˈwɑx kweʃ nøs ˌkɑsəd ɑ̃w ˌdyˑən - nɛj ma - ˌse̞ɹvis deˈgiːle - ˌem na də ˌgɑˑd ˌɑ̃w ˈklɑ̃ˑ - mɛ ˈdɑ̃mən ə vo ma ˈiːne - me ˌnɔ̃ kə ˈklɑ̃ˑ ˌmɔ̃me̞]

il m'a envoyé dix-huit fois là-bas, d'un... service à l'autre, il avait besoin de me trouver malade, « mais que damnée soit mon âme, moi je ne suis pas malade dis-je ! »

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

an daou vreur Tilli zo aze, hag ar re-se a vez klevet aze, ar son deus eu... o troc'hañ koad, « tok ha tok ha tok ha tok, tok ha tok... » ha neuze e huchent o-daou, an eil war egile moarvat d'en em sikour, da droc'hañ ar c'hoad, ar bilhoù koad, ar bilhoù koad, ya

[ˌdo̞w vɹœɹ ˈtili zo ˌɑhe̞ - a ɹeˌze ve ˈklɛwəd ˌɑhe̞ - ˌzɔ̃ˑn dez ə - ˌtɹo̞hə ˈkwɑt - to̞katɔkatɔkato̞k to̞katɔk - a ˌnœhe ˈhyʃɛɲ oˌdo̞w - ˌnɛj waɹ iˈgiːle maˌhɑd da nɔ̃n ˈʒikuɹ - də ˌdɹo̞hə ˈhwɑt - ˌbiju ˈkwɑt - ˌbiju ˈkwɑt - ˌjɑ]

les deux frères Tilly sont là, et ceux-là ont les entant là, le son de... en train de couper du bois, « toc et toc et toc et toc, toc et toc... » et alors ils criaient tous les deux, l'un sur l'autre sans doute pour s'aider, à couper le bois, les billes de bois, les billes de bois, oui

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

evit eu... cheñch li... levrioù deus an eil mediatek d'eben ha... ha ya ya, o-zeir int...

[wid ə - ˌʃɛ̃ˑʃ ˈleɹvjo dəz ˈnɛj ə medjatɛk diˈbeːn a - a ja ja - oˈzɛːɹ iɲ]

pour euh... échanger des li... des livres d'une médiathèque à une autre et... et oui oui, toutes les trois sont...

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

a-drek an ti eu... a-drek ar gomanant 'neuint graet... eu... an toull-se, hag eu... arriet reoù da... da studiañ ar re-seoù aze, evel-se e oa ur breuvenn, met eu... bet omp bet eu... an eil hag egile zo bet kwa... stag ha distag deus an Angleterre, gwechall-gozh

[ˌdɾe ˈntiˑ ə - dɾeg go̞ˈmɑ̃ːnən nœɲ ˈgwɛt - ə - ˈtul ze - ag ə - ˌɑjət ˈɹew də də styˈdiˑɑ̃ ˈzew ˌɑhe̞ - vəˈse wa ˈbɹœːvən - mɛd ə - ˌbed ɔ̃m ˌbet ə - ˌnɛj a eˈgiːle zo ˌbet kwa - ˌstɑˑg a ˈdistag dœz ... - ˌgweʒalˈgoːs]

derrière la maison euh... derrière la ferme ils avaient fait... euh... ce trou-là, et euh... certains étaient venus pour... pour étudier celles-là là [huîtres], comme ça il y avait une preuve, mais euh... fut un temps nous avons été euh... l'un et l'autre ont été quoi... attaché et détaché de l'Angleterre, autrefois

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

ya, gant an hach, « bao ! », geo 'vat ! taol-hach, gwechall, evel a ouzout, n'eo ket evel bremañ, bremañ pa vezont arri er gêr deus ar skol emaint aze « tioup ! tout ! » xxx ( ?) bras eo aze, « ploup ! tioup ! ploup ! ploup ! » aze, an eil kostez d'egile xxx ( ?), met gwechall pa arries er gêr deus ar skol 'ta labour d'ober, divoutañ ar patatez ha traoù, ha neuze troc'hañ koad, da lakat 'ba ar fourno, ha sell aze ! pas faoutiñ, troc'hañ anezhe, tammoù krenn a vije 'ba ar fagodenn te ! ha setu e vije ret troc'hañ anezhe en etat, lakat 'ba ar fourno, ha sell aze ! « ploup ! », eizh vloaz, eizh vloaz bennaket

[ja - gɑ̃n ˈnɑʃ - bɑw - ˌge̞w ha - tolˈhɑʃ - gweˌʒɑl ve̞ˈlud ˌne̞ kə we̞l ˈbɹœmɑ̃ - ˈbɹœmɑ̃ pe ve̞ɲ ˌɑj ˈge̞ːɹ dœs ˈskoːl mɛɲ ˌɑhe̞ tjup tut o ˈbɹɑːz e̞ ˌɑhe̞ - plup tjup plup plup ˌɑhe̞ - ne̞j ko̞ste deˈgiːle ? - mɛ weˈʒɑl pe ˌhɑje̞z ˈge̞ːɹ dœs ˈskoːl ta ˈlɑːbuɹ ˌdo̞ˑɹ - diˈvutɑ̃ paˈtɑtəs a ˈtɾɛw - a ˌnœhe ˌtɾo̞hɑ̃ ˈkwɑt - də ˈlɑkə bah ˈfuɹno - a se̞l ˌɑhe̞ - pas ˈfo̞wtĩ - ˌtɾo̞hɑ̃ ˈne̞ˑ - ˌtɑ̃mo ˈkɾɛn ˌviʃe bah vaˈgoːdən te - a ˈsetə viʃe ˌɹɛt ˌtɾo̞hɑ̃ ˈne̞ˑ ˈnetət - ˈlɑkə bah ˈfuɹno - a se̞l ˈɑhe plup - ˈɛjʒla - ˈɛjzla bəˈnɑkət]

oui [doigts coupés], avec une hache, « vlan ! », mais si ! coup de hache, autrefois, comme tu sais, ce n'est pas comme aujourd'hui, maintenant quand ils reviennent chez eux de l'école, ils sont là « tioup ! tout ! » xxx ( ?) qui est là, « ploup ! tioup ! ploup ! ploup ! » là, d'un côté à l'autre xxx ( ?) [jeux vidéos], mais autrefois quand tu revenais à la maison de l'école tu avais du travail à faire, dégermer les patates et tout, et aussi couper du bois, pour mettre dans le fourneau, et voilà ! pas fendre, les couper, il y avait des bouts épais dans le fagot pardi ! et voilà qu'il fallait les couper comme il faut, mettre dans le fourneau, et voilà ! « ploup ! », huit ans, huit ans et quelques

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

an hent kentañ pe an eil zo Flaker

[... ˈflɑkəɹ]

Langoad
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Janed ar Bever, 1938, Langoad (dastumet gant Tangi)

Gourig ! un tamm bihan pelloc'h neuze, eu... aze e oa ur menaj bihan, ha neuze e oa daou di e-kichen, penn-eus-penn evel-se, stok an eil deus egile

[ˈguˑɹik - ... - ... - ...]

Rospez
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Pierre ar Bourdoulouz, 1933, Rospez (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 203 frazenn.
1234567891011