Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 74 frazenn.
1234

forzh peseurt tamm douar a vez, 'h eont-tout da greskiñ Pont an Azen, a-raok pa labouremp... pa 'labouremp ket ervat 'ba ar skol, lâret e vije « c'hwi a vefet kaset da Pont an Azen ! »

[... - ... ˌpɔ̃ˈnɑˑzən - ... - ... - ... - ... ˌpɔ̃ˈnɑˑzən]

Pleuvihan
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Paul ar Rouzez, 1956, Pleuveur-Gaoter (dastumet gant Tangi)

Kermarker, hennezh zo ur château neuze hañ ! eñ 'neus un dourellenn ha tout hañ ! ah, ya ! ha zo... ha zo... 'ba ar château-se, 'ba un... 'ba un dourellenn zo un tunnel, zo un tunnel, ha 'h a...'h a da... a-drek, dindan tout lanneier Kervarker ha... ha reoù... reoù Louis ar Merrer, 'h eont... ac'h a da Gervriand, da Gervriand, e Kervriand e oa ur château ivez

[ke̞ꝛˈmɑꝛkəʴ - ... - ... nduˈɣe̞lən ... - ... - ... ke̞ꝛˈvɑꝛkəʴ a - ... - ... - ... ge̞ꝛˈvɹiˑɑ̃n - də ge̞ꝛˈvɹiˑɑ̃n - ke̞ꝛˈvɹiˑɑ̃n ...]

Lanvaodez / Pleuvihan
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ Jelard, 1928, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

oh met a-wechoù 'h arrie bandennadoù ! kar ar razhed aze, 'teus bet klevet ivez, 'h eont da welet a-raok, hag e vez kaset div pe deir gant ar gompagnoned, ha ma... ma deuont war o c'hiz da welet penaos e vez kont lec'h all a-raok e vezont demenajet, ha ma 'nez kavet boued ha traoù e barti tout ar vandennad kwa

[o mɛ ˌweˑʒo ˌhɑje̞ bɑ̃ndeˈnɑːʒo - kaɹ ˈɹɑhəd ˌɑˑze - tøz be ˈklɛwəd ˌiˑe - hɛɲ də ˈwe̞ld əˌɹo̞ˑk - a ve ˌkɑsəd ˈdiw pe ˈdɛːɹ gɑ̃n ə gɔ̃paˈɲɔ̃ːnəd - a ma ma dɛɲ waɹ o ˈhiːs də ˌwe̞ˑl pəˌno̞ ve ˈkɔ̃n ˌle̞x ˈɑl ˌɹo̞ˑg ve̞ɲ demeˈnɑːʒət - a ma ne ˌkɑˑd ˈbwet a ˈtɹɛw ˈbɑɹti ˌtud ə vɑ̃nˈdenət kwa]

oh mais parfois des bandes [de rats] arrivaient ! car les rats là, tu as entendu aussi, ils vont voir avant, et deux ou trois sont envoyés par les compagnons, et si... s'ils reviennent pour voir comment c'est ailleurs avant de déménager, et s'ils ont trouvé de la nourriture et tout, toute la bande part quoi

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

an hini 'rey ket eu... evel e vez lâret, garzennaj, a stourmo un tamm bihan... an hini... an hini a vo kat da gonduiñ e vuhez ervat kwa ! e-plas eu... e vez gwelet a-walc'h eu... ar reoù a vez o c'haloupat 'ba... 'ba an touflezioù aze, n'eont ket da gozh kwa !

[ˈniˑni ˌɣɛj kəd ə - we̞l ve ˈlɑˑd ə - gaꝛˈzenaʃ - ˈstuꝛmo tɑ̃m ˈbiˑən - ˈnˑi - ˈnˑi vo ˌkɑd də gɔ̃nˈdyˑĩ i ˈvyˑe ˈvɑˑt kwa - ˌplɑs ə - ve ˌgwe̞ˑlə ˈwɑx - əː - ˈɣew ve haˈlɔ̃pəd bah - bah tuˈflejo ˌɑhe - ˈnɑ̃ɲ cə də ˈgoˑs kwa]

celui qui ne fait pas euh... comme on dit, de connerie, il résistera un petit peu... celui... celui qui mènera sa vie parfaitement ! au lieu de... on voit bien euh... ceux qui courent dans... dans les fossés là, ils ne vivent pas vieux quoi !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

labourat a reont 'ba ar gêr, n'eont ket deus ar gêr

[laˈbuːɹə ɹɛɲ bah ˈge̞ːɹ - ˌnɛŋ cə dəz ˈge̞ːɹ]

ils travaillent à la maison [télétravail], ils ne quittent pas la maison

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

Kerginiou, alies-a-wech en em drompont, amañ 'h eont... amañ xxx ( ?), Kerginiou hag e arri tout amañ

[ˌkɛꝛgiˈniˑu - aˌliˑɛz ˈweʒ nɔ̃n ˈdɣɔ̃mpɛɲ - ˈɑ̃mɑ̃ ˌhɛɲ ˈɑ̃mɑ̃ ? - ˌkɛꝛgiˈniˑu a ˌhɑj ˈtud ˌɑ̃mɑ̃]

Kerginiou, souvent ils se trompent, ils vont ici... ici xxx ( ?), à Kerginiou et ils arrivent tous ici

Koadaskorn

Herri Gaoudu, 1931, Koadaskorn (dastumet gant Tangi)

pa arrian da glozañ anezhe 'h eont diouzhtu 'ba o c'hlud

[pa ’hɑjɑ̃ də ’glo:zɑ̃ nɛ: hɛɲ di’sty: ba o hlyt]

quand j'arrive pour les ramasser elles vont tout de suite dans leur poulailler

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

an dud... an dud n'eont ket en kêr d'ober o c'hoñvers

[ndyd dyd nɛɲ kəd ɛn ke̞:ɹ do̞:ɹ o 'hɔ̃:vɛɹs]

les gens... les gens ne vont plus en ville faire leurs achats

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

Bremañ n'en em wel ket an dud pell pa n'en em anavezont ket hañ. Peogwir... oh, e welez tud o tremen e-barzh an hent met ne oarez ket piv int ha... feiz, n'ez ket da gaozeal gante na mann ebet quoi. Ma'c'h eont d'an oferenn pe un dra bennak, fidedoulle, e deuont ha ec'h eont, an nen a ra memes tra ha mat.

e deuont ha ec'h eont ['dɛŋ a hɛŋ]

Maintenant, les gens ne se voient pas longtemps quand ils ne se connaissent pas. Parce que... Oh, tu vois des gens passer sur la route mais tu ne sais pas qui c'est et... ma foi, tu ne vas pas parler avec eux ni rien. S'ils vont à la messe ou quelque chose, nom d'un chien, ils vont et viennent, on fait pareil et c'est tout.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

pa 'dez fin o nozvezh moarvat 'h eont 'ba ar gwasked tu bennak hag evel-se...

[pe de fi:n o 'nɔ̃zvəs ma'hɑt hɛɲ bah 'gwɑskət ty bə'nɑ:g a və'se]

quand ils ont fini leur nuit sans doute vont-ils à l'abris quelque part et comme ça... [lapins]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eont ket... n'eont ket nemeur... a-raok 'h aent uheloc'h 'ba ar parkoù aze, betek pennad mat aze, met bremañ ne welan ket anezhe o tistokañ aze ken

[nɑɲ cə nɑɲ cə mœ:ɹ ɹo:g hɛɲ y’elɔh bah ’pɑɹko ’ɑ:he ’bekə ˌpɛnə’mɑd ɑhe mɛ ’bomɑ̃ we̞’lɑ̃kə nɛ: tis’to̞kɑ̃ ’ɑ:he ken]

elles ne vont... vont guère... avant elles allaient plus haut dans les champs là, jusqu'à assez loin là, mais maintenant je ne les vois plus s'écarter

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar chevreuilhed oc'h ober aksidantoù gant otoioù aze, hag ar re-se eu... alies-a-wech 'h eont da dreuziñ an hent, pa vez arriet « pouf ! », 'tez ket lañs da... a-wezhioù 'tez lañs d'evitañ anezhe met...

[ʃœ'vrœʎət ho̞:ɹ aksi'dɑ̃ʃo gɑ̃n o'tojo 'ɑ:he a ɹez ə ˌaliəzˈweʃ hɛɲ də 'dɾœ:ʒĩ nɛn pe ve 'hɑjət puf te kə lɑ̃:z də 'we:ʒo te lɑ̃:s de'vitɑ̃ nɛ: mɛ]

les chevreuils faisant des accidents avec des voitures là, et ceux-là souvent vont traverser la route, quand on arrive « pouf ! », tu n'as pas le temps de... parfois tu as le temps de les éviter mais...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

aze n'int ket kat da vont neblec'h a-hend-all ebet ivez kwa, met bepred e reont moaien da goach, n'onn ket da belec'h ec'h eont

['ɑ:he nœɲ cə kɑt tə vɔ̃n nible̞h hɛn'dal bed ie kwa mɛ 'bopə ʁɛɲ 'mojən gwɑʃ nɔ̃ kə də ble̞h hɑ̃ɲ a pə'nɔ̃:s]

là elles ne sont pas capables d'aller nulle part autrement non plus quoi, mais toujours est-il qu'elles trouvent le moyen de se cacher, je ne sais pas où elles vont [souris]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

a-wechoù ec'h eont a-rez 'vat

['we:ʒo hɛɲ ʁɛz hɑ]

mais parfois elles vont au ras [des trottoirs, les voitures]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

n'eont ket war e chouk

[nɛɲ kəd war i ʃuk]

elles ne vont plus sur son dos [blouses]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

'h eont da lampat ganit

[hɛɲ də 'lɑ̃mpə gənit]

elles vont te sauter dessus [poules]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

bezañ... bezañ zo reoù, boñ eu... ma 'h eont evel e vez lâret e galouaj eu... a lañso... na... na... e oaro petra a lâro met abalamour da lakat an dud da c'hoarzhin kwa, e lañso ur frazenn bennaket eu... spesial kwa

[’be:ɑ̃ be zo ɹew bɔ̃ ə ma hɑ̃ɲ wɛl ve ’lɑ:ɹəd ga’lu:aʃ ə ’lɑ̃so na na ’wɑ:ɹo pɹɑ ’lɑ:ɹo mɛ bɑ̃m tə ’lɑkə dyt tə ’hwɛɹzin kwa ’lɑ̃so ’fɾɑ:zən bə’nɑkəd ə spe’sjal kwa]

il y... il y a certains, bon euh... s'ils divaguent [pour plaisanter] comme on dit euh... ils lanceront... ni... ni... ils sauront quoi mais afin de faire rire les gens, ils lanceront une phrase quelconque euh... spéciale quoi

Favereau 1997 p.266 « galouaj […] vagabondage […] aet ma spered en galouaj (J. Gros) »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha goude 'h eont da veskañ un dra bennaket aze

[a 'gu:de hɛɲ də 'veskɑ̃ dɾɑ bə'nɑkəd 'ɑ:he]

et après ils vont remuer quelque chose là [enfants dehors]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha d'ar c'houlz-se ar vugale euh... ne reboursent ket, bremañ e reont, bremañ... bremañ ec'h eont ifrontet

[a də 'huls:e vy'gɑ:le ə ʁibu'sɛɲ cət 'bo̞mɑ̃ ʁaɲ 'bo̞mɑ̃ 'bo̞mɑ̃ hɛɲ i'fʁɔ̃tət]

et à cette époque-là, les enfants euh... ne ripostaient pas, maintenant ils le font, maintenant... maintenant ils deviennent effrontés

Favereau 1998 p.629 « reboursal [...] riposter »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

a-benn e vez daouzek vloaz, a-benn neuze zo skubet ul lodenn vras anezhe, an dud zo arri bremañ... 'h eont da gant vloaz ivez, gwechall, a-benn pevar-ugent vloaz e vijent paket tout

[bɛn ve do̞w’zegla bɛn ’nœ:he zo ’sky:bə lo:n vɾɑ:z nɛ: dyt so ɑj ’bomɑ̃ hɛɲ də ’kɑ̃nla ie gwe’ʒɑl bɛn ˌpɛ:ɹy’gɛnla viʒɛɲ ’pɑkət tut]

lorsqu'il a atteint douze ans, pour alors une bonne partie d'entre eux est balayée [chien], les humains sont arrivés maintenant... ils vont jusqu'à cent ans aussi, autrefois, atteint quatre-vingts ans ils décédaient tous

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 74 frazenn.
1234