Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 78 frazenn.
1234

1. Pont Plouzenn, met hennezh zo e Lezardrev ! Pont Plouzenn zo e Lezardrev, aze emañ ar biez oc'h ober ar separasion, n'eus ket a-bell etreze 'vat ! 2. ya, un hent zo ya 1. ya, ya ! un hent zo, ya ! hag ar biez zo just a-raz an hent aze, kaeroc'h zo, tremen bu dindan an hent a ra ar biez, 'ba Pont ar Plouzenn

1. [pɔ̃n ˈpluˑzən - ... ˌlezaꝛˈdɣeˑɔ̃ - pɔ̃n ˈpluˑzən ... ˌlezaꝛˈdɣeˑɔ̃ - ...] 2. [ja - ...] 1. [ja ja - ... - ja - ... - ... - ... pɔ̃n ˈpluˑzən]

Lezardrev
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Marsel Piwagn, 1938, Kerborzh
2. Alis Karrerez, 1937, Kerborzh
(dastumet gant Tangi)

met etreze-tout, a gredan-me, out sañset da gaout ar pezh 'teus c'hoant da gaout, a soñj din bepred !

[mɛt ˌtɾeˑe̞ ˌtud ˈgɹeːdɑ̃ ˌme - hut ˈsɑ̃sət tə ˌgɑˑt ˈpeːs tøs ˌxwɑ̃n tə ˈgɑːt - ˌʒɔ̃ˑʃ ˈtĩ ˌbopət]

mais parmi tous ceux-là, que je crois, tu es censé trouver ce que tu veux avoir, je pense toujours !

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

ma vamm 'na c'hoarezed, pemp c'hoar, ha feiz, pa... gomzent etreze, en ur... « c'hwi », « c'hwi » ordin, met pa gomze deus he vreur, « te »

[mə ˈvɑ̃m na hwɛˈɣeˑzəd ə - ˈpe̞m hwaꝛ - a fe pa ˈgɔ̃mzɛɲ ˈtɾeˑe̞ - nɔ̃n ˈhwiˑ - ˈhwiˑ ɔꝛˌdiˑn mɛ pa ˈgɔ̃mze dyz i ˈvɣœˑꝛ - ˈte]

ma mère avait des soeurs, cinq soeurs, et ma foi, quand... elles parlaient entre elles, en... « vous », « vous » tout le temps, mais quand elle parlait à son frère, « toi »

Bernard Mañcheg, 1937, Runan (dastumet gant Tangi)

marteze ar reoù yaouank, marteze, a gaozee brezhoneg etreze ivez met eu... just etreze kwa, met... ne... nebeut-kaer, nebeut-kaer

[maˌteˑe ˌʁew ˈjo̞wɑ̃ŋ maˌteˑe ˈgo̞ːze bʁe̞ˈzɔ̃ːnək ˌtʁeˑe̞ ˌiˑe mɛd ə - ʒys ˌtʁeˑe̞ kwa - mɛ - ˌnœ ˌnœbə ˈkɛːʁ ˌnœbə ˈkɛːʁ]

peut-être que les jeunes, peut-être, parlent breton entre eux aussi mais euh... juste entre eux quoi, mais... tr... très peu, très peu

Pier-If Nikol, 1946, Kawan (dastumet gant Tangi)

kar eñ 'nea plantet gwez ivez bremañ zo... met ar re-se zo krog da reiñ solut bremañ, Sébastien e vab, 'nea plantet unnek gwezenn du-hont 'ba eu... Sant Eler, ha leun a avaloù, ha 'deus eu... graet xxx ( ?) 'da ezhomm, me a gav din eo pemp barrikenn jistr 'neus graet, etreze o-daou, bremañ 'oaront ket petra d'ober gant ar jistr, ha zo lâret din « deus aze gant da voutailhoù, emezañ, da gargañ da voutailhoù », ah n'eo ket laket en boutailh c'hoazh, n'eo ket laket en boutailh c'hoazh

[kaɹ ˌẽˑ nea ˌplɑ̃ntə ˈgwẽˑ ˌiˑe ˈbo̞mɑ̃ zo - mɛ ˌɹeˑe zo ˌkɹo̞ˑk tə ˌɹɛˑĩ ˈsoːlyt ˌbɹo̞mɑ̃ - ... i ˈvɑˑp - nea ˈplɑ̃təd ˌɔ̃nəg ˈgweˑən ˌdyˑɔ̃n bah ə - zɑ̃nˈteːləɹ - a ˌlœ̃ˑn aˈvɑːlo - a døz ə ˌgwɛt ? da ˌem - ˌme gaf ˌtĩ he̞ ˌpɛm baˌɹicən ˈʒist nøs ˌkwɛt - ˌtɾeˑe̞ oˈdo̞w - ˌbo̞mɑ̃ waˌɹɛɲ cə ˌpɹɑ do̞ˑɹ gɑ̃n ˈʒist - a zo ˌlɑˑɹ ˈdĩ - døz ˌɑhe̞ gɑ̃n tə vuˈtɑjo ˌmeˑɑ̃ də ˈgɑɹgɑ̃ də vuˈtɑjo - a ˌne̞ kə ˈlɑkə ˈnbutɛj ˌhwɑs - ˌne̞ kə ˈlɑkə ˈnbutɑj ˌhwɑs]

car il avait planté des arbres ça fait maintenant... mais ceux-là commencent à donner abondamment maintenant, Sébastien son fils, avait planté onze arbres là-bas à euh... Sant Eler, et plein de pommes, et ils ont euh... fait xxx ( ?) qu'ils avaient besoin, moi je crois que c'est cinq barriques qu'ils ont fait, à deux, maintenant ils ne savent pas quoi faire du cidre, et on m'a dit « viens là avec tes bouteilles, dit-il, pour remplir tes bouteilles », ah il n'est pas encore mis en bouteille, il n'est pas encore mis en bouteille

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

amañ e oamp 'minabl, 'minabl e oamp 'ba ar skol amañ, hag eu... ar c'hartieroù etreze, Sant Yened, Kraou Moc'h amañ, ni eu... ni a vije graet « moc'h Kraou Moc'h » diouzhimp, boñ ! « petra 'teus lâret-te ? » ale, fisel dezhi 'hat paotr ! eu... se... se 'oa ket ezhomm da lâret dimp kwa, « moc'h Kraou Moc'h »

[ˈɑ̃mɑ̃ wɑ̃m ˈmiːnəp - ˈmiːnəb wɑ̃m bah ˈskoːl ˌɑ̃mɑ̃ - ag ə - ə haɹˈtʲeːɹo ˈtɹeˑe̞ - zɑ̃n ˈjeːnət - kɹo̞wˈmox ˌɑ̃mɑ̃ - nim ə - nim ˌviʒe gwɛd ˌmox kɹo̞wˈmox dəˈwim - bɔ̃ - pɹa tøz lɑːt te - ˈɑːle ˈfisəl dɛj ha po̞t - ə ze - ze wa kem də ˈlɑˑɹ dim kwa - ˌmox kɹo̞wˈmox]

ici nous étions abominables [enfants se bagarrant], nous étions abominables à l'école ici, et euh... les quartiers entre eux, Sant Yened, Kraou Moc'h ici... nous euh... on nous appelait « les cochons de Kraou Moc'h », bon ! « qu'est-ce que tu as dit ? » allez, baston mon gars ! euh... ça... ça il ne fallait pas nous le dire quoi, « cochons de Kraou Moc'h »

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ha surtout e oa unan hag a oa dilabour, hag e oa bet maluruz e jeu ivez kar parachutet aze, e oa roet labour dezhañ ivez, hag eñ a oa... eñ a oa eu... eeun kwa, eñ a oa aet 'ba ar señdika kwa, met ar señ... ar señdikalist zo kat da lakat an dud da vezañ sot ! ac'hanta, kann etreze kwa, egzistañ a ra se bepred hañ !

[a syɹˈtud wa ˈyˑn a wa diˈlɑːbuɹ - a wa ˌbe maˈlyːɹyz i ˈʒœˑ ˌiˑe kaɹ paɹaʃytəd ˌɑhe̞ wa ˌɹoˑə ˈlɑːbuɹ ˌdeˑɑ̃ ˌiˑe - a ˈhẽ wa - ˈhẽ wa ə - ˈɛwn kwa - ˈhẽ wa ˌɛd bah sɛ̃ˈdika kwa - mɛ sɛ̃ sɛ̃diˈkɑːliz zo ˌkɑd də ˈlɑkə ˈdyd dɔ̃n də ˌve ˈzoːt - ˈhɑnta ˈkɑ̃n ˌtɾeˑe̞ kwa - egˈzistə ɹa ˈze ˌbopəd ɑ̃]

et surtout il y en avait un qui était sans travail, et il était dans uns situation malheureuse aussi car parachuté là, et on lui avait donné du travail aussi, et il était... il était euh... droit quoi, il avait rejoint le syndicat quoi, mais les syn... les syndicalistes sont capables de rendre les gens fous ! eh bien, instiller la violence entre eux quoi, ça ça existe toujours hein !

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

daou broprieter a oa deus Brielleg, Brielleg Vras evel a lârez aze, ha Brielleg Vihan, met ar re-seoù a oa tout ar memes hini, betek... betek eu... 57 pe 58, ar re-seoù a oa tout ar memes hini, evel-se e vije lâret Brielleg ha mat, ah, goude ! goude ! goude ya, ya ! ah ya kar ar re-seoù xxx ( ?) memes hini evel a-raok, an hini a oa o terc'hel ar me... Brielleg Vras, e oa e saout 'ba Brielleg Vihan, n'eus ket nemet ur vogerenn etreze hañ ! zo graet abaoe... abaoe... abaoe...

[... bɹiɛˈlɛk - bɹiˌɛlɛg ˈvɹɑˑz ... - a bɹiˌɛlɛg ˈviˑən - ... - ... - ... bɹiˈɛlɛg ... - ... - ... - ... - ... bɹiˌɛlɛg ˈvɹɑˑs - ... bɹiˌɛlɛg ˈviˑən - ... - ...]

Trezeni
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Louis Roparzh, 1945, Trezeni (dastumet gant Tangi)

ah ! ar verje ar prespitor, ah ! nemet ha ar Verje... e bord an hent da vont etrezeg ar gar, non ? aze e oa ur verje ivez, n'eus ket berje ebet ken met... aze zo ul lotisamant bremañ met... pa oan krennard 'meus soñj da welet ur verje, ar verje aze a vije graet ar Verje dioutañ ivez, eu... hag ar prespitor 'na un tamm douar ha zo... ben... zo graet tier e-barzh bremañ ha 'na ur verje ivez, boñ, an eil pe an all, forzh penaos n'eus ket a bell etreze

[a - ˌvœɹʒe pɹɛsˈpitɔɹ - a mɛt a ˈvœɹʒe - ˌbɔɹ ˈne̞n də ˌvɔ̃n ˈtɹœsəg ˈgɑːɹ nɔ̃ - ˌɑhe wa ˈvœɹʒe ˌiˑe - ˌnøs kə ˈbœɹʒe be ˌkeˑn mɛ - ˌɑhe zo ˌlotiˈsɑ̃mɑ̃n ˈbɹœmɑ̃ mɛ - pe wɑ̃n ˈkɹɛnaɹd møs ˌʃɔ̃ˑʃ tə ˈwe̞ˑlə ˈvœɹʒe - ˈvœɹʒe ˌɑhe ˌviʒe ˌgwɛ ˈvœɹʒe ˌdɔ̃tɑ̃ ˌiˑe - ə - a pɹɛsˈpitɔɹ na tɑ̃m ˈduˑaɹ a zo - bɛ̃ - zo ˌgwɛt ˈtiˑəɹ ˌbaɹz ˈbɹœmɑ̃ a na ˈvœɹʒe ˌiˑe - bɔ̃ - ˈne̞j pe ˈnɑl - ˌfɔɹs pəˌnɔ̃ˑz ˈnøs kə ˈbɛl ˌtɹeˑe̞]

ah ! le verger du presbytère, ah ! à moins que ar Verje... au bord de la route en allant vers la gare, non ? là il y avait un verger aussi, il n'y a plus aucun verger mais... là il y a un lotissement maintenant mais... quand j'étais adolescent je me souviens de voir un verger, le verger là on l'appelait ar Verje aussi, euh... et le presbytère avait un petit terrain et on a... ben... on a fait des maison dedans maintenant et il avait un verger aussi, bon, l'un ou l'autre, n'importe comment ils ne sont pas très éloignés

Ploueg

If Hamon, 1946, Ploueg (dastumet gant Tangi)

ar C'hazh Du, en tu all d'an hent ya, n'eus ket kant metr etreze, daou ar C'hazh Du ?

[ˌhɑˑz ˈdyˑ - ty ˈɑl də ˈne̞n ˌjɑ - ˌnøs kə ˈkɑ̃n mɛt ˌtɾeˑe̞ - ˌdo̞w haz ˈdyˑ]

ar C'hazh Du, de l'autre côté de la route oui, il n'y a pas cent mètres à les séparer, deux ar C'hazh Du ?

Ploueg

If Hamon, 1946, Ploueg (dastumet gant Tangi)

daou Ger Uhel a oa, ya, ya, 150 mètres marteze etreze ya, oh ! aze gant an anv a oa e-barzh kwa e vije... (T. : kar 'oa ket ar Ger uhel Vihan hag ar Ger uhel Vras ?) geo ! ya, met... deus an anv e vije laket, ral eo e vije laket ar Ger Uhel Vras kwa met...

[ˌdo̞w gɛˈɹyˑəl wa - ˌjɑ - ˌjɑ - ... maˈteˑe ˌtɹeˑe̞ ˌjɑ - o ˌɑhe gɑ̃n ˈnɑ̃ːno wa ˌbɑɹs kwa ˌviʒe - ge̞ ˌjɑ mɛ - dœz ˈnɑ̃ːno viˌʒe kə ˈlɑkət - ˈɹɑːl e̞ viʒe ˈlɑkəd gɛˌɹyˑəl ˈvɹɑːs kwa mɛt]

il y avait deux ar Ger Uhel, oui, oui, 150 mètres peut-être entre les deux oui, oh ! là avec le nom qu'il y avait dedans quoi on... (T. : car il n'y avait pas ar Ger uhel Vihan et ar Ger uhel Vras ?) si ! oui, mais... on disait selon le nom [de famille], c'est rare de nommer ar Ger Uhel Vras quoi mais...

Ploueg

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

peotramant Kolledennou, se a vije lâret te ! an hini... an hini... an hini... ar reoù... ar reoù a ouvez brezhoneg etreze, mont da Goll... « te n'ez ket da Golledennou herie ? da Golledennou herie ? » Golledennou, prest a-walc'h

[pəˌtɑ̃m ko̞lˈde̞no - ze ˌviʒe ˌlɑˑɹ te - ˌnˑi ˌnˑi ˌnˑi - ˌɹe ˌɹew ˈhuːve bɹe̞ˈzɔ̃ːnək ˌtɾeˑe̞ - ˌmɔ̃n də go̞l - te ˌnes kə də go̞lˈde̞nu ˌhɛje - də go̞lˈde̞no ˌhɛje - go̞lˈde̞no - ˌpɹest əˈwɑx]

ou sinon Kolledennou, ça on disait pardi ! celui... celui... celui... ceux... ceux qui savent le breton, entre eux, aller à Koll... « toi tu ne vas pas à Kolledennou aujourd'hui ? à Kolledennou aujourd'hui ? Kolledennou, pratiquement

Treglañviz
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz (dastumet gant Tangi)

(T. : ar Rechoù a vije lâret deus an daou di amañ ?) deus an daou Rest, ya, « les deux Rest » ma kerez, e vije graet « an daou Rest », neuze ar Rechoù en brezhoneg (T. : ya war ar gartenn n'eo... n'eo ket merket ar Rechoù hañ ?) aze emañ ar Re... ah nann nann nann ! Le Reste ya, met en brezhoneg, an dud a lâre etreze

[də ˈdo̞w ɹest - ja - ... me ˌkeˑɹes - viʒe gɛd ˈdo̞w ɹest - ˌnœˑe ˈɹeʃo nbɹe̞ˈzɔ̃ːnək - ˌɑhe mɑ̃ ˈɹe - a nɑ̃nɑ̃nɑ̃n - ɹɛst ja - mɛ ɛn bɹe̞ˈzɔ̃ːnəg ˈdyd ˌlɑˑɹe̞ ˌtɾeˑe̞]

(T. : ar Rechoù qu'on appelait ces deux maisons-là ?) des deux ar Rest, oui, « les deux Rest » si tu veux, on appelait « les deux Rest », donc ar Rechoù en breton (T. : oui sur la carte ce n'est... ce n'est pas marqué ar Rechoù hein) là c'est ar Re... ah non non non ! Le Reste oui, mais en breton, les gens disaient entre eux

Treglañviz
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz (dastumet gant Tangi)

ar Gelenneg ya, ya, aze... eñ a oa d'am dad-kaer, aze un ti kozh, 'meus ket gwelet den ebet e-barzh, i 'deus bet gwelet kwa, met kouezhet eo bremañ kwa, emañ eu... petra... petra emañ alese eu... kant metr etreze marteze ? ar Gelenneg ya

[geˈlene̞g ja - ja - ˌɑhe ˌhẽ wa dəm ˌdɑtˈkɛːɹ - ˌɑhe ˌnti ˈkoːs - ˌmøs kə ˈgwe̞ˑl ˈden be ˌbɑɹs - ˌi døz be ˈgwe̞ːlət kwa - mɛ ˈkweːd e̞ ˈbomɑ̃ kwa - mɑ̃ ə - ˌpɹɑ ˌpɹɑ mɑ̃ ˈlese ə - ˈkɑ̃n mɛt ˌtɾeˑe̞ maˌtehe - geˈlene̞g ja]

ar Gelenneg oui, oui, là... ça c'était à mon beau-père, là il y a une vieille maison, je n'ai vu personne dedans, eux ont vu quoi mais elle est tombée en ruine maintenant quoi, elle est euh... quoi... à combien de là euh... il y a cent mètre entre elles peut-être ? ar Gelenneg oui

Bear-Sant Norvez

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

me a oa du-hont a-raok, e oa... eu... ar Geruhel vras hag ar Geruhel Vihan, e oa kant... tremen kant metr etreze kwa, Ploueg, Ploueg ya, ar Geruhel, ar Geruhel Vras a oa sañset, met ar Geruhel Vras eu... gwechall e oa bet un toullad-mat eu... a vugale, ha eo bet drailhet ar menaj kwa

[ˌme wa ˈdyˑən ˌɹo̞ˑg wa - əː - ge̞ˌɹyˑəl ˈvɹɑːs a ge̞ˌɹyˑəl ˈviˑən - wa ˈkɑ̃n - ˌtɹemɛn ˈkɑ̃n mɛt ˌtɾeˑe̞ kwa - ˈpluːək - ˈpluːəg ja - ge̞ˈɹyˑəl - ge̞ˌɹyˑəl ˈvɹɑːs wa ˈsɑ̃sət - mɛ ge̞ˌɹyˑəl ˈvɹɑːs ə - gweˈʒɑl wa be ˌtuləˈmɑˑd əː - vyˈgɑːle - a he̞ be ˈdɹɑjəd ə ˈmeːnəʃ kwa]

moi j'avais été là-bas avant, il y avait... euh... ar Geruhel vras et ar Geruhel Vihan, il y avait cent... plus de cent mètres entre les deux quoi, à Ploueg, Ploueg oui, ar Geruhel, ar Geruhel Vras que c'était en principe, mais ar Geruhel Vras euh... autrefois il y avait eu une ribambelle euh... d'enfants, et la ferme a été bousillée quoi

Ploueg

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

deus Penn an Nec'h à Penn an Hae, ya, zo pevar lev etreze

[dəs pe̞nˈnex a pe̞nˈnɛˑ - ja - zo ˌpɛwaɹ ˈlɛw ˌtɾeˑe̞]

de Penn an Nec'h à Penn an Hae, oui, il y a quatre lieux entre eux

Louergad

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

pe... pe aet e feumeulenn eu... a vo aet gant unan all ha neuze e vo bourr etreze ivez

[pe pe ɛd i fœ'mœ:l ə vo ɛt kɑ̃n al a 'nœ:he vo buɹ 'tɾe:ɛ ie]

ou... ou sa femelle partie euh... elle va avec un autre [pigeon] et alors c'est la bagarre entre eux aussi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pardon ebet etreze

['pɑʁdɔ̃n bet tʁe:ɛ]

aucun pardon entre eux [fellaghas et harkis]

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

mamm Michel ha mamm Moal a oa div c'hoar, met eu... tan etreze

[mɑ̃m mi'ʃɛl a mɑ̃m mwɑ:l wa diw hwɑ:ɹ mɛd ə tɑ̃:n 'tɾe:ɛ]

la mère de Michel et la mère de Moal étaient deux soeurs, mais euh... c'était conflictuel entre elles

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ma dad ha ma vamm, feiz, pa oa... pa oa o eured, e oa tad ma dad ha neuze e oa ar c'hoar d'hom vamm, e oant intañv o-daou, hag a-benn c'hwec'h miz goude e oa eured an daou all, e oant en em lakeet asambles, met e oa pemzek vloaz pe c'hwezek vloaz etreze, met ar re-seoù en em gleve paotr-kaezh, ne oa ket ezhomm da lâret mann ebet hañ

[mə dɑ:d a mə vɑ̃m fe: pe wa pe wa o ’œ:ɾət wa tɑ:d mə dɑ:d a ’nœ:e wa hwɑ:ɹ dɔ̃m vɑ̃m wɑ̃ɲ ’intɑ̃w o’do̞w a bɛn ’hwɛhmiz ’gu:de wa ’nœ:ɾə ndo̞w al wɑ̃ɲ nɔ̃n la’ke:ə ’sɑ̃məs mɛ wa pɛm’zɛgla pe hwe’zɛgla ’tɾe:ɛ mɛ zew nɔ̃n ’glɛwɛ pot’kɛ:s wa kəd em də lɑ:ʁ mɑ̃n’bed ɑ̃]

mon père et ma mère, ma foi, quand c'était... quand c'était leur mariage, il y avait le père de mon père et une soeur de ma mère, et ils étaient veufs tous les deux, et six mois après il y avait le mariage des deux autres, ils s'étaient mis ensemble, mais il y avait quinze ans ou seize ans entre eux, mais ceux-là s'entendaient mon pauvre, il n'y avait pas besoin de dire quoi que ce soit hein

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 78 frazenn.
1234