Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 17 frazenn.

me 'ma lakeet poezon, n'onn ket pet sort ha 'rae hini ebet, hag a-benn ar fin gant ma niz 'meus bet hini all, hag eñ a oa deut a-benn dioute, evuruzamant

[ˌme ma laˈkeˑɛt ˈpweːzɔ̃n - ˌnɔ̃ kə ˈpeˑt sɔɹt a ɹɛ ˈhiːni ˌbet - a be̞nˈfin gɑ̃n mə ˈniːz møz ˌbe hini ˈɑl - a ˌhẽ wa ˌdœd ˈbe̞n ˌdɔ̃te̞ - evyɹyˈzɑ̃mɑ̃n]

moi j'avais mis du poison, je ne sais combien de sortes et aucun ne faisait, et pour finir j'en ai eu un autre par mon neveu, et lui en était venu à bout [des rats], heureusement

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

a-wechoù... e bleg kwa, evuruzamant e rez, paneve da se e gouezhfes

[ˈweːʒo - ˈbleˑk kwa - ˌevyɹyˈzɑ̃mɑ̃n ɹes - ˌpɛɹ də ˌze ˈgwefɛs]

parfois... il [le genou] plie quoi, heureusement que tu le fais, sans quoi tu tomberais

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ba ar vuhez evel-se, evuruzamant, ha zo bugale paour, pe bugale peorien, ha 'deus labouret ha desket, da gallout... kemer plas ar re-seoù

[... - ... - ... - ... byˌgɑˑle ˈpɛwʴjən - ... - də ˈgɑlut - ...]

dans la vie comme ça, heureusement, qu'il y a des enfants pauvres, ou des enfants de pauvres, qui ont travaillé et appris, pour pouvoir... prendre la place de ceux-là [les riches d'avant]


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ifig ar Falc'her, 1940, Rospez (dastumet gant Tangi)

ha ma niz 'na telefonet din, 'na goullet ganin « oc'h ober petra 'h out ? » « aze ? o paouez da frikañ soub aze 'h on ! », poent arriout, o vont e oa, evuruzamant 'ma ket tapet ma soub, kar ma 'mije poa... eu... tapet ma derrinenn diwar an tan aze, e vijen bet en em baradet gant... e vijen bet poazhet 'vat, hag e oan aet ma c'hoaze amañ, na 'ma poant neblec'h ebet, « bloup ! », ha me en traoñ ! ha me o sevel kenkent, mont ma c'hoaze ha « dao ! » hag en traoñ adarre, ur falladenn 'ma bet, ha goude neuze, 'oan ket kat da dapet an telefon, nag amañ na 'ba ma c'hambr, hag e oa aet en tu all aze da esa... mont 'ba ma gwele met 'oan ket kat, 'ma na... 'ma na troad na... na... mann ebet, rien !

[a mə ˈniˑz na teleˈfɔˑnət ˈtĩ - na ˌgul gɑ̃ˈnĩ - ˌho̞ˑꝛ ˈpɣɑ hut - ˌɑˑe ˈpɔwəs tə ˈfɣicɑ̃ ˈzub ˌɑhe hɔ̃ - ˌpwɛn ˈhɑjud - ˌvɔ̃n wa - ˌevyɣyˈzɑ̃mɑ̃n ˌmɑ kə ˈtɑpə ma ˈzup - kaꝛ ma ˌmiˑʒe ˈpwɑ ə - ˈtɑpə mə dɛˈɣiˑnən diwaɹ ˈntɑ̃ˑn ˌɑˑe - ˌviˑʒɛn ˌbe nɔ̃n baˈɣɑˑdəd gɑ̃n - ˌviˑʒɛn ˌbe ˈpwɑhət hat - a wɑ̃n ˌe̞d mə ˈhwɑˑze ˈɑ̃mɑ̃ - na ma ˈpwɑ̃ˑn niˈble̞χ ˌpet - blub a ˌme ˈtɣo̞w - a ˌme ˈsewəl kenˈken - ˌmɔ̃n mə ˈhwɑˑze a ˈdɑw a ˈtɾo̞w e - ə vaˈlɑˑn ma ˌbet - a ˌguˑde ˌnœˑe - ˌwɑ̃n kə ˌkɑd ˈdɑpə nteleˈfɔˑn - nag ˈɑ̃mɑ̃ na ba ma ˈhɑ̃m - a wɑ̃n ˌe̞ nty ˈɑl ˌɑhe də ˈhɛsa - ˌmɔ̃n bah mə ˈgweˑle mɛ ˌwɑ̃n kə ˌkɑt - ma na - ma na ˈtwɑˑd na na - ˈmɑ̃n ˌbet - ...]

et mon neveu m'avait téléphoné, il m'avait demandé « que fais-tu ? » « là ? je viens de mixer ma soupe ! », [il était] temps d'arriver, il partait, heureusement que je n'avais pas pris ma soupe, car si j'avais brû... euh... pris ma terrine de sur le feu là, je me serais brûlée avec... je me serais brûlée, et j'étais allée m'asseoir ici, je n'avais mal nulle part, « boum ! », et je tombe ! et je remonte aussitôt, je m'assois et « tac ! » et je tombe de nouveau, j'avais eu un malaise, et après alors, je ne pouvais pas attraper le téléphone, ni ici ni dans ma chambre, et j'étais allée de l'autre côté-là pour essayer... d'aller dans mon lit mais je ne pouvais pas, je n'avais ni... je ne tenais pas sur pied [litt. je n'avais ni pied ni...] ni... ni... rien, rien !

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

oui, pa emañ o labourat 'ba eu... Entremont, e-mesk al laezh ha... hag ar fromaj, hag e oan amañ ha 'ma graet soub ha tout, evuruzamant 'ma ket tapet ma soupierenn, anez da se e vijen bet en em (barradet ?), amañ e oan hag e oan kouezhet, ha goude e oan savet ken prim-se, ha rebelotte, adkouezhet adarre, « merde ! petra zo arri ganin ivez ? », 'ma lâret, « dam ! », ma-unan e oan aze, o c'hortoz anezhañ d'arriout deus e labour

[wi - pe mɑ̃ laˈbuːɹad bah ə - ... - ˌmesk ə ˈle̞ːz a - a ˈfɹo̞maʃ - a wɑ̃n ˌɑ̃mɑ̃ a ma ˌgwɛ ˈzup a ˈtut - ˌevɹyˈzɑ̃mɑ̃n ˌma kə ˈtɑpə mə suˈpjɛːɹən - ˌnɛs tə ˈze viʒɛn ˌbe nɔ̃n baˈɹɑːdət - ˌɑ̃mɑ̃ wɑ̃n a wɑ̃n ˈkwet - a ˌguˑde wɑ̃n ˈzɑwə ken ˈpɹym ze - a ... hatˈkwed ˌɑe - ... dɑ̃m ˈpɹɑ zo ˌɑj gəˈnĩ ˌiˑə - ma ˈlɑˑɹ dɑ̃m - məˈhyˑn wɑ̃n ˌɑhe - ˈhɔɹtoz ˌneˑɑ̃ ˈdɑju wɑ̃n døz i ˈlɑːbuɹ]

oui, puisqu'il travaille à euh... Entremont, dans le lait et... et le fromage, et j'étais ici et j'avais fait de la soupe et tout, heureusement que je n'avais pas pris ma soupière, sans quoi je me serais xxx ( ?), j'étais ici et j'étais tombée, et après je m'étais levée aussi rapidement que ça, et rebelotte, retombée de nouveau, « merde ! que m'arrive-t-il donc ? », que j'avais dit, « dame ! », j'étais toute seule là, attendant qu'il revienne de son travail

???

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

evuruzamant !

[evyʁyˈzɑ̃mɑ̃n]

heureusement !

prononciation confirmée

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, ma 'mije ket bet graet krampouezh hañ e oa... 'na ket kavet e gont hañ ! evuruzamant 'ma... ha goude 'mije roet anezhe dit 'ma renket mont da brenañ, oblijet e oan d'ober krampouezh kar ma arriont aze, « 'h on sur 'h arrifont à l'improviste », ha me a oa skuizh, e oan bet oc'h ober gym, ha mont da... da... da hadañ patatez xxx ( ?) ha mont da gerc'hat bara 'ma renket mont ivez

[ja - ma miˈʃe kə be gwe̞t ˈkʁɑ̃mpuz ɑ̃ wa - ˈna kə kɑːd i gɔ̃n ɑ̃ - evʁyˈzɑ̃mɑ̃ ma - a ˈguːde ˈmiʃe ˈʁoːə ne̞ dit ma ˈʁɛŋkəd mɔ̃n tə ˈbʁeːnɑ̃ - oˈbliːʒə wɑ̃n do̞ːʁ ˈkʁɑ̃mpus kaʁ ma ˈhɑjɛɲ ˈɑhe̞ - hɔ̃ zyːʁ ˈhɑjfɔ̃ɲ ... - a me wa skwiːs - wɑ̃n bed ho̞ːʁ ʒim - a mɔ̃n tə də - da ˈhɑːdə pəˈtɑtəs ? a mɔ̃n tə ˈgɛhə ˈbɑːʁa ma ˈʁɛŋkəd mɔ̃n ˈie]

oui, si je n'avais pas fait de crêpes hein c'était... il n'aurait pas trouvé son compte hein ! heureusement que j'avais... et après je te les aurais données, j'aurais du aller en acheter, j'étais obligée de faire des crêpes car s'ils arrivent là, « je suis sûre qu'ils viendront à l'improviste », et moi j'étais fatiguée, j'avais faire de la gym, et aller... semer les patates xxx ( ?) et aller chercher le pain j'avais dû faire aussi

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Unan ha na gompren mann ebet, evuruzamant un a gompren un dra bennak ! Gwashoc'h e vije bet ma vije daou hep kompren !

U-n a konprèn man-n bét évuruzaman-n u-n a komprèn dra menag. Wasoc'h vijé bét ma vijé dow hép konprèn.

[yn a kõpʁɛn mãn bet evyʁyzamãn yn a kõpʁɛn dʁa mønag] [wasox viʒe bet ma viʒe dow hep kõpʁɛn]

Il y en a un qui ne comprend rien du tout, heureusement qu'il y en a un qui comprend ! ça aurait été pire si il y en avait deux qui ne comprenaient pas !

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

lâret 'da Frederique e deue da debriñ amañ hañ ! met... met aze n'on ket d'ober, eu... emañ ma gafe goude-merenn, 'oa ket strikt, a-benn neuze e vez debret merenn, n'eo... 'oa ket strikt ma jeu, met aze n'on ket kat, non, evuruzamant eo deut da soñj din, me 'mije telefonet da lâret eu... telefonet 'mije hañ !

[ˈlɑːr da fʁedeˈʁik dɛ də ˈdiːbĩ ˈɑ̃mɑ̃ ɑ̃ - mɛ mɛ ˈɑːhe̞ nɔ̃ kət ˈto̞ːʁ - ə mɑ̃ mə ˈgɑfe ˌguˑdeˈmɛʁn wa kə ˈstʁik - be̞n nœːhe ve ˈde̞ːbə ˈme̞ʁn - ne̞ wa kə stʁik mə ˈʒœː - mɛ ˈɑːhe̞ nɔ̃ kə kɑt - nɔ̃ - evʁyˈzɑ̃mɑ̃n e̞ dœ ʒɔ̃ːs tĩ - me miʃe teleˈfo̞ːnəd də ˈlɑːʁəd ə - teleˈfo̞ːnə miʃe ɑ̃]

Frédérique a dit qu'il venait manger ici hein ! mais... mais là je ne peux pas faire, euh... j'ai mon café l'après-midi, ce n'était pas grave, pour alors on prend le déjeuner, ce n'est... ça ne me posait pas de problème, mais là je ne peux pas, non, heureusement que je m'en suis rappelé, je lui aurais téléphoné pour dire euh... je lui aurais téléphoné hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

evuruzamant zo deut da soñj din, a-greiz-tout ! hag-eñ 'ma merket se evit ar beure hañ !

[evʁyˈzɑ̃mɑ̃n zo dœ də ʒɔ̃s tĩ - grɛjsˈtut aˈgẽ̞ ma ˈmɛʁkə ze wid ˈbœːʁe ɑ̃]

heureusement que je m'en suis rappelé, soudainement ! alors que je l'avais marqué ce matin hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

1. a-bep-sort 'h arri hañ 2. ah ya ! met bezañ zo eu... kostez mat zo ivez hañ met... 1. ya ya, evuruzamant hañ ! evuruzamant hañ ! kar a-hend-all... 2. ur c'hostez mat zo hag ur c'hostez fall kwa peogwir eo kont evel-se 1. ya, ar vuhez zo evel-se

1. [bo̞pˈsɔɹd ɑj ɑ̃] 2. [a ja - mɛ ˈbeːɑ̃ zo ə - ˌkɔste ˈmɑːd zo ˈie ɑ̃ mɛ] 1. [ja ja - evyɹyˈzɑ̃mɑ̃n ɑ̃ - evɹyˈzɑ̃mɑ̃n ɑ̃ kaɹ hɛnˈdɑl] 2. [ˌhɔste ˈmɑːd zo a ˌhɔste ˈvɑl kwa pyˈgyːɹ e̞ kɔ̃n vəˈse] 1. [ja ˈvyːe zo vəˈse]

1. il arrive de toutes sortes [aléas de la vie] hein ! 2. ah oui ! mais il y en a euh... des bons côtés il y en a aussi hein mais... 1. oui oui, heureusement hein ! heureusement hein ! car sinon... il y a de bons côtés et de mauvais côtés quoi puisque c'est comme ça 1. oui, la vie est comme ça

1. Paotr, 1951, Bear
2. Roje Dollo, 1932, Bear
(dastumet gant Tangi)

lesket e vez d'ober evel e kar memes tra, n'aer ket war ar c'hadorioù evel-se hañ, evuruzamant int kadorioù solut hañ, panevert da se !

[’lɛskə ve do:r wɛl kɑ:r mos’trɑ: nɛr kə war ha’dœ:rjo vi’se ɑ̃ ˌevyry’zɑ̃mɑ̃n iɲ ka’dœ:rjo ’solyd ɑ̃ pe’vɛrtə ze ɑ̃]

on le laisse faire ce qu'il veut quand même, on ne va pas sur les chaises comme ça hein, heureusement qu'elles sont solides, sans ça hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

'dije ket kavet o jeu, ha goude 'ma xxx ( ?), evuruzamant 'ma laket... 'merket 'meus... ur voestad pate Hénaff 'ma, hag evel-se 'meus digoret ar voestad pate Hénaff, ha neuze saucisson ha... e oa troc'het en tranches, eñ a oa décongelé ha donc... a-benn... finalement, 'na bet trawalc'h peogwir e oan bet o kerc'hat bara fresk

[diˈʒe kə kɑːd o ʒœː - a ˈguːde ma ? - evʁyˈzɑ̃mɑ̃n ma - ma ˈlɑkə - ˈmɛʁkɛ møs - ə ˌwestət ˈpɑte eˈnaf ma - a viˈse̞ møz ˈdjɔːʁə ˌwestə ˈpɑte eˈnaf - a ˈnœːhe ... a - wa ˈtʁo̞ːhə ... - hẽ wa ... a ... - be̞n ... na be tʁwɑχ pəˈguːʁ wɑ̃n be ˈkɛhə ˌbɑˑʁa ˈvre̞sk]

ils n'auraient pas trouvé leur compte, et après j'avais xxx ( ?), heureusement que j'avais mis... j'avais marqué... j'avais une boite de pâté Hénaff, et ainsi j'ai ouvert la boîte de pâté Hénaff, et alors le saucisson et... était coupé en tranches, il était décongelé et donc... pour... finalement, il avait eu assez puisque j'avais été chercher du pain frais

???

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

oh ! evuruzamant 'ma graet krampouezh di... dis... di... disul hañ ! ya kar eñ a blij krampouezh dezhañ hañ ! Alain, (T. me ivez 'meus graet) ah ya ? rese... res... reusiset ervat 'ta anezhe ?

[o ˌevʁyˈzɑ̃mɑ̃n ma gwe̞ ˈkʁɑ̃mpus de desy de deˈsyːl ɑ̃ - ja kaʁ hẽ biʃ ˈkʁɑ̃mpus ˈteɑ̃ ɑ̃ - aˈlɛ̃ - a ja ʁese - ʁes ʁeyˈsisə vɑːt ta ne̞]

oh ! heureusement que j'avais fait des crêpes di... dim... di... dimanche hein ! oui car il aime les crêpes hein ! Alain, (T. : moi aussi j'en ai fait) ah oui ? tu les avais rés... rés... réussies parfaitement ?

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

evuruzamant 'ma goulennet chom gant ma merenn

[ˌevyry’zɑ̃mɑ̃n ma ’gulət ʃɔm gɑ̃n mə vɛrn]

heureusement que j'avais demandé à rester déjeuner [à l'hôpital]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

nann ! 'ma ket ken, 'ma mije bet ! oblijet e oan d'ober, « ma 'deus krampouezh » eme egile en ur arriout, oh ! me a lâr dit, ar sort-se ! evuruzamant 'ma graet hañ ! se zo kaoz 'ma ket roet uoù Tangi peogwir e oan... 'ma ezhomm d'ober krampouezh, evitoc'h

[nɑ̃n - ˈma kə ken - ma ˈmiʒe bet - oˈbiːʒə wɑ̃n do̞ːʁ - ma døs ˈkʁɑ̃mpuz me eˈgiːle nœʁ ˈhɑjut - oː - me lɑːʁ dit ˈsoʁse - evʁyˈzɑ̃mɑ̃n ma gwe̞t ɑ̃ - a zesˈko̞ːz ma kə ˈʁoːə ˈyːo ˈtɑ̃ŋgi pəˈguːʁ wɑ̃n - ma em do̞ːʁ ˈkʁɑ̃mpus - ˈwitɔχ]

non ! je n'en avais plus, si j'en avais eues ! j'étais obligée d'en faire, « si elle a des crêpes » dit l'autre en arrivant, oh ! moi je te dis, des gens pareils ! heureusement que j'avais fait hein ! c'est pour ça que je n'avais pas donné les oeufs de Tangi parce que j'étais... il fallait que je fasse des crêpes, pour vous

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

evuruzamant *amañ 'h an d'ober jimnastik hañ ! a-hend-all e vijen bet reut

[evʁyˈzɑ̃mɑ̃n 'hɑ̃mɑ̃ hɑ̃ do̞:ʁ ʒimnas'tik ɑ̃ - hɛn'dɑl ə viʃɛn be ʁœt]

heureusement *ici je vais à la gymnastique hein ! autrement j'aurais été raide

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 17 frazenn.