Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 42 frazenn.
123

la pointe du Prostern aze e oa un... e oa un fort gwechall a-hervez

[... ˈpɣostɛꝛn ... - ...]

Lezardrev
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari Toupin, 1931, Lezardrev (dastumet gant Tangi)

Krec'h Fort, Saint-Quay, aze emañ tu bennak ivez 2. Saint-Quay, aze eo ar chapel, Chapel Sant-Ke ya, ha Kerfort, Krec'h ar Fort

1. [ˌkɣeχ ˈfɔɹt - ... - ...] 2. [... - ... - ˌzɑpəl zɑ̃n ˈkeˑ ja - a ke̞ɹˈfɔɹt - ˌkɣeχ ˈfɔɹt]

Pleuzal
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Ujen Boverje, 1930, Pleuzal
2. Kristian Boverje, 1954, Pleuzal
(dastumet gant Tangi)

Krec'h ar Fort

[ˌkɹe̞χ ˈfɔɹt]

Pleuzal
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ujen Boverje, 1930, Pleuzal (dastumet gant Tangi)

hag unan all, 'ma klevet, fin, se zo etrezomp hañ ivez ! e oan 'ba... 'ba eu... 'ba ur stal dilhad 'ba en Gwengamp, hag e oa unan arri oadet hag e oa he merc'h ganti, arri c'hwezek pe seitek vloaz, ha fidedoulle e oa oc'h esa ur robenn ivez hag e oa deut da... da welet ac'hanon da... da c'houll ganin ivez « petra a lârez deu... deus ma merc'h ? » hag-eñ e oa chik, « gant he robenn, emezi, kar... ya, met fort eo un tamm deu... deus ar pelochonoù ! » petra a oa ar pelochonoù ? les seins ! gwelet a rez, ya ! pelochonoù a rae

[a ə ˈnɑl - ma ˈklɛwət - fin ze zo ˌtɾeˑɔ̃m ɑ̃ ˌiˑə - wɑ̃n bah bah ə - bah ˌstɑˑl ˈdijad ban ˈgwɛɲɔ̃m - a wa ˈyˑn ˌɑj ˈnwɑːʒət a wa i ˈmɛɹx kɑ̃ti - ˌɑj ˈhweːzɛk pe zɛjˈtɛg la - a fidəˈdule̞ wa ˈhɛsa ˈɹoːbən ˌiˑə a wa ˈdœd də də ˌwe̞ld ˈɑ̃ːnɔ̃ də - də ˈhul gɑ̃ˌnĩ iˑe - pɹɑ ˌlɑːɹez dœ dœz mə ˈmɛɹx - eˈgẽ wa ˈʃik - gɑ̃n i ˈɹoːbən me̞j - kaɹ ˌja - mɛt ˌfɔɹd e̞ tɑ̃m dœ dœs pølo̞ˈʃɔ̃no - ˌpɾɑ wa pølo̞ˈʃɔ̃no - ... - ˌgwe̞ˑl ə ɹez ja - pølo̞ˈʃɔ̃no ɹe]

et une autre, que j'avais entendue, enfin, ça c'est entre-nous hein aussi ! j'étais à... dans euh... dans un magasin de vêtements à Gwengamp, et il y avait une personne âgée qui était avec sa fille, ayant dans les seize ou dix-sept ans, et nom d'un chien elle était en train d'essayer une robe aussi et elle était venue... me voir pour... pour me demander aussi « que dis-tu d... de ma fille ? » alors qu'elle était élégante, « avec sa robe, dit-elle, car... oui, mais elle est forte un peu... des « seins » ! » c'était quoi les « seins » ? les seins ! tu vois, oui ! elle disait les « seins »

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

eu... 'tije gwelet eu... peseurt bugel e oa, eñ a oa fort, koant e oa, koant e oa, se... se... se a oa manet gantañ, met bepred gwelet a rez, pa raen muzik, ar c'hi-mañ, ar c'hi-mañ, hag eu... pa... pa... me 'ma degaset anezhañ e-barzh deus ur bern traoù, e dapen e dorn, e vije laket ur bolotenn dezhañ 'ba ar machin, ha le chien a lake... a lake ar bolotenn dezhañ, ha pa 'vije ket graet mat, e voute anezhañ

[ə - tiʒe ˌgwe̞ˑləd ə - peˌsœj ˈbyːgəl wa - ˌhẽ wa ˈfɔɹt - ˈkwɑ̃n wa - ˈkwɑ̃n wa - ˌze ˌze ˌze wa ˈmɑːnət kɑ̃tɑ̃ - mɛ ˈbopət ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s - pe ɾɛn ˈmyːzik - ə ˈhiː mɑ̃ - ˈhiː mɑ̃ - ag ə - pe pe - ˌme ma ˌdɛsə ˌneˑɑ̃ ˈbɑɹz dœz ˌbɛɹn ˈtɾɛw - ˌdɑpɛn i ˈdɔɹn - viʒe ˌlɑkə boˈlotən ˌdeˑɑ̃ bah maˌʃin - a ... ˌlɑkɛ ˌlɑkɛ boˈlotən ˌdeˑɑ̃ - a pe viˌʒe kə ˌgɛd ˈmɑːt - ˌvutɛ ˌneˑɑ̃]

euh... tu aurais vu euh... quel enfant c'était, il était costaud, il était mignon, il était mignon, ça... ça... ça lui est resté, mais toujours est-il vois-tu, quand je faisais de la musique, ce chien-ci, ce chien-ci, et euh... quand... quand... moi je l'avais stimulé pour plein de choses [enfant handicapé], je prenais sa main, on lui mettait une balle dans le machin, et le chien lui mettait... lui mettait la balle, et quand ce n'était pas bien fait, il le poussait

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

fort-mat eo

[fɔʁd'mɑ:d e̞]

elle est obèse

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ar re-seoù 'h ae en-dro gant... gant... gant eu... dour a vije laket dioute ha neuze eoul devet, gwelet a rez paotr hañ, roulamantoù fort

[a zew hɛ ndɾo gɑ̃n gɑ̃n gɑ̃n ə du:ʁ viʃe 'lɑkə dɔ̃ntɛ a 'nœ:e iwl 'dɛwət gwe̞:l ə ʁes po̞d ɑ̃ ɾula'mɛ̃ʃo fɔɾt]

et ceux-là [moteurs] fonctionnaient avec... avec... avec euh... de l'eau qu'on leur mettait et alors de l'huile brûlée, tu vois mon gars hein, des roulements forts

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ma eo solut e bech, sal vui e vo... e vo reut, gwelloc'h-se eo kwa, sal vui e vez reut ar pech, sal vui eo ar resort... eo... ma eo fort kwa, muioc'h-se e wasko kwa, na pe dapo anezhi xxx (?) he zroad, n'ey ket a-raok, ma gall kregiñ, ma gall ar pech gwaskañ he zroad e-barzh, aze 'teus tapet anezhi

[ma he̞ ’so:lyd i beʃ sal vy vo vo ɹœt ’wɛlɔh ze he̞ kwa sal vy ve ɹœt peʃ sal vy he̞ ’ɹesɔɹt he̞ ma he̞ fɔɹt kwa ’my:ɔh ze ’wɑsko kwa na pe ’dɑpo nɛj ? i dwɑt nɛj cə ɹo:k ma gɑl ’kɾi:gĩ ma gɑl peʃ ’gwɑskɑ̃ i dwɑd baɹz ’ɑ:he tœs ’tɑpə nɛj]

si le piège est assez solide, plus il sera... sera tendu, mieux ça sera quoi, plus le piège sera tendu, plus le ressort est... s'il est fort quoi, plus il appuiera quoi, quand bien même tu ne l'attrapes que par la patte, elle ne partira pas, s'il peut attraper, si le piège peut comprimer sa patte dedans, là tu l'as attrapée

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

se a depand peseurt nerzh 'nez kwa, ma... ma vez fort aze eo kat da gas ur bern traoù gantañ

[ze 'depɑ̃n pə'sœ nɛɹz ne kwa ma ma ve fɔɹd 'ɑ:he he̞: kɑt tə gɑz bɛɹn tɾɛw gɑ̃tɑ̃]

ça dépend quelle force il a quoi [vent tourbillonnant], si... s'il est fort il peut emporter plein de choses

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ma eo solut e bech, sal vui e vo... e vo reut, gwelloc'h-se eo kwa, sal vui e vez reut ar pech, sal vui eo ar resort... eo... ma eo fort kwa, muioc'h-se e wasko kwa, na pe dapo anezhi xxx (?) he droad, n'ey ket a-raok, ma gall kregiñ, ma gall ar pech gwaskañ he zroad e-barzh, aze 'teus tapet anezhi

[ma he̞ ’so:lyd i beʃ sal vy vo vo ɹœt ’wɛlɔh ze he̞ kwa sal vy ve ɹœt peʃ sal vy he̞ ’ɹesɔɹt he̞ ma he̞ fɔɹt kwa ’my:ɔh ze ’wɑsko kwa na pe ’dɑpo nɛj ? i dwɑt nɛj cə ɹo:k ma gɑl ’kɾi:gĩ ma gɑl peʃ ’gwɑskɑ̃ i dwɑd baɹz ’ɑ:he tœs ’tɑpə nɛj]

si le piège est assez solide, plus il sera... sera tendu, mieux ça sera quoi, plus le piège sera tendu, plus le ressort est... s'il est fort quoi, plus il appuiera quoi, quand bien même tu ne l'attrapes que par la patte, elle ne partira pas, s'il peut saisir, si le piège peut comprimer sa patte dedans, là tu l'as attrapée

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

aze ne vije ket fort ar jeu

['ɑ:he viʒe kəd fɔɹd ʒœ:]

là ce n'était pas riche [litt. la situation n'était pas forte]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hennezh a ra bern bern had hein, pa vez e droad... deus... deus e vez an troad e vez an dijenn ivez kwa hein, ma 'h eo fort an troad 'ba an douar (fur-se ?) ec'h ey kwa ha (fur-vrank ?), hag evel-se a-wechoù e vez div pe deir dijenn war ar memes troad

[hẽ̞:z ɹa bɛɹn bɛɹn hɑ:d ɛ̃ pe ve i twɑ:d dœz dœz ve ntwɑ:d ve ’ndi:ʒən ije kwa ɛ̃ ma hɛ fɔɹt ə ntwɑ:d ban ’du:aɹ fyɹze hɛj kwa a fyɹ vɾɑ̃ŋk a və’se ’we:ʒo ve diw pe dɛ:ɹ ’di:ʒən waɹ ’mɔ̃məs twɑ:t]

celui-là fait beaucoup de graines hein [rumex], quand son pied est... selon... selon comment est le pied est la tige aussi quoi hein, si le pied est fort dans la terre plus xxx (?) il ira quoi et xxx (?), et comme ça parfois il y a deux ou trois tiges sur le même pied

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

N'eo ket fort ma jeu.

Nè keu for-t me joe.

[nõ kø foʁt mə ʒœ]

Je ne suis pas en forme

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

N'on ket fort war se.

Non keu fort war zé.

[nõ kø foʁt waʁ ze]

Je ne suis pas trop forte là-dessus [je n'aime pas trop ça]

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Hoñ ne oa ket lart da welet 'hat, met ne oa ket ivez. Ne oa ket fort da welet.

['hõ wa kə 'laʁt tə 'we̞ːləd hat – mɛ wa kəd ie – wa kə 'fɔʁt tə 'we̞ːlət]

Elle n'avait pas l'air grosse, mais elle ne l'était pas non plus. Elle n'avait pas l'air forte.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Me a gemer ar sort a vez graet din, met a-wechoù e gavan anezhañ fort, a-wechoù e gavan anezhañ febl, han-se... Pelec'h out kat d'ober kafe din ervat, 'ba ar gont-se ?

[me ’gemɛʁ ’sɔʁt ve ’gwɛt tĩ – mɛ ’we̞ːʒo ’gaːvã ’neã ’fɔʁt – ’we̞ːʒo ’gaːvã ’neã ’fɛːp ãŋ’kseː – ’plɛh hut kat ’tɔːʁ ’kafe dĩ ’vɑːt – bah ’gõntse]

Moi je prends ce qu'on me fait [café], mais parfois je le trouve fort, parfois je le trouve léger. Par conséquent, comment veux-tu me faire du café qui me conviendra, à ce compte-là ?

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Kafe re fort a na graet.

[ˈkafe ʁe foʁt na gɛt]

Elle avait fait du café trop fort.

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

'ba 'h Finister int fort gant se hañ, muioc'h evit amañ

[bɑh fini'stɛr hiɲ fɔrd gɑ̃n ze ɑ̃ 'myɔh wid 'ɑ̃mɑ̃]

dans le Finistère ils sont forts pour ça, plus qu'ici

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oa ket fort a-walc'h da... da... da... da stourm deus an anestezi

[wa kə fɔrd ə wɑx tə də də də də stuɾm dəz ə nanɛste'zi]

il n'était pas assez fort pour... pour... pour... pour résister à l'anesthésie

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ur machin houarn fort-mat 'ba 'l ledander-se ha bern... bern tijennoù warnañ

[ə 'mɑʃin 'huarn fɔrd’mɑd bal le'dɑ̃ndər ze a bɛrn bɛrn ti'ʒeno warnɑ̃]

un truc en fer renforcé dans la largeur avec beaucoup, beaucoup de tiges dessus

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 42 frazenn.
123