Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 11 frazenn.

« ah ! fidedoue, Ujen ! 'meus ket tapet gomon peogwir... on bet argaset douzh... » « piv 'neus argaset ac'hanout emezañ ? », rak-kar eu... hennezh a oa Job (ar Roc'hell ?) ivez, « bremañ-souden 'h a da vezañ gwelet emezañ », pa oa arri war... e penn... e penn an Erv goude, e wel tout ar (genaoueien ?) aze, hag eñ o c'houll gant Romain Bonboni, « piv 'neus argaset Pierrot, emezañ, douzh... douzh (merkañ ?) gomon aze ? » « oh ! Ujen, ur c'harr-tout e oant prest, me 'h a da gargañ lec'h zo, emezañ » « oh, Ujen ! karg aze hardi ! », kemeret doan un tamm peogwir... goude e oan laosket trankil

[... - ... - ... - ... - ... - ... ˈnɛꝛw ... - ... - ... - ... - ... - ... - ...]

Pleuvihan - toponymes nautiques
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Pierrot Gwilhou, 1931, Lanvaodez (dastumet gant Tangi)

ha ni a oa 'ba ar garavanenn o tiskutiñ evel-se ha 'mamp gwelet daou louarn bihan, oc'h evañ dour diwar ar chaodourenn, peogwir 'ma laket ur chaodourenn gozh da... da gargañ dour d'ar saout, hag e deuent bep noz, da... da evañ dour, ha me a garge anezhi, me a garge anezhi a-ni... a-nivo, « arri int adarre ! arri int adarre ! » xxx ( ?)

[a ˈmym wɑ̃m ma ˌgaɣaˈvɑˑnən tisˈkytĩ viˌse a mɑ̃m ˌgwe̞ˑləd dɔw ˌluˑən ˈbiˑən - ˈheˑvə ˈduˑꝛ ˌdiwaꝛ ʃɔwzˈduˑən - pu ma ˈlɑkə ʃɔwzˌduˑən ˈgoˑz da - da ˈgɑꝛgɑ̃ ˈduˑꝛ də ˈzɔwt - a ˌdɛɲ ˈbob ˌnɔ̃ˑs - da də ˈheˑvə ˈduˑꝛ - a ˌme ˈgɑꝛge̞ ˈne̞j - ˌme ˈgɑꝛge̞ ˈne̞j ni ə - ˈniˑvo - ˌɑj iɲ ˈdɑɣe ˌɑj iɲ ˈdɑɣe ?]

et nous étions dans la caravane comme ça en train de discuter et nous avions vu deux petits renards, en train de boire de l'eau dans le chaudron, puisque j'avais mis un vieux chaudron pour... pour remplir l'eau des vaches, et ils venaient tous les soirs, pour... pour boire de l'eau, et moi je le remplissais, moi je le remplissais à ni... à niveau, « les voilà encore ! les voilà encore ! » xxx ( ?)

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

kar eñ 'nea plantet gwez ivez bremañ zo... met ar re-se zo krog da reiñ solut bremañ, Sébastien e vab, 'nea plantet unnek gwezenn du-hont 'ba eu... Sant Eler, ha leun a avaloù, ha 'deus eu... graet xxx ( ?) 'da ezhomm, me a gav din eo pemp barrikenn jistr 'neus graet, etreze o-daou, bremañ 'oaront ket petra d'ober gant ar jistr, ha zo lâret din « deus aze gant da voutailhoù, emezañ, da gargañ da voutailhoù », ah n'eo ket laket en boutailh c'hoazh, n'eo ket laket en boutailh c'hoazh

[kaɹ ˌẽˑ nea ˌplɑ̃ntə ˈgwẽˑ ˌiˑe ˈbo̞mɑ̃ zo - mɛ ˌɹeˑe zo ˌkɹo̞ˑk tə ˌɹɛˑĩ ˈsoːlyt ˌbɹo̞mɑ̃ - ... i ˈvɑˑp - nea ˈplɑ̃təd ˌɔ̃nəg ˈgweˑən ˌdyˑɔ̃n bah ə - zɑ̃nˈteːləɹ - a ˌlœ̃ˑn aˈvɑːlo - a døz ə ˌgwɛt ? da ˌem - ˌme gaf ˌtĩ he̞ ˌpɛm baˌɹicən ˈʒist nøs ˌkwɛt - ˌtɾeˑe̞ oˈdo̞w - ˌbo̞mɑ̃ waˌɹɛɲ cə ˌpɹɑ do̞ˑɹ gɑ̃n ˈʒist - a zo ˌlɑˑɹ ˈdĩ - døz ˌɑhe̞ gɑ̃n tə vuˈtɑjo ˌmeˑɑ̃ də ˈgɑɹgɑ̃ də vuˈtɑjo - a ˌne̞ kə ˈlɑkə ˈnbutɛj ˌhwɑs - ˌne̞ kə ˈlɑkə ˈnbutɑj ˌhwɑs]

car il avait planté des arbres ça fait maintenant... mais ceux-là commencent à donner abondamment maintenant, Sébastien son fils, avait planté onze arbres là-bas à euh... Sant Eler, et plein de pommes, et ils ont euh... fait xxx ( ?) qu'ils avaient besoin, moi je crois que c'est cinq barriques qu'ils ont fait, à deux, maintenant ils ne savent pas quoi faire du cidre, et on m'a dit « viens là avec tes bouteilles, dit-il, pour remplir tes bouteilles », ah il n'est pas encore mis en bouteille, il n'est pas encore mis en bouteille

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

du ha kerdu zo sañset da gargañ an touflezioù, d'ar c'houlz-se e oa touflezioù gwechall, bremañ n'eus ket ken ivez, ha miz meurzh zo sañset da sec'hañ anezhe, e veze skarin meurzh

[dy: a kɛʁ'dy: zo 'sɑ̃səd 'gɑʁgɑ̃ tu'flejo də 'huls:e wa tu'flejo gwe'ʒɑl 'bœmɑ̃ nœs kə ken ie a miz mœʁs so 'sɑ̃sə də 'ze:hɑ̃ nɛ: viʒe 'skɑ:ʁin mœʁs]

novembre et décembre sont sensés remplir les fossés, à cette époque-là il y avait des fossés autrefois, maintenant il n'y en a plus non plus, et le mois de mars est sensé les assécher, il y avait le vent froid de mars

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

aze e veze bagonioù prest da gargañ anezhe met euh... eñ a veze ur barti, ar c'hezeg ar c'hwirine paotr kaezh, gwelet o hini bihan o partiañ hañ, eñ a oa poanius paotr

[’ɑhe viʒe ba’gɔ̃ɲo pʁe̞st tə ’gɑʁgɑ̃ nɛ: mɛd ə hẽ̞̃: viʒe ’bɑʁti ə ’he:zɛg ə hwi’ɾi:ne po̞t’ke̞:s ’gwɛ:ləd o n:i ’bi:ən paʁ’ti:ɑ̃ ɑ̃ hẽ̞: wa ’pwɑ̃ɲys po̞t]

là il y avait des wagons prêts à les charger mais euh... ça c'était un cirque, les chevaux hennissaient mon pauvre, voir leur petit partir hein, c'était pénible mon gars

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ur forc'h da gargañ teil

vorc'h de karg tèy

[voʁx də kaʁg tɛj]

une fourche à fumier [une fourche pour charger le fumier]

Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)

da gargañ gant ur forc'h kantonier kwa

[də 'gɑɹgɑ̃ gɑ̃n vɔɹx kɑ̃n'tɔ̃ɲəɹ kwa]

à charger avec une fourche de cantonnier quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

lec'h e veze boued 'ba 'r park e tigore ar gloued dezhi dam dezhi da gargañ e gov primoc'h

[le̞h 'viʒe bwet bar park 'djɔrɛ glœt tɛj də 'gargã i go:f ‘prymɔh]

là où il y avait de la nourriture dans le champ, il lui ouvrait la barrière pour qu'elle se remplisse plus vite le ventre

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

an deizioù all e oa bet Daniel, o sikour anezhañ da gargañ... kargañ ur fourno, ur fourno... d'ober tan gant koad, 'na kavet gwerzh dezhañ, e oa bet Daniel o sikour anezhañ da gargañ, ezhomm e vez arc'hant !

[ˌdejo'ɑl wa be da'ɲɛl - 'ʃicuʁ 'ne:ã də 'gɑʁgɑ̃ - 'kɑʁgɑ̃ 'fuʁno - 'fuʁno - do̞:ʁ tɑ̃:n gɑ̃n kwɑt - na kɑ:d 'gwɛʁz deɑ̃ - wa be da'ɲɛl 'ʃicuʁ 'ne:ã də 'gɑʁgɑ̃ - em ve 'ɑʁhɑ̃n]

les autres jours Daniel était venu, l'aider à charger... charger un fourneau, un fourneau... pour faire du feu avec du bois, il avait réussi à le vendre, Daniel avait été l'aider à le charger, il y a besoin d'argent !

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

un tamm soup dezhe, da gargañ o c'hov dezhe bepred

[tɑ̃m'zup dɛ: də 'gɑrgə o ho:v dɛ: 'bopət]

un peu de soupe pour eux, pour leur remplir le ventre toujours

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

miz kerdu ha du a oa sañset da gargañ an douflezioù, ha miz meurzh a oa sañset da sec'hañ anezhe, ha goude neuze e veze troc'het yeot

[mi:s 'kɛrdy a dy wa 'sɑ̃səd də 'gɑrgɑ̃ ndu'flejo a miz mœrz wa 'sɑ̃sət tə 'zehɑ̃ nɛ: a 'gu:de 'nœhe viʒe 'trɔhə 'jɛwɔt]

les mois de décembre et novembre étaient sensés remplir les fossés, et le mois de mars était sensé les assécher, et après alors on coupait l'herbe [première herbe du mois de mars]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 11 frazenn.