Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 38 frazenn.
12

ale ! restaurant da greistez, ugent mil lur !

[aˌle - ... də gɣesˈteˑ - ˌygɛn ˈmil lyꝛ]

allez ! restaurant le midi, vingt mille francs !

Michel Yekel, 1946, Bear (dastumet gant Tangi)

1. deus ar beure ec'h evan soixante centilitre 'vat 2. ah ya ? kement-se ? 1. ya 2. hola ! 1. ur pezh bolenn 'meus 2. goude e vezez barrek neuze ! 1. xxx ( ?) 2. gant bara ? 1. oh ! ur vagetenn 'h a ganin a-wechoù 2. ah ya ? 1. me a debr ur bern deus ar beure, ha da... da greistez ha da noz e ran xxx ( ?), kreiztre ar predoù 'vez ket debret, met debriñ mat a ran, xxx ( ?)

1. [dəz ˈbœːʁe ˈheːvɑ̃ ... a] 2. [a ja - keˈmese] 1. [ja] 2. [ˈhoːla] 1. [pez ˈbo̞ːlən møs] 2. [ˈgu ve̞ːz ˈbɑɹɛg ˈnœe] 1. [?] 2. [gɑ̃n ˈbɑːɹa] 1. [o - əʁ vaˈgɛtən ha gəˌnĩ ˈweːʒo] 2. [a ja] 1. [ˈme de̞b ˈbɛɾn dəz ˈbœːɾe - a də - də gɾɛjsˈteː a də ˈnɔ̃ːs ɾɑ̃ ? - ˈkɾɛjstɾe ˈpɾeːʒo ve kə ˈde̞ːbət - mɛ ˈdiːbĩ mɑːd ɹɑ̃ - ?]

1. le matin je bois soixante centilitre 2. ah oui ? tant que ça ? 1. oui 2. hola ! 1. j'ai un grand bol 2. après tu es paré alors ! 1. xxx ( ?) 2. avec du pain ? 1. oh ! je m'enfile une baguette parfois 2. ah oui ? 1. moi je mange beaucoup le matin, et au... à midi et le soir xxx ( ?), entre les repas on ne mange pas, mais je mange bien, xxx ( ?)

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

evel egile aze zo o vont en retret ha 'neus bet... mil war... unan warn-ugent milion da gaout, met 'meus aon zo lâret da greistez 'no ket anezhe

[we̞l eˈgiːle ˈɑhe zo vɔ̃n nɹœˈtʁɛt a nøz bet - mil waɹ - yn waɹˈnyːgən miˈliˑɔ̃n də ˈgɑːd - mɛ møzˈɑˑɔ̃n zo ˈlɑːɹəd də gɹɛjsˈteː no kə ne̞]

comme l'autre là qui va partir en retraite et il a eu... mille... vingt-et-un millions à avoir, mais je crois qu'on a dit ce midi qu'il ne les aura pas

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

amañ e oa un tamm rost leue da greistez

[ˌɑ̃mɑ̃ wa tɑ̃m ɣɔst ˈluˑe də gɣesˈteˑ]

ici il y avait un morceau de rôti de veau à midi

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

kostez Tregrom e debront lein da greistez, lein

[ˌkɔste tɹeˈgɹɔm ˌdɛˑbɛɲ ˈlɛɲ də gɹɛjsˌteˑ - ˈlɛɲ]

du côté de Tregrom ils mangent le petit déjeuner à midi, le petit déjeuner


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz (dastumet gant Tangi)

h an da dapet ur greunenn bennaket eu... da disilhat amañ e-kichen ma zaouarn ha... hag e oant bihan, ar greun, evel-se, e vo ezhomm... e vo ezhomm eu... 'vo ket kalz a vleud, e vo ezhomm muioc'h... muioc'h eu... a greun, d'ober bara, ya, 'ma laket an tele da greistez met, oh ! moarvat ar bara 'h ey war-grec'h ivez !

[ˌhɑ̃ də ˈdɑpəd ə ˈgɣœˑnən bəˈnɑkəd ə - də diˈsiʎəd ˌɑ̃mɑ̃ ˌkiʃən ma ˈzɑwən a - a wɑ̃ɲ ˈbiˑən ˈgɣœˑn - viˌse - voˌsœm voˌsem ə - ˌvo kə ˌkɑlz ˈvlœt voˌsem ˈmyˑɔɣ ˈmyˑɔɣ ə - ə ˈgɣœˑn - ˌdo̞ˑʴ ˈbɑˑɣa - ja ma ˌlɑkə ˈnteˑle də gɣesˈteˑ mɛ ho maˌhɑt ˈbɑˑɣa hɛj waꝛˈgweɣ ˌiˑe]

je vais prendre un grain [de blé] ou deux euh... pour l'égrainer ici à côté de mes mains et... et ils étaient petits, les grains, comme ça, il faut... il faut euh... il n'y aura pas beaucoup de farine, il faudra plus... plus euh... de grains, pour faire du pain, oui, j'avais mis la télé à midi mais, oh ! sans doute que le pain enchérira aussi !

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

geo, pa welan evel-se, hennezh zo... hennezh zo stumm skuizh (G. : nann !) geo ! ah ! kousk da greistez a ra ?

[ge̞ - pə ˈwe̞ːlɑ̃ vəˈse - ˌhẽːs so ˌhẽːs so ˌstym ˈskwiːs - ge̞ - a kusk də gɹɛjsˈteː ɹa]

si, quand je le vois comme ça, celui-là est... il a l'air fatigué (G. : non !) si ! ah ! il fait une sieste ?

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

aze 'ma se herie ha da greistez

[ˈɑhe̞ ma ze ˈhɛje a də gʁeˈste]

là j'avais ça aujourd'hui et ce midi

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

hag e serten menajoù zo da greistez e vije sonet ar c'hlêron, ar c'hlêron, e deue ar batronez, patronez an ti, da son ar c'hlêron « feuuuuuuu ! » da lâret eu... e oa... oa kreistez, ha neuze ni a gleve ivez, met ma zad a vije ur montr gantañ, ur montr-godell

[a ’sɛʁtən me’nɑ:ʒo zo də gɾɛjs’te: viʃe ’zɔ̃:nə ’hlɛ:ʁɔ̃n ’hlɛ:ʁɔ̃n dɛ ba’tɾɔ̃:nəs ba’tɾɔ̃:nə nti: də sɔ̃:n ’hlɛ:ʁɔ̃n fœ: də ’lɑ:ʁəd ə wa wa kɾɛjs’te: a ’nœ:e mym ’glɛwɛ ie mɛ mə zɑ:d viʃe mɔ̃n gɑ̃tɑ̃ mɔ̃n’go:l]

et dans certaines fermes à midi on sonnait le clairon, le clairon, la patronne venait, la patronne de la maison, pour sonner le clairon « feuuuuuu ! » pour dire euh... que c'était... c'était midi, et alors nous entendions aussi, mais mon père avait une montre, une montre de poche

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

arri e oa tost da greistez

[ɑj wa tɔst də gɹɛjs'te:]

il était presque midi

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ur c'housk da greistez

[husk tə 'grɛjste]

une sieste

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

hag eñ moarvat ac'h ae d'ober e gousk da greistez d'e wele 'ba ar gambr kwa

[hẽ: ma'hɑt hɛ do:r e gusk də 'grɛste di 'we:le bah gɑ̃m kwa]

et lui sans doute allait faire sa sieste dans son lit dans sa chambre quoi

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

he den a oa aet d'ober e gousk da greistez d'ar gambr

[i de:n wa ɛd do:r i gusk tə 'grɛjste də gɑ̃m]

son mari avait été faire sa sieste à midi dans la chambre

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

ur sul da greistez

[zy:l də 'grɛjste]

un dimanche midi

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

hag e oa arri tost da greistez

[a wa ɑj tɔst tə gɾɛj'ste]

et il était près de midi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

gwechall e sone ar c'hloc'h da greistez hag an anjelus deus an noz

[gwe'ʒɑl 'zɔ̃:ne hlɔh də gʁɛj'ste a nɛ̃'ʒy:lyz dəz nɔ̃:s]

autrefois elle sonnait la cloche le midi et l'angélus le soir

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

« eñ 'neus debret soubenn unnek eur hanter trempet da greistez », eñ a vije reiñet e gont dezhañ, eñ 'nije bet e gont kwa a vije lâret eu... pa vije reoù a varve prim, a-wechoù e vije lâret...

[hẽ̞: nøz 'dɛ:bə 'zu:bən 'ne:gəʁ 'ɑ̃ntəʁ 'tʁɛmpəd də gʁɛjs'te: hẽ̞: viʒe 'ʁɛ̃jəd i gɔ̃n deɑ̃ hẽ̞: niʒe bed i gɔ̃n kwa viʒe lɑ:d ə pe viʒe ʁew 'vɑʁwe pʁim 'we:ʒo ve lɑ:ʁ]

« il a mangé sa soupe de onze et demi trempée à midi », lui on lui avait donné son compte, il avait eu son compte quoi qu'on disait euh... quand certains mourraient vite, parfois on disait...

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

« hemañ eo manet e orloj war greistez » pa... pa vije tamm bihan retard pe un tamm bennak, se ne oa ket nemet ur gerienn, gerienn evel-se pa vije arri... ma vije arri diwezhat « hemañ 'neus laket... lesket e orloj... e orloj war greistez » ma vije arri re diwezhat kwa, se zo... unan all a lâre se « ya, pa 'neus... pa ne oa ket savet abred a-walc'h ! »

[- 'hemɑ̃ e̞ 'mɑ̃:nəd i 'ɔʁlɔʒ waʁ gʁɛjs'te: pe pe viʒe tɑ̃m 'bi:ən ʁə'tɑʁ pe dɑ̃m mə'nɑ:k ze wa kə mɛt ə 'gi:rjən 'gi:rjən və'se pa viʒe ɑj ma viʒe ɑj di'we:ɛt - 'hemɑ̃ nøs 'lɑkət 'lɛskəd i 'ɔʁlɔʒ i 'ɔʁlɔʒ waʁ gʁɛjs'te: ma viʒe ɑj ʁe di'we:ɛt kwa ze zo yn al 'lɑ:ʁe se - ja pe nøs pe wa kə 'zɑ:vəd a'bʁe:d ə'wɑx]

« celui-ci, son horloge est restée sur midi » quand... quand il y avait un peu de retard ou quelque chose, ce n'était qu'un trait, un trait comme ça quand arrivait... s'il arrivait en retard « celui-ci a mis... laissé son horloge... son horloge sur midi » s'il arrivait trop tard quoi, c'est... un autre disait ça « oui puisqu'il a... puisqu'il n'était pas levé assez tôt »

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Ar reoù gozh 'h ae d'an eured da debriñ friko da greistez. Ar reoù yaouank a debre o c'hoan ha goude dañsal e-pad an noz.

Réw goz è de noereut de dibi friko de krezté. Réw yan-wank dèb o kouan-n a goudé danseul pa:n nons.

[ʁɛw goz ɛ də ’nœ:ʁət də ’di:bi ’fʁi:ko də ’gʁɛzte] [ʁɛw ’yãwãk dɛb o kwãn a ’gu:de ’dãsəl pa:n nõs]

Les plus âgés allaient au mariage manger le repas à midi. Les jeunes mangeaient le repas du soir et allaient ensuite danser toute la nuit.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

da greistez

de grèyzté

[də gʁɛjste]

à midi

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Kavet zo bet 38 frazenn.
12