Kavet zo bet 25 frazenn.
1 2
▶ c'hoazh, me a blij din jardinat hag evel-se, pa vez brav ha betek-henn, met arri eo... oh la la, arri eo izel an douar ar wech-mañ, ma gein, ma gein zo uzet
[hwah ˌme biʒ dĩ ʒɛɹˈdiːnəd a vəˈse pe ve ˈbɹɑw a ˌbekəˈhɛn - mɛd ˌɑj e̞ - o̞ la la - ˌɑj e̞ ˌiˑzə ˈnduˑaɹ ə ˌweʒmɑ̃ - mə ˈgɛɲ - mə ˈgɛɲ zo ˈyːzət]
aussi, moi j 'aime jardiner et comme ça, quand il fait beau et jusqu'à présent, mais voilà... oh la la, voilà que la terre est basse cette fois-ci, mon dos, mon dos est usé
Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)
▶ Breizh Izel ya
[ˌbʁɛjˈziːzəl ˌjɑ]
Breizh Izel oui
Prad
Aogust Kerbrun, 1940, Kawan (dastumet gant Tangi)
▶ ah ya, Kerdouka Uhel, ha neuze Kerdouka Izel marteze e oa ? e oa daou Kerdouka neuze ?
[a ˌjɑ - kɛɹˌduka ˈyˑəl - a ˌnœhe kɛɹˌduka ˈiːzəl maˈtehe wa - wa ˌdo̞w kɛɹˈduka ˌnœˑe]
ah oui, Kerdouka Uhel, et aussi Kerdouka Izel qu'il y avait peut-être ? il y avait deux Kerdoukas alors ?
Tonkedeg
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.
Armand ar Meur, 1933, Tonkedeg (dastumet gant Tangi)
▶ hennezh eo Breizh Izel, ha n'onn ket... aze 'meump kafe Breizh Izel
[ˌhẽˑz e̞ bɹɛjz ˈiːzəl - a ˌnɔ̃ kəd ə - ˌɑhe mœm ˈkɑfe bɹɛjz ˈiːzəl]
ça c'est Breizh Izel, et je ne sais pas... là nous avons le café Breizh Izel
Prad
Jorjed an Olier, 1937, Prad (dastumet gant Tangi)
▶ 1. Kerchaos Uhel 2. ah ya ! Kerchaos Izel ha Ker... ha Kerchaos... Uhel pe Kerchaos Krec'h 1. Kerchaos Uhel, Kerchaos Uhel, ya, lec'h emañ Louis Fejant e vije penaos ? 2. ya, Kerchaos Traoñ pe Ker... se zo bet deformet un tamm bihan hein ! tout se, ha Kerchaos Izelañ
1. [kɛɹʃɔs ˈyˑəl] 2. [a ˌjɑ - kɛɹʒɔs ˈiːzəl a kɛɹ - a kɛɹʒo̞s - ˈyˑəl pe kɛɹʒɔs ˈkwe̞x] 1. [kɛɹʃɔs ˈyˑəl - kɛɹʃɔs ˈyˑəl - ˌjɑ ˈle̞x mɑ̃ lwi ˈfeːʒən viʒe pəˌnɔ̃ˑs] 2. [ˌjɑ - kɛɹʒɔs ˈtɹo̞w pe kɛɹ - ˌze zo be deˈfɔɹmət tɑ̃m ˈbiˑən ɛ̃ - tut ˈse - a kɛɹʃɔs iˈzelɑ̃]
1. Kerchaos Uhel 2. ah oui ! Kerchaos Izel et Ker... et Kerchaos... Uhel ou Kerchaos Krec'h 1. Kerchaos Uhel, Kerchaos Uhel, oui, là où est Louis Féjean c'était comment ? 2. oui, Kerchaos Traoñ ou Ker...
Mousteruz
1. Ivon Gotie, 1935, Mousteruz
2. Michel ar C'halvez, 1933, Mousteruz
(dastumet gant Tangi)
▶ Kerchaos Izel a gav din a oa, ya, neuze e oa... ya, Kerchaos... ya, Kerchaos... eu... ya, n'onn ket hag-eñ 'oa ket tri Kerchaos zo kaeroc'h
[kɛɹʃos ˈiːzəl gaf ˌtĩ wa - ˌjɑ - ˌnœˑe wa ˌjɑ - kɛɹʃos - ˌjɑ - kɛɹʃos - ə ˌjɑ - ˌnɔ̃ kə ˌgẽ ˈwa kə tɾi kɛɹˈʃos so ˈkɛːɹɔx]
Kerchaos Izel je crois que c'était, oui, alors il y avait... oui, Kerchaos... oui, Kerchaos... euh... oui, je ne sais pas s'il n'y avait pas trois Kerchaos par-dessus le marché
Mousteruz
Andre ar Filous, 1931, Mousteruz (dastumet gant Tangi)
▶ 1. aze emañ Roudougwin, Roudougwin zo tri normalamant, unan traoñ, unan... Roudougwin... Izel ha... 2. lec'h emañ... lec'h emañ... 1. Izelañ ya 2. lec'h emañ ar Sec'h aze eo petra ? 1. 'oaran ket 2. hag e oa bet Eddy Gwern 1. Roudougwin eu... aze emañ Roudougwin Kreiz 'meus aon, ya, ha Roudougwin Uhelañ eo ti Jean-Paul Quelen, ha ti Michel ar Rolland aze, ha Roudougwin Izelañ zo... en traoñ a-hont
1. [ˌɑhe mɑ̃ ˌɹuˑdoˈgwiːn - ˌɹuˑdoˈgwiːn zo ˈtɹi noɹmaˈlɑ̃mɑ̃n - ˌyn ˈtɹo̞w ˌyn - ˌɹuˑdˈgwiːn - ˈiːzəl a] 2. [ˌle̞x mɑ̃ - ˌle̞x mɑ̃] 1. [iˈzelɑ̃ ˌjɑ] 2. [ˌle̞x mɑ̃ ˈzex ˌɑhe he̞ ˌpɹɑ] 1. [waˌɹɑ̃ kə] 2. [a wa ˌbed edi ˈgwɛɹn] 1. [ˌɹuˑdˈgwiːn ə - ˌɑhe mɑ̃ ˌɹuˑdgwin ˈkɹɛjs møˈzɑˑɔ̃n - ˌjɑ - a ˌɹuˑdgwin yˈelɑ̃ he̞ ˌti ... - a ˌti miʃɛl ˈɹo̞lɑ̃n ˌɑhe a ˌɹuˑdgwin iˈzelɑ̃ zo - ˌtɹo̞w ˌɑˑɔ̃n]
1. là c'est Roudougwin, Roudougwin il y en a trois normalement, un en bas, un... Roudougwin... Izel et... 2. là où est... là où est... 1. Izelañ oui 2. là où est Le Sec là c'est quoi ? 1. je ne sais pas 2. et il y avait eu Eddy Le Guern 1. Roudougwin euh... là c'est Roudougwin Kreiz je crois, oui, et Roudougwin Uhelañ c'est chez Jean-Paul Quelen, et chez Michel Le Rolland là, et Roudougwin Izelañ c'est... en bas là-bas
St Laorañs
1. Daniel Yekel, 1957, Sant Laorañs
2. Mari ar Gov, 1928, Sant Laorañs
(dastumet gant Tangi)
ma deu dreist, izel eo ar vogerenn
[ma da dʁɛjst ’i:zəl e̞ vo’ge:ʁən]
s'il le franchit, le mur est bas
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
tan izel
[tɑ̃:n 'i:zəl]
feu doux [cuisson]
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ met izel war an douar neuze
[mɛ 'i:zəl waɹn 'du:aɹ 'nœ:he]
mais basse par terre alors [arum]
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ « krog eo da gluchañ » eme ar reoù gozh, a-benn neuze e vez arri izel kwa
[kɹɔ:g e̞ də 'glyʃɑ̃ me ɹew'go:s bɛn 'nœ:he ve ɑj 'i:zəl kwa]
« il commence à se coucher » disait les anciens, pour alors il était arrivé bas quoi
confusion kuzhañ / kluchañ
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
kouezhet eo gwall izel
[kwed ɛ gwɛl 'i:zəl]
il est tombé bien bas [situation personnelle]
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
Neizh pig izel, Seblant amzer fall, Neizh pig uhel, Seblant amzer vat.
Nés pi-t izeul, Zébleun an-mzeur val, Nés pi-t ueul, Zébleun an-mzeur vat.
[nes pi’t izəl zeblən ãmzəʁ val] [nes pi’t yəl zeblən ãmzəʁ vat]
Nid de pie bas, Signe de mauvais temps, Nid de pie haut, Signe de beau temps.
La hauteur à laquelle la pie fait son nid donne la tendance du temps qu’il va faire pour l’année. Du coq à l’âne Le chasse-Marée / ArMen Daniel Giraudon (P.92) : "[...] lorsque la Pie [...] prévoit des années sèches et calmes. Un neizh pig e bleñchenn ar
Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)
izel
izeul
[izəl]
bas
Plac'h, , Bear (dastumet gant Julien)
forzh pegement izel
[fɔrs pe'ge:mən 'i:zəl]
aussi bas qu'il puisse être
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
ur rigennad tier izel
[ri'gɛnət 'tie 'i:zəl]
une rangée de maisons basses
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
1. met aze zo laket... 'ba eu... treujennoù eu... hent-houarn, hag ar re-se zo... met ar re-se zo poe... poezon ! lâret 'ma dezhe, « n'it ket d'ober se, emezon-me ! », nom de dieu ! 2. ar re-se zo koad tretet 1. tretet ya, hag a-wechoù e vezez... memes an deizioù all aze, pa oa izel an dour, bremañ eo savet un tamm, e vije gwelet un tamm kramenn eu... kramenn eu... eoul ha... hoñ n'eo ket mat d'evañ
1. [mɛd ˈɑhe zo ˈlɑkəd - bah ə - tɹœˈʒeno ə ˌhɛnˈhuˑaɹn - a ˈɹee zo - mɛ ˈɹee zo pwe ˈpweːzɔ̃n - ˈlɑː ma de̞ - ne kə do̞ˑɹ ze ˈmɔ̃me̞ ...] 2. [ˈɹee zo kwat ˈtʁe̞tət] 1. [ˈtʁe̞təd ja a ˈweːʒo ve̞ˑs - ˈmɛməz ˌndejo ˈɑl ˌɑhe - pə wa ˈiːzə ˈnduːɹ - ˈbomɑ̃ e̞ ˈzɑːvə ntɑ̃m - ˌviʒe ˈgwe̞ːlət tɑ̃m ˈkɹɑ̃mən ə - ˈkɹɑ̃mən ə - ˈiwəl a - ˈhɔ̃ ne̞ kə mɑˑd ˈdeːvɑ̃]
1. mais là on a mis... dans euh... des traverses euh... de chemin de fer, et celles-là sont... mais celles-là sont du poi... poison ! je leur avais dit, « n'allez pas faire ça dis-je », nom de dieu ! 2. celles-là c'est du bois traité 1. traité oui, et parfois tu es... même ces jours-ci là, quand l'eau était basse [fontaine], maintenant elle est remontée un peu, on voyait une petite pellicule de... une pellicule de... huile et... elle n'est pas bonne à boire
1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)
kaoze izel !
['ko:ze 'i:zəl]
parle bas !
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ arri eo izel an heol
[ɑj ɛ 'i:zəl 'nɛwɔl] J
voilà que le soleil est bas
Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ izel
['i:zəl]
basse [mer]
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
Kavet zo bet 25 frazenn.
1 2