Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 15 frazenn.

met goude, feiz, pa oa kistion da sevel anezhi eu... e oa poulioù, an treuchoù ar c'hreñj du-mañ 'oa ket solut, hag e oa renket kas anezhi, da Draoñ Kerroc'h, ti ma vamm-gozh, ti marraine Danielle, ha feiz, aze e oa treuchoù solut, hag e oa klasket daou a dud, d'ober un tourne kig, e oa hastet buan, kar... aze 'oa ket koñjelateurien hañ ! ha tout ar c'hig a oa dibitet, hag eu... e oa graet ur gwenneg bennak dioute bepred

[... - ... - ... - ... dɾɔw ke̞ˈɣɔx - ... - ... daˈniˑɛl - ... - ... - ˌdo̞ˑꝛ ˈtuꝛne ˈkic - wa ˌhɑstə ˈbyˑɔ̃n - ... - ... diˈbitət - ag ə wa ˌgwe̞d ˈgwɛnɛg bəˈnɑˑg ˌdɔ̃te̞ ˈbopət]

mais après, ma foi, quand il avait été question de la lever [vache morte] euh... il y avait des poulies, les poutres de la grange de chez moi n'étaient pas assez solides, et on avait dû l'emmené à Traoñ Kerroc'h, chez ma grand-mère, chez marraine Danielle, et ma foi, là il y avait des poutres solides, et on avait été chercher deux personnes, pour faire une tournée de viande, on s'était dépêchés, car... là il n'y avait pas de congélateurs hein ! et toute la viande avait été débitée, et eu... on en avait tiré quelques sous quand même

Plûned

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

1. daon ! peneogwir en em gavent klañv, hag eu... 'oares ket petra a c'hoarie dezhe, me 'meus soñj amañ bepred, pa oa arri se, gwelet a rez, distaget ar saout, da vont 'ba ar park, ha... pa oa kistion dezhi da vont e-maez ar c'hraou, prest da gouezhañ, ha pa weles 'ba ar park e oa kouezhet, 'ma soñjet « ah fidedoue 'vat paotr ! », pa eo ar wech kentañ dit da welet hein ! e soñjez « homañ zo foutu sur 'vat ! » 2. terzhienn al laezh a raent 1. terzhienn al laezh ya, ya, diwar ar peuriñ, ya, diwar an temz ya, ya, ya

1. [dɑ̃w pynyˌgyˑɹ nɔ̃n ˈgɑːvɛɲ ˈklɑ̃ˑ - ag ə waˌɹe̞s kə ˌpɹɑ ˈhwɑje ˈde̞ - ˌme møs ˌʃɔ̃ˑʒ ˈɑ̃mɑ̃ ˈbopə - pe wa ˌɑj ze - ˌgwe̞ˑl ə ɹe̞s - disˈtɑːgəd ə ˈzo̞wt - də ˌvɔ̃n bah ˈpɑɹk - a - pə wa kisˈtiˑɔ̃n ˌdɛj də ˌvɔ̃n ˈme̞ːz ə ˈhɹo̞w - ˌpɹest tə ˈgweˑɑ̃ - a pə ˌwe̞ˑle̞z bah ˈpɑɹg wa ˈkwet - ma ˌʒɔ̃ˑʒə a fidəˈduˑe po̞t - pe e̞w ə ˌweʃ ˈkentɑ̃ did də ˈwe̞ˑləd ɛ̃ - ˌʒɔ̃ˑʒe̞s ˈhomɑ̃ zo ˈfuty ˌzyˑɹ hat] 2. [ˌdɛɹjɛn ˈlɛːz ɹɛɲ] 1. [ˌdɛɹjɛn ˈlɛːz ja - ja - diwaɹ ˈpœˑĩ - ja - diwaɹ ˈntɛmz ja - ja ja]

1. dame ! puisqu'elles tombaient malades [vaches], et euh... tu ne savais pas ce qui leur arrivait, moi je me souviens toujours, quand ça c'était arrivé, vois-tu, ayant détaché les vaches, pour aller au champ, et... quand il avait été question pour elle de sortir de l'étable, elle avait failli tomber, et quand tu voyais dans le champ qu'elle était tombée, j'avais pensé « ah bon sang mon gars ! », puisque c'est la première fois que tu le vois hein ! tu penses « celle-ci est foutue sûrement ! » 2. la fièvre du lait qu'elles faisaient 1. la fièvre du lait oui, oui, à cause du pâturage, oui, à cause de l'engrais oui, oui, oui

1. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
2. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
(dastumet gant Tangi)

1. met Berle... Louaneg n'emañ ket a-bell ivez Amede, (kistion ?), peogwir emañ... pa sellez aze 'ba eu... an Nori... an Noriou, nann ! n'eo ket an Noriou, nann ! Morleskanton, Morleskanton 2. hag e arri e bord ar c'hoad 1. e arri... e arri bord eu... Penn ar C'hoad, 'ba Louaneg, ha Penn ar C'hoad zo e Louaneg

1. [... ˌbɛꝛlə - luˈɑ̃ːnəg ... - ... - ... - ... noˈꝛi - noˈꝛiˑo - ... noˈꝛiˑo - ... mɔꝛlɛsˈkɑ̃tɔ̃n - mɔꝛlɛsˈkɑ̃tɔ̃n] 2. [...] 1. [... ˌpe̞n ə ˈhwɑt - ... luˈɑ̃ːnək - a ˌpe̞n ə ˈhwɑt ... luˈɑ̃ːnək]

Louaneg
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Tinaig Perch, 1942, Rospez
2. Amede Barzhig, 1938, Rospez
(dastumet gant Tangi)

pa vije kistion da brenañ oustilhoù ha tout, e raent gant ar memes reoù evel-just kwa, se a rae dija ur sakre... ur sakre skoaz ma kerez kwa

[pə viʒe kis'ti:ɔ̃n də 'bʁe:nə us'tijo a tut ʁɛɲ gɑ̃n 'mɔ̃məz ʁew wɛl'ʒyst kwa ze ʁɛ deʒa ə 'sɑkʁe 'sɑkʁe skwɑ: ma 'ke:ʁes kwa]

quand il était question d'acheter des engins et tout, ils faisaient avec les mêmes bien sûr quoi, ça faisait déjà un sacré... un sacré secours quoi si tu veux quoi

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

pa vije kistion d'inseminañ ur vuoc'h, ma vije c'hoant da gaout ur c'hole kaerroc'h kwa, lakat anezhañ... kement ha gwelet hag-eñ... hag eo bet deut da wir

[pe viʒe kis'ti:ɔ̃n dɛ̃se'mi:nɑ̃ vy:h ma viʒe hwɑ̃n tə gɑ: 'hwɛ:le 'kɛɹɔh kwa 'lɑkə neɑ̃ kemnta 'gwe̞:ld a'gẽ̞: a he̞ be dœt tə wi:ɹ]

quand il était question d'inséminer une vache, si on voulait avoir un taureau plus beau quoi, le faire... tant qu'à voir si... et ça s'est réalisé [changer le sexe du veau en fonction de la lune]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar mais diwezhat-se a vo barrek da vezañ kaer, ne vo ket kalite kwa, ma 'nez ket lañs d'ober greun, 'ba ar greun emañ ar pep gwellañ, n'eo ket 'ba an dichet, kaer 'to kaout mais daou vetr aze, ma emañ al laezh 'ba ar pennoù c'hoazh pe 'ba ar greun, pa vo kistion d'añsilañ, mat a c'houchad rev warnañ e vo rev, sell aze ur machin...

[maiz di'wɛ:t se vo 'bɑɹɛk tə 've:ɑ̃ kɛ:ɹ vo kə ka'lite kwa ma ne kə lɑ̃:s to̞:ɹ gɾœ:n bah gɾœ:n mɑ̃ pob 'gwɛlɑ̃ ne̞ kə ban 'diʃət kɛ:ɹ to kɑ:d 'mɑ:is do̞w vɛd 'ɑ:he ma mɑ̃ le̞:z bah 'pɛno hwɑs pe bah gɾœ:n pe vo kis'ti:ɔ̃n dɑ̃'si:lɑ̃ mɑ:d ə 'huʃə ɹew waɹnɑ̃ vo ɹew sɛl 'ɑ:he 'mɑʃin]

le maïs tardif-là est capable d'être beau, mais il ne sera pas de qualité quoi, s'il n'a pas le temps de faire des grains, c'est dans les grains que se trouve le meilleur, ce n'est pas dans les déchets, tu auras beau avoir du maïs de deux mètres là, si le lait est dans les têtes encore, ou dans les grains quand il sera question d'ensiler, plusieurs couches de gel dessus... il y aura du gel, voilà le machin...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pa oa kistion da werzhañ

[pa wa kis'ti:ɔ̃n də 'wɛʁzɑ̃]

quand il était question de vendre

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

pa oa kistion din d'en em instaliñ neuze

[pe wa kis'tiɔ̃n dĩ nɔ̃n ɛ̃s'tɑli 'nœɛ]

quand il a été question que je m'installe alors

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

ar mais diwezhat-se a vo barrek da vezañ kaer, ne vo ket kalite kwa, ma 'nez ket lañs d'ober greun, 'ba ar greun emañ ar pep gwellañ, n'eo ket 'ba an dichet, kaer 'to kaout mais daou vetr aze, ma emañ al laezh 'ba ar pennoù c'hoazh pe 'ba ar greun, pa vo kistion d'añsilañ, mat a c'houchad rev warnañ e vo rev, sell aze ur machin...

[maiz di’wɛ:t se vo ’bɑɹɛk tə ’ve:ɑ̃ kɛ:ɹ vo kə ka’lite kwa ma ne kə lɑ̃:s to̞:ɹ gɾœ:n bah gɾœ:n mɑ̃ pob ’gwɛlɑ̃ ne̞ kə ban ’diʃət kɛ:ɹ to kɑ:d ’mɑ:is do̞w vɛd ’ɑ:he ma mɑ̃ le̞:z bah ’pɛno hwɑs pe bah gɾœ:n pe vo kis’ti:ɔ̃n dɑ̃’si:lɑ̃ mɑ:d ə ’huʃə ɹew waɹnɑ̃ vo ɹew sɛl ’ɑ:he ’mɑʃin]

lle maïs tardif-là est capable d'être beau, mais il ne sera pas de qualité quoi, s'il n'a pas le temps de faire des grains, c'est dans les grains que se trouve le meilleur, ce n'est pas dans les déchets, tu auras beau avoir du maïs de deux mètres là, si le lait est dans les épis encore, ou dans les grains quand il sera question d'ensiler, plusieurs couches de gel dessus... il y aura du gel, voilà le machin...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pa vije kistion da vont da... d'halañ ul loen bennaket a-wechoù e vije kont memes tra kwa... d'halañ loened

[pe viʒe kis’ti:ɔ̃n də vɔ̃n tə ’dɑlɑ̃ lwɛn bə’nɑkə ’we:ʒo viʒe kɔ̃n mɔ̃s’tʁɑ kwa ’dɑlɑ̃ ’lwẽ̞:nət]

quand il s'agissait d'aller... vêler un animal quelconque parfois, c'était la même chose quoi... vêler des animaux

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

egile all a oa difaraket hag evel-se... met ar pezh a vo bet a vo bet bepred hag ar pezh ne vo ket... met amañ e oant c'hwitet war ma forzh, amañ pa oa kistion da goudroniñ, ma kar... ma kar bezañ skoet ur c'hamionad mein deus talek ar pignon e vije bet plat evel... evel du-hont, gwelet a rez

[e’gi:le ɑl wa ˌdifa’rɑkət a vi’se mɛ pe:z vo bet vo bed ’bopət a pez vo kə mɛ ’ɑ̃mɑ̃ wɑ̃ɲ ’hwitəd war ma bɔrs ’ɑ̃mɑ̃ pwa kis’tiɔ̃n da gu’dɾɔ̃:nĩ ma kar ma kar be ’skoəd ə hɑ̃’mjɔ̃:nə mɛɲ dəs ’tɑlɛk ’piɲɔ̃n viʒe be plɑt wɛl wɛl ’dyɔ̃n gwɛ:l ə res]

l'autre là [barrière] était défoncée et comme ça... mais il y aura ce qu'il y aura, et ce qu'il n'y aura pas... mais ici ils s'étaient plantés pour ma cour, ici quand il était question de goudronner, s'il avait voulu... s'il avait voulu benner un camion de pierres à partir du pignon, ça aurait été plat comme... comme là-bas, tu vois

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

pa veze kistion da serriñ an dour tu bennak

[pe viʒe ki'stiɔ̃n də ‘zɛĩ ndu:r ty mə'nɑ:k]

quand il était question de fermer l'eau quelque part

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

hag euh 'da ket trawalc'h pa oa bet kistion dezhe da vont en retret

[ag ə dɑ kə 'towɑh pe wa kis'tiɔ̃n dɛ: dɔ̃:n rə'trɛt]

et ils n'avaient pas assez [de trimestres] quand il a été question qu'ils aillent en retraite

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

hag euh 'da ket trawalc'h pa oa bet kistion dezhe da vont en retret

[ag ə dɑ kə 'towɑh pe wa kis'tiɔ̃n dɛ: dɔ̃:n rə'trɛt]

et ils n'avaient pas assez [de trimestres] quand il a été question qu'ils aillent en retraite

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

egile all a oa difaraket hag evel-se... met ar pezh a vo bet a vo bet bepred hag ar pezh ne vo ket... met amañ e oant c'hwitet war ma forzh, amañ pa oa kistion da goudroniñ, ma kar... ma kar bezañ skoet ur c'hamionad mein deus talek ar pignon e vije bet plat evel... evel du-hont, gwelet a rez

[e’gi:le ɑl wa ˌdifa’rɑkət a vi’se mɛ pe:z vo bet vo bed ’bopət a pez vo kə mɛ ’ɑ̃mɑ̃ wɑ̃ɲ ’hwitəd war ma bɔrs ’ɑ̃mɑ̃ pwa kis’tiɔ̃n da gu’dɾɔ̃:nĩ ma kar ma kar be ’skoəd ə hɑ̃’mjɔ̃:nə mɛɲ dəs ’tɑlɛk ’piɲɔ̃n viʒe be plɑt wɛl wɛl ’dyɔ̃n gwɛ:l ə res]

l'autre là [barrière] était défoncée et comme ça... mais il y aura ce qu'il y aura, et ce qu'il n'y aura pas... mais ici ils s'étaient plantés pour ma cour,ici quand il était question de goudronner, s'il avait voulu... s'il avait voulu benner un camion de pierres à partir du pignon, ça aurait été plat comme... comme là-bas, tu vois

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 15 frazenn.