Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 49 frazenn.
123

donc... zo ur bern koll kwa, ur bern labour evit kaout eu... nebeud mein

[... - zo bɛꝛn ˈko̞l kwa - ˌbɛꝛn ˈlɑːbuꝛ wi ˌkɑˑd ə - ˌnœˑbəd ˈmɛɲ]

donc... il y a beaucoup de perte quoi, beaucoup de travail pour avoir euh... peu de pierres [carrière]

If Pichon, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

peogwir... peogwir e lârent 'da aon e vije bet inondet hag e vije partiet ar pont bras hag an hent houarn ivez, a-benn neuze sur a-walc'h... ha... ha... ha... met 'da ket d'ober nemet da vezañ kresket an dour-koll kwa

[pəˌguˑɹ - pəˌguˑɹ ˈlɑːɹɛɲ da ˈo̞wən ˌviʒe bed iˈnɔ̃ːdəd a viʒe paɹˈtiˑə pɔ̃nˈbɹɑːs a nɛˈnuˑaɹn ˌiˑe - be̞n ˌnœhe zyɹˈwɑx - a a a - mɛ ˌda kə ˌdo̞ˑɹ mɛ ˌveˑɑ̃ ˈkɹeskə ˌnduˑɹ ˈko̞l kwa]

puisque... puisqu'ils disaient qu'ils avaient peur que ce soit inondé et que le grand pont soit emporté et la voie ferrée aussi, pour alors certainement... et... et... et... mais ils n'avaient qu'à augmenter la décharge d'eau [du barrage] quoi

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

1. ar C'holledennou, ar C'holledennou 2. Kolledennou 1. Kolledennou 2. Koll... Kolledennou beñ...

1. [hɔlˈdeno - hɔlˈdenu] 2. [kɔlˈdenu] 1. [kɔlˈdeno] 2. [kɔl kɔlˈdeno bɛ̃]

1. ar C'holledennou, ar C'holledennou 2. Kolledennou 1. Kolledennou 2. Koll... Kolledennou beñ...

Treglañviz
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Terez Ollivo, 1932, Treglañviz
2. Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz
(dastumet gant Tangi)

« karrigelloù zo ha daon ! ma vi kaset gant ur garrigell da... da... da... da... da Ruchant aze peogwir aze emañ eu... ar vered ha 'momp... 'vefomp ket pell d'ober 'vat emezon-me, han-se lâr dimp peogwir e derc'hez da lâret e vo... a-benn arc'hoazh 'vi ket aze ken », met bremañ 'vez ket lâret ur garzaj evel-se dezhañ ken kar... koll a ra e gasketenn met pas toutafed hañ !

[kaɹiˈɟelo zo a dɑ̃w ma vi ˈkɑsə gɑ̃n gaˈɹiːɟəl də - də də də - də ɹyˈʃɑ̃n ˌɑhe pyˌgyˑɹ ˈɑhe mɑ̃ ə - ə ˈvɛːɹɛd a mɔ̃m ˌvɔ̃m kə ˈpɛl ˌdo̞ˑɹ hat ˌmɔ̃me̞ - ɑ̃nˌse laɹ ˌdim pyˌgyˑɹ ˈdɛɹhe̞s tə ˌlɑˑɹəd vo - be̞n aɹˈhwaz ˌvi kəd ˌɑhe ken - mɛ ˈbomɑ̃ ˌve kə ˌlɑˑɹ ə ˈgɑɹzaʃ vəˌse̞ ˌdeˑɑ̃ ken kaɹ - ˌko̞l ə ɹa i gasˈkɛtən mɛ pa tutaˌfɛd ɑ̃]

« il y a des brouettes et dame ! si tu es transporté à... à... à... à... à Ruchant là puisque c'est là qu'est eu... le cimetière et nous aurons... nous ne serons pas longs à le faire dis-je, donc dis-nous puisque tu continues de dire qu'il y aura... que demain tu ne seras plus là [adressé à un ancien se voyant mourir] », mais maintenant on ne lui dit plus une bêtise pareille car... il est en train de dévisser mais pas tout-à-fait hein !

Pederneg

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

bezañ graet latin ha grec n'eo ket bet... n'on ket bet ken koll evel 'mije bet soñjet, se 'meus en em rente kont goude

['be:ɑ̃ gwɛd 'lɑtin a gʁɛk ne̞ kə bet nɔ̃ kə be ken kɔl wɛl miʒe be 'ʒɔ̃:ʒət ze møz nɔ̃n 'ʁɛntə kɔ̃n 'gu:de]

avoir fait du latin et du grec n'a pas été... je n'ai pas été aussi perdant que je l'avais pensé, je m'en suis rendu compte après

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

evet 'na kafe met 'na ket debret, e-skeud-se e ra rejim hag e koll pouez

['e:və na 'kɑfe mɛd na kə 'dɛ:bət skœtse ʁa ʁe'ʒim ha gɔl pwe:s]

il avait bu du café mais n'avait rien mangé, de ce fait il fait un régime et perd du poids

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

an hini gozh a oa aet da dremen en tribunal hag eu... boñ, pa oa aet da welet ar juj, ha 'na lâret dezhi kwa, an hini gozh 'ba he c'hont a oa sur, pa 'da klevet a-berzh-mat kwa, hag ar juj 'na lâret dezhi penaos e oa ret dezhi gwelet, « ah nann ! », neuze ya, ha lâret dezhi « koll oc'h peogwir 'peus ket gwelet », met an hini gozh en ur digoriñ 'da lesket ur pezh bramm, ale ! e oa komañset neuze eu... n'onn pesort da... d'ober trouz hag an hini gozh pa oa krog 'ba an nor « met gwelet 'peus ? eme an hini gozh » « 'meus ket eme... met gant... gant an drouz emezañ hag ar c'hwezh war-lerc'h ? » « na servij ket deoc'h, aotrou, eme an hini gozh, ret eo gwelet ! »

[n:i go:z wa ɛt də ’dɾemɛn tɾi’by:nal ag ə bɔ̃ pe wa ɛt tə ’we̞:lə ʒy:ʒ a na ’lɑ:ʁt tɛj kwa n:i go:z bah i hõn a zy:ɹ pe da ’klɛwət bœʁz’mɑ:t kwa a ʒy:ʒ na ’lɑ:ʁət tɛj pə’nɔ̃:z wa ʁɛt tɛj ’gwe̞:lət a nɑ̃n ’nœ:he ja a ’lɑ:ʁət tɛj - kɔl ɔh py’gy:ʁ pœs kə ’gwe̞:lət mɛ n:i go:z nɔ̃n ’djo̞:ĩ no:ɹ da ’lɛskəd əʁ pez vʁo̞m ’ɑ:le wa ko’mɑ̃səd ’nœ:he ə nɔ̃m sɔʁd də ’do̞:bɛʁ tɾu:s a n:i go:z pe wa kʁo̞:g ba no:ʁ - mɛ ’gwe̞:lɛ pœz me n:i go:z - mœs kə me mɛ gɑ̃n gɑ̃n dɾu:z meɑ̃ a hwe:s so waʁ’lɛʁh - zɛʁ’viʃkə dah ’o̞tɾo me n:i go:z ʁɛd e̞ ’gwe̞:lət]

la vieille était allée passer au tribunal et euh... bon, quand elle était allée voir le juge, et il lui avait dit quoi, la vieille d'après ses dires était sûre puisqu'elle l'avait entendu de source sûre quoi, et le juge lui avait dit qu'il fallait voir, « ah non ! », et alors oui, et il lui dit « vous êtes perdante puisque vous n'avez pas vu », mais la vieille en ouvrant la porte avait laissé un gros pet, allez ! je ne sais qui avait commencé à gueuler et la vieille quand elle avait saisit la porte « mais vous avez vu dit la vieille ? » « non, dit... mais avec... avec le bruit et l'odeur après » « ça ne vous sert à rien monsieur, dit la vieille, il faut voir ! »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

koll a rafe e hent

[ko̞l ʁafe i hɛn]

il perdrait sa route

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

hennezh eo bet ur gwall afer koll anezhañ

[hẽ̞:z ɛ bed gwɛl 'ɑfəʁ ko̞l neɑ̃]

celui-là ça a été une grande perte de le perdre [Pierre-Yvon Tremel]

Jañ ar Wern, 1934, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

koll a ran ma spered gant ar c'houel-se

[kɔl ə ʁɑ̃ mə 'spe:ʁəd gɑ̃n we:l ze]

je suis perdue avec ce jour férié-là

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

keit na vez ket koll

[kɛjt ə ve kɔl]

tant qu'il ne perd pas [d'argent]

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

koll a ran ma spered gant ar c'houel-se

[kɔl ə ʁɑ̃ mə 'spe:ʁəd gɑ̃n we:l ze]

je suis perdue avec ce jour férié-là

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

« 'teus ket fuzuilh ebet ? - laket 'meus anezhi 'ba ar savadell ed emezañ », ha ma zad o lâret dezhañ « diwezhañ tra eo sañset ur soudard d'ober, koll e fuzuilh emezañ, n'eo ket sañset d'ober »

[tøs kə 'vy:zyʎ bet - 'lɑkɛ møz nɛj bah za'vɑ:dəl e:d meɑ̃ - a mə dɑ:d 'lɑ:ʁət teɑ̃ di'weɑ̃ tʁɑ: hɛ 'sɑ̃səd 'zu:dart to̞:ʁ ko̞l i 'vy:zyʎ meɑ̃ nɛ kə 'sɑ̃sət to̞:ʁ]

« tu n'as pas de fusil ? - je l'ai mis dans la moyette dit-il », et mon père de lui dire « la dernière chose que dois faire un soldat, il n'est pas sensé perdre son fusil, dit-il »

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

koll-bara

[kɔl'bɑ:ra]

bon à rien

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

An hini na riska mann bet, Na koll, na gonez.

Ni riska keut man-n bét, Na gol na hon-né.

[ni ʁiska køt mãn bet] [na gol na hõne]

Celui qui ne risque rien, Ne perd ni ne gagne.

Petit florigène des proverbes breton Coop Breizh Lukian Kergoat page 15 : An hini na avantur netra, na koll, na gounit ne ra. Celui qui ne risque rien, ne perd ni ne gagne.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

koll boued

kol bwèt

[kol bwɛt]

adressé souvent aux chiens dont la ration ne vaut pas ses services

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Ma driko zo war an tu gin ! Ma godell zo 'ba 'an diabarzh ! Evel-se e vez kont pa vez arri ur serten oad ! Koll e benn tamm !

Me triko zo war tu gi-n : me godeul zo bar dyabars ! Vésè vé kon-n pé vé ay sèrtèn nwad ! Kol i bèn tan-m !

[mə 'tʁiko zo waʁ ty'gi:n] [mə 'go:dəl zo baʁ dja'baʁs] [ve'sɛ ve kõn pe ve aj 'sɛʁtɛn nwa:d] [kol i bɛn tãm]

Mon tricot est à l'envers. Ma poche est à l'intérieur ! C'est comme ça, arrivé à un certain âge ! On perd un peu la tête !

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

ar wezenn gistin zo bremañ o koll he delioù.

Wéeun gisti-n zo bréman kol i déyo.

[weən gistin zo bʁemã kol i dejo]

Le châtaigner est maintenant en train de perdre ses feuilles.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

bern koll a vez en ur beilhat anezhe

[bɛrn kɔl ve nɔ̃n 'bɛʎəd nɛ:]

il y a plein de perte en les épluchant

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

... koll bern arc'hant ma 'h aje bremañ

[kɔl bɛrn 'arhãn ma 'hɑʃe bremɑ̃]

... perdre beaucoup d'argent si elle partait maintenant

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 49 frazenn.
123