Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 60 frazenn.
123

ha bet... bet eu... bet las ha traoù met ur nesesite e oa peogwir e oa tout... amañ e oa kleuzioù partout, ha neuze hentoù don, e vije o vont dre an hentoù bihan don aze gant... ha tout ar parkoù

[a bed bet ə - bed ˈlɑs a ˈtɾɛw mɛd ə neseˈsite wa pyˌgyˑɹ wa ˈtut - ˌɑ̃mɑ̃ wa ˈklœ̃jo paɹˈtut - a ˌnœhe ˌhĩʃo ˈdɔ̃ːn - viʒe ˌvɔ̃n dɹe ˌnĩʃo ˌbiˑən ˈdɔ̃ːn ˌɑhe̞ gɑ̃n - a ˌtut ˈpɑɹko]

et il y a eu... il y a eu... eu du bazar et tout [remembrement] mais c'était une nécessité parce que c'était tout... ici il y avait des talus partout, et aussi des chemins creux, on allait par les petits chemins creux là avec... et tous les champs

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

aze eo kap eu... gant... gant e daou droad peogwir zo eu... teir barrouz, Beurleudi, Koadaskorn ha Trezelan, ha gant eu... e lâran dit eu... war... war ar pont kwa, aze e oa ur pont, Pont Morvan a vez graet dioutañ, me zo bet o c'hoari las war... war ar pont-se ha dindan ivez, ar sul, ar sul pa vije... brav e-kerzh an hañv aze 'h aen da vaegnañ da... 'ba ar rinier aze

[ˌɑhe he̞ ˌkɑb ə - gɑ̃n gɑ̃n i ˈdo̞w dwat pyˌgyˑɹ zo ə - tɛɹ ˈbɑɹus - bœˈlœːdi - kwaˈdɑskɔɹn - a tɹeˈzeːlɑ̃n - a gɑ̃n ə - ˌlɑˑɹɑ̃ did ə - waɹ waɹ ˈpɔ̃n kwa - ˌɑhe wa ˌpɔ̃n - ˌpɔ̃n ˈmɔɹvɑ̃n ve gwɛt tʲɔ̃tɑ̃ - ˌme zo be ˌhwɑjə ˈlɑs waɹ - waɹ ˈpɔ̃n ze a diˈnɑ̃ˑn ˌiˑe - ˈzyːl ˈzyːl pa viʒe - ˈbɹɑw kɛɹz ˈnɑ̃ˑ ˌɑhe ˌhɛn də ˈvɛɲɑ̃ də - ba ˈɹɛ̃ɲəɹ ɑhe]

là on peut euh... avec... avec les deux pieds puisqu'il y a... trois communes, Beurleudi, Koadaskorn et Trezelan, et avec euh... je te dis euh... sur... sur le pont quoi, là il y avait un pont, Pont Morvan qu'on l'appelle, moi j'ai été faire le con sur... sur ce pont-là et en dessous aussi, le dimanche, le dimanche quand il faisait... beau pendant l'été là j'allais me baigner à... dans la rivière là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

krec'h e gasen anezhe da gousket ha 'h aent ganin o-daou 'ba ar gwele, oh ! met 'gousken ket gante ! o c'hoari las 'ba ar gambr, ya ! ar frioù lous !

[ˈkweɣ ˌgɑsɛn ˈne̞ də ˈguskə a ˌhe̞ɲ gəˌnĩ oˌdɔw bah ˈgweːle - o mɛ gusˌke̞ŋ kə ˌgɑ̃nte̞ - ˌhwɑj ˈlɑz bah ˈgɑ̃m - ˌjɑ - ˈvꝛiˑo ˈluːs]

je les amenais en haut pour dormir et ils allaient avec moi tous les deux dans le lit, oh ! mais je dormais pas à cause d'eux ! ils chahutaient dans la chambre, oui ! les morveux !

Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)

hag ar reoù gentañ a oa monte-pailles, ha neuze e oa Louis ar Bourr ha Fañch Koatantieg, oh ! ni... ni a rae pezhioù tournioù, oh la la la ! ni a vije o tornañ paotr, c'hoari e vije las e-pad teir sizhun, labourat a raemp, non de diou ! kazi... graet e vije... ni a dape tomm hañ !

[a ˌɹewˈgentɑ̃ wa ... - a ˈnœhe wa lwi ˈbuɹ a vɛ̃ʃ ˌkwatɑ̃nˈtiːək - o ˈnim - ˈnim ɹe ˌpeːʒo tuɹˈniˑo - o la la la - nim viʒe ˈtɔɹnɑ̃ po̞t - ˈhwɑj viʒe ˈlɑs pad tɛɹ ˈzyːn - laˈbuˑɹ ə ɹɛm - ... - ˈkahe gwɛd viʒe - nim ˌdɑpɛ to̞m ɑ̃]

et les premiers c'étaient des monte-pailles, et aussi il y avait Louis Le Bour et François Coatantiec, oh ! nous... nous faisions de grosses tournées, oh la la la ! nous battions mon gars ! on faisait la fête pendant trois semaines, nous travaillions, nom de dieu ! presque... on faisait... nous attrapions chaud hein !

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

... ket vil d'e gorf, a-wechoù... a-wechoù... a stourm un tamm bihan welloc'h kwa hein ! an hini a gomañs... an hini a gomañs c'hoari las abred eu... ya ! a gas anezhi da... war e hent ! (T. : ya, an hini a ra vil d'e gorf) ya ! ya !

[ˌviˑl i ˈgɔꝛf ə - ˈweˑʒo - ˈweˑʒo - ˈstuꝛm ˌtɑ̃m ˈbiˑən ˈwɛlɔx kwa ɛ̃ - ˌnˑi ˈgo̞mɑ̃s ˌnˑi ˈgo̞mɑ̃z hwaj ˈlɑs aˈbɣeˑd ə - ja - gas ˈne̞j də - waꝛ i ˈhe̞n - ja - ja]

(celui) qui ne malmène pas son corps, parfois... parfois... résiste un petit peu mieux quoi hein ! celui qui commence... celui qui commence tôt à faire la bringue euh... oui ! l'envoie [sa vie] à... sur la route ! (T. : oui, celui qui malmène son corps) oui ! oui !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

oh ! oc'h ober las aze ! gant tamm kanfarded evelton, evel... evel e oamp ni ivez, ha neuze e oa... teir pe beder blac'h e vijemp, ha 'h aemp da goach dioute, hag e vije skoet dour gante, aze e oa un espes tamm feunteun, hag e oa ur c'helorn bihan, kazi evel e vez d'ar vugale da c'hoari aze, e vijemp o skeiñ dour gante, hag unan anezhe 'nije ezhomm da gac'hat evit lâret dit ar wirionez, pa 'tije ezhomm da gac'hat ! me a lâr dit !

[o - ˌho̞ˑɹ ˈlɑs ˌɑhe̞ - gɑ̃n tɑ̃m kɑ̃ˈfɑɹdəd ˌwe̞ltɔ̃ - we̞l we̞l wɑ̃m ˌnim ˈiˑe - a ˌnœhe wa - ˌtɛˑɹ pe beˈdɛɹ ˌblɑx viʒɛm - a ˌhɛm tə ˈgwɑʃ tjɔ̃te̞ - a viʒe ˌskoˑə ˈduːɹ ˌgɑ̃te̞ - ˌɑhe̞ wa ˈnespəs tɑ̃m ˈvɑ̃ntən - a wa ˌhyˑlɔɹn ˈbiˑən ˌkɑhe we̞l ve də vyˈgɑːle də ˌhwɑj ˌɑhe̞ - viʒɛm ˌskɛɲ ˈduːɹ ˌgɑ̃te - a ˌyˑn ne̞ niʒe ˌem də ˈgɑhat wid ˌlɑˑɹ tid wiˈɹjɔ̃ːne - pe tiʒe ˌem də ˈgɑhat - me ˈlɑːɹ ˌdit]

oh ! faisant du bazar là ! avec des garnements comme moi, comme... comme nous étions nous aussi, et alors il y avait... nous étions trois ou quatre filles, et nous allions nous cacher d'eux, et on leur lançait de l'eau, là il y avait une espère de petite fontaine, et il y avait un petit seau, presque comme pour les enfants pour jouer là, nous leur jetions de l'eau, et l'un d'entre eux avait besoin de chier, pour te dire la vérité, quand tu avais besoin de chier ! je ne te dit pas !

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

ha ma dad-me, a oa... Bilhon, Yves-Marie Billon, hag eñ a droc'he ar blev, oh ! un espes koafer ! 'ba e stumm ivez ! ya ! ya ya ya ya ya, perukenner ha... ha neuze e vije... eu... aze e vije ur jabadao evel a vije lâret deus se hañ ! ur jabadao, c'hoarzhin a raent, ar re-se a rae las ! neuze unan... « deus 'ta ! pegoulz e deui da droc'hañ da vlev ? » ha penaos e vije lâret dezhe 'ta ? « 'teus ket ezhomm da droc'hañ da vlev, n'int ket hir 'vat ! » ya, bremañ e deu da soñj din, « n'int... n'int ket hir, met... ya met... degas un tamm voutailhad traoù ganit hañ ! » « n'eo ket... n'eo ket abalamour da droc'hañ blev met abalamour da evañ ur bannac'h », hag e vijent... pa vijent o tapet ur voutailh kwa e vije evet gant goûg ar voutailh, ha goude e vije roet ar voutailh d'egile, da evañ evel-se, 'oa ket ezhomm bolennoù na traoù, bo !

[a mə ˈdɑˑd ˌme - wa - ˈbiʎɔ̃ - ... - a ˌhẽ ˈdɹo̞he ˈblɛw - o ˌnespəs ˈkwɑfəɹ - bah i ˈstym ˌiˑe - ˌjɑ - ja ja ja ja ja - pɛɹyˈkenəɹ a - a ˌnœˑe̞ viʒe - ə - ˌɑhe̞ viʒe ʃabaˈdɑw we̞l viʒe ˌlɑˑt tœs se ɑ̃ - ʃabaˈdɑw - ˈhwɛɹzin ɹɛɲ - ˌɹeze ɹe ˈlɑs - ˌnœˑe̞ ˈyˑn - ˌdøs ta - peˌgulz ˌdi də ˌdɹo̞hɑ̃ də ˈvlɛw - a pəˌno̞z viʒe ˈlɑˑɹ ˌte̞ ta - tøs ˌkem ˈdɹo̞hɑ̃ də ˈvlɛw - ˌnɛɲ cə ˈhiːɹ ha - ˌjɑ - ˌbo̞mɑ̃ ˌda də ˌʒɔ̃ˑs tĩ - ˌnɛɲ ˌnɛɲ cə ˈhiːɹ - mɛ - ˌjɑ mɛ - ˌdes tɑ̃m vuˌtɑjat ˈtɹɛw gəˌnit ɑ̃ - ˌne̞ kə ˌne kə ˌblɑ̃m tə ˈdɹo̞hɑ̃ ˈblɛw mɛt ˌblɑ̃m tə ˈeːvə ˈbɑ̃x - a ˌviʒɛɲ - pe ˌviʒɛɲ ˈtɑpə ˈvutaj kwa ˌviʒe ˈeːvə gɑ̃n ˌgug ˈvutaj - a ˌguˑde viʒe ˌɹoˑə ˈvutaj deˈgiːle - də ˈeːvɑ̃ vəˌse̞ - ˌwɑ kəd ˌem bo̞ˈleno̞ na ˈtɹɛw - bɔ]

et mon père à moi, c'était... Billon, Yves-Marie Billon, et il coupait les cheveux, oh ! un espèce de coiffeur ! dans son genre aussi ! oui ! oui oui oui oui oui, coiffeur et... et alors il y avait... euh... là il y avait un raffut comment on appelait ça hein ! un raffut, ils rigolaient, ceux-là en faisait un bazar ! alors un... « viens donc ! quand viendras-tu couper tes cheveux ? » et comment leur disait-on donc ? « tu n'as pas besoin de te couper les cheveux, ils ne sont pas longs ! », oui, maintenant je me rappelle, « ils ne sont... ne sont pas longs, mais... oui mais... apporte une bouteille de gnôle hein ! » « ce n'est pas... ce n'est pas dans le but de couper des cheveux mais dans le but de boire un coup », et ils étaient... quand ils étaient à prendre la bouteille quoi ils buvaient au goulot, et après on donnait la bouteille à l'autre, pour boire comme ça, il n'y avait pas besoin de bols ni rien, bo !

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

bremañ 'vat, bremañ e vez las 'vat, ah la la la la la ! oh, lazhadeg hag a-bep-sort

[ˌbɹœmɑ̃ hat - ˌbɹœmɑ̃ ve ˈlɑs at - a la la la la la - o laˈhɑːdɛg a bo̞pˈsɔɹt]

mais maintenant, maintenant c'est le bazar, ah la la la la la ! oh, massacre et tout [violence contemporaine]

Deniz Bourdonneg, 1935, Bear (Trezelan) (dastumet gant Tangi)

graet 'momp las ivez, ma doue ivez 'ta ! graet 'momp... graet 'momp hom lod

[ˌgwɛd mɔ̃m ˈlɑs ˌiˑə - ma ˌduˑe ˌiˑe ta - ˌgwɛd mɔ̃m - ˌgwɛd mɔ̃m mɔ̃m ˈloːt]

nous aurons fait les quatre-cents coups, mon dieu ! nous aurons... nous aurons fait notre part

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

oamp ket kat da darc'hañ anezhañ er-maez, oh ! eñ zo... eñ 'na graet las memestra, biskoazh 'ma gwelet kemend-all ! biskoazh, ha me zo kaoz un tamm ivez

[ˌwɑ̃m kə ˌkɑd ˈdɑɹhɑ̃ ˌneˑɑ̃ ˌme̞ˑs - o ˌhẽˑ zo - ˌhẽ na ˌgwɛ ˈlɑs mo̞sˈtɹɑˑ - ˈbiskwaz ma ˌgwe̞lt ˌkemnˈdɑl - ˈbiskwas - a ˌme zo ˈkoːs ˌtɑ̃m ˌiˑe]

nous ne pouvions pas le virer [du conseil], oh ! lui c'est... il avait fait un bazar quand même, jamais je n'avais vu ça ! jamais, et moi je suis un peu responsable aussi

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

taol plê deus da las !

[ˌto ˈple̞ dœs tə ˈlɑs]

fais attention à ton lacet !

Suzan an Alan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

bet e oa las gant... gant ar prespitor-se, gwerzhet e oa, kazi gwerzhet anezhañ, daou a oa warnañ, hag e vije bet graet unan war blasenn... a-drek, a-drek eu... ar skol

[ˌbed wa ˈlɑs gɑ̃n gɑ̃n pɹe̞sˈpitəɹ ze - ˈgwɛɹzəd wa - ˌkɑhe ˈgwɛɹzə ˌneˑɑ̃ - ˈdo̞w wa ˌwaɹnɑ̃ - a viʒe be ˌgwɛd ˈyˑn waɹ ˈblɑsən - ˌdɾek ˌdɾeg ə - ˈskoːl]

il y avait eu tout un foin avec... avec ce presbytère-là, il avait été vendu, presque vendu, deux étaient dessus, et on aurait une [salle des fêtes] sur la place... derrière, derrière euh... l'école

Kemperven

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

c'hoari las... gant ar gordenn !

[hwaj lɑs - gɑ̃n 'gɔʁdən]

chahuter... avec une corde [jeu de mots ; quand la personne exagère dans le chahut] !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha c'hoariet 'peus las amañ avat, evit an noz tremen aze, eo diblaset tout ma foenn din

[a 'hwɑjɛ pøs lɑs 'ɑ̃mɑ̃ a wi nɔ̃:s 'tɾemɛn 'ɑ:he e̞ di'blɑsət tud ma vwɛn dĩ]

et vous en avez fait du bazar ici, la nuit passée là, tout mon foin est déplacé

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ha feiz neuze... neuze 'h aemp da gerc'hat filchoù skoubidou, filchoù skoubidou 'h aemp da gerc'hat eu... 'ba ar voulañjiri ha 'tije peder... peder las aze

[a fe: 'nœ:he 'nœ:he hɛm də 'gɛʁhət 'fiʃəl skubi'du: 'fiʃəl skubi'du: hɛm də 'gɛʁhəd ə ma vulɑ̃'ʒi:ɾi a tiʒe 'pe:dəɾ 'pe:dəʁ lɑs 'ɑ:he]

et ma foi alors... alors nous allions chercher des fils de scoubidou, on allait chercher des fils de scoubidou à la boulangerie et tu avais quatre... quatre lacets là

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

Ya, ne ri ket muioc'h a las eviton ivez sur.

[ja 'ʁikə 'myːɔh 'las witõ ie 'zyːʁ]

Oui, tu ne feras pas plus de bazar que moi.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

jabadao 'da graet, graet 'deva las, huchal ha skeiñ traoù war an douar

[ʒaba'dɑw da gwɛt gwɛd deva lɑs 'hyʃəl a 'skɛĩ tʁɛw waʁn 'du:aʁ]

ils avaient fait du raffut, ils avaient mis le bordel, crier et jeter des choses à terre

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

(T. : ha neuze 'teus konduet tankoù ?) ya, c'hoariet las gante !

[ja 'hwɑjə lɑs kɑ̃tɛ]

(T. : alors tu as conduit des tanks ?) oui, déconné avec !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

oh ya ! d'ar c'houlz-se e oa las 'vat pa vije...

[o ja də 'hul:se wa lɑs ha pe viʒe]

oh oui ! à l'époque il y en avait du bazar qund on [creusait des trous pour les poteaux électriques]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

al las 'teus graet aze

[lɑs tøz gwɛd 'ɑhɛ]

le bazar que tu as fait là [désordre]

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 60 frazenn.
123