Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 86 frazenn.
12345

1. ar Vilin Vor a oa ivez 'ba... Tredarzeg, ya, ya ! 2. oh, ya ! hoñ n'eus ket lâret sell ! 1. ya ! Milin Vor ya 2. honnezh 'meusomp lesket a-gostez

1. [ˌviˑlin ˈvoˑɹ ... - tɹeˈdɑɹzək - ja ja] 2. [o ja - ...] 1. [ja - ˌmiˑlin ˈvoˑɹ ja] 2. [...]

Tredarzeg
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Louis an Arzul, 1936, Tredarzeg
2. Fernande ar Bever, 1935, Tredarzeg
(dastumet gant Tangi)

an Anglizien zo c'hwilien ivez, ar reoù a oa bet dre amañ o vont da brenañ tout an traoù, ha goude int aet kwit ha lesket ar stal war o lerc'h

[ə nɑ̃ˈgliːʒən zo ˈhwiːljən ˌiˑe - ɹew wa ˌbed dɛɹ ˈɑ̃mɑ̃ ˈfɔ̃n də ˈbɹeːnə ˈtun ˌtɾɛw - a ˈguːde hiɲ ɛt ˈtut kwit a ˈlɛskə ˈstɑːl waɹ o ˈlɛɹx]

les Anglais sont des loustics aussi, ceux qui étaient venus par ici allant tout acheter, et après ils sont partis et laissé tout le bazar derrière eux

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

met bet e oa ur c'houlz, bet e oa ur momed, pell zo zo hañ ! hag e oa... laket pañkardennoù... da lakat an anvioù, da lakat Gwerun eu... ya, Koad Gwerun, tout, evel-se e gave an dud o flas, lec'h... lec'h 'nez ezhomm da vont, met goude e oa bet lesket se a-gostez

[mɛ ˌbed wa ˈhuls - ˌbed wa ˈmo̞mət - pɛl ˈzo zo ˌɑ̃ - a wa - ˌlɑkə pɑ̃kaɹˈdeno - də ˌlɑkə nɑ̃ˈnojo - də ˌlɑkə gɹwɛˈɹyːn ə - ja - ˌgwɑt kwɛˈɹyˑn ˌtut - viˌse̞ ˈgɑːve̞ ˈndyt o ˈvlɑs ˌle̞x - ˌle̞x ne ˌem də ˌvɔ̃n - mɛ ˌguˑde wa be ˈlɛskə ˌze ˈgo̞ste]

mais il y a eu une époque, il y a eu un moment, cela fait longtemps hein ! et on avait... mis des panneaux... pour mettre les noms, pour mettre Gwerun euh... oui, Koad Gwerun, tous, comme ça les gens trouvaient leur endroit, là... là où on a besoin d'aller, mais après cela avait été abandonné

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

met feiz, aet eo a-raok ha lesket e draoù war-e-lerc'h, n'eomp ket nemet gant un tamm... c'hwec'h plan... planken a-raokañ, pa vez laket unan 'ba ar foñs ha daou... hag unan war-benn ha mat ! n'eomp ket tout nemet evel-se, kaer e vefomp 'ba... kaout ur bern... leve

[mɛ ˌfe - ˌe̞d e̞ ˌɹo̞ˑg a ˈlɛskəd i ˈdɾɛw waꝛ i ˈlɛx - ˌnɑ̃m kə ˌmɛ gɑ̃n ˌtɑ̃m - hwɛx ˈplɑ̃ŋ - ˈplɑ̃ŋkən ˌɹo̞kɑ̃ - pe ve ˈlɑkə ˈyˑn ba ˈvɔ̃ˑz a ˈdɔw - a ˈyˑn waꝛˈbe̞n a ˈmɑːt - ˌne̞m kə ˈtud ˌmɛ vəˌse̞ - ˈkɛːꝛ vɔ̃m ba - ˌkɑˑd ˌbɛꝛn - ˈlœːve]

mais ma foi, il est décédé et il a laissé son patrimoine derrière lui, nous ne partons qu'avec un peu... six plan... planches, puisqu'on en met une au fond et deux... et une sur le dessus et ça suffit ! nous ne partons que comme ça, nous aurons beau être... avoir beaucoup de... biens

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

aze, unan 'na prenet anezhañ, ha n'eo ket bet biskoazh e-barzh o chom, ha lesket anezhañ, hag-eñ... hag-eñ e oa ul loñjerenn vihan vrav aze, oh la la ! un hectare à peu près dioutañ, a-hervez 'meus klevet lâret emañ da werzhañ hag e oa gwerzhet, ya 'vat ! ha lesket... lesket anezhañ en ruin ivez xxx ( ?), bezañ gwerzhet anezhañ diouzhtu neuze ! n'eo ket bezañ lesket anezhañ evel-se memestra !

[ˌɑhe - ˌyˑn na ˈpɾeːnə ˌneˑɑ̃ - a ˌne̞ kə be ˈbiskwaz ˌbaɹs ˈʃo̞m a ˈlɛskə ˌneˑɑ̃ aˌgẽ ˌgẽ wa ə lɔ̃ˌʒɛˑɹən ˌviˑən ˈvɹɑw ˌɑhe - o la la - ... djɔ̃tɑ̃ - ˈhɛɹwe møs ˈklɛwə ˌlɑˑɹ mɑ̃ də ˈwɛɹzɑ̃ a wa ˈgwɛɹzət - ja ha - a ˈlɛskə ˈlɛskə ˌneˑɑ̃ ˈɹɥin ˌiˑe - ? ˌbeˑɑ̃ ˈgwɛɹzə ˌneˑɑ̃ dyˈstyˑ ˌnœhe - ˌne̞ kə ˌbeˑɑ̃ ˈlɛskə ˌneˑɑ̃ vəˈse mo̞sˈtɾɑˑ]

là, un avait acheté [la maison], et il n'a jamais habité dedans, et il l'a laissée, alors que... alors que c'était une jolie petite longère là, oh la la ! avec un hectare à peu près, à ce qu'il parait j'ai entendu dire qu'elle est en vente et qu'elle était vendue, mais oui ! et laissée... il l'a laissée en ruines aussi xxx ( ?), il aurait dû la vendre tout de suite alors ! pas la laisser comme ça quand même !

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

aze, lec'h... lec'h... lec'h out bet aze, ya, eñ... hennezh eo ma mab-kaer, Saliou, ya, ya, ya, ha setu me 'ma lesket ar menaj gante, neuze 'meump savet un ti nevez en soixante-cinq, 'meump savet anezhañ da ma zud-kaer ivez da vont en retred

[ˌɑhe - le̞x le̞x le̞x hud ˌbed ˈɑhe - ja - ˌhẽˑ - ˌhẽˑs e̞ mə ˌmɑpˈkɛːɹ - zaˈliˑu - ja - ja - ja - a ˈsetə me ma ˈlɛskə ˈmeːnaʃ kɑ̃te̞ - ˌnœhe mœm ˈzɑwə ˌnti ˈnewe ... mœm ˈzɑwə ˌneˑɑ̃ də mə ˌzytˈkɛːɹ ˌiˑe də ˌvɔ̃n ɹəˈtɹɛt - a se̞l ˌɑhe]

là, là... là... là où tu as été, oui, il... lui c'est mon beau-fils, Saliou, oui, oui, oui, et voilà moi je leur avais laissé la ferme, alors nous avons construit une nouvelle maison en soixante-cinq, nous l'avons construite pour mes beaux-parents aussi pour aller en retraite

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

forzh pegement e vije bet, 'vezont ket lesket da goll memestra emezon-me, oh ! ar re-se a oa mat ! (T. : gwelloc'h eo kof da greuviñ evit traoù da venel) just ! evit traoù da venel !

[ˈfɔɹs peˈgemən ˌviʒe ˌbet - ˌveɲ cə ˈlɛskəd də ˈgo̞l ˌmo̞sˈtɹɑ ˈmɔ̃me̞ - o ˈɹeze wa ˈmɑːd - ʒyst - wit ˈtʁɛw də ˈveːnəl]

qu'importe la quantité, on ne les laisse pas perdre [frites] quand même dis-je, oh ! elles étaient bonnes ! (T. : il vaut mieux s'éclater la panse que de laisser) juste ! que de laisser !

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

unan 'na... hanter-brenet anezhañ ha lesket anezhañ goude... en abandon

[ˈyˑn na - ˌhɑ̃ntəɹ ˈbɹeːnə ˌneˑɑ̃ a ˈlɛskə ˌneˑɑ̃ ˌguˑde - naˈbɑ̃ːdɔ̃n]

quelqu'un l'avait... à moitié acheté et laissé ensuite... à l'abandon

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

me 'ma... me 'ma komandet ur wech, 'ba... 'ba Intermarché une joue de porc, din da boazhañ anezhi, met... dekwannet e oa tout, normalement la... hoñ... hoñ 'vez ket dekwannet, me zo bet charkutier, 'meus poazhet ar sort-se, 'vije ket sañset da vezañ dekwannet, la couenne a vez lesket warni ordin

[ˈme ma - ˈme ma ko̞ˈmɑ̃ˑdə ˈweʃ - ba ba ... - ˈdĩ də ˈbwɑhɑ̃ ˌne̞j - də ˈzɑlɑ̃ ˌne̞j ˈbwɑhɑ̃ ˌne̞j - mɛ deˈkwɑnə wa ˈtut - ... - ˈɔ̃ ˈhɔ̃ ˌve kə deˈkwɑnət - ˈme zo ˌbe ʃaɹˈkytʲəɹ - møs ˈpwɑhə ˌsɔɹze - viˌʒe kə ˈsɑ̃sə də ˈveˑɑ̃ deˈkwɑnət - la ˈkwɑn ve ˈlɛskə ˌwaɹni ɔɹˈdiˑn]

moi j'avais... moi j'avais commandé une fois, à... à Intermarché une joue de porc, pour que je la cuise, mais... elle était complètement découennée, normalement la... elle... elle n'est pas découennée, moi j'ai été charcutier, j'en ai cuit, elle n'était pas censée être découennée, on laisse toujours la couenne dessus

Loui Tregoad, 1937, Berc'hed (dastumet gant Tangi)

ya, hi 'da lesket gle war-he-lerc'h

[ja hi da 'lɛskə gle: waɹ i lɛɹχ]

oui, elle avait laissé des dettes derrière elle

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

« me, emezañ, zo bet er brezel emezañ, Quatorze emezañ, hag e oa sou... e vije soudarded... alman, enep dimp emezañ, met ar re-seoù a oa soudarded, n'eo ket voyoued eveltoc'h-c'hwi emezañ, eu... eu... mezh 'mije bet emezañ, eu... oc'h en em lâret soudard alman ma kerez, ha... ha bezañ o laerezh traoù digant an dud emezañ », ac'hanta, an deiz-se hañ ! e oa uoù o vont gante, hag andouilh evel-se ha kig-sall, tout 'da lesket war an daol !

[mẽ ˌmeˑɑ̃ zo bed ˈbɹeːzəl ˌmeˑɑ̃ - ... ˌmeˑɑ̃ - a wa zu - viʒe zuˈdɑɹdəd - ˈɑlmɑ̃n - ˈeːnəb dim ˌmeˑɑ̃ - mɛ ˈzew wa zuˈdɑɹdət - ˌne̞ kə vjaˈjuˑət ˌwe̞ltɔh ˈhwi ˌmeˑɑ̃ - ə - ə ˈmeːz miʃe bed ˌmeˑɑ̃ - ə nɔ̃n ˈlɑːɹəd ˌzuːdaɹd ˈɑlmɑ̃n ma ˈkeːɹe̞s - a - a ˈbeːɑ̃ ˈlɛːɹɛs ˈtʁɛw din dyt ˌmeˑɑ̃ - ˈhɑ̃nta ˈndeː se ɑ̃ - wa ˈyˑo vɔ̃n ˈgɑ̃te̞ - a ˈɑ̃duj vəˈse a kicˈsɑl - tud da ˈlɛskə ne̞ waɹ ˈndoːl]

« moi, disait-il, j'ai été à la guerre disait-il, Quatorze disait-il, et il y avait des sol... il y avait des soldats allemands, contre nous, disait-il, mais ceux-là c'étaient des soldats, pas des voyous comme vous, euh... euh... j'aurais eu honte, disait-il, eu... se dire soldat allemand si tu veux, et... être à voler des choses aux gens disait-il », eh bien, ce jour-là hein, ils allaient emporter des oeufs, de l'andouille comme ça et du lard, ils avaient tout laissé sur la table !

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

e vije malet... an avaloù an deiz a-raok, ha lesket un nozvezh evel-se, hag evel-se 'nijent liv, an a... euh... ar chistr, xxx ( ?) e vez malet, darc'het war... war... war ar presouer tout de suite, diouzhtu kwa, ha goude e vez... n'eus ket liv ebet

[ˌviʒe ˈmɑːləd - naˈvɑːlo ˌndeˑ ˈɹok - a ˈlɛskə ˈnɔ̃ːzəs vəˈse - a vəˈse̞ ˌniʒɛɲ ˈliw - na ə - ə ˈʒist - ? ve ˈmɑːlə ˈdɑhə waɹ waɹ - waɹ pɹɛˈsuːɹ ... - dyˈstyː kwa - a ˌguˑde ve - ˌnøs kə ˈliw bet]

on broyait... les pommes la veille, et on laissait une nuit comme ça, et comme ça elles avaient de la couleur, les pom... euh... le cidre, xxx ( ?) sont broyées, balancées sur... sur... sur le pressoir tout de suite, tout de suite quoi, et après c'est... il n'a aucune couleur quoi

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

eu... devezhier ma kerez eu... tri devezh ar sizhun e vije, ya 'vat, ha setu goude e oa aet da chom da Vear, ha setu e wreg 'na c'hoantaet cheñch... cheñch plas dezhañ, gwelet a rez, ha 'na kaset anezhañ ti Blejan, en-dro d'ar yer, met ar paour-kaezh den, na oa ket bet en em blijet james ha 'na en em suisidet, ha 'na c'hoant da adretorn amañ met peogwir e wreg n'houlle ket eu... lâret e oa dezhi, « daon ! lesk anezhañ da dont ma 'neus c'hoant da dont, met ni, emezon-me, eo mat, ni eo 'vat, ni a adkemero anezhañ emezon-me, evel e kari emezon-me », ya, 'na ket lesket anezhañ da dont, ya, trist hañ ya ! ha 'na en em suisidet peogwir 'na ket en em blijet james

[ə - deˈweːʒəɹ ma ˌkeːɹe̞s ə - tɾi ˌdewəz ˈzyːn viʃe - ja ha - a ˌsetə ˌguˑde - wa ˌɛd də ˌʃo̞m də ˈveˑaɹ - a ˌsetə i ˈwɹeg na hwɑ̃nˈtɑːd ˌʃɛ̃ʃ ˌʃɛ̃ʃ ˈplɑs ˌteˑɑ̃ - ˌgwe̞ˑl ə ɹes - a na ˈkɑsə ˌneˑɑ̃ ti ˈbleːʒɑ̃n - ˌdɾo də ˈjiːɹ - mɛ ˌpokəzˈdeːn - na ˌwa kə ˌbe nɔ̃n ˈbliːʒə ˌʒɑ̃məs a na nɔ̃n sɥiˈsiːdət - a na ˌhwɑ̃n da haˈɹetɔɹn ˌɑ̃mɑ̃ mɛ pyˌgyˑɹ i ˈwɹeg nuˈle kəd ə - ˈlɑˑɹ wa ˌde̞j - dɑ̃w le̞z ˌneˑɑ̃ də ˌdɔ̃n ma nøs ˌhwɑ̃n də ˌdɔ̃n - mɛ ˈnym ˌmɔ̃me̞ he̞ ˈmɑːd - ˌnym e̞ ha - ˌnym hatkeˈme̞ːɹo ˌneˑɑ̃ ˌmɔ̃me̞ - we̞l ˈkɑːɹi ˌmɔ̃me̞ - ja ˌna kə ˈlɛskə ˌneˑɑ̃ dɔ̃n - ja ˈtɹist ɑ̃ ja - a na nɔ̃n sɥiˈsiːdət pyˌgyˑɹ na kə nɔ̃n ˈbliːʒə ˈʒɑ̃məs]

euh... journalier si tu veux euh... trois journées par semaine qu'il était, mais oui, et voilà qu'après il était allé habiter à Bear, et voilà que sa femme avait voulu changer... lui changer de place, tu vois, et elle l'avait envoyé chez Blejan, pour s'occuper des poules, mais le pauvre homme, il ne s'y était jamais plu et il s'était suicidé, et il voulait retourné ici mais parce que sa femme ne voulait pas euh... on lui avait dit, « dame ! laisse-le venir s'il veut venir, mais pour nous, dis-je, c'est bon, pour nous c'est ok, nous le reprendrons dis-je, comme tu voudras dis-je », oui, elle ne l'avait pas laisser revenir, oui, triste hein oui ! et il s'était suicidé puisqu'il ne s'y était jamais plu

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

bezañ zo darn... ha 'lakeont ket anezhañ ervat ha... 'vez ket lesket gante hein !

[ˈbe zo dæɹn - a lakeˈɛɲ kə ˈneˑɑ̃ ˈvɑːd a - ˌve kə ˈlɛskə ˈgɑ̃nte̞ ɛ̃]

il y en a certains... qui ne les mettent pas bien et... on ne le leur laisse pas hein !

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

hag e vab zo nevez-lesket e venaj kwa, Pont Louarz du-hont

[a i ˈvɑˑb zo ˌnewe ˈlɛskəd i ˈveˑnəʃ kwa - pɔ̃ˈluˑəs ˌtyˑən]

et son fils vient récemment de laisser la ferme quoi, à Pont Louarz là-bas

Tregrom

Maksim Kolve, 1930, Bear (EHPAD) (dastumet gant Tangi)

met du-hont, Kernaneg, eo... eo... eo bet lesket en frich ivez

[mɛ ˈdyˑɔ̃n kɛꝛˈnɑ̃ˑnək - he̞ he̞ he̞ ˌbed ə - ˈlɛskəd in ˈfɣiʃ ˌiˑə]

mais là-bas, Kernaneg, a... a... a été laissé en friche aussi

Plûned

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ha neuze, egile all zo 'ba... Louisette Malkave zo eno, e oa Kerzulve, met Kerzulve zo bet lesket memestra, Kerzulve ha Kerwern n'int ket bet cheñchet, anvioù

[a ˌnœhe - eˌgiˑle ˈɑl zo ma - ... malˈkɑˑve zo ˌeˑno - wa kɛꝛˈzylve - mɛ kɛꝛˈzylve zo ˌbe ˈlɛskɛ mo̞sˈtɣɑˑ - kɛꝛˈzylve a kɛꝛˈwɛꝛn ˌniɲ kə ˌbe ˈʃɛ̃jʃət - ɑ̃ˈnojo]

et alors, l'autre qui est à... Louisette Malcavet est là-bas, c'était Kerzulve, mais Kerzulve a été laissé pareil, Kerzulve et Kerwern n'ont pas été changés, les noms

Plûned

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

donc an hini a oa 'ba Kerc'hoad eu... 'na prenet Poull ar Gwai hag evel-se 'neus lesket Kerc'hoad d'ober... da reiñ... da lakat e moc'h

[... kɛˈɣwɑd ... ˌpul ə ˈgwɑj ... kɛˈɣwɑd ... - ...]

Pleuveur
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari Gwilhou, 1932, Landreger (EHPAD) (dastumet gant Tangi)

1. aze 'meump lesket an Darzal ha Porzh ar C'hozh xxx ( ?) 2. etrezek pelec'h 'h ez ? etrezek eu... deus Penn ar Pradennou

1. [ˌɑhe̞ mœm ˈlœskə ˈndɑʁzəl a pɔʁz ə ˈhoːs ?] 2. [ˌtɹœsə ˈple̞x he̞s - ˌtɹœsəg ə - døs ˌpe̞n pɾaˈdeno]

1. là nous avons laissé an Darzal et Porzh ar C'hozh xxx ( ?) 2. tu vas vers où ? vers euh... de Penn ar Pradennou

Louergad

1. Anni an Du, 1948, Benac'h
2. Roje Luyer, 1947, Benac'h
(dastumet gant Tangi)

lesket anezhañ dindan ur wezenn, he sav e-mesk al loustoni

[’lɛskə neɑ̃ di’nɑ̃:n ə ’we:ən i zɑ: mesk ə lus’tɔ̃:ni]

[elle] l'avait laissé [vélo] sous un arbre, debout parmi les broussailles

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 86 frazenn.
12345