Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 29 frazenn.
12

da dapet al Lann Gozh aze, douzh ar Fantan Wenn da dapet al Lann Gozh, 'teus ur menaj all aze, n'eo ket Kergwenn nag an Ti Gwenn ?

[... ˌlɑ̃n ˈgoːz ... - ... ˌvɑ̃tən ˈwe̞n ... ˌlɑ̃n ˈgoːs - ... - ... ke̞ꝛˈgwe̞n na ˌti ˈgwe̞n]

Lezardrev
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Paol ar Yelleg, 1939, Lezardrev (dastumet gant Tangi)

met pa vije... pa vije kurun, xxx ( ?) e oa xxx ( ?) tapet ur forc'h dir, nag ur falz ivez, peogwir ar c'hurun a sach, a sach d'an dir, e-kichen ar forc'h (du-hont ?) a lesk... a lesk anezhi da gouezhañ diouzhtu, pa vije... pa vije kurun bras, ha du-hont e vije bet kurun ha... peogwir... peogwir e deue tan deus eu... deus eu... an orjal EDF

[mɛˑ - pa ˌviˑʒe pa ˌviʃe ˈkyˑɣyn - ? wa ? ˈtɑpəd ə ˌvɔɣ ˈdiˑꝛ - na ˈvɑlz ˌiˑe - pəˌguˑꝛ ˈhyˑɣyn ˌʃɛʃ - ˌʃɛʃ dən ˈdiˑꝛ - ˌkiʃən ˈvɔʴx ˌdyˑən ˈlɛskə ˈlɛskə ˈne̞j də ˈgweˑɑ̃ dyˈsty - ˌpiʃe ˌpiʃe ˌkyˑɣyn bɾɑˑs - a ˈdyˑɔ̃n ˌviʃe ˌbe ˈkyˑɣyn ha - pəˌguˑꝛ - pu de̞ ˈtɑ̃ˑn dez ə dez ə ˈnɔꝛʒəl lydeˌɛf]

mais quand il y avait... quand il y avait du tonnerre, xxx ( ?) c'était (déconseillé ?) de prendre une fourche en acier, ni une faucille non plus, puisque la foudre est attirée, est attirée par l'acier, alors que la fourche (là-bas ?) laisse... la laisse tomber tout de suite, quand il y avait... quand il y avait un grand orage, et là-bas il y avait eu un grand orage et... puisque... puisque du feu provenait de euh... de euh... des fils EDF

???

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo kaoz eu... arri zo lazhet ur bern traoù hañ, nann ! nag ar pesked nag ar jibier... tout int lazhet, ah ya, se zo sur ! hag an dud moarvat 'deus tapet tomm ivez, met 'oaront ket

[zes ˌkoˑz ə - ˌɑj zo ˈlɑhə bɛɹn ˈtɹɛw ɑ̃ - ˌnɑ̃n - na ˈpeskəd na ˈʒiːbjəɹ - ˌtud iɲ ˈlɑhət - a ˈjɑ ˌze zo ˈzyˑɹ - a ən ˈdyd maˌhɑd dœs ˌtɑpə ˈto̞m ˌiˑe - mɛ waˌɹɛɲ cət]

c'est pour ça euh... plein de choses ont été tuées hein, non ! ni les poissons ni le gibier... ils sont tous tués, ah oui, ça c'est sûr ! et les gens aussi sans doute en ont été victimes [pesticide], mais ils ne savent pas

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

ha ma niz 'na telefonet din, 'na goullet ganin « oc'h ober petra 'h out ? » « aze ? o paouez da frikañ soub aze 'h on ! », poent arriout, o vont e oa, evuruzamant 'ma ket tapet ma soub, kar ma 'mije poa... eu... tapet ma derrinenn diwar an tan aze, e vijen bet en em baradet gant... e vijen bet poazhet 'vat, hag e oan aet ma c'hoaze amañ, na 'ma poant neblec'h ebet, « bloup ! », ha me en traoñ ! ha me o sevel kenkent, mont ma c'hoaze ha « dao ! » hag en traoñ adarre, ur falladenn 'ma bet, ha goude neuze, 'oan ket kat da dapet an telefon, nag amañ na 'ba ma c'hambr, hag e oa aet en tu all aze da esa... mont 'ba ma gwele met 'oan ket kat, 'ma na... 'ma na troad na... na... mann ebet, rien !

[a mə ˈniˑz na teleˈfɔˑnət ˈtĩ - na ˌgul gɑ̃ˈnĩ - ˌho̞ˑꝛ ˈpɣɑ hut - ˌɑˑe ˈpɔwəs tə ˈfɣicɑ̃ ˈzub ˌɑhe hɔ̃ - ˌpwɛn ˈhɑjud - ˌvɔ̃n wa - ˌevyɣyˈzɑ̃mɑ̃n ˌmɑ kə ˈtɑpə ma ˈzup - kaꝛ ma ˌmiˑʒe ˈpwɑ ə - ˈtɑpə mə dɛˈɣiˑnən diwaɹ ˈntɑ̃ˑn ˌɑˑe - ˌviˑʒɛn ˌbe nɔ̃n baˈɣɑˑdəd gɑ̃n - ˌviˑʒɛn ˌbe ˈpwɑhət hat - a wɑ̃n ˌe̞d mə ˈhwɑˑze ˈɑ̃mɑ̃ - na ma ˈpwɑ̃ˑn niˈble̞χ ˌpet - blub a ˌme ˈtɣo̞w - a ˌme ˈsewəl kenˈken - ˌmɔ̃n mə ˈhwɑˑze a ˈdɑw a ˈtɾo̞w e - ə vaˈlɑˑn ma ˌbet - a ˌguˑde ˌnœˑe - ˌwɑ̃n kə ˌkɑd ˈdɑpə nteleˈfɔˑn - nag ˈɑ̃mɑ̃ na ba ma ˈhɑ̃m - a wɑ̃n ˌe̞ nty ˈɑl ˌɑhe də ˈhɛsa - ˌmɔ̃n bah mə ˈgweˑle mɛ ˌwɑ̃n kə ˌkɑt - ma na - ma na ˈtwɑˑd na na - ˈmɑ̃n ˌbet - ...]

et mon neveu m'avait téléphoné, il m'avait demandé « que fais-tu ? » « là ? je viens de mixer ma soupe ! », [il était] temps d'arriver, il partait, heureusement que je n'avais pas pris ma soupe, car si j'avais brû... euh... pris ma terrine de sur le feu là, je me serais brûlée avec... je me serais brûlée, et j'étais allée m'asseoir ici, je n'avais mal nulle part, « boum ! », et je tombe ! et je remonte aussitôt, je m'assois et « tac ! » et je tombe de nouveau, j'avais eu un malaise, et après alors, je ne pouvais pas attraper le téléphone, ni ici ni dans ma chambre, et j'étais allée de l'autre côté-là pour essayer... d'aller dans mon lit mais je ne pouvais pas, je n'avais ni... je ne tenais pas sur pied [litt. je n'avais ni pied ni...] ni... ni... rien, rien !

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

met Penn ar Fan... Penn ar Fantan a ran bepred, geo ! geo ! apeupre se, met... ya ! met, me 'meus ket kaozeet deus hennezh... meur a wech peneogwir... en em veske ket gant an dud deus xxx ( ?), nag en tu-se na da lec'h all ivez

[mɛ ˌpe̞n ˈfɑ̃ - ˌpe̞n ˈfɑ̃tən ɣɑ̃ ˈbopət - ˌge̞ ge̞ - apøpɣɛ ˌze - ˌmɛt - ja - ˌmɛt - ˌme ˈmøs kə ko̞ˈzeˑəd dəs ˈhẽˑs - ˌmœꝛ ə ˈweʃ pynyˌgyˑꝛ - nɔ̃n vesˌke̞ kə gɑ̃n ˈdyd dœz ? - nɑ̃n ˌhɑt - na ˈtyhe na də le̞ɣ ˌɑl ˈiˑe]

mais Penn ar Fan... Penn ar Fantan je fais [connais] toujours, si ! si ! à peu près ça, mais... oui ! mais, moi je n'ai pas parlé de celui-là... souvent puisque... on ne fréquentait pas les gens de xxx ( ?), ni de côté-là ni de l'autre côté non plus

Lannbaeron

Ivon Maledan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

pa... pa guitaez eu... ar bourk, 'h arriez 'ba... 'h arriez 'ba... gortoz 'ta ! Kerlu, met pa vez lâret Kerlu n'eo ket Kerlu, Kerilut eo, biskoazh nag en galleg nag en brezhoneg zo lâret 'met Kerlu

[pe pe gwiˈtɑˑe̞z ə ˈbuɹk - ˌhɑje̞z bah - ˌhɑje̞z bah - ˌgɔtos ˌtɑ - ˈkɛɹly - mɛ pe ve ˌlɑˑɹə ˈkɛɹly ne̞ kə ˈkɛɹly - ... e̞ - ˈbiskwaz na ˈngɑləg na bɹe̞ˈzɔ̃ːnəg zo ˌlɑˑɹə mɛt ˈkɛɹly]

quand... quand tu quittes euh... le bourg, tu arrives à... tu arrives à... attends-donc ! Kerlu, mais quand on dit Kerlu ce n'est pas Kerlu, c'est Kerilut, en français et en breton nous n'avais jamais dit autre chose que Kerlu

Pederneg

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

n'eo ket aezet d'antreteniñ hañ, nag ar mobiliejoù na tout an traoù-se

['ne̞kəd 'e̞:zɛd dɑ̃ntʁœ'tœ:nĩ ɑ̃ - nan mobi'lje:ʒo na tun 'tʁɛw ze]

ce n'est pas facile à entretenir hein ! ni le (mobilier ?) ni toutes ces choses-là

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ar reoù yaouank emezañ, ar reoù zo o komañs emezañ, ne vez ket kaset paper ebet dezhe emezañ, an hini 'neus bolantez a deu da baeañ, nag an hini 'neus ket met añfin... ha 'na lâret din-me « tri gliant 'meus emezañ, unan a baeo kontan emezañ, egile a ra pa vo kap hag egile ne ra james »

[ɹew ’jo̞wɑ̃ŋg meɑ̃ ɹew zo ’komɑ̃s meɑ̃ ve kə ’kɑtət ’pɑpəɹ bet tɛ: meɑ̃ n:i nøz bo’lɑ̃nte dœ də ’bɛ:ɑ̃ na n:i nøs kə mɛ ɑ̃’fin a na lɑ:ɹ tim tɾi ’gli:ən møs meɑ̃ yn ’bɛ:o ’kɔ̃ntɑ̃n meɑ̃ e’gi:le ɹa pe vo kap ag e’gi:le ɹa ’ʒɑ̃məs]

les jeunes, disait-il [vétérinaire], les jeunes qui commencent disait-il, on ne leur envoie aucun papier [courrier recommandé] disait-il, celui qui a la volonté vient payer, celui qui n'a pas mais enfin... et il m'avait dit « j'ai trois clients, disait-il, un paiera comptant, disait-il, l'autre quand il pourra et l'autre ne fera jamais »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

nag... o paouez ober ma menaj, o paouez ober ma menaj e oan, petra a ri !

[na ’pɔwəz o̞:ʁ ma ’me:nəʃ ’pɔwəz o̞:ʁ ma ’me:nəʒ wɑ̃n pɾɑ ʁi]

je venais de finir de faire mon ménage, finir de faire mon ménage, que veux-tu !

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

nag e Plelo na war an tu-se

[na 'ple:lo na waʁn 'ty:he]

ni à Plelo ni vers ce côté-là

Jerar Toudig, 1962, Bear (dastumet gant Tangi)

evel egile kwa, ma kerez, n'houl ket nag e... nag e facheri nag e c'hrasoù mat kwa, han-se derc'hen distok kwa, dioutañ

[wɛl e'gi:le kwa me 'ke:ɹe̞s nul kəd nag i nag i va'ʃe:ɾi na i ˌhɹɑso'mɑ:t kwa ɑ̃'se 'dɛɹhɛn 'distɔk kwa djɔ̃tɑ̃]

comme l'autre quoi, si tu veux, il ne veut ni ses... ni sa fâcherie ni ses bonnes grâces quoi, donc le maintenir à l'écart quoi, de lui

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

nag a boan ha mervel goude !

[nɑg ə bwɑ̃:n a 'mɛʁwəl 'gu:de]

que de peine et mourir ensuite !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

nag an eil nag an all

na nèy na nal

[na nɛj na nal]

ni l'un ni l'autre

Mariannick Bihan, , Bear (dastumet gant Julien)

'mamp ket desket mat ar galleg nag ar brezhoneg

[mɑ̃m kə 'diskə mɑ:d 'gɑləg na brɛzɔ̃:nək]

nous n'avions pas bien appris ni le français ni le breton

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ya met n'eus ket ken, nag avaloù na mann ebet

[mɛd nøs kə ken nag a'vɑ:lo na mɑ̃n bet]

oui mais il n'y en a plus [de verger], ni pommes ni rien

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

nag e vugale

[na i vy'ga:le]

ni ses enfants

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

Ha evel-se ec'h ae an nen war velo. Nag e vije da marc'had Gwengamp e vije ec'h ae an nen war velo ivez.

[a vəse he̞ 'ne̞n waʁ 'velo – nag viʒe də 'maʁhad 'gwe̞ɲõm viʒe he̞ 'ne̞n waʁ 'velo iə]

Et ainsi on allait en vélo. Quand bien même c'était pour aller au marché de Guingamp, on allait en vélo.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

n'eo ket ar memes tra nag ar memes mod

[nɛ kə ˌmoməs'trɑ: na ˌmoməz'mo:t]

ce n'est pas la même chose ni la même façon

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

na... nag ar pezh a deue amañ alies hañ

[na na pe:z dɛ 'ɑ̃mɑ̃ a'liɛz ɑ̃]

ni... ni pour ce qu'elle venait souvent ici [elle ne venait pas souvent]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

na tu-raok, nag a-geñver dimp, na drekomp

[na ty'ro:k na 'gẽ̞:vər dim na dre'kɔ̃m]

ni devant, ni à notre niveau, ni derrière nous [enfant ne voulant accompagner ses grands-parents]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 29 frazenn.
12