Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 53 frazenn.
123

ah, ya ! ya ! ya ! 'ba ar c'hleuzioù e vije kavet eu... merien aze, c'hoazh e vije eu... o tispeliat eu... pluskoù raden ha traoù aze, pejoù merien aze, e vije... a-wechoù e vije 'ba toulloù-kirri, pe 'ba ur c'hleuz bennaket, 'ba ur c'hleuz, ur c'hleuz creux aze, e raent ur pezh neizh aze

[a ˌjɑ ˌjɑ ˌjɑ - ma ˈhlœ̃jo ˌviʃe ˈkɑd ə - ˈmɛˑɣjən ˌɑhe - ˌhwɑ viʃe ə - tisˈpɛjəd ə - ˌplysko ˈɣɑˑn a ˈtɾɛw ˌɑhe - ˌpeˑʒo ˈmɛˑɣjən ˌɑhe - ˌviʃe ˈweˑʒo ˌviˑʒe ba ˌtuloˈkiɣi - pe ma ˈhlœ̃ˑ bəˈnɑkət - ma ˈhlœ̃ˑ - ˈhlœ̃ˑ ... ˌɑhe - ɣɛɲ ˌpeˑz ˈeˑz ˌɑhe]

ah, oui ! oui ! oui ! dans les talus on trouvait euh... des fourmis là, encore qu'elles étaient euh... en train de peler euh... des écorces de fougères et tout là, de grosses fourmis là, c'était... parfois il y en avait dans les entrées de champ, ou dans un talus quelconque, dans un talus, un talus creux là, elles faisaient une grosse fourmilière là

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ar piker-lann zo ivez, ar piker-lann, bezañ zo... piked a ra o neizh 'ba al lann, hag e vez lâret piker-lann dioute, marteze int evel ar reoù all hag er memes liv ?

[ˌpicə ˈlɑ̃n zo ˈiə - ˌpicə ˈlɑ̃n ... - ˈbeˑɑ̃ zo - ˈpicəd ɹa o ˈeːz mah ˈlɑ̃n - a ve ˌlɑˑd ˌpicə ˈlɑ̃n dɔ̃te̞ - maˈtehe hiɲ we̞l ɹewˈɑl a mo̞z ˈliw]

il y a la pie-grièche aussi, la pie-grièche, il y a... des pies qui font leur nid dans la lande, et on les appelle les pies grièches, peut-être qu'elles sont comme les autres et de la même couleur ?

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

me 'mije... gwechall 'h aen da neizhiata paotr kaezh ! e vijen o neizhiata partout aze, war an drez partout, ar mengleuzioù ha tout, hag ar re-se... ar voualc'h, ordin, a rae... a rae he neizh 'ba... kazi er memes plas hañ ! hag ar milvig, eñ a vije 'ba ar wezenn derv, 'ba... 'ba... 'ba ar beg kwa just

[me miʒe - gweˈʒɑl hɛn də neˈʒɑta po̞tˈkɛːs - viʒɛn neˈʒɑta paɹˌtud ˈɑe - waɹ ˈdɹeːs paɹˈtut - mɛŋˈglœːɹjo a tut - a ɹeze - ˈvwɛlx - ɔɹˈdin - ɹe ɹe i ˈheːz bah - ˈkɑːhe mɔ̃sˈplɑs ɑ̃ - a ˈmilwiɟ - hẽ viʒe bah ˌweˑən ˈdɛɹw - bah bah - bah ˈbek kwa ʒyst]

moi j'avais... autrefois j'allais chercher les nids mon gars ! je cherchais les nids partout là, dans les ronces partout, les carrières et tout, et ceux-là... le merle, toujours, faisait... faisait son nid dans... presque à la même place hein ! et la grive mauvis, elle était dans le chêne, au... au... au sommet quoi juste

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

se zo kurius, ur wech e oan o pesketa hag e oa bras an dour hag e oa... me a gleve « piv, piv, piv, piv ! » met 'ba an torkad eu... n'onn pesort a oa 'ba ar rinier aze moarvat ha 'na graet e neizh e-barzh met pa oa arri bras an dour hag e oa an hini bihan, ne oa ket deut er-maez an u c'hoazh, n'onn ket penaos e rae 'ba e... e kleven anezhañ oc'h ober trouz, a-benn neuze e oa arri 'ba ar bord, 'ma tapet anezhañ, « fidedoue, emezon-me », 'ma lemet anezhañ er-maez deus... deus... deus an u, damen e vo, eñ a oare neuial

[ze zo ki’ɹyz ə weʃ wɑ̃n pes’kɛta a wa bɹɑ:s ən du:ɹ a wa me ’glɛwe̞ piw piw piw piw mɛt ban ’tɔɹkad ə nɔ̃ pə’sɔɹd wa ba ’ɹɛ̃jəɹ ’ɑ:he ma’hɑd a na gwɛt e he:z bɑɹz mɛt pe wa ɑj bɹɑ:z ndu:ɹ a wa ’n:i ’bi:ən wa kə dœ me̞:z ny: hwɑs nɔ̃ kə pə’nɔ̃:z ɹɛ ba i ’glɛwɛn neɑ̃ ho̞:ɹ tɾu:s bɛn ’nœ:he wa ɑj ny bah bɔɹd ’ma ’tɑpə neɑ̃ fidə’du:e mɔ̃mɛ ma ’le̞mə neɑ̃ me̞:z dəz dəz dəz ny: ’dɑ̃mən ə vo hẽ̞: ’wɑ:ɹe ’nœjəl]

c'est curieux, une fois j'étais en train de pêcher et le niveau d'eau était élevé et il y avait... j'entendais « cui, cui, cui, cui ! » mais dans une touffe euh... de je ne sais quoi dans la rivière là sans doute et il avait fait son nid dedans mais quand le niveau de l'eau s'était élevé et le petit, il n'était pas sorti du nid encore, je ne sais pas comment il faisait dans son... je l'entendais faire du bruit, pour alors il était arrivé au bord, je l'avais attrapé, « bon sang, dis-je », je l'avais enlevé de... de... de l'oeuf, bon dieu ! il savait nager [poule d'eau]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hag evel... evel ar piñsin ha neuze al laouitenn aze, peseurt... inkomprenabl o welet pegement al laouitenn 'neus kouraj d'ober un neizh ront evel-se aze

[a wɛl wɛl 'pĩsin a 'nœ:he ə lo̞'witən 'ɑ:he pə'sœj iŋkɔ̃m'pɾe:nab 'we̞:lə pe'gemən lo̞'witən nøs 'ku:ɹaʃ do̞:ɹ ne:z ɹɔ̃n və'se 'ɑ:he]

et comme... comme le pinson et alors le roitelet là, quel... incroyable de voir combien le roitelet a de courage pour faire un nid rond comme ça là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ac'hanta ! me 'meus kavet un neizh pik-lann ivez

['hɑ̃nta me møs kɑ:d ne:z piɟ'lɑ̃n ie]

eh bien ! moi j'ai trouvé un nid de pie grièche aussi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar piker-lann ya, ya, bet 'meus klevet, gwechall ar re-se a rae o... met bremañ pa 'neus ket lann ken, ar re-se a rae o neizh 'ba... 'ba eu... ar boudoù lann

[ˌpicə'lɑ̃n ja ja be møz be 'klɛwə gwe'ʒɑl ɹe:e ɹe o mɛ 'bomɑ̃ pe nøs kə lɑ̃n ken ɹe ɹe o he:z bah bah ə 'bu:do lɑ̃n]

la pie grièche oui, oui, j'ai entendu, autrefois ceux-là faisaient leur... mais maintenant puisqu'il n'y a plus de landes, ceux-là font leur nid dans... dans euh... dans les branches d'ajonc

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hen... hennezh eu... ar milvig, a vez e neizh 'ba... 'ba ar wezenn-aval pe 'ba fourch ar wezenn-aval hag eu... e... e neizh a vije mastiket, ne vije ket eu... dousadur 'ba ar foñs kwa, n'eo ket evel an neizh moualc'h kwa, an neizh moualc'h a vez graet... a vez laket mailh ivez met goude neuze e vez laket yeot fin ha traoù

[hẽ̞: hẽ̞:z ə 'milwiɟ ve i e:z bah bah ə 'we:ən 'ɑ:vəl pe bah fuɹʃ ə 'we:ən 'ɑ:vəl ag ə i i e:z viʒe mas'tikəd vi'ʒe kəd ə du'sɑ:dyɹ bah vɔ̃:s kwa ne̞ kə wɛl ne:z mwɛlx kwa ne:z mwɛlx ve gwɛt ve 'lɑkə mɑj je mɛ 'gu:de 'nœ:he ve 'lɑkət 'jɛwɔt fi:n a tɾɛw]

celui... celui-là euh... la grive mauvis (ou draine ?), son nid est dans... dans le pommier ou dans la fourche du pommier et euh... son... son nid était mastiqué, il n'y avait pas euh... de choses douces au fond, ce n'est pas comme le nid de merle qui est fait... où on met de la boue aussi mais après alors de l'herbe fine et tout

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

n'onn ket oc'h ober petra e oan, 'ma apresevet « dam, emezon-me, sell 'ta ! emezon-me », 'ma gwelet... e oan a-grap ar vur ha goude neuze... met 'ma ket gwelet petra a oa ganti, 'ma gwelet e oa un neizh moualc'h met a-benn neuze 'da videt anezhañ

[nɔ̃ kə ho̞:ɹ pɹɑ wɑ̃n ma apɾɛ'se:vət dɑ̃m 'mɔ̃mɛ sɛl ta 'mɔ̃mɛ ma 'gwe̞:lə wɑ̃n kɹap'vy:ɹ a 'gu:de 'nœ:he mɛ ma kə 'gwe̞:lə pɹa wa 'gɑ̃nti ma 'gwe̞:lə a wa ne:z mwɛlx mɛ bɛn 'nœ:he da 'vi:də neɑ̃]

je ne sais pas ce que j'étais en train de faire, j'avais aperçu « dame, dis-je, tiens donc ! dis-je », j'avais vu... j'étais aggripé au mur et après alors... mais je n'avais pas vu ce qu'elle avait [épervier], j'avais vu que c'était un nid de merle mais pour alors elle l'avait vidé

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha 'da graet un neizh aze hag reoù vihan, hag e oan bet o welet, pemp pe c'hwec'h logodenn marv a oa o c'hoari en-dro d'an neizh du-hont

[a da gwɛd ne:z 'ɑ:he a ɹew 'vi:ən a wɑ̃n bed 'we̞:ld pɛm pe hwɛh lo'go:n mɑɹw wa hwɑj ndɹo də ne:z 'dy:ən]

et elles avaient fait un nid là et des petits, et j'avais été voir, cinq ou six souris mortes entouraient le nid là-bas [chouettes]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ 'na klevet ar reoù vihan moarvat oc'h ober trouz, graet moaien da sachañ an neizh gantañ

[hẽ̞: na 'klɛwə ɹew'vi:ən ma'hɑd ho̞:ɹ tɾu:z gwɛd 'mojən də 'ʒɛʃɑ̃ ne:z gɑ̃tɑ̃]

il [renard] avait entendu sans doute les petits faire du bruit, il avait trouvé le moyen d'attraper le nid

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hag a-benn fin an dro e oa renket tennañ an neizh, ar re-seoù a derc'h da broduiñ

[a bɛnfin'dɾo: wa 'ɹɛŋkət 'tɛnɑ̃ ne:s ɹe'zew dɛɹh də pɹo'dy:ĩ]

et finalement on avait du enlever le nid, ceux-là continuent de produire

Roje ar Buzulier, 1948, Plûned (dastumet gant Tangi)

ma oaront ec'h arriez da gaout o neizh e leskont anezhañ

[ma 'wɑ:ɹɛɲ 'hɑjɛs tə gɑ:d oh e:z 'lɛskɛɲ neɑ̃]

s'ils savent que tu arrives à trouver leur nid, ils l'abandonnent

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ a oa pennbouzellet diwar ur wezenn aze o vont da dilojañ un neizh pik, machinet e c'hoûg gantañ

[hẽ̞: wa pim’bwɛləd ’diwaɹ ’we:ən ’ɑ:he vɔ̃n tə di’lo:ʒɑ̃ ne:s pic ma’ʃi:nəd i hu:k kɑ̃tɑ̃]

il était tombé d'un arbre là en allant déloger un nid de pie, son cou avait été machiné

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ur pezh neizh aze

[pez'e:z ˌɑ:he]

un grand nid là [fourmilière]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ur milvig zo eu... ne vez ket kavet neizhioù ken, ar milvig gwechall a rae e neizh 'ba fourch ur wezenn-aval

['milwic so ə ve kə kɑ:d 'e:ʒo ken ə 'milwiɟ gwe'ʒɑl ɹe i e:z bah fuɹʃ ə 'we:ən 'ɑ:vəl]

la (grive ?) c'est euh... on ne trouve plus de nids, la (grive ?) autrefois faisait son nid dans la fourche du pommier [plus gros qu'une grive, œufs blancs-verts]

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

un neizh evn

[ne:z 'e̞wən]

nid d'oiseau

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

daou chevreuilh a oa bet o kousket aze hag ar re-se 'da tennet ar foenn ha graet an neizh ennañ

[do̞w 'ʃœvʁəj wa be 'kuskəd 'a:he a ʁee da 'tɛnət vwɛn a gwɛd ne:s enɑ̃]

deux chevreuils avaient dormi là et ceux-là avaient enlevé le foin et fait leur nid dedans

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

e reont ur pezh bern ha neuze e reont o neizh aze

[ɹɛɲ ə pez bɛɹn a 'nœ:he ɹɛɲ ne:z 'ɑ:he]

elles font une grosse taupinière et alors elles font leur nid là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

un neizh gwiñver 'ba beg ar wezenn

[ə ne:z ’gwĩ:vəʁ ba beg ’we:ən]

un nid d'écureuil à la cime de l'arbre

Jañ-Pier Ar C'hamm, 1948, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 53 frazenn.
123