Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 35 frazenn.
12

1. Tourniol e oaren pelec'h e oa, bezañ e oa reoù 'oaren ket pelec'h e oant 2. Tourniol, Tourniol, hennezh eo lec'h e oa Pierig Nikol ? Pierig Nikol... 1. n'eo ket ! 2. Tourniol ! 1. n'eo ket ! Tour... Tourniol eo lec'h e oa... lec'h e oa tad Kervailhant amañ

1. [tuꝛˈɲɔl ... - ...] 2. [tuꝛˈɲɔl - tuꝛˈɲɔl - ...] 1. [...] 2. [tuꝛˈɲɔl] 1. [... - ... tuꝛˈɲɔl ... - ... ke̞ꝛˈvɑjən ...]

1. Tourniol je ne savais pas où c'était, il y en avait certains dont je ne savais pas où ils étaient 2. Tourniol, Tourniol, ça c'est là où était Pierre Nicol ? Pierre Nicol... 1. non ! 2. Tourniol ! 1. non ! Tour... Tourniol c'est là où était... là où était le père de Kervaillant ici

Pleuzal
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ujen Boverje, 1930, Pleuzal (dastumet gant Tangi)

ha 'oa ket droed da gaozeal brezhoneg 'ba ar skol, aze 'neuint komañset... darc'hañ ar brezhoneg en traoñ, deja pa oan yaouank-me, me 'oaren ket nemet brezhoneg pa oan aet d'ar skol, ha 'mamp ket droed da gaozeal, ger... ebet etrezomp, kamaradoù, evel-se, ar skolaer a vije eno prest !

[...]

et nous n'avions pas le droit de parler le breton à l'école, là ils ont commencé... à éradiquer le breton, déjà quand moi j'étais jeune, moi je ne savais que le breton quand j'étais allé à l'école, et nous n'avions pas le droit de parler, aucun... mot entre nous, copains, comme ça, l'instituteur y était, prêt [à sévir] !


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ujen Boverje, 1930, Pleuzal (dastumet gant Tangi)

met bezañ e oa... bezañ e oa bet gwesped aze hag eu... unan... 'oaren ket pa 'h aen da gerc'hat... pa 'h aen da gerc'hant ma saout, met eñ moarvat a oa ur broc'h, e oa ur broc'h, hag e debre tout an neijadoù gwesped deu... deus ar c'hleuz, 'na gallet kaout anezhe, me a lâr dit ! eñ a oa ka... eñ a oa kalet ! hag e oa ur broc'h pe... pe ur gaerell

[mɛ ˈbe wa - ˈbe wa ˌbe ˈgwespəd ˌɑhe ag ə - ˈyˑn - waˌɣɛŋ kə pa ˌhe̞n də ˈgɛhɛ - pa ˌhe̞n də ˈgɛhɛ ma ˈzɔwt - mɛ ˈhẽ maˌhɑd wa ˈbɾɔx - wa ˈbɾɔx - ag ə ˈdɛˑbe̞ ˈtud ə neˌʒɑˑdo ˈgwespəd de des ˈhlœ̃ˑ - na ˌgɑlət ˌkɑˑd ˈne̞ - ˈme laꝛ ˈdit - ˈhẽ wa ˈkɑ - ˈhẽ wa ˈkɑˑlət - a wa ˈbɾɔx pe pe ˈgɛꝛl]

mais il y avait... il y avait eu des guêpes là et euh... un... je ne savais pas quand j'allais chercher... quand j'allais chercher mes vaches, mais sans doute que c'était un blaireau, c'était un blaireau, et il mangeait tous les nids de guêpes du... du talus, il avait réussi à les avoir, moi je te le dis ! il était co... il était costaud ! et c'était un blaireau ou... ou une belette

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

hag ar reoù gozh eo... boñ, se zo dija dek vloaz, pemzek vloaz koshoc'h eviton, ha... 'deus muioc'h soñj deus eu... rak... rak-kar me 'oaren ket ger gallek ebet, pa oan aet... pa oan aet d'ar skol

[a ˌɹew ˈgoːz e̞ - bɔ̃ - ˌze zo deˌʒɑ ˈdeg la pɛmˈzɛg la ˈkosɔx ˌwitɔ̃ - a - døz ˌmyˑx ˈʃɔ̃ˑʒ døz ə - ɹak - ɹak kaɹ me ˌwɑˑɹɛn kə ˌgiˑɹ ˈgɑləg ˌbet - pə wɑ̃n ˌɛt - pə wɑ̃n ˌɛd də ˈskoːl]

et les anciens c'est... bon, ça c'est déjà dix ans, quinze ans plus vieux que moi, et... ils se souviennent mieux de euh... car... car moi je ne savais pas un mot de français, quand j'étais allé... lorsque j'étais allé à l'école

If Damani, 1938, Prad (dastumet gant Tangi)

1. pa oan bihan, pa 'h aen d'ar skol, 'oaren ket nemet brezhoneg, hag e vije ezhomm mont da... hag e vije ezhomm mont d'ar gabined, penaos e lârent se ? 'fa ket droed da gaozeal brezhoneg, ha 'oares ket ger gallek 2. nann ! e vije... vije skoet warne

1. [pa wɑ̃n ˈbiˑən - pa ˌhɛn də ˈskoːl - waˌɹɛŋ kə mɛ bɹe̞ˈzɔ̃ːnək - a viʒe ˌem ˈmɔ̃n tə - a viʒe ˌem ˈmɔ̃n tə gaˈbiːnət - pəˌnɔ̃ˑz ˈlɑːɹɛɲ ˌze - ˌfa kə ˈdɹwɛd də goˈzeˑəl bɹe̞ˈzɔ̃ːnək - a waˌɹes kə giɹ ˈgɑlək] 2. [nɑ̃n - viʒe viʒe ˈskoˑə waɹne̞]

1. quand j'étais petite, quand j'allais à l'école, je ne savais que le breton, et il fallait aller aux... et il fallait aller aux toilettes, comment ils disaient ça ? tu n'avais pas le droit de parler français, et tu ne savais pas un mot de français 2. non ! on... on les frappait

1. Mari ar Gov, 1928, Sant Laorañs
2. Daniel Yekel, 1957, Sant Laorañs
(dastumet gant Tangi)

Kerdouryen, c'est là ! ya, aze... ha... ha... n'eus ket keit-se zo... e oaren se peogwir e vije... vije lâret Kerdourien, a vije lâret, met Kerdouryen a oa, a oa sañset, ya, feiz eu... me n'onn ket dre benaos... unan bennaket... ha 'na lâret an deiz all din, e oa o sellet an anvioù aze, « hop la ! emezañ, eñ zo Kerdouryen ! eñ n'eo ket Kerdourien »

[ˌkɛꝛduꝛˈjiːn - ... - ˌjɑ ˈɑhe - a a - ˌnøs kə ˈkɛjse zo - ˌwɑˑꝛɛn ˈzeˑ pyˌgyˑꝛ viʒe viʒe ˌlɑˑꝛ kɛꝛˈdujən - ˌviˑʒe ˈlɑˑt - mɛ ˌkɛꝛduꝛˈjiːn wa - wa ˈsɑ̃sət - ˌjɑ - ˈfeˑ ə - ˌme ˈnɔ̃ kə dɣe bəˈnɔ̃ːz ˌyˑn bəˈnɑkət - a na ˈlɑˑd deˈɑl ˌdĩ - wa ˈsɛlɛd nɑ̃ˈnojo ˌɑhe - ˈopla ˌmeˑɑ̃ - ˈhẽ zo ˌkɛꝛduꝛˈjiːn - ˈhẽ ˌne̞ kə kɛꝛˈdujən]

Kerdouryen, c'est là ! oui, là... et... et... il n'y a pas si longtemps que ça... que j'ai su ça puisqu'on... on disait Kerdourien, qu'on disait, mais c'était... c'était en principe Kerdouryen, oui, ma foi euh... moi je ne sais pas comment... quelqu'un... qui m'avait dit l'autre jour, il regardait les noms là, « hop là ! dit-il, ça c'est Kerdouryen ! ça ce n'est pas Kerdourien »

Peurid

If Kariou, 1930, Peurid (dastumet gant Tangi)

1. ar Stank Nevez ya 2. met me n'eus ket a-bell e oaren se, ar Stank Nevez, « pelec'h emañ se, emezon-me ? » hag-eñ... hag-eñ eo tal-kichen amañ

1. [stɑ̃ŋ ˈnewe - ja] 2. [mɛ me ˌnøs kə ˈbɛl ˌwɑˑɹɛn ze - stɑ̃ŋg ˈnewe - ˌple̞x mɑ̃ ˈze ˌmɔ̃me̞ - ˌgẽ̞ aˌgẽ̞ he̞ talˌkiʃən ˈɑ̃mɑ̃]

1. ar Stank Nevez oui 2. mais moi ça ne fait pas longtemps que je sais ça, ar Stank Nevez, « où c'est ça, dis-je ? » alors... alors que c'est à côté ici

Bear-Gwenezhan

1. Ivet Aofred, 1931, Bear
2. Frañswa ar Bihan, 1931, Bear
(dastumet gant Tangi)

ne oaren ket depouilhañ anezhe

[wa'ʁɛŋ kəd di'pujə nɛ:]

je ne savais pas les dépecer [lapins]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oaren ket pereoù a oa pereoù ken kwa

[wa'ɹe̞nkə pe'ɹew wa pe'ɹew ken kwa]

je ne savais plus lesquels étaient lesquels quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hag e veze leun, ne oaren ket pelec'h lakat anezhe

[a viʒe lœ:n 'wɑ:rɛŋ kə ple̞h 'lɑkə nɛ:]

et c'était plein [les emplacements pour le marché], je ne savais pas où les mettre

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

*dre an avai... dre an avani 'gav ket e ra mat a-walc'h, alors ! ha goude... ha trouz zo warni, me 'meus ket... oh ! n'onn ket penaos 'meus lâret se eu... met 'oa ket au courant, nann, met 'meus ket goullet gant... gant Tangi d'ober, enfin ! peogwir e oaren e oa re gompliket

[davaj - da vɛɲ ˈgɑf kə ʁa maːd əˈwax - aˈlɔʁ - a ˈguːde a tʁuːs so waʁni me møs kə - o̞ nɔ̃ kə pəˈnɔ̃ møz lɑːʁ se ə - mɛ ˈwa kəd o ˈkuːʁən nɑ̃n - mɛ møs kə ˈgulə gɑ̃n gɑ̃n ˈtɑ̃ŋgi ˈdo̞ːbəʁ - ɑ̃fɛ̃ - pu ˈwɑːʁɛn wa ʁe gɔ̃ˈplikət]

*puisq... puisqu'elle ne trouve pas qu'il fasse assez bien, alors ! et après... elle réprimande, moi je n'ai pas... oh ! je ne sais pas comment j'ai dit ça euh... mais elle n'était pas au courant, non, moi je n'ai pas demandé à... à Tangi de faire, enfin ! puisque je savais que c'était trop compliqué :

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oaren ket ec'h arrufec'h

['wɑ:rɛn kə 'hɑjfɛh]

je ne savais pas que vous arriveriez

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

feiz, pa vez hunvreet, ne oaren ket just a-walc'h petra a rafen c'hoazh, ordin 'ma bet hunvreet

[fe: pe ve hyn’ve:əd ’wɑ:ʁɛŋ kə ˌʒystə’wɑh pʁa ʁefen hwɑs ɔʁ’di:n ma be hyn’veət]

ma foi, quand on rêve, je ne savais pas justement qu'est-ce que je ferais encore, j'avais toujours rêvé

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

'oaren ket egzaktamant, pe... pe ul loaiad vihan pe ul loaiad vras, 'oaran ket just a-walc'h hañ !

[waˈʁɛŋ kə doz egzakˈtɑ̃mɑ̃n - pe pe ˌlwɑjə ˈviːən pe ˌlwɑjə ˈvʁɑːs - waˈʁɑ̃ kə ˌʒyst əˈwaχ ɑ̃]

je ne savais pas exactement, soit... soit une petite cuillerée ou soit une grande cuillerée, je ne sais pas exactement hein !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

dre an avani ne oaren ket

[da vɛɲ 'warɛn kət]

puisque je ne savais pas

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oaren ket pe e plije da Vivian pe betra

['wɑ:rɛn kə pe 'bliʒɛ də 'vivjan pe bra]

je ne savais si elle appréciait ou pas

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oaren ket petra da respont dezhi

['wɑ:rɛŋ kə prɑ: də 'respɔ̃n dɛj]

je ne savais pas quoi lui répondre

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

a-hend-all me ne oaren ket petra d'ober gante

[hɛn'dɑl me 'wɑ:rɛŋ kə prɑ do:r gɑ̃ntɛ]

autrement moi je ne savais pas quoi faire avec

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oaren ket petra d'ober dit

['wɑ:rɛŋ kə prɑ do:r dit]

je ne savais pas quoi te faire

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ha ni a soñje... 'oaren ket pe 'ma debrañchet le fer pe 'ma ket, 'oaren ket pe 'ma debrañchet le fer pe 'ma ket, hag e oa se un tamm... tamm a-raok, pa oamp o vont hañ ! seulamant ! Kervoc'h, da Gervorc'h, eu... a-benn ar fin 'ma lâret da Jañ « oh la la ! je ne sais plus si j'ai débranché le fer », ha finalement beñ 'neus kaset ac'hanon betek du-hont, ha neuze goullet 'neus ober petra, eñ... se a areñje anezhañ hañ ! nompas mont d'an iliz ! ha donc eu... eñ 'neus ket lâret mann ebet, 'h eo deut d'ar gêr da welet hag-eñ e oa debrañchet ar fer, debrañchet e oa, met se a oa ken machinal

[a nim ˈʒɔ̃ːʒe̞ - waˈʁɛŋ kə pe ma debʁɑ̃ʃə le fɛʁ pe ˈmɑ kət - waˈʁɛŋ kə pe ma debʁɑ̃ʃə le fɛʁ pe ˈmɑ kət - a wa ze tɑ̃m tɑm əˈʁo̞k - pa wɑ̃m fɔ̃nt ɑ̃ - sœˈlɑ̃mɑ̃n - ke̞ʁˈvɔʁχ - də ge̞ʁˈvɔʁχ - ə - be̞nˈfin ma ˈlɑːʁ də ˈʒɑ̃ ... - a ... - a nøs ˈkɑsəd ɑ̃w ˈbekə ˈdyːɔ̃n - a ˈnœːhe̞ ˈgulɛ nøz o̞ːʁ pʁa - ẽ ze aˈʁɛ̃ːʒe̞ ˈneɑ̃ ɑ̃ - ˈnɔ̃pas mɔ̃n tə ˈniːlis - a dɔ̃ŋk ə - hẽ ˈnøs kə ˈlɑːʁəd ˈmɑ̃n bet - he̞ dœd də ˈge̞ːʁ də we̞l gẽ wa deˌbʁɑ̃ʃə ˈfɛʁ - deˈbʁɑ̃ʃə wa - mɛ ze wa ken maʃiˈnal]

et nous pensions... je ne savais pas si j'avais débranché le fer ou pas, je ne savais pas si j'avais débranché le fer ou pas, et ça c'était un peu... un peu avant [la cérémonie], quand nous allions hein ! seulement ! à Kervorc'h, à Kervorc'h, euh... finalement j'ai dit à Jean « oh la la ! je ne sais plus si j'ai débranché le fer », et finalement ben il m'a emmenée jusqu'à là-bas, et alors il a demandé quoi faire, il... ça l'arrangeait hein ! ne pas aller à l'église ! et donc euh... il n'a rien dit, il est revenu à la maison pour voir si le fer était débranché, il était débranché, mais c'était tellement machinal

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 35 frazenn.
12