Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 43 frazenn.
123

oustilhoù re feulz

[usˈtijo ˈɹe vœls]

des outils trop violents [accident causé par un motoculteur]

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

aze... aze an oustilhoù 'vije ket pell da... da soc'hioù pa 'tije tremenet anezhe 'ba... a-benn 'tije graet un... un devezh-arat, a-benn neuze e welen e vijent xxx ( ?), oh ! (koustuilh ? koustus ?) kwa !

[ˌɑhe ˌɑhe nusˈtijo viˌʒe kə ˈpɛl tə - də ˈzojo pe ˌtiˑʒe tɹeˈmeːnə ˈne̞ˑ ba - ˌbe̞n ˌtiˑʒe ˈgwɛn - ˌndewəz ˈɑːɹəd - ˌbe̞n ˈnœhe ˈwe̞le̞n ˌviʒɛɲ ? - o - ˈkustyj kwa]

là... là les outils n'étaient pas longs à... tes socs quand tu les avaient passé dans... après avoir fait un... un hectare, pour alors je voyais qu'ils étaient xxx ( ?), oh ! (coûteux ?) quoi !

???

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

1. klasket e vije met peogwir 'oa ket gouvezet ha 'oa ket eu... mann ebet da sellet eu... 2. nann, 'oa ket oustilhoù evel zo bremañ, 'oa ket des scanners ha traoù evel-se 1. na... na radioioù na... 2. pas... pas evel zo bremañ hañ ! pas ken... pas... pas ken puisant pe ken eu... 1. xxx ( ?) e varv an dud 2. ya, oh ya ! ma doue ! ya, a-bep-sort zo, a-bep... a-bep-sort... a-bep-sort oadoù

1. [ˈklɑskə ˌviʒe mɛ pyˈgyːʁ ˌwakə guˈveːəd a ˌwakəd ə - ˈmɑ̃n bed də ˈzɛlɛd ə] 2. [nɑ̃n - ˌwakəd usˈtiju we̞l zo ˈbo̞mɑ̃ - ˌwakə ... a ˈtʁɛw vəˈse] 1. [na na ɹaˈdjojo na] 2. [pas pa we̞l zo ˈbo̞mɑ̃ ɑ̃ - pas ˈken - pas pas ken ˈpɥisɑ̃n pe ken ə] 1. [? vɑɹw ən ˈdyt] 2. [ja - o ja - ma ˈduːe - ja bo̞pˈsɔɹt so - bo̞p bo̞pˈsɔɹt bo̞pˌsɔɹt ˈnwɑːʒo]

1. on cherchait [à savoir la cause de la mort] mais puisqu'on ne savait pas et qu'il n'y avait pas euh... rien pour regarder euh... 2. non, il n'y avait pas d'appareils comme il y a maintenant, il n'y avait pas de scanners et des choses comme ça 1. ni... ni des radios ni... 2. pas... pas comme aujourd'hui hein ! pas aussi... pas... pas aussi puissant ou aussi euh... 1. xxx ( ?) meurrent les gens 2. oui, oh oui ! mon dieu ! oui, il y a de tout, de... de tout... de tous les âges

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

ar vugale vihan... ar reoù all 'neuint ket (T. : advugale vihan 'peus ket ?) nann ! 'neus ket laket an oustilhoù en rout c'hoazh, ret eo... ret eo tommañ ar chiminal a-raok, ya, ya ! evel a lâre Bouilhon, « vous aurez mais il faudra une votez, emezañ ! »

[vyˌgɑˑle ˈviˑən - ꝛew ˈɑl ˌnœɲ cəd la - ˌnɑ̃n - ˌnøs kə ˈlɑkə nusˈtijo ˈꝛut ˌhwɑs - ꝛɛd e̞ ꝛɛd e̞ ˈto̞mɑ̃ ʃiˈminal əˌꝛo̞ˑk - ˌjɑ ja - we̞l ˈlɑːꝛe ˈbujən - ... ˈvotəs ˌmeˑɑ̃]

les petits enfants... les autres n'ont pas (T. : vous avez des arrières-petits-enfants ?) non ! ils n'ont pas encore mis les outils en route, il faut... il faut chauffer la cheminée avant, oui, oui ! comme disait Bouillon, « vous aurez mais il faudra une chaussure, disait-il ! »

Jak Nikol, 1932, Skiñvieg (dastumet gant Tangi)

ar c'hased oustilhoù war...

['hɑsəd us'tijo waɹ]

la caisse à outil sur...

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

tout gant an dorn hein, tout gant oustilhoù dorn, ha hennezh zo du cormier, met ezhomm a vez da... lemmañ anezhe ervat kwa, dit d'ober labour vat ivez

[ˈtut kɑ̃n ˈdɔʁn ɛ̃ - ˈtut kɑ̃n usˌtijo ˈdɔʁn - a ˈhẽˑs so ... - mɛ ˈem ve də - ˈlɛmɑ̃ ˈne̞ ˈvɑːt kwa - ˈdit ˌto̞ˑʁ ˌlɑˑbuʁ ˈvɑːd ˌiˑe]

tout à la main hein, tout avec des outils manuels, et ça c'est du cormier, mais il faut... bien les aiguiser quoi, pour que tu fasses du bon travail aussi

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

an dud a lâre « labourat gant an dorn », n'eo ket gant an dorn, gant an oustilhoù dorn

[ən ˌdyd ˈlɑːʁe laˈbuːʁad gɑ̃n ˈdɔʁn - ˌne̞ kə gɑ̃n ˈdɔʁn - gɑ̃n usˌtijo ˈdɔʁn]

les gens disaient « travailler à la main », ce n'est pas à la main, c'est avec des outils manuels

Frañsoa Mengi, 1937, Lannbaeron (dastumet gant Tangi)

an oustilhoù bras aze

[nusˌtijoˈbɹɑ:z ɑhe]

les grands engins [agricoles] là

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

pa vije kistion da brenañ oustilhoù ha tout, e raent gant ar memes reoù evel-just kwa, se a rae dija ur sakre... ur sakre skoaz ma kerez kwa

[pə viʒe kis'ti:ɔ̃n də 'bʁe:nə us'tijo a tut ʁɛɲ gɑ̃n 'mɔ̃məz ʁew wɛl'ʒyst kwa ze ʁɛ deʒa ə 'sɑkʁe 'sɑkʁe skwɑ: ma 'ke:ʁes kwa]

quand il était question d'acheter des engins et tout, ils faisaient avec les mêmes bien sûr quoi, ça faisait déjà un sacré... un sacré secours quoi si tu veux quoi

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ar skav zo mat d'ober treid oustilhoù

[skɑw zo mɑ:d do̞ɹ tɾɛjd us'tiʎo]

le sureau est bon pour faire les manches d'outils


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

kement ha lakat an oustilhoù da vont en-dro

[kemta 'lɑkə nus'tiʎo də vɔ̃n dro:]

tant qu'à faire fonctionner les outils

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

an oustilhoù nevez-se a goust ker-minabl

[nus’tiʎo ’newe ze gust ke:ʁ ’minɑp]

ces nouveaux outils-là coûtent extrêmement cher [engins agricoles]

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

met ar re-se, ma groge an oustilhoù e-barzh, ne rampent ket kwa hein

[mɛ 'ʁeze ma 'gʁɔ:ge nus'tiʎo baʁs ʁɑ̃m'pɛɲ cət kwa ɛ̃]

mais celles-là [grosses pierres], si les engins s'accrochaient dedans, elles ne glissaient pas quoi hein

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ur c'hased oustilhoù, ur pezh kased, gwashoc'h evit un arched

[ə 'hɑsəd us'tiʎo pes 'kɑsəd ə 'wɑsɔh wid 'nɑʁʃət]

une caisse à outils, une grosse caisse, pire qu'un cercueil

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

Freilhoù zo oustilhoù da dornañ an ed gwezhall kozh.

Vréyo zo oustiyo de dornan éd gwéjal goz.

[vʁejo zo ustijo də doʁnã ed gweʒal goz]

Les fléaux sont des outils pour battre le blé autrefois.

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

oustilhoù

oustiyo

[ustijo]

outils

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Amañ n'eus ket nemet hentoù fall, tout an arc'hant 'h a d'ober traoù fantêzi 'barzh ar bourkoù ha goude ne vez ket dreset hentoù ar c'hampagn : gant trakteur bras hag oustilhoù bras a-drek e vez drailhet an hentoù.

Aman neus keu mèt icho fal, toud narhan-n ha dober trèw fantèzi bar bourko a goudé vé ket dréseut nicho ampagn : gan-n tracteur braz a oustiyo braz drék vé drayeut nicho.

['ãmã nøs kø mɛt 'iʃo fal tud 'nahãn ha 'do:bəʁ tʁɛw fã'tɛzi baʁ 'buʁko] [a 'gu:de ve køt 'dʁesət 'niʃo hã'paɲ] [gãn 'tʁaktəʁ bʁaz a us'tijo bʁaz dʁek ve 'dʁajət 'niʃo]

Ici il n'y a que des mauvaises routes, tout l'argent va pour faire des choses inutiles dans les bourgs et après les routes de campagnes ne sont pas réparées avec les grands tracteurs et de grands outils à l'arrière les routes sont abimées.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

an oustilhoù 'da bet tomm aze

[nus'tiʎo da be to̞m 'ɑ:he]

les engins avaient eu chaud là [terre très dure]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha se zo kaoz me 'ma graet ma choaz reiñ labour d'unan bennaket da c'horo evit n'eo prenañ... reiñ tout an arc'hant 'ba an oustilhoù modern

[a se zo ko:z me ma gwɛd mə ʃwɑ:z ʁɛj 'lɑ:buʁ dy:n mə'nɑkəd də 'ho:ʁo wi nɛ 'pʁe:nɑ̃ ʁɛj tud 'nɑʁhɑ̃n bah nus'tiʎo mo'dɛʁn]

et c'est pour ça, moi j'avais fais le choix de donner du travail à quelqu'un pour traire plutôt que d'acheter... mettre tout l'argent dans des engins modernes

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

bezañ 'meus kamaladoù 'neus oustilhoù kozh

['be:ɑ̃ møs ˌkɑ̃mə'lɑ:do nøz us'tiʎo ko:s]

j'ai des amis qui ont de vieux engins

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 43 frazenn.
123