Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 22 frazenn.
12

1. Bayon 2. ah, Bayon ! ah, se a oa pelloc'h un tamm ya, ya, se a oa er penn pellañ douzh Planiel

1. [baˈjɔn] 2. [a - baˈjɔn - ... - ja - ja - ... plɑ̃ˈniˑəl]

Planiel
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Gwilhom Kariou, 1936, Lezardrev
2. Paol Kariou, 1934, Lezardrev
(dastumet gant Tangi)

1. peseurt anv eo ? an hini zo er penn pellañ ? Amede 2. Lann ar Wern 1. Lann ar Wern, hennezh eo an hini diwezhañ

1. [... - ... - ˌɑ̃meˈde] 2. [ˌlɑ̃n ˈwɛɹn] 1. [ˌlɑ̃n ˈwɛɹn - ...]

Pleuveur-Gaoter
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

1. Marsel Piwagn, 1938, Kerborzh
2. Alis Karrerez, 1937, Kerborzh
(dastumet gant Tangi)

eu... Beurleudi lec'h on-me o chom, eo ar penn pellañ deus Beurleudi

[ə - bœˈlœːdi - ˌle̞x ɔ̃ ˌme ˈʃo̞m - he̞ ˌpe̞n ˈpɛlɑ̃ dœz bœˈlœːdi]

euh... Beurleudi là où j'ai habité, c'est à l'extrémité de Beurleudi

Ana Kozhig, 1929, Bear (dastumet gant Tangi)

met eu... 'meus ket bet gwelet... penaos e vije... penaos e vije skrivet kwa ! ar Bailhou kwa ! ya, ar Bailhou ya ! ya, e oa er penn pellañ kwa !

[... - ... - ... - ə ˈbaju kwa - ja - ˈbaju ja - ...]

Planiel
Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Mari Gwilhou, 1932, Landreger (EHPAD) (dastumet gant Tangi)

Kerc'horr eo an hini pellañ

[kɛɹˈhoɹ he̞ ˌniˑi ˈpɛlɑ̃]

Kerc'horr c'est le plus éloigné

Louergad

Roje Luyer, 1947, Benac'h (dastumet gant Tangi)

Plankonieg eo ar penn pellañ, Plankonieg, Plankonieg ya

[plɑ̃ˈkɔ̃ɲək he̞ ˌpe̞n ˈpe̞lɑ̃ - plɑ̃ˈkɔ̃ɲək - plɑ̃ˈkɔ̃ɲəg ˌjɑ]

Plankonieg c'est l'extrémité, Plankonieg, Plankonieg oui

Kawan

Pier-If Nikol, 1946, Kawan (dastumet gant Tangi)

hennezh eo pellañ hini zo, war hent Beurleudi, Lestember

[ˌhẽˑz e̞ ˌpɛlɑ̃ ˈhiːni zo - waɹ ˌhɛn bœɹˈlœːdi - lɛstɑ̃ˌbɛɹ]

ça c'est le plus loin qu'il y ait, sur la route de Beurleudi, Lestember

St Laorañs

Mari ar Vey, 1924, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

1. Penn an Hae ya 2. Penn an Hae ivez ya 1. ya, peogwir e oamp o komz deus Penn an Hae, eñ eo pellañ hini zo neuze

1. [pe̞nˈnɛˑ ja] 2. [pe̞nˈnɛˑ ˌiˑe ja] 1. [ja - py wɑ̃m ˈkɔ̃mz dœs pe̞nˈnɛˑ - ˌhẽˑ e̞ ˈpɛlɑ̃ ˈhiːni zo ˌnœhe]

1. Penn an Hae oui 2. Penn an Hae aussi oui 1. oui, puisque nous étions en train de parler de Penn an Hae, àa c'est le plus loin qu'il y ait alors

Louergad

1. Jan ar C'horveg, 1939, Louergad
2. Frañswa Aofred, 1930, Louergad
(dastumet gant Tangi)

Ya. Aze emañ. N'eo ket. Pelloc'h, an hini pellañ. An hini pellañ aze. An ti pellañ e-barzh, e-barzh, e-barzh ar regenn aze, an hini zo... o vont war-draoñ. Aze emañ ar person. An hini war ar penn aze an hini emañ ar person. An hini penn emañ aze.

regenn ['ʁiːɟən]

Oui. C'est là qu'elle est. Non. Plus loin, la plus loin. La plus loin là. La maison la plus loin, dans la rangée là, celle qui est... qui descend. C'est là qu'est le curé. Celle du bout, c'est là qu'est le curé. Celle du bout.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ar penn pellañ

[pɛn 'pɛlɑ̃]

l'extrémité [du trajet]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

tout ar rezin zo 'ba... 'ba... e-pign, 'ba ar penn pellañ

[tud 'ɹe:zin zo bah bah piɲ bah pɛn 'pɛlɑ̃]

tout le raisin est à... à... suspendu aux extrémités

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ha te 'to c'hwec'h miz evit ober da hini, an hanter pellañ, ha c'hoazh n'arrio ket kazi 'ba ar memes pouez

[a te to 'hwɛhmis wit ho̞:ɹ də 'hi:ni 'nɑ̃ntəɹ 'pɛlɑ̃ a hwɑ 'nɑjo kə 'kɑ:he bah mɔ̃s pwe:s]

et toi tu as six mois pour faire le tien, deux fois plus longtemps, et encore il n'arrivera pratiquement pas au même poids [poulet]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

a-benn neuze e vez arri uhel-mat kwa, ar pellañ a vez eo kabiten

[bɛn 'nœ:he ve ɑj ˌy:əl'mɑt kwa 'pɛlɑ̃ ve he̞ ka'bitən]

pour alors c'est très haut [grade] quoi, le plus loin est capitaine

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Sant pellañ, Sant gwellañ.

Zan-n pèlan, Zan-n gwèlan.

[zãn pɛlã] [zãn gwɛlã]

Saint éloigné, Saint meilleur.

??? Petit florigène des proverbes breton Coop Breizh Lukian Kergoat page 100 : Ar sant pellañ, ar sant gwellañ. Le saint le plus éloigné, le saint le plus estimé. Nul n'est prophète en son pays.

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

eñ eo an hini pellañ

[hẽ: ɛ n:i 'pɛlɑ̃]

c'est lui le plus loin

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ha te 'to c'hwec'h miz evit ober da hini, an hanter pellañ, ha c'hoazh n'arrio ket kazi 'ba ar memes pouez

[a te to 'hwɛhmis wit ho̞:ɹ də 'hi:ni 'nɑ̃ntəɹ 'pɛlɑ̃ a hwɑ 'nɑjo kə 'kɑ:he bah mɔ̃s pwe:s]

et toi tu as six mois pour faire le tien, deux fois plus longtemps, et encore il n'arrivera pratiquement pas au même poids [poulet]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar pellañ ma ec'h eomp eo betek euh...

['pɛlɑ̃ mɑ hɑ̃m hɛ 'bekəd ə]

le plus loin que nous allons c'est jusqu'à euh...

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

a-wechoù e cheñchont plas ivez, ar pellañ ma int kap, pa santont an dañjer, goût a reont ivez

['we:ʒo 'ʃɛ̃ʃɛɲ plɑs ie 'npɛlɑ̃ ma hiɲ kɑp pe 'zɑ̃tɔ̃ɲ 'dɑ̃:ʒəɹ gu:d ə ɹɛɲ ie]

parfois ils changent de place aussi [crabes], le plus loin qu'ils peuvent, quand ils sentent le danger, ils savent aussi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

plouz kerc'h, ne oa ket ezhomm nemet se, eñ a bade ar pellañ, hag a-blasoù peogwir ne veze ket plouz partout e veze graet gant baelan

[plus'kɛrh wa kəd e:m mɛ se hẽ̞: 'bɑ:dɛ 'npɛlɑ̃ a 'blaso py'gy:r viʒe kə plus par'tut viʒe gwɛ gɑ̃n 'bɛ:lən]

de la paille d'avoine [toits de chaume], il n'y avait besoin que de ça, elle durait le plus longtemps, et par endroit, pusiqu'il n'y avait pas de paille on faisait avec du genêt

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Bear amañ oa arru ar penn pellañ dimp da vont kwa

['bear 'ɑ̃mɑ̃ wa ɑj pɛn 'pɛlɑ̃ dim də vɔ̃n kwa]

[de] Bear ici, cela faisait le plus loin où nous allions quoi

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 22 frazenn.
12