Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 13 frazenn.

peogwir gwe... gwechall e vije plomet an ed, plomet, tremenet ar roulo, plomet, « plomañ an ed » ya, met n'ouvezit ket abalamour da betra ? abalamour d'an douar gozed, abalamour d'an douar gozed, hag e vije... vije... pa vije arri naet d'ober yeot, d'ober yeot evel-se e vije tremenet ar ruilh, e vije plomet hag evel-se goude e vije naet ha xxx (?) an heol tomm eu... an ed a save, mais attention ! met pa vije d'ober yeot neuze e vije graet « louzaouiñ », « louzaouiñ an ed » ivez

[pə’gu:ʁ gwe gwe’ʒɑl viʃe ’plo̞mə ne:t ’plo̞mət tɾe’me:nəd ’ʁulo ’plo̞mət ’plo̞mɑ̃ ne:t ja mɛ nuve’et kə bɑ̃m bɾɑ bɑ̃m də ’du:aʁ ’go:ət bɑ̃m də ’du:aʁ ’go:ət a viʃe viʃe piʃe ɑj ne:t do̞:ʁ ’jɛwt do̞:ʁ ’jɛwd vi’se viʃe tɾe’me:nə ɾyj viʃe ’plo̞mət a vi’se ’gu:de viʃe net a ? ’nɛwɔl to̞m ə ne:d ’zɑ:vɛ mɛ atɑ̃sjɔ̃ mɛ piʃe do̞:ʁ jɛwd ’nœ:he viʃe gwɛd lu’zu:ĩ lu’zu:ĩ ne:d ie]

parce que autr... autrefois on roulait le blé, roulé, passé le rouleau, roulé, « rouler le blé » oui mais vous ne savez pas dans quel but ? à cause des taupinières, à cause des taupinières, et il y avait... avait... quand c'était propre pour faire de l'herbe, pour faire de l'herbe comme ça on passait le rouleau, on roulait et comme ça après c'était net et xxx ( ?) le soleil chaud euh... le blé poussait, mais attention ! mais quand il fallait faire de l'herbe alors on devait « traiter », « traiter le blé » aussi

???

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

unan bennaket a vije laket kreistre ar reoù gozh a-raok hag ar reoù all a vije skoet a-dreñv, ha war-raok ! ruilh !

[yn bə'nɑkəd viʒe 'lɑkət 'kɹɛjstɾe ɹew'go:s ɹo:g a ɹew al viʒe 'sko:ə dɾẽ̞: a wa'ɹo:g ɹyʎ]

on en mettait un [enfant] entre deux anciens à l'avant et les autres étaient jetés à l'arrière, et avant [dans la voiture] ! roule !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

unan bennaket a vije laket kreistre ar reoù gozh a-raok hag ar reoù all a vije skoet a-dreñv, ha war-raok ! ruilh !

[yn bə'nɑkəd viʒe 'lɑkət 'kɹɛjstɾe ɹew'go:s ɹo:g a ɹew al viʒe 'sko:ə dɾẽ̞: a wa'ɹo:g ɹyʎ]

on en mettait un [enfant] entre deux anciens à l'avant et les autres étaient jetés à l'arrière, et avant [dans la voiture] ! roule !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ur ruilh d'ober ur gachenn

ru doc'h gacheun

[ʁy dox gaʃən]

rouleau à pâtisserie

Daniel Bihan, 1950, Bear (dastumet gant Julien)

« pladet e vez », kazi evel pa vefe lâret « tremenet ar ruilh warne kwa »

['plɑ:dəd ve 'kɑ:he wɛl pe vefe lɑ:t tɾe'me:nəd ɹyʎ waɹnɛ kwa]

« c'est aplati » [blés], presque comme si on disait « le rouleau est passé dessus quoi »

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

e vije tremenet tramailhoù-ruilh neuze...

[viʒe tɾe'me:nət tɾɑ̃'mɑʎo ɹyʎ 'nœ:he]

on passait des herses roulantes alors...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar ruilh a lak anezhañ munut

[ə ryʎ lɑk ’neɑ̃ ’my:nyt]

le rouleau la rend plus fine [la terre]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

tamm ruilh, tamm ruilh, 'to ket a goll

[tɑ̃m ryʎ tɑ̃m ryʎ to kə gɔl]

un peu de roulade, un peu de roulade [sexe, partie de jambes en l'air], tu n'y perdras pas [à quelqu'un qui va baiser ailleurs]

Dominik Baodour, 1965, Bear (dastumet gant Tangi)

chouchoniñ ? feiz, feiz pac'h arri ur plac'h da... dont d'az taouarn 'ba... fidadoue, e cherisez anezhi hag e rez ur pok dezhi ha neuze... ha mat an traoù, ha neuze... neuze... neu... neuze... neuze daou den en em glev, ya, ya, ya, n'eus ket nemet se ha goude, kez da welet, e vez graet un tamm ruilh, « boudadoum »

[ʃu'ʃɔ̃nĩ fe: fe: pa hɑj plɑh də dɔ̃n des 'tɑwən ba ˌfidə'due ʃe'riʃɛz nɛj a rɛz ə pok dɛj a 'nœhe ha mɑ: ntɾɛw a 'nœhe 'nœhe nœ 'nœhe 'nœhe dɔw de:n nɔ̃n glɛw ja ja ja nøs kə mɛ ze a 'gu:de mɛ'tee kɛs tə wɛld ve gwɛt tɑ̃m ɾyʎ ˌbudə'dum]

câliner ? ma foi, ma foi, quand une fille arrive à... dans tes mains à... bon dieu, tu la câlines et tu lui fais un bisou et alors... ça baigne, et alors... alo... alors... alors... alors deux personnes sont en harmonie quoi, oui oui oui, il n'y a que ça et après, va savoir, on fait une partie de jambes en l'air, « badaboum »

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

hopala ! marteze 'neus arri sec'hed ivez ? ah ya ! ah ya ! ma ruilh e voutailh n'eo ket... ya, ma eo digor eo barrek d'en em glebiañ, met an dour zo... 'louzo ket e dilhad

[ˌɔpəˈlɑ - maˈtehe nøz ɑj ˈzehɛd ˌiˑe - a ja - a ja - ma ˌɹyj i ˈvutɑj ˌne̞ kə - jɑ - ma he̞ ˈdiˑɔɹ he̞ ˈbɑɹɛk tə nɔ̃n ˈhleːbjɑ̃ - mɛ ˈduːr zo - luˌzo kəd i ˈdijət]

hop là ! peut-être qu'il a soif aussi ? ah oui ! ah oui ! s'il renverse sa bouteille ce n'est pas... oui, si elle est ouverte il est capable de se mouiller, mais l'eau est... il ne salira pas ses vêtements

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

tennañ a-ruilh

['tɛnɑ̃ ryʎ]

tirer à la roule

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

tennañ a-ruilh

['tɛnɑ̃ ryʎ]

tirer à la roule, en roulant

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, savet e oa un ti lec'h e oa bet Manuel Omnes, 'na ur c'hrañj a-drek, ar c'hrañj zo a-drek an ti, aze... e vez laket an oustilhoù, ar rastellerez, an difreterez, ar ruilh ha tout ar stal-se, klozet du-hont e-kerzh ar goañv, 'ba Penn ar Beleg du-hont

[ja - ˈzɑwə wa ˈntiˑ ˌle̞x wa bed mɑ̃ˌnyˑəl ˈomnəs - na ˈhɹɛ̃jʒ ˌdɹek - ˈhɹɛ̃jʃ so dɹek ˈtiː - ˌɑhe - ve ˈlɑkə nusˈtijo ˌɹastəˈleːɹəs ˌdifɹɛˈteːɹəs ɹyj a tut ˈstɑːl ze - ˈklo̞ːzə ˈtyˑən kɛɹz ə ˈguˑɑ̃ - ba pe̞n ˈbe̞le̞k ˈtyˑən]

oui, une maison avait été construite là où avait été Manuel Omnès, il avait une grange derrière, la grange est derrière la maison, là... on met les engins agricoles, la faneuse en râteaux, la faneuse, le rouleau et tout le bazar-là, rangés là-bas pendant l'hiver, à Penn ar Beleg là-bas

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 13 frazenn.