Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 18 frazenn.

ma ket sachet ar bortierenn ganin te ! tremenet e oa ar rétroviseur, aezet, met 'ma ket... ankoueet 'ma... ar bortierenn a oa war an tu-gin

[ˌmɑ kə ˈʒɛʃəd bɔɹˈtjɛːɹən gəˌnĩ te - tɹeˈmeːnə wa ... - ˈɛːzət mɛ ˌmɑ kə - ɑ̃ŋˈkweˑə ma - bɔɹˈtjɛːɹən wa waɹn tyˈgiːn]

je n'avais pas tiré la portière pardi ! le rétroviseur était passé, facilement, mais je n'avais pas... j'avais oublié... la portière était à l'envers

Jakez Dilinan, 1931, Kemperven (dastumet gant Tangi)

fidamdoue, eñ 'na sachet warni aze !

[fidɑ̃m'du:e hẽ̞ na 'ʒɛʃə waɹni 'ɑ:he]

bon sang, il avait tiré dessus ! [voisin qui avait chanté lors d'une fête] !

Michel Bonno, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

nav gwech on bet kouezhet 'ba ar feunteun, 'ba ar feunteun, Kerdaniou, ar feunteun, nav gwech 'meus graet an aller-retour 'ba ar feunteun, ha pa 'h arrie, a-benn neuze e vijen betek ma c'hoûg 'ba an dour, e vijen o c'hortoz ken e vijen sachet er-maez, me 'meus bet chañs 'vat paotr-kaezh !

[ˈnɑw gweʒ hɔ̃ be ˈkwed bah ˈvɑ̃tən - bah ˈvɑ̃tən - ke̞ɹdaˈniˑu - əɹ ˈvɑ̃tən - ˈnɑw gweʒ møz ˌgwɛd ... bah ˈvɑ̃tən - a pe ˌhɑje̞ be̞n ˌnœhe ˌviʒɛn ˌbetə mə ˈhuˑg ban ˈduˑɹ - ˌviʒɛn ˈhɔto̞z ken ˌviʒɛn ˌʒɛʃə ˈme̞ˑs - ˌme møz be ˈʃɑ̃ˑs ha po̞tˈkɛːs]

je suis tombé neuf fois dans la fontaine, dans la fontaine, Kerdaniou, la fontaine, j'ai fait neuf fois l'aller-retour dans la fontaine, et quand ça arrivait, pour alors j'étais dans l'eau jusqu'au cou, j'attendais qu'on vienne m'en sortir, moi j'ai eu de la chance mon gars !

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ha 'ma kavet ur skolaer 'ba... 'ba Kemper... 'ba machin 'ba... arri kozh a-benn neuze, 'ba Landreger e oa bet er skol, e oa amañ, e oa-eñ o vlagat aze « amañ zo arri daou 'vat emezañ », pa oa... 'meus ket soñj... « 'ma sachet war o divskouarn alies » « ya 'vat emezon-me, ha taolioù-botoù ivez, 'teus ket soñj e vije reiñet dimp evit eu... pas kaozeal brezhoneg ? » « ya met ne rin ket se deoc'h ken » « nann, n'ez ket d'esa ivez bepred » marv eo ivez

[a ma kɑ: sko'lɛ:ɹ bah bah kɛ̃'pɛɹ bah ma'ʃi:n ba ɑj ko:z bɛn 'nœ:he ba lɑ̃n'dɾɹe:gəɹ wa be sko:l wa 'ɑ̃mɑ̃ wa ẽ̞: 'vlɑ:gəd 'ɑ:he - 'ɑ̃mɑ̃ zo ɑj do̞w hat meɑ̃ pə wa møskə ʒɔ̃ʃ ma 'ʒɛʃə waɹ o diw'sku:aɹn a'li:ɛs - ja hat 'mɔ̃me̞ a 'tojo 'boto ie tøs kə ʒɔ̃:ʒ viʒe ɹɛĩ dim wid ə pas ko'ze:əl bɹe̞'zɔ̃:nək - ja mɛ ɹĩŋ kə ze dɑx ken - nɑ̃n 'neske 'de̞sa ie 'bopət mɑɹw e̞ ie]

et j'avais trouvé l'instituteur à... à Kemper... à machin là à... il était vieux pour alors, il avait été à l'école de Landreger, il était ici, il était en train de déconner là « ici il y en a deux qui arrivent disait-il », quand c'était... je ne me souviens plus... « dont j'avais souvent tiré les oreilles » « mais oui dis-je, et des coups de pied aussi, tu ne te souviens pas qu'on en donnait pour euh... ne pas parler breton ? » « oui mais je ne le vous ferai plus » « non, ne va pas essayer non plus toujours », il est mort aussi


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Jañ-Batist an Tieg, 1935, Langoad (dastumet gant Tangi)

ya, e veze sachet war... war... war... muioc'h war ar reoù... war ar reoù yaouank evit ar reoù gozh kwa

[ja viʒe 'ʒɛʃɛd waɹ waɹ waɹ 'my:ɔh waɹ ɹew waɹ ɹew 'jo̞wɑ̃ŋg wid ɹew'go:s kwa]

oui, ça concernait... plus les... les jeunes que les vieux quoi [si l'Ankou était incarné par un jeune]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar vugale a vez boutet ha sachet

[vy'gɑ:le ve 'butət a 'ʃɛʃɛt]

les enfants sont ballotés [entre les parents]

Eme Toudig, 1937, Bear (dastumet gant Tangi)

hemañ 'na... 'na sachet re frank war... war al levier, « bouf », e oa antreet 'ba un ti, hag evel e lâremp, an hini gozh a oa aze, « toujust 'ta ket brevet anezhi kwa », hag eñ deskiñ dimp ober

['hemɑ̃ na na 'ʒɛʃə vɹɑ̃ŋg waɹ waɹ 'lœ:vje buf wa 'ɑ̃ntɾe:əd ban ti: a wɛl 'lɑ:ɹe n:i go:s wa 'ɑ:he tu'ʒyst ta kə 'bɾɛwəd nɛj kwa a ẽ̞: 'diskĩ dim o̞:ɹ]

celui-ci avait... avait tiré trop fort sur... sur le levier, « bouf », il était entré dans une maison [avec son semi-chenillé], et comme nous disions, il y avait là une vieille, « tout juste l'avais-tu broyée quoi », et lui de nous apprendre à faire [le conduire]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an hini a vije divalav a vije ur gwall afer dezhañ kwa, e vije sachet ha boutet dre partout kwa

[n:i viʒe di'vɑ:lo viʒe gwɛl 'ɑfəɹ deɑ̃ kwa viʒe 'ʒɛʃəd a 'butəd dɾe paɹ'tut kwa]

celui qui était attardé avait la vie dure quoi, il était malmené partout quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

hemañ 'na... 'na sachet re frank war... war al levier, « bouf », e oa antreet 'ba un ti, hag evel e lâremp, an hini gozh a oa aze, « toujust 'ta ket brevet anezhi kwa », hag eñ deskiñ dimp ober

[’hemɑ̃ na na ’ʒɛʃə vɹɑ̃ŋg waɹ waɹ ’lœ:vje buf wa ’ɑ̃ntɾe:əd ban ti: a wɛl ’lɑ:ɹe n:i go:s wa ’ɑ:he tu’ʒyst ta kə ’bɾɛwəd nɛj kwa a ẽ̞: ’diskĩ dim o̞:ɹ]

celui-ci avait... avait tiré trop fort sur... sur le levier, « bouf », il était entré dans une maison [avec son semi-chenillé], et comme nous disions, il y avait là une vieille, « tout juste l'avais-tu broyée quoi », et lui de nous apprendre à faire [le conduire]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

An tortis a vije sachet warnañ. An tortis ya. Ya, heñ a oa tev, tevoc'h evit ur gordenn.

[n'tɔʁtis viʒe 'jɛʃəd 'waʁnã – n'tɔʁtis ja – ja 'hẽː wa 'tew 'tewɔh wid 'gɔʁdən]

C'est sur la grosse corde qu'on tirait. La grosse corde, oui. Elle était épaisse, plus épaisse qu'une corde [normale].

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

oh, ar re-se zo bet sachet aze

[o 'ree zo be 'ʒɛʃɛd 'ahe]

oh, ceux-là ont été attirés là

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

prim-ha-prim e vez sachet war al lost

[prymaprym ve 'ʒɛʃəd war lɔst]

on tire vite sur l'oreille [enfant prêt à saisir une tasse]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

e oa sonet ar c'hleier e-pad... noz-deiz kwa, hag e oamp o sachañ war kloc'h Bodlezan aze ivez kwa, kement oa bet sachet warnañ ken oa kouezhet 'ba ar garidell 'ba krec'h, deut diwar ar maout a vez graet deus se, pezhioù koad aze dindan euh... dindan an aks dioute kwa hein, hag e oa uzet ar c'hoad, ha kouezhet... kouezhet ar c'hloc'h, evurusamant ne oa ket kouezhet en traoñ hañ, eno e oa sac'het kwa hein

[wa ’sɔ̃:nəd ə ’hlɛjəʁ pɑ:d nɔ̃z’de: kwa ɑ wɑ̃m ’ʃɛʃəl waʁ klɔh bo’leən ’ɑhe ’ije kwa ’kemən wa be ’ʃɛʃə warnɑ̃ ken wa kwet bɑh gɑ’ri:dəl bɑh kweh dœd diwar mowd ve gwɛt təs se ’pe:ʒo kwɑd ’ɑhe di’nɑ̃:n ə di’nɑ̃:n nɑks dɔ̃tɛ̃ kwa ɛ̃ a wa ’y:zət hwɑt a kwet kwed ə hlɔh ˌevyʁy’zɑ̃mɑ̃n wa kə kwed ntʁo̞w ɑ̃ ’e:no wa ’zɑ:hət kwa ɛ̃]

les cloches avaient sonné pendant... nuit et jour quoi, et nous tirions sur la cloche de Bodlezan là aussi quoi, il avait tellement été tiré dessus qu'elle était tombé dans la galerie en haut, tombée de la poutre de cloche qu'on dit, de grosses pièces de bois en dessous euh... sous leur axe quoi hein, et le bois était usé, et la cloche était tombée... tombée, heureusement qu'elle n'était pas tombée en bas hein, elle y était restée coincée quoi hein

Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)

ken e stoke en plafond, kazi n'eus ket moaien... ha bezañ a oa un eskabo, ha 'ba ar baignoire n'onn ket penaos... hag e oa bet a-hed ur vuhez oc'h ober Daniel ! ha 'na graet ha 'na sachet, 'na cheñchet an ampoulenn, ha 'ma lâret da Daniel, met a-hed ur vuhez e oa bet o cheñch an ampoule ! ha goude 'h eo pa 'meus lesivet salle de bain, 'ma gwelet, hopala ! hemañ a oa o vont da gouezhañ ur wech bennaket ! 'oa ket hanter-laket en e blas !

[ken ˈstɔke̞ ˈnplɑfɔ̃n - ˈkɑhe nøs kə ˈmo̞jən - a ˈbeːɑ̃ wa ne̞sˈkɑːbo - a bah ... nɔ̃ kə pəˈno̞s - a wa be ˌhedəˈvyːe ˈho̞ːbəʁ daˈɲɛl - a na gwe̞t a na ˈʒɛʃət na ˈʃɛ̃ʃə nɑ̃ˈpuːlən - a ma lɑːt tə də daˈɲɛl - mɛ ˌhedəˈvyːe wa be ˈʃɛ̃ʃ nɑ̃mˈpul - a ˈguːde he̞ pa møz leˈsiːvət ... - ma gwe̞l hɔpəˈla - ˈhemɑ̃ zo fɔ̃n tə ˈgweːɑ̃ weʒ bəˈnɑkət - wa kə ˌhɑ̃ntəʁ ˈlɑkə - ni ˈblɑs]

tellement qu'il touchait le plafond, il n'y a presque pas moyen... et il y avait un escabeau, et dans la baignoire je ne sais comment... et Daniel avait été une éternité à faire ça ! et il avait fait et il avait tiré, il avait changé l'ampoule, et j'avais dit à Daniel, mais il avait été une éternité à changer l'ampoule ! et c'est après quand j'ai lessivé la salle de bain, hop là ! celui-ci allait tomber un jour ou l'autre ! il n'était même pas à moitié fixé [plafonnier]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

sachet e vezent e-barzh gant... bremañ zo produioù kwa peogwir zo graet evit...

['ʃɛʃɛd viʒɛɲ bɑʁz gɑ̃n 'bomɑ̃ zo pʁo'dɥijo kwa py'gy:ʁ zo gwɛd wid

elles étaient attirées dedans avec... maintenant il y a des produits quoi parce qu'on fait pour... [abeilles]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

sachet e veze warne

['ʒɛʃə viʒe warnɛ]

on tirait dessus [on faisait beaucoup travailler les chevaux]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

e veze sachet war hon skouarnioù

['viʒe 'ʒɛʃɛt war hom 'skwɛrɲo]

on nous tirait les oreilles

Jañ-If Bihan, 1946, Lannuon (dastumet gant Tangi)

Ha war hennezh e vije laket ma kerez, war-benn, neuze e vije kemeret ar machin neuze ha neuze e vije laket war... c'hoari an dro un tamm partout ha sachet deus al lec'h, al lec'h 'h ae re bell e-barzh ar bordoù, e oa traoù da... ken e vije arru labezet partout war-benn quoi.

A war heñ vijé laket, ma kées, war-bènn, neuhé vijé koméret machin neuhé, ha neuhé vijé laket war... c’hoari ’n dro tamm partout, a jèchet deus lèh, lèh ’h ê ré bèll bah bordo, oa trèw de... kén vijé ai labéet partout war-bènn quoi.

Et on mettait [la pâte] dessus [sur la galetière], et on prenait le machin [le racloir], et on faisait le tour avec, on tirait d'un côté, du côté où elle [la pâte] allait trop loin vers le bord, jusqu'à ce qu'elle soit répartie partout.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Kavet zo bet 18 frazenn.