Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 31 frazenn.
12

1. ben ya, surtout pa deue koulz ar melchon prim aze 2. ah ya, neuze e vije mat ya 1. e vije mat an amann minabl

1. [bɛ̃ ˌjɑ - syɹˈtut pa ˌdœˑe̞ ˈkulz ə ˌmɛlʃɔ̃n ˈpɾym ˌɑhe̞] 2. [a ˌjɑ - ˌnœhe ˌviʒe ˈmɑːd ˌjɑ] 1. [ˌviʒe ˈmɑːd ɑ̃ˈmɑ̃n ˌminəp]

1. ben oui, surtout quand arrivait la période du trèfle primeur là 2. ah oui, alors il était bon oui 1. le beurre était particulièrement bon

1. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
2. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
(dastumet gant Tangi)

pa oa arri se ganin, eu... 'h aen 'ba eu... surtout pa vije ret stasioniñ, peotramant e skoen 'ba un oto ha 'ba unan all ha 'meus... 'meus drailhet... daou aksidant 'meus renket deklariñ han-se, hag en em eskuziñ c'hoazh, 'ma graet ma genaouegez

[pe wa aj ˌze gəˌnĩ - ə - hɛn bah ə - syɹˌtut pe ˌviʒe ˌɹɛt staˈsjo̞ːnĩ - pəˌtɑ̃m ˈskoˑɛn bah ˈnoto a bah ˈnɑl a møs - møz ˈdɹɑjət - do̞w akˈsiːdɑ̃n møz ˈɹɛŋkə deˈklɑˑɹĩ ɑ̃ˌse - a nɔ̃n ɛsˈkyːzĩ ˌhwɑs - ma ˌgɛd mə geno̞ˈweːgəs]

quand ça m'était arrivé, euh... j'allais à euh... surtout quand il fallait stationner, ou sinon je heurtais une voiture ou une autre et j'ai... j'ai abîmé... j'ai dû déclarer deux accidents par conséquent, et s'excuser encore, j'avais fait ma niaise

Frañsoaz Kallag, 1936, Pederneg (dastumet gant Tangi)

ah ben an oad a lâran dit aze sell ! met se a ra bepred ! se... se a ra trizek vloaz warnon, gortoz 'ta ! trizek... trizek pe bevarzek, se a ra un tamm mat paotr ! se a gont, surtout pa vezont nevez-bet, an hini... an hini zo nevez-vet hag egile 'neus pemzek... n'int ket... n'int ket ar memes hed !

[a bɛ̃ ˈnwɑˑd ə ˌlɑˑɹɑ̃ ˌdid ˌɑhe̞ sɛl - mɛ ˌze ɹa ˈbo̞pət - ze ˌze ɹa tɹiˈzɛgla ˌwaɹnɔ̃ - ˈgɔto̞s ta - ˈtɹiːzɛk - ˈtɹiːzɛk pe ˈbɑɹzɛk - ˌze ɹa tɑ̃m ˈmɑt po̞t - ˌze gɔ̃n - syɹˌtut pe vɛɲ ˌneweˈbet - ˌnˑi ˌnˑi zo ˌneweˈvet a eˈgiːle nøs ˈpɛmzɛk - ˌniɲ cə ˌniɲ cə ˌmɔ̃məs ˈheːt]

ah ben l'âge que je te dis là tiens ! mais ça fait toujours ! ça... ça fait treize de plus que moi, attends donc ! treize... treize ou quatorze, ça fait beaucoup mon gars ! ça compte, surtout quand on vient de les avoir, celui... celui qui vient de les avoir et l'autre qui a quinze... ils ne sont pas... ils ne sont pas de la même longueur !


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Padrig Gwerniou, 1947, Treglañviz (dastumet gant Tangi)

bremañ e vezont tapet gant an oto eu... en em... en em welont ket kazi... surtout evel emañ kont bremañ gant ar c'hleñved ha tout aze, se zo ur gwall afer hañ !

[ˈbœmɑ̃ ve̞ɲ ˈtɑpə gɑ̃n ˈnoto ə - nɔ̃n nɔ̃n we̞ˈlɛɲcə ˈkɑhe - syɹtu we̞l mɑ̃ ˌkɔ̃n ˈbœmɑ̃ gɑ̃n ˈhlẽːvəd a ˈtud ˌɑhe - ze zo ˌgwɛl ˈɑfəɹ ɑ̃]

maintenant on les prend avec la voiture [enfants véhiculés à l'école] euh... ils ne se... ils ne se voient presque pas... surtout avec la situation actuelle avec la maladie et tout là, c'est un sacré problème hein !

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

Kawan surtout eu... Kemperven, e gavez tiez partout war ar barrouz, Mantallod, eu... e gavez tiez 'ba ar bourk, ha neuze amañ 'ba... 'ba eu... peder vilajenn, ha neuze ar sekteur amañ, tout ar peurrest n'eus... n'eus lojeiz ebet war ar barrouz

[ˈkɑwɑ̃n syɹˈtud ə - kɛ̃ˈpɛɹvɛn - ˈgɑːves ˈtiˑe paɹˌtud waɹ ˈbɑɹus - mɑ̃ˈtɑlɔt - ə - ˈgɑːves ˈtiˑe bah ˈbuɹk - a ˌnœhe bah bah ə - ˌpeˑdɛɹ viˈlɑːʒən - a ˌnœhe ˈsɛktəɹ ˌɑ̃mɑ̃ - tut ˈpɛɹɛs nøs nøz loˈʒɛjz bed waɹ ˈbɑɹus]

Kawan surtout euh... Kemperven, tu trouves des maisons partout sur la commune, à Mantallod, euh... tu trouves des maisons dans le bourg, et aussi ici dans... dans euh... quatre villages, et aussi le secteur ici, tout le reste il n'y a... il n'y a aucune habitation sur la commune

Ismael Andre, 1950, Mantallod (dastumet gant Tangi)

amañ zo patur en-dro din gwelet a rez, 'neus graet yeot aze e-pad... boñ, peogwir zo... eo surtout eu... yeot zo 'ba ar menaj, un tamm maiz, un tamm bihan a winnizh, n'eus ket kalz, ha feiz, ar saout a deue er-maez e-pad... pas e-pad ar bloaz met aze betek... pas pemzekteiz moarvat, met goude se e souche an douar, ha goude, pa distruje o baturenn aze, lakeomp maiz, hep... un tamm teil ha mat, ha goude e lakeo gwinnizh

ici il y a des pâtures autour de moi vois-tu, il a fait de l'herbe là pendant... bon, puisqu'il y a... c'est surtout euh... de l'herbe qu'il y a dans la ferme, un peu de maïs, un petit peu de blé, il n'y en a pas beaucoup, et ma foi, les vaches sortaient pendant... pas toute l'année mais là jusque... pas quinze jours sans doute, mais après ça la terre s'assolait, et après, quand on détruisant leur pâture là, admettons du maïs, sans... un petit peu de maïs et c'est tout, et après on mettra du blé


Diwallit : frazenn dastumet e-maez Bro-Vear.

Ifig ar Falc'her, 1940, Rospez (dastumet gant Tangi)

ar pezh zo, kazi sur, eo ma... ma... ma dapfemp anezhañ, 'vije ket ken gwazh, met eu... se 'harz ket ac'hanout, ar jeu bezañ vaksinet 'harz ket ac'hanout... da dapout ar c'hleñved (T. : ha da reiñ ar c'hleñved d'unan all neuze) na da reiñ d'unan all, met eu... ar pezh zo, ma tapez anezhañ, da-unan, en em denni... surtout ar reoù... an dud yaouank eveltomp-ni, e vez tenereoc'h kwa

[ˌpeˑs so ˌkɑˑʒe ˈzyːɹ - e̞ ma ma ma ˈdɑpfe̞m ˌneˑɑ̃ - viˌʒe kə ˈken gwask - mɛd ə - ze ˌhɑɹs kəd ˈo̞wt - ˌʒœˑ ˈbeˑɑ̃ vakˈsiːnə ˌhɑɹs kəd ˈo̞wt - də ˈdɑpud ə ˈhlẽːvət - na də ˌɹɛˑĩ də ˈnɑl - mɛd ə ˌpeˑs so - ma ˈtɑpe̞z ˌneˑɑ̃ - dəˈhyˑn - nɔ̃n ˈdɛni - syɹˌtud ɹew - ndyd ˈjo̞wɑ̃ŋ we̞ltɔ̃m mym - ve teˈneːɹɔx kwa]

le truc, quasi sur, c'est que si... si... si nous l'attrapions [COVID], ce ne serait pas aussi grave, mais euh... ça ne t'empêche pas, le fait d'être vacciné ne t'empêche pas... d'attraper la maladie (T. : et de transmettre la maladie aux autres alors) ni de la transmettre aux autres, mais euh... le truc, si tu l'attrapes, tout seul, tu t'en tireras... surtout les... les jeunes comme nous, c'est plus atténué quoi

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

ha surtout e oa unan hag a oa dilabour, hag e oa bet maluruz e jeu ivez kar parachutet aze, e oa roet labour dezhañ ivez, hag eñ a oa... eñ a oa eu... eeun kwa, eñ a oa aet 'ba ar señdika kwa, met ar señ... ar señdikalist zo kat da lakat an dud da vezañ sot ! ac'hanta, kann etreze kwa, egzistañ a ra se bepred hañ !

[a syɹˈtud wa ˈyˑn a wa diˈlɑːbuɹ - a wa ˌbe maˈlyːɹyz i ˈʒœˑ ˌiˑe kaɹ paɹaʃytəd ˌɑhe̞ wa ˌɹoˑə ˈlɑːbuɹ ˌdeˑɑ̃ ˌiˑe - a ˈhẽ wa - ˈhẽ wa ə - ˈɛwn kwa - ˈhẽ wa ˌɛd bah sɛ̃ˈdika kwa - mɛ sɛ̃ sɛ̃diˈkɑːliz zo ˌkɑd də ˈlɑkə ˈdyd dɔ̃n də ˌve ˈzoːt - ˈhɑnta ˈkɑ̃n ˌtɾeˑe̞ kwa - egˈzistə ɹa ˈze ˌbopəd ɑ̃]

et surtout il y en avait un qui était sans travail, et il était dans uns situation malheureuse aussi car parachuté là, et on lui avait donné du travail aussi, et il était... il était euh... droit quoi, il avait rejoint le syndicat quoi, mais les syn... les syndicalistes sont capables de rendre les gens fous ! eh bien, instiller la violence entre eux quoi, ça ça existe toujours hein !

Solañj Beuvan, 1949, Kawan (dastumet gant Tangi)

Surtout pa vijent o kaozeal an eil ha an all anezhe, feiz, e c'hallez krediñ hardi e vije a bep sort.

[... ’nɛʎ a ’nal nɛː ... ’halɛs ’kreːdi ’haj ...]

Surtout quand ils parlaient l'un et l'autre, tu peux bien croire qu'il y en avait [= qu'on en entendait] de toutes sortes.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ec'h eo surtout da reiñ liv dezhañ, e-se e oa ruz e chistr avat, met blaz a oa war... blaz a oa war e chistr hañ

[hɛ syʁtut də rɛɲ liw deɑ̃ se wa ʁy: i ʒist ha mɛ blɑ:z wa waʁ blɑ:z wa waʁ i ʒist ɑ̃]

c'est surtout pour lui donner de la couleur, par conséquent son cidre était rouge, il avait un goût, son cidre avait un goût hein

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

surtout di... diwezhat deus an noz, pa vez oc'h achuiñ

[syʁtut ə di di'wɛt tøz nɔ̃:s pe ve a'ʃy:i]

surtout ta... tard le soir, quand elle termine

Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Pa vez graet bas d'ober krampouezh vez ret lakat laezh bihan-ha-bihan peotramant vez graet polot. Da gentañ surtout, goude e vez mat lakat muioc'h, pa vez deleyet ar bleud.

Pé vé gwèt bas doc’h kranpous vé rèt lak lèz bieun a bieun motan-man-n vé gwèt polot. De gèntan surtout, goudé vé mad lak muc’h, pé vé délèyeut bloet.

[pe ve gwɛt bas dox kʁãpus ve ʁɛt lak lɛz biən a biən mo tãmãn ve gwɛt polot] [də gɛntã syʁtut gude ve mad lak myx pe ve delɛjət blœt]

Quand on fait une pâte à crêpe il faut mettre du lait petit à petit sinon ça fait des grumeaux. Au début surtout, après on peut mettre d'avantage, quand la farine à absorbé la lait.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

ha n'eo ket soudet mat kwa, surtout ar bloaz kentañ

[a ne̞: kə 'zu:də mɑ:t kwa 'syɹtut bla 'kentɑ̃]

et ce n'est pas bien soudé quoi, surtout la première année [greffon]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an ebeulien bihan 'h arrie se gante, se zo kurius kwa, surtout ar marc'hoù bihan, ar marc'hoù bihan alies-a-wech, pa vijent o-unan 'ba ar c'hraou eu... 'h arrient da debriñ kaoc'h o mamm

[nœ'bœʎən 'bi:ən 'hɑje ze gɑ̃tɛ ze zo ky'ɹy:s kwa syɹ'tut 'mɑɹxo 'bi:ən 'mɑɹxo 'bi:ən a'li:əz weʃ pe viʒɛɲ o'hy:n bah hɹo̞w ə 'hɑjɛɲ də 'di:bĩ ko̞x o mɑ̃m]

ça arrivait aux petits poulains, c'est curieux quoi, surtout les petits étalons, les petits étalons souvent, quand ils étaient tout seuls dans la crèche euh... il leur arrivait de manger la merde de leur mère

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Tud parrouzioù en-dro a vije karje tout evel-se, an eil parrouz war eben, ha kalz a reoù all deus pelloc'h, ar re-se a deue da c'hoari ar c'hartoù surtout.

[tyt pa'ʁuːjo ndʁo viʒe 'kaʁʒe tut vəse – nɛjl'paʁuz waʁ i'beːn a kalz ə ʁew'al døs 'pɛlɔχ – ʁew a 'deː də 'hwaj 'haʁto syʁ'tut]

Les gens des communes alentours étaient presque tous comme ça, d'une commune à l'autre, et beaucoup d'autres de plus loin. Ils venaient surtout pour jouer aux cartes.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

ec'h eo surtout da reiñ liv dezhañ, e-se e oa ruz e chistr avat, met blaz a oa war... blaz a oa war e chistr hañ

[hɛ syʁtut də rɛɲ liw deɑ̃ se wa ʁy: i ʒist ha mɛ blɑ:z wa waʁ blɑ:z wa waʁ i ʒist ɑ̃]

c'est surtout pour lui donner de la couleur, par conséquent son cidre était rouge, il avait un goût, son cidre avait un goût hein

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

surtout ar foenn ha neuze ar plouz e veze lâret « darbaret eo »

[syr'tud vwɛn a 'nœhe plu:z viʒe 'lɑ:rəd dar'bɑ:rəd ɛ]

surtout le foin et alors la paille, on disait « c'est approvisionné »

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

surtout, Antoinette se déplace bep sizhun, 'deus lâret Yvette din

[syʁtu ɑ̃twanɛt sdeplas bo̞pˈsyːn døz ˈlɑːʁəd iˈvɛt tĩ]

surtout, Antoinette se déplace chaque semaine, que m'a dit Yvette

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

poazhat boued d'ar moc'h... a veze be... d'ober raskañ beterabez da gentañ, hag irvin... ya, hag irvin surtout pa... pa vez tremenet goañv, ha patatez a veze lakeet war-grec'h, ha pa veze arri berv e-krec'h e veze... « oh, arri eo poazh ar patatez, mat eo ar jeu, poazh eo, poazh eo ar chaodouron », ha goude e veze d'ober frikañ gant euh... gant ur ma... malouer, e veze friket ar beterabez ha friket irvin ha patatez

[’pwɑχə bwet tə moχ viʒe be do:r ’rɑskə be’trɑ:bəs də ’gentɑ̃ ag ’irvin ja ag ’irvin syr’tut pe pe ve tre’me:nə ’guɑ̃ a pa’tɑtəz viʒe la’keə war’gweχ a pa viʒe ɑj bɛrw kweχ viʒe ɔ ɑj ɛ pwɑh ə pa’tɑtəs mɑ:d ɛ ʒœ: pwɑχ hɛ pwɑχ hɛ ʃu’du:rən pwɑχ ɛ pez zo baχ ʃu’du:rən a ’gu:de viʒe do:r ’fricɑ̃ gɑ̃n ə gɑ̃n ə ma maˈluər viʒe ’fricəd be’trɑ:bəz a ’fricət ’irvin a pa’tɑtəs]

cuire la nourriture aux cochons... on faisait... il fallait racler des betteraves d'abord, et des navets... oui, et des navets surtout quand... quand l'hiver est passé, et on mettait des patates au-dessus, et quand ça commençait à bouillonner en haut on faisait... « oh, voilà que les patates sont cuites, impeccable ! c'est cuit, le chaudron est cuit », et après il fallait écraser avec euh... avec un mou... moulin, on écrasait les betteraves et écrasait les navets et les patates

Janin An Aodren, 1939, Bear (dastumet gant Tangi)

surtout ar gwez... ar gwez-sapin aze tal-kichen aze, eñ zo salopri, eñ a lak an traoù da c'hlazañ

[syr'tut gwẽ: gwẽ: 'sɑpin 'ɑhe tɑl'kiʃən 'ɑhe hẽ̞ zo salo'pri hẽ̞: lɑk trɛw də 'hlɑ:zɑ̃]

surtout les... les sapins là à côté-là, c'est une saloperie, il fait verdir les choses

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 31 frazenn.
12