Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 17 frazenn.

arri int tanav, ha bep bloaz e vezont c'hwennet kwa

[ˌɑj iɲ ˈtɑ̃ːno - a bo̞pˈplɑˑ vɛɲ ˈhwɛnət kwa]

les voilà clairsemés [anciens bretonnants], et tous les ans ils sont décimés quoi

Remond ar Bras, 1934, Louergad (Sant Eler) (dastumet gant Tangi)

1. soup kafe a vije, met kafe tanav hañ ! 'vije ket lakeet kalz greun hañ ! 2. ah ben nann, un tamm chikore 1. peotramant e vijemp enervet 2. oh, e-pad ar brezel... me a oa e-pad ar brezel, e vije graet kafe gant eu... heiz 1. ah, heiz ya ! rouzañ anezhe 'ba ar billig ya

1. [ˌzup ˈkɑfe ˌviʒe - mɛ ˌkɑfe ˈtɑ̃ːno ɑ̃ - viˌʒe kə laˈkeˑɛ kalz ˈgɹœːn ɑ̃] 2. [a bɛ̃ ˈnɑ̃n - ən ˌtɑ̃m ʃikoˌɹe] 1. [pəˌtɑ̃m viʒɛm eˈnɛɹvət] 2. [o ˌpɑˑd ˈbɹeːzəl - ˈme wa ˌpɑˑd ˈbɹeːzəl ˌviʒe ˌgwɛt ˈkɑfe gɑ̃n ə ˈhe̞j] 1. [a ˈhe̞j ˌjɑ - ˈɹuːzə ˌne̞ bah ˈbiliɟ ˌjɑ]

1. il y avait de la soupe de café, mais du café clair hein ! on ne mettait pas beaucoup de grains hein ! 2. ah ben non, un peu de chicorée 1. ou sinon nous étions énervés 2. oh, pendant la guerre... moi j'étais pendant la guerre, on faisait du café avec euh... de l'orge 1. ah, de l'orge oui ! on le grillait dans la poêle oui

1. Solañj Beuvan, 1949, Kawan
2. Ivet an Du, 1937, Kaouenneg
(dastumet gant Tangi)

ya, amañ 'ma kignet, met kouezh... ha eu... n'on ket tanav ivez, tev a-walc'h on ivez

[ja - ˈɑ̃mɑ̃ ma ˈkiɲət - mɛ ˈkwe a ə - ˌnɔ̃ kə ˈtɑ̃ˑno ˌiˑə - ˌtew əˈwɑχ hɔ̃ ˌiˑə]

oui, je me suis écorchée, mais [je suis] tomb... et euh... je ne suis pas fine non plus, je suis assez grosse

Janin an Herveig, 1932, Ploueg (dastumet gant Tangi)

uoù gant ur bluskenn tanav

[ˈyːo gɑ̃n ˌblyskənˈtɑ̃ːno]

les oeufs avec une coquille fine

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

lamennoù tanav tanav

[lɑ̃'meno 'tɑ̃:no 'tɑ̃:no]

des lames [de pain] fines fines :

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

aze eo tanav an douar kwa, amañ 'ba ar flagenn, ma chom evel-se, ne vo ket pell hag e vo gwelet pelec'h emañ ar vein aze, krog eo da welet aze dija a-geñver... lec'h emañ ar post du-hont, ah non ! aze emañ an douar war-vein, met añfin, aze zo bet glav hag evel-se... oh ! douar tomm !

[’ɑ:he e̞ ’tɑ̃:no ’ndu:aɹ kwa ’ɑ̃mɑ̃ bah ’flɑ:gən ma ʃɔm və’se vo kə bɛl a vo ’gwe̞:lət ple̞h mɑ̃ vɛɲ ’ɑ:he kɹɔ:g e̞ də ’we̞:ləd ’ɑ:he diʒa ’gẽ:vəɹ le̞h mɑ̃ pɔst ’ty:ən a nɔ̃ ’ɑ:he mɑ̃ ’ndu:aɹ waɹ’vɛɲ mɛd ɑ̃’fin ’ɑ:he zo be glɑw a və’se o ’du:aɹ tɔm]

là la [couche de] terre est fine quoi, ici dans le creux humide, si ça reste comme ça, on ne sera pas long à voir où sont les pierres là, on commence à en voir déjà là au niveau... là où est le poteau là-bas, ah non ! là la terre est sur de la pierre, mais enfin, là il a plu et comme ça... oh ! de la terre chaude !

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ul livadenn zo sañset eu... un tamm... un tamm kouchad tanav kwa

[li'wɑ:dən zo 'sɑ̃səd ə tɑ̃m tɑ̃m 'kuʃat 'tɑ̃:no kwa]

une fine couche c'est en principe euh... une petite... une petite couche fine quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Soub martolod : soub re tanav, dour tout !

zoup martolot : zoup ré tan-no, dour tout !

[zup maʁtolod] [zup ʁe tãno duʁ tut]

soupe de marin : de la soupe trop liquide : que de l'eau !

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Bara-flip-amann a vez tanav ha kement amann a vez ezhomm evel un tamm bara charreter hag un tamm bara charreter a vez teir gwezh tevoc'h. Se zo kaoz e vez lâret "bara-flip-amann".

Bara flip an-man-n vé tan-no a kémeun an-man-n vé ém vèl tan-m bara charéteur a tan-m bara charéteur vé tèr gwéch tèwoc'h. Sé zo koz vé lareut bara flip an-man-n.

[baʁa flip ãmãn ve tãno a kemən ãmãn ve em vɛl tãm baʁa ʃaʁetəʁ a tãm baʁa ʃaʁetəʁ ve tɛʁ gweʃ tɛwox] [se zo koz ve laʁət baʁa flip ãmãn]

La "tartine fine" est fin et il y a besoin d'autant de beurre que pour une tranche de pain de charretier et la tranche de pain de charretier est trois fois plus épaisse. C'est la raison pour laquelle on dit "tartine fine".

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Pa vez troc'het tamm bara tanav, e vez lâret "tamm bara-flip-amann". Ha pa vez troc'het tamm bara tev e vez lâret "tamm bara charreter". Charreter a vije o kerzhet gant kezeg war douar labouret, sportif oa. Pa arrie d'e bred 'nije naon hag a droc'he un tamm bara charreter.

Pa vé troheut tan-m bara tan-no, vé lareut tan-m bara flip an-man-n. A pa vé troheut tan-m bara téw vé lareut vé tan-m bara charéteur. Charéteur vijé kerzeut gan-n kézék war douar laboureut sportif wa. Pa ayè di prét ni jé nanwan-n a droé tan-m bara charéteur

[pa ve tʁohət tãm baʁa tãno ve laʁət tãm baʁa flip ãmãn] [a pa ve tʁohət tãm baʁa tew ve laʁət ve tãm baʁa ʃaʁetəʁ] [ʃaʁetəʁ vi ʒe kɛʁzət gãn kezek waʁ duaʁ labuʁət spoʁtif wa] [pa ajɛ di pʁet ni ʒe nãwãn a dʁoe tãm baʁa ʃaʁetəʁ]

Quand on coupe une tranche fine, on dit « bara flip anman » (la tartine ayant bcp de beurre par rapport à la grosseur du pain). Et quand on coupe une tranche épaisse on dit une tranche de charretier. Le charretier marchait avec les chevaux dans la terre labourée, il était sportif. Quand il venait manger il avait faim et coupait une tranche de charretier.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

chom a rae da... unan bennaket kwa, 'ba... 'ba... 'ba... 'ba an eilvet bloavezh, met tanav kwa

[ʃo̞m ə ɹe də yn bə'nɑkət kwa ba ba ba bah 'nɛʎəd 'blɑwəs mɛ 'tɑ̃:no kwa]

il restait... quelques uns quoi, la... la... la... la deuxième année, mais clairsemés quoi [trèfles]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Aze pa vije ribotet ma kerez e vije... Ec'h ae an amann... e deue an amann er-maez deus al laezh, hag al laezh a vije tanav tanav quoi, heñ a vije laezh ekremet.

['ahe pe viʒe ʁi'botət ma 'keəs viʒe – he na'mãn – de na'mãn mɛːs døz 'le̞ːs – a 'le̞ːz viʒe 'tãːno 'tãːno kwa – hẽ viʒe 'le̞ːz e'kʁɛmət]

Là quand on barattait, si tu veux... le beurre sortait du lait, et le lait était très liquide, ça c'était le lait écrémé.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

dam d'ar gwad da vezañ tanav

[dɑ̃m tə gwɑ:d də 'veɑ̃ 'tɑ̃:no]

pour que le sang soit liquide [assommer le cochon]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

lakat anezhe tanav evel... evel... evel da ivin aze, ha muioc'h-se e troc'hont

['lɑkə nɛ: 'tɑ̃:no wɛl wɛl wɛl də 'hi:vin 'ɑhɛ a 'myɔh se 'dɾohɔɲ]

les rendre minces comme... comme... comme ton ongle là, et plus elles coupent [faucilles]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ober anezhañ tanav evel dour

[o:r neɑ̃ 'tɑ̃:no wɛl du:ɾ]

le faire clair comme de l'eau [café]

Janed Merrien, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)

arat tanav, mann nemet d'an drouskenn dont en-dro

[’ɑ:rat ’tɑ̃:no mɑ̃n mɛd dən ’druskən tɔ̃n dro:]

labourer fin [en surface], rien que [juste] retourner la couche de surface

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

'H arrue ar c'hochon bihan neuze krevet gant troad e vamm evel-se, ar re-se a vez tanav tanav o c'hroc'hen, ha feiz ma 'h arru un troad da stokañ diontañ [?] e vez krevet quoi.

Haié hochon bien neuhé, kreuvet gan trwad i vamm vesé. Rézé vé tano-tano o hrohen. A fé, ma 'h ai en trwat te stokañ diontañ [?] vé kreuvet.

Elle apportait le petit cochon à la peau percée par la patte de sa mère. Ceux-là ont la peau vraiment très fine, et si une patte vient la frapper, ça la perce.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Kavet zo bet 17 frazenn.