Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 5 frazenn.

un devezh all e oa arriet neuze, unan eu... e oant... e oant o tremen 'ba an hent, hag e oant antreet, ha d'ar c'houlz-se e vije ar group, 'teus ket bet klevet komz deus se ? hañ nann ! ar group a vije graet, hag eu... pa vije hennezh, eu... gant unan deus ar c'hañfard, hini ebet n'ae d'ar skol, 'nijent ket an droed da vont, ha 'nije ket droed an dud all da dont na mann ebet ivez, hag e vije lakaet ur paper ruz war toull an nor, défense d'entrer, ya, ha fidedoun pa oa antreet 'ba an ti, ma vamm da diskwez ar bañkardenn ruz dezhañ te ! « nicht nicht, emezañ ! », nann, eñ 'oa ket jenet gant ar bañkardenn ruz-se, « nicht nicht, emezañ ! », gwelet a ran anezhañ oc'h ober « nicht, nicht ! », c'hoazh 'oan ket gros, hañ feiz 'na eñ... feiz, andouilh a oa e-pign, neuze e oa un tamm kig-sall evel... hañ feiz eñ o c'houll... ha petra a lârfes ? me o reiñ un tamm dezhañ evel xxx ( ?), feiz, roet e oa un andouilhenn dezhañ ha roet un tamm kig-sall, ha feiz 'na... e oa aet a-raok ha 'na lâret mann ebet, petra a rafes ? ha kalz zo bet tretet de collaborateurs abalamour eu... ma 'tije ket roet te ! petra a vije bet graet dit ?

[ˌdewəz ˈɑl wa ˌɑjəd ˌnœhe - ˌyˑn ə - wɑ̃ɲ wɑ̃ɲ ˈtɾemen bah ˈnɛn - a wɑ̃ɲ ˌɑjəd a wɑ̃ɲ ɑ̃ˈtɹeˑət - a də ˈhuls se viʃe ˈgɹup - ˌtøs kə be ˌklɛwə ˈkɔ̃mz dœs ˌse - ɑ̃ nɑ̃n - ˈgɾup viʃe ˌgɛt - ag ə - pe viʃe ˈhẽˑs - ə gɑ̃n ˌyˑn dœs ˈhɑ̃nfaɹt - ˈhiːni ˌbe ne də ˈskoːl - niˌʒɛɲ kə ˈdɾœt tə ˌvɔ̃n - a niˌʒe kə ˈdɾœd dyˈdɑl də ˌdɔ̃n na ˈmɑ̃n əˌbet ˌiˑe - a ˌviʃe laˈkɑːd ə ˌpɑpəɹ ˈɹyˑ waɹ ˌntul ˈnoːɹ - ... ja - a fidəˌdun pe wa ɑ̃ˈtɾeˑət ban ˈtiˑ - mə ˌvɑ̃m də ˈdiskwe bɑ̃ˌkɑɹdən ˈɹyˑ ˌdeˑɑ̃ te - ... ˌmeˑɑ̃ - nɑ̃n ˌẽˑ wa kə ˈʒeːnə gɑ̃n bɑ̃ˌkɑɹdən ˈɹyˑ ze - ... ˌmeˑɑ̃ - ˌgwe̞ˑl ə ɹɑ̃ ˌneˑɑ̃ ˈho̞ɹ ... - ˌhwɑs ˌwɑ̃n kə ˈgɹoːs - ɑ̃ fe na ˌẽˑ - fe - ˈɑ̃duj wa ˌpiɲ - ˌnœˑe wa tɑ̃m kiˈsɑl ve̞l - ɑ̃ fe ˌẽˑ hul - a ˌpɹɑ ˈlɑɹfɛs - me ˌɹɛˑĩ ˈtɑ̃m ˌdeˑɑ̃ ve̞l ? - fe ˌɹoˑə wa nɑ̃nˈdujən ˌdeˑɑ̃ a ˌɹoˑə tɑ̃m kiˈsɑl - a fe na wa ˌɛ əˈɹo̞ˑg a na ˌlɑˑɹ ˈmɑ̃n bet - ˌpɹɑ ˈɹɑfɛs - a ˌkɑls so bet ˈtɹɛtət ... bɑ̃w ə - mɛ dɑ̃m ˌpɹɑ ˈɹɑfɛs - ma tiˌʒe kə ˈɹoˑə ˌte̞ - ˌpɹɑ viʃe be ˌgɛt tit]

un autre jour, un était arrivé euh... ils étaient... ils étaient en train de passer sur la route, et ils étaient entrés, et à cette époque-là il y avait le « groupe » [grippe ?], tu n'as pas entendu parler de ça ? ah non ! le « groupe » qu'on disait, et euh... quand il y avait celui-là, euh... parmi les enfants, aucun n'allait à l'école, ils n'avaient pas le droit d'aller, et les autres personnes n'avaient pas le droit de venir ni rien non plus, et on mettait un papier rouge dans l'entrée, défense d'entrer, oui, et nom d'un chien quand il était entré dans la maison, ma mère de lui montrer la pancarte rouge pardi ! « nicht nicht, dit-il ! », non, lui n'était pas gêné par cette pancarte rouge-là, « nicht nicht, dit-il ! », je le vois encore faire « nicht, nicht ! », je n'étais pas encore bien épaisse, et ma foi il avait... ma foi, il y avait de l'andouille suspendue, il y avait aussi un peu de lard comme... et ma foi lui de demander... et que dirais-tu ? moi de lui donner un peu comme xxx ( ?), ma foi, on lui a donné une andouille et un peu de lard, et ma foi il avait... il était parti et il n'avait rien dit, que dirais-tu ? et beaucoup ont été traités de collaborateurs à cause eu... si tu n'avais pas donné pardi ! qu'est-ce qu'on t'aurait fait ?

???

Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)

eo bet tretet met hoñ a debre tout... tout ar jardin

[he̞ be 'tɾɛtət mɛ hɔ̃: 'dɛ:be tud tud ʒɛɲ]

elle a été traitée mais elle envahissait tout... tout le jardin

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

tretet adarre

['tretəd 'dɑre]

et traité de nouveau

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

1. met aze zo laket... 'ba eu... treujennoù eu... hent-houarn, hag ar re-se zo... met ar re-se zo poe... poezon ! lâret 'ma dezhe, « n'it ket d'ober se, emezon-me ! », nom de dieu ! 2. ar re-se zo koad tretet 1. tretet ya, hag a-wechoù e vezez... memes an deizioù all aze, pa oa izel an dour, bremañ eo savet un tamm, e vije gwelet un tamm kramenn eu... kramenn eu... eoul ha... hoñ n'eo ket mat d'evañ

1. [mɛd ˈɑhe zo ˈlɑkəd - bah ə - tɹœˈʒeno ə ˌhɛnˈhuˑaɹn - a ˈɹee zo - mɛ ˈɹee zo pwe ˈpweːzɔ̃n - ˈlɑː ma de̞ - ne kə do̞ˑɹ ze ˈmɔ̃me̞ ...] 2. [ˈɹee zo kwat ˈtʁe̞tət] 1. [ˈtʁe̞təd ja a ˈweːʒo ve̞ˑs - ˈmɛməz ˌndejo ˈɑl ˌɑhe - pə wa ˈiːzə ˈnduːɹ - ˈbomɑ̃ e̞ ˈzɑːvə ntɑ̃m - ˌviʒe ˈgwe̞ːlət tɑ̃m ˈkɹɑ̃mən ə - ˈkɹɑ̃mən ə - ˈiwəl a - ˈhɔ̃ ne̞ kə mɑˑd ˈdeːvɑ̃]

1. mais là on a mis... dans euh... des traverses euh... de chemin de fer, et celles-là sont... mais celles-là sont du poi... poison ! je leur avais dit, « n'allez pas faire ça dis-je », nom de dieu ! 2. celles-là c'est du bois traité 1. traité oui, et parfois tu es... même ces jours-ci là, quand l'eau était basse [fontaine], maintenant elle est remontée un peu, on voyait une petite pellicule de... une pellicule de... huile et... elle n'est pas bonne à boire

1. Roje Dollo, 1932, Bear
2. Paotr, 1951, Bear
(dastumet gant Tangi)

met 'mamp ket droed d'evañ dioutañ, eñ ne oa ket tretet

[mɛ nɑ̃m kə drwɛt 'te:vɑ̃ 'djɔ̃tɑ̃ hẽ̞: wa kə 'tretət]

mais nous n'avions pas le droit d'en boire, elle n'était pas traitée

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 5 frazenn.