Kavet zo bet 39 frazenn.
1 2
▶ ha 'ma gwelet anezhañ en em reudiñ evel-se da vervel
[a ma ˈgwe̞ˑlɛd ˈneˑɑ̃ nɔ̃n ˈɹɛːdĩ ve̞ˌse̞ də ˈvewəl]
et je l'avais vu se raidir comme ça à mort
Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)
▶ ha me o klevet anezhañ o leskel un dihopadenn abominab 'ba an ti, ha me d'an ti ! a-benn neuze e oa en em reudet da vervel, en em reudet ken e deue ar gwazhioù er-maez deus e divvrec'h
[a ˌme ˈklɛwɛd ˈneˑɑ̃ ˈlɛskən djoˈpɑːn aboˈmiːnab ban ˈtiˑ - a ˈme dən ˈtiˑ - ˈbe̞n ˌnœhe wa nɔ̃n ˈɹɛːdɛd də ˈvewəl - nɔ̃n ˈɹɛːdɛd ken ˌde gwaˈziˑo ˌmeˑz dyz i ˈdiˑvɣe̞x]
et moi de l'entendre laisser un cri abominable dans la maison, et moi d'entrer dans la maison ! pour alors il se raidissait à mort, il s'était raidi tellement que les veines sortaient de ses bras
Mari Duigou, 1935, Tregonnev (dastumet gant Tangi)
▶ ma vamm-gaer a lâre se din, met pet gwech 'meus ket klevet anezhi o la... lâret se, « oh ma doue ! me 'meus arri hast da vervel, kar ar bed zo o vont war e c'henoù emezi, n'eo ket posubl d'ober moaien da derc'hen an traoù... », oh ma doue ! ma arrije en-dro bremañ, partiañ a raje a-raok diouzhtu
[mə ˌvɑ̃mˈgɛːɹ ˌlɑˑɹe ze dĩ mɛ ˈpet kweʃ ˌmøs kə ˈklɛwəd ˌne̞j ˈlɑ ˈlɑˑt se - o ma ˈduˑe - me møz ˌɑj - ˌhɑst tə ˈveɹwəl - kaɹ ˈbeːt so ˌvɔ̃n waɹ i ˈheːno me̞j - ˌne̞ kə ˈposyb ˌdo̞ˑɹ ˈmojən də ˈdɛɹhɛn ˈtɾɛw - o ma ˈduˑe - ma ˌhɑjʃe ˌndɹo ˈbɹœmɑ̃ - paɹˈtiˑɑ̃ ɹaʃe ˌɹo̞ˑg dyˈstyˑ]
ma belle-mère me disait ça, mais combien de fois je ne l'ai pas entendu di... dire ça, « oh mon dieu ! moi j'ai hâte de mourir, car le monde perd la tête disait-elle, ce n'est pas possible de trouver le moyen de continuer les choses... », oh mon dieu ! si elle revenait maintenant, elle détalerait tout de suite
Mari ar Gag, 1932, Bear (Lanneven) (dastumet gant Tangi)
▶ oh ! ha... ha 'neus bet tomm an deizioù all paotr-kaezh, laket an div vihan war... 'ba ar baignoire, homañ 'deus eu... bloaz tremenet, eben all, tri bloaz, hag an hini vihan a oa ... oa beuzet, arri beuzet, oh ! he mamm 'da ket taolet plê, an hini vras n'en em rente ket kont, gelvet e oa ar bomperien ha kaset diouzhtu da Sant Brieg, e oa leun a dour, o vont da... o vont da vervel e oa, beuzet e oa
[o - a a nøz be ˈto̞m ˌndejo ˈɑl po̞tˈkɛːs - ˈlɑkəd diw ˈviˑən waɹ bah ... - ˌhomɑ̃ døz ə ˌbla tɾeˈmeːnət - ˌiben ˈɑl - ˈtɾi bla - a ˌnˑi ˈviˑən wa wa ˈbœˑət - ˌɑj ˈbœˑət - o - i ˈmɑ̃m ˌda kə ˌtoˑlə ˈplɛ - ˌnˑi ˈvɹɑːz ˌnɔ̃n ɹɛnˌte kə ˈkɔ̃n - ˈgɛlwə wa bɔ̃ˈpɛjɛn a ˌkɑsə dyˈstyˑ də zɑ̃n ˈbɾiˑək - wa ˌlœˑn ˈduːɹ - ˌvɔ̃n tə ˌvɔ̃n tə ˈveɹwəl wa - ˈbœˑəd wa]
oh ! et... et il a eu chaud l'autre jour là mon gars, ils avaient mis les deux petites sur... dans la baignoire, celle-ci a euh... un an passé, l'autre, trois ans, et la petite était... était noyée, commençait à se noyer, oh ! sa mère n'avait pas fait attention, la grande ne se rendait pas compte, les pompiers avaient été appelés et envoyée tout de suite à Sant Brieg, elle était pleine d'eau, elle allait... elle allait mourir, elle était noyée
Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
« me zo laket da vervel », dre 'n avani 'h on kozh ha 'h on o c'hortoz da vervel
[me zo ˈlɑkəd də ˈveʁwəl - daˈvɛɲ hɔ̃ koːz a hɔ̃ ˈhɔʁto̞z də ˈveʁwəl]
« je suis destinée à mourir », puisque je suis vieille et que j'attends ma mort
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
o vont da vervel on-me
[vɔ̃n tə 'veʁwəl ɔ̃me]
je suis sur le point de mourir
Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ n'eus ket oad ebet da vervel
[nøs kə nwɑd bed də 'veʁwəl]
il n'y a pas d'âge pour mourir
Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ hag eo bet aet deus ar gêr da vervel, na 'meus ket bet gouvezet pelec'h james, na bet kavet roud ebet
[a he̞ bed ɛd dəz ge̞:ɹ də 'veɹwəl na møs kə be gu've:ət ple̞h 'ʒɑ̃məs na be kɑ:d ɹu:d bet]
et il est parti de la maison pour mourir, je n'ai jamais su où, ni trouvé aucune trace
Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ bremañ emañ ar c'hanigoù o vervel gant ar pest, hein ! hennezh zo arri un taol ivez memes tra, c'hoazh ne deu ket war an dud eo mat
[’bomɑ̃ mɑ̃ hɑ̃’ni:ɟo ’veʁwəl gɑ̃n pɛst ɛ̃ hẽ̞:s so ɑj nto:l ie mɔ̃stʁa hwɑs dœ kə waʁn dyt hɛ mɑ:t]
maintenant les canards sont en train de mourir de la peste, hein ! celle-là c'est quelque chose aussi quand même, et encore c'est bien, elle ne s'attaque pas à l'humain [litt. elle ne vient pas sur les gens]
Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ geo, dresañ an tan a lâran, ampich anezhañ da vervel kwa peogwir e vije laket tammoù koad e-barzh
[ge̞w ’dɾesɑ̃ ntɑ̃:n ’lɑ:ʁɑ̃ ’hɑmpiʃ neɑ̃ də ’veʁwəl kwa py’gy:ʁ viʒe ’lɑkə ’tɑ̃mo kwɑd baʁs]
si, entretenir le feu que je dis, l'empêcher de s'éteindre quoi parce qu'on met des morceaux de bois dedans
Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ e veze tud o veilh ar reoù o vervel
[viʒe tyd vɛʎ ʁew 'veʁwəl]
il y avait des gens qui veillaient les mourants
Jañ-Pier Ar C'hamm, 1948, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)
C'hwezh ar marv : arru eo tost da vervel.
Hwés maw : ayè tost de véweul.
[hwes maw ajɛ tost də vewəl]
L'odeur de la mort : il est mourant.
Herve Seubil : Arru eo c'hwezh ar marv ganiñ !
Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Julien)
Pa eo prest da vervel : gwall glañv, klañv-bras.
Pa è prést de vèweul : gwèl glan, klan braz.
[pa ɛ pʁest də vɛwəl] [gwɛl glã] [klañ braz]
Quand il est mourant : très malade.
Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)
Hennezh zo prest da vervel : nouet eo. Ha goude pa vije marv e vije sonet glas.
Hés zo prést de vélweul : noueut dè. A goudé pé vijé maw vijé zon-neut glaz.
[hes zo pʁest də velwəl nuət dɛ] [a gude pe viʒe maw viʒe zõnət glaz]
Il est mourant : il a reçu l'extrême onction. Et ensuite quand il était mort, on sonnait le glas.
Mari-Kler ar Gag, , Sant Laorañs (dastumet gant Julien)
▶ bremañ emañ ar c'hanigoù o vervel gant ar pest, hein ! hennezh zo arri un taol ivez memes tra, c'hoazh ne deu ket war an dud eo mat
[’bomɑ̃ mɑ̃ hɑ̃’ni:ɟo ’veʁwəl gɑ̃n pɛst ɛ̃ hẽ̞:s so ɑj nto:l ie mɔ̃stʁa hwɑs dœ kə waʁn dyt hɛ mɑ:t]
maintenant les canards sont en train de mourir de la peste, hein ! ça c'est un sacré coup aussi quand même, et encore c'est bien, elle ne s'attaque pas à l'humain [litt. elle ne vient pas sur les gens]
Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ Met anfin, e-barzh an ti ne vije ket dañjer dezhe da c'houeñviñ memestra, da vervel quoi.
[mɛ ãfin bah n'tiː vi'ʒekə 'dãːʒəʁ de̞ː də 'wɛ̃wni mos'tʁa – də 'vɛʁwəl kwa]
Mais enfin, dans la maison, elles ne risquaient pas de faner, da mourir.
Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)
o vont da vervel e vez
[vɔ̃n tə 'verwəl ve]
elle est sur le point de mourir [régulièrement, elle se plaint]
Ivet Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ peogwir ec'h arrie reoù da vervel
[py'gy:r 'hɑjɛ rew də 'verwəl]
puisqu'il arrivait que certains meurent
Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)
'da ket c'hoant da vervel
[da kə hwɑ̃n də 'vɛrwəl]
elle ne voulait pas mourir
Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)
▶ adalek ma 'mije sonet 'ba kreiz euh... ar blasenn eno, hop, e weles goulouioù o vervel partout
[’dɑ:lɛg ma miʒe ’zɔ̃:nəd bah kʁɛjz ə ’blɑsən ’e:no hɔp ’wɛ:lɛz go’lojo ’veʁwəl par’tut]
dès que j'avais sonné au milieu euh... de la place là-bas, hop, tu voyais des lumières s'éteindre partout [camp militaire]
Ifig Raoul, 1933, Bear (dastumet gant Tangi)
Kavet zo bet 39 frazenn.
1 2