Brezhoneg Bro-Vear

Klask

Kavet zo bet 21 frazenn.
12

ar pog a digor e-unan kwa, pa vezont darv xxx ( ?), aze dindan da votez xxx ( ?)

[ˈpɔˑg ˌdjɔˑꝛ iːhyˑn kwa - pe vɔ̃ŋ ˈdɑɹw ? - ˌɑhe diˌnɑ̃ˑn də ˈvotəs ?]

la bogue s'ouvre toute seule quoi, quand elles sont mures xxx ( ?), là sous ta chaussure xxx ( ?)

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ar vugale vihan... ar reoù all 'neuint ket (T. : advugale vihan 'peus ket ?) nann ! 'neus ket laket an oustilhoù en rout c'hoazh, ret eo... ret eo tommañ ar chiminal a-raok, ya, ya ! evel a lâre Bouilhon, « vous aurez mais il faudra une votez, emezañ ! »

[vyˌgɑˑle ˈviˑən - ꝛew ˈɑl ˌnœɲ cəd la - ˌnɑ̃n - ˌnøs kə ˈlɑkə nusˈtijo ˈꝛut ˌhwɑs - ꝛɛd e̞ ꝛɛd e̞ ˈto̞mɑ̃ ʃiˈminal əˌꝛo̞ˑk - ˌjɑ ja - we̞l ˈlɑːꝛe ˈbujən - ... ˈvotəs ˌmeˑɑ̃]

les petits enfants... les autres n'ont pas (T. : vous avez des arrières-petits-enfants ?) non ! ils n'ont pas encore mis les outils en route, il faut... il faut chauffer la cheminée avant, oui, oui ! comme disait Bouillon, « vous aurez mais il faudra une chaussure, disait-il ! »

Jak Nikol, 1932, Skiñvieg (dastumet gant Tangi)

diskoulmet eo da votez

[di'skʁuməd e̞ də 'vo̞təs]

ton lacet est défait [litt. ta chaussure est dénouée]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

e veze un tamm pleg 'ba... 'ba an orjalenn amañ, un tamm pleg 'ba 'r penn all, ha neuze e choukez anezhañ 'ba... 'ba ar votez, ha goude neuze e stardez, e tigasez anezhañ war-grec'h 'ba ar choukenn... 'ba choukenn ar votez, hag e lakez ur boentenn vihan neuze d'aretiñ anezhañ, da ampich anezhañ da addiskenn e-unan

[viʒe tɑ̃m pleg ba ba nɔr’ʒɑ:lən ’ɑ̃mɑ̃ tɑ̃m pleg bah pɛn’ɑl a nœe ’ʃukɛz neɑ̃ bah bah ’votəs a ’gu:de ’nœe ’stɑrdɛz ’dɛsɛz neɑ̃ war’gweh bah ’ʃukən bah ’ʃukən ’votəs a ’lɑkɛz ’bwɛ̃ʃən ’viən nœhe da’rɛtĩ neɑ̃ də ’hɑ̃mpiʒ neɑ̃ də ha’d:iskɛn i’hy:n]

il y avait un petit pli [crochet] dans... dans le fil de fer ici, un petit pli à l'autre bout, et alors tu l'enfiles autour... autour du sabot, et après alors tu serres, tu le ramènes vers le haut dans la panufle... dans la panufle du sabot, et tu mets une petite pointe alors pour l'arrêter, pour l'empêcher de redescendre tout seul

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

pa deue an houarn a-raok eu... boñ, la corne 'neus... 'neus boutet kwa hag e vez d'ober ad... plaeniañ anezhañ kwa hag e vez d'ober... hag aze ar marichal neuze pa vez o houarniñ ur gazeg 'neus eu... n'onn pesort eu... ur gontell a vez xxx (?) d'ober ha gant ur morzhol eu... a droc'ho ar c'horn, a blaenio anezhañ ha neuze goude pa ruz an houarn neuze e vo tremenet war... war... war ar votez, ar c'horn zo kwa, an aneval ne sante ket mann ebet met aze neuze e vez plaeniet evit lakat an houarn kwa ha goude e vez tachet ha neuze e vez troc'het ar c'horn war ar bord kwa, an troad ma kerez 'neus boutet hag eu... goude e vez... vez paret neuze, e vez laket propr ha mat

[pe de ’nu:aɹn ɹo:k ə bɔ̃ la kɔɹn nøs nøz ’butət kwa a ve do̞:ɹ hat’pleɲɑ̃ neɑ̃ kwa a ve do̞:ɹ ag ’ɑ:he ə ma’ɹiʃal ’nœ:he pe ve hu’ɑɹnĩ ’gɑ:zək nøz ə nɔ̃m pə’sɔɹd ə ə ’gɔ̃ntəl ve ? do̞:ɹ a gɑ̃n ’mɔɹzɔl ə ’dɾɔ:ho hɔɹn ’pleɲo neɑ̃ a ’nœ:he ’gu:de pe ve ɹy: ’nu:aɹn ’nœ:he vo tɾe’me:nə waɹ waɹ waɹ ’votəs hɔɹn zo kwa nɑ̃’ne:val zɑ̃n’tɑ kə mɑ̃n’bet mɛd ’ɑ:he ’nœ:he ve ’pleɲə wid ’lɑkə ’nu:aɹn kwa a ’gu:de ve ’tɑʃət a ’nœ:he ve ’tɾɔ:hə hɔɹn waɹ bɔɹt kwa ən twɑ:d ma ’ke:ɹɛz ə nøz ’butəd ag ə ’gu:de ve ve ’pɑ:ɹəd ’nœ:he ve ’lɑkət pɾɔp a mɑ:t]

quand le fer partait euh... bon, la corne a... a poussé quoi et il faut le re... aplanir quoi et il faut... et là le maréchal alors quand il ferre le cheval, il a un euh... je ne sais quoi... un couteau qui xxx (?) et un marteau euh... il coupe la corne, il l'aplanit et alors après quand le fer est rouge alors il le passe sur... sur... sur le sabot, il y a la corne quoi, le cheval ne sentait rien mais là alors on aplanit pour mettre le fer quoi et après on cloue et alors on coupe la corne au bord quoi, le pied si tu veux a poussé et euh... après on... on le pare alors, on le met parfaitement

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

an houarn ne vo ket laket 'ba 'h al ledander eo ar votez kwa

[’nu:aɹn vo kə ’lɑkət bah le’dɑ̃ndəɹ he̞ ’votəs kwa]

le fer à cheval n'est pas mis à la largeur du sabot quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Neus ket e daou droad 'barzh e memes votez.

Neus keu i dowdwat ba i mon-meus voteus.

[nøs kø i dowdwat ba i mõmøs votəs]

Il n'a pas les deux pieds dans le même sabot.

Petit florigène des expressions populaires bretonnes Coop Breizh Martial Ménard page 107 : "n'emañ ket e zaou droad gantañ er memes sac'h il n'a pas les deux pieds dans le même sac […] qui n'a pas les deux pieds dans le même sabot."

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

ur votez-koad

voteus koat

[votəs kwat]

sabot

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

ur votez-lêr

voteus lèr

[votəs lɛʁ]

chaussure en cuir

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

ur votez

voteus

[votəs]

chaussure

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

talon ar votez

talon-n voteus

[talõn votəs]

le talon de la chaussure

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

ar votez

voteus

[votəs]

le sabot [chevaux]

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

ha hemañ all Emil Bihannig 'na degaset e oto amañ, ha stoket deus ar votez

[a he'mal 'ymil bi'jɑ̃nik na 'dɛsə i 'oto 'ɑ̃mɑ̃ a 'stɔkə dez 'vɔtəs]

et celui-ci Emile Le bihannic avait amené sa voiture ici, et [il avait] heurté le sabot [de la barrière]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

un taol skilhenn pe un taol-votez-koad euh...

[tol’skiʎən pe tol ˌvotəs’kwɑd ə]

un coup de bûchette ou un cou de sabot en bois euh

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

ur votez

['votəs] K

un sabot [de cheval]

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ur votez

['votəs]

un sabot de cheval

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

kelc'hiañ ar votez

[’klɛrjɑ̃ ’vo̞təs]

cercler le sabot

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

pa oa fin e oa deut, hag e oan aet war e chouk d'an iliz da gerc'hat ar votez-koad goude

[pe wa fin wa døt a wɑ̃n ɛd war i ʃuk də 'ni:lis də 'gɛrhəd ə 'botəs kwat 'gu:de]

quand c'était fini il était venu, et j'étais allé sur ses épaules à l'église chercher, récupérer la sabot après

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

dispennet eo da votez

[di'spɛnəd ɛ də 'votəs]

ta chaussure est défaite [ton lacet est défait]

Dominik Baodour, 1965, Bear (dastumet gant Tangi)

darc'hañ beg e votez war aze, war amañ, e-lec'h bezañ eeun te

[’dɑrhɑ̃ beg i ’votəz war ’ɑhɛ war ’ɑ̃mɑ̃ le̞h ’beɑ̃ ’ɛɔ̃n te]

balancer le bout de sa chaussure vers là, vers ici, au lieu d'être droit tiens

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Kavet zo bet 21 frazenn.
12