Brezhoneg Bro-Vear

Galleg > Brezhoneg

attention (faire –)

diwall

Gwelet an temoù Diwall ha Diwall ar vugale

En em broteje a rae an nen bepred, diwall a rae an nen bepred ma kerez da nompas ober re quoi hañ.

Non brotéjé rê ’n nén bopet, diwall rè ’n nén bopet, ma kées, de nompas or ré quoi añ.

On se protégeai en tout cas, on faisait attention, si tu veux, de ne pas trop en faire [quand on était enceinte].

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

Pa vijen arruet e-barzh ar park e renke digoriñ ar robinet abalamour dezhañ da flistrañ, met a-wezhioù... e vije ret din diwall nompas mont re brim kuit, peotramant 'mije arozet anezhañ.

Pé vijèn ai(et) bah park rènké dioiñ robinet bañw téañ de flistañ, mè (a)wêjo vijé rét tin diwall nompas mon ré brim kuit, pétaman mijé arozet néañ.

Quand j'arrivais au champ, il fallait que j'ouvre le robinet pour éclabousser, mais parfois je devais faire attention de ne pas partir trop vite, sinon je l'aurais arrosé.

Plac'h, 1946, Pederneg (dastumet gant Riwal)

Diwall da gouezhañ 'teus ezhomm d'ober.

[ˈdiwal də ˈgwe:ɑ̃ tøz em doːʁ]

Il faut que tu fasses attention de ne pas tomber. [litt. "attention de tomber"]

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

ar vugale a vez ret diwall gante

[vy'gɑ:le ve rɛt 'tiwal 'gɑ̃ntɛ]

il faut faire attention avec les enfants

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

da diwall 'nije an nen dioute

[də 'diwal 'niʒɛ 'ne:n 'dõntɛ]

il fallait faire attention à eux

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

an nen 'nije da diwall dioute

[ɑ̃n nen niʒe ’diwal dɔ̃ntɛ]

il fallait faire attention à eux

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

hiniennoù, n'on ket hag-eñ zo kement-se ken kar bremañ vez diwallet deus an traoù evel-se

[i'ɲeno nɔ̃ kə gẽ zo ke'mese ken kɑr 'bɔmɑ̃ ve di'wɑləd døs trɛw və'se]

quelques uns, je ne sais pas s'il y en a tant que ça car maintenant on fait attention à ces choses-là

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

koulskoude 'na diwallet

[kus'ku:de na di'wɑlət]

pourtant il avait fait attention

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

En em diwallet 'neus.

[nɔ̃n ˈdiwal nøs]

Il a fait attention, il a fait gaffe.

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

Met se n'eo ket drol te, peogwir a-wechoù zo moaien da boz e dorn, ha e vez rampet ha fidedoulle avat, ec'h afe ba ar stank a-walc'h, met nann nann, gouzout a ouient... gouzout a ouient en em diwall.

[mɛ ze nɛ kə 'dʁoːl te – pəgyːʁ 'we̞ʒo zo 'mwɔjən də 'boz i 'dɔːn – a ve ʁãmpə a fidœ'dule hat – 'hafe bah 'stãŋk waχ – mɛ nãn nãn – 'guːd ə ujɛŋ – guːd ə ujɛŋ nõn 'diwal]

Mais ça ce n'est pas bizarre [étonnant], puisque des fois on pouvait poser sa main et glisser, et nom d'un chien, tomber facilement dans le lavoir, mais non, elles savaient faire attention.

Plac'h, 1925, Trezelan (Bear) (dastumet gant Riwal)

diwall ec'h arrife d'ober... e veze lâret gwechall « hemañ a gaozee galleg poudoù »

['diwal 'hɑjfe 'do:bər viʒe 'lɑ:ʁə gwe'ʒɑl 'hemɑ̃ 'go̞:ze 'gɑlək 'pu:do]

fais attention qu'il aille faire [qu'il devienne un mauvais francophone]... autrefois on disait « celui-ci parle un mauvais français »

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

met ur maen-se zo ponner paotr, diwall na gouezhfe ket-eñ war da droad

[mɛ ə mi:n ze zo ’pɔ̃nəʁ po̞t ’diwal ’gwefe ẽ war də drwɑt]

mais cette pierre-là c'est lourd mon gars, fais attention qu'elle ne tombe sur ton pied

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

ya, ret diwall hardi

[ja ʁɛd 'diwal 'hɑʁdi]

oui, il fallait faire très attention [chevaux violents]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

fed (reiñ –)

...roet fed

['roə fe:t]

... [il a] fait attention

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

1. dam ! 'ta ket roet fed war journal dec'h ? 2. nann, nann, 'ma ket gwelet se 1. geo, ur poltred bihan neuze, hag e oa merc'hed... 2. pelec'h emañ da journal ? 1. merc'hed en o c'hoaze, o ! aet eo kuit ! kaset 'meus anezhañ d'ar... kaset 'meus anezhañ d'ar c'hraou aze

1. [dãm ta kə ro fe:d war 'ʒurnal deh] 2. [nɑ̃n nɑ̃n ma kə 'gwe̞:lɛt se] 1. [ge̞w 'po̞ltəd 'bi:ən 'nœ:he - a wa 'mɛʁhɛd] 2. [ple̞h mã də 'ʒurnal] 1. ['mɛʁhɛd no 'hwɑ:ze - o ɛd e̞ kwit - 'kɑsɛ mœz neɑ̃ də - 'kɑsɛ mœz neɑ̃ də hʁo̞w ɑe]

1. dame ! tu n'avais pas fait attention dans le journal d'hier ? 2. non, non, je n'avais pas vu ça 1. si, une petite photo alors, et il y avait des femmes... 2. où est ton journal ? 1. des femmes assises, oh ! il a été jeté ! je l'ai déposé... je l'ai déposé dans la crèche

1. Ifig Bihan, 1915, Bear
2. Selina Jagin, 1920, Bear
(dastumet gant Tangi)

'teus ket nemet reiñ fed hañ

[tøs kə mɛ rɛj fe:d ɑ̃]

tu n'as qu'à faire attention [observer]

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

a-wezhioù e selaouan ha... e selaouan hep reiñ fed petra a vez lâret din, e vezan o soñjal 'ba traoù all

[’we:ʒo ʒi’lɛwɑ̃ a ʒi’lɛwɑ̃ heb ro fet pra ve ’lɑ:rət tĩ vɛ:n ’ʃɔ̃:ʒəl ba trɛw ɑl]

parfois j'écoute et... j'écoute sans faire attention à ce qu'on me dit, je suis en train de penser à autre chose

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

'ma ket roet fed dezhe

[mɑ kə ro fe:t tɛ:]

je n'avais pas fait attention à eux

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

'teus ket roet fed da se ?

[tøs kə 'roə fe:d də ze]

tu n'as pas fait attention à ça ?

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

« nann, 'meus ket roet fed da se » a vez lâret ivez

[nɑ̃n møs kə 'roə fe:d də ze ve 'lɑ:rəd ije]

« non, je n'ai pas fait attention » qu'on dit aussi

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

'meus ket roet fed oa patatez

[møs kə ro fe:d wa pa'tɑtəs]

je n'ai pas fais attention qu'il y avait des patates

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

meus ket roet fed 'ba...

[møs kə ro fe:d bah]

je n'ai pas fait attention à...

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

te 'ta ket roet fed

[te ta kə ro fe:t]

tu n'as pas fait attention

Selina Jagin, 1920, Bear (dastumet gant Tangi)

ne rae ket fed ebet deus euh

[rɛ kə fe:d bed døz ə]

elle ne faisait plus attention à... [vache inerte à cause de la maladie]

Aleñ Toudig, 1968, Bear (dastumet gant Tangi)

na... na vez ket roet fed kaer dezhe kwa, bezañ zo reoù all hag a ra un tamm fleurenn ha neuze a ra ur cheton

[na na ve kə 'ɹo:ə fet kɛ:ɹ dɛ: kwa 'be:ɑ̃ zo ɹew al a ɹa tɑ̃m 'flœ:ɹən a 'nœ:he ɹa 'ʃetɔ̃n]

on ne... ne fait pas trop attention à elles quoi [plantes], il y en a d'autres qui font une petite fleur et alors (un rejeton ?)

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

te 'teus bet roet fed deus se ?

[te tøz be 'ɹo:ə fed də ze]

tu as déjà fait attention à ça ?

Pier Gotie, 1938, Plûned (dastumet gant Tangi)

a-wechoù ne roan ket fed

['we:ʒo ɹɑ̃ kə fet]

parfois je ne prête pas attention

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

itañsion (ober –)

ober muioc'h itañsion un tamm bihan deus e...

[o̞:ɹ 'my:ɔh itɑ̃'si:ɔ̃n tɑ̃m'bi:ən dəz i]

faire un peu plus attention à son...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

ur wech pa arriont da gaout un takad bennaket e reont muioc'h intañsion goude koura, met a-wechoù 'dez ket lañs da gaout daou, gant an hini kentañ e vefont tapet kwa

[weʃ pe ’hɑjɛɲ də gɑ: ’ntɑkə bə’nɑkət ɹɛɲ ’my:ɔh ĩntɑ̃’si:ɔ̃n ’gu:de ’ku:ɾa mɛ ’we:ʒo de kə lɑ̃:s də gɑ:d do̞w gɑ̃n n:i ’kentɑ̃ vɔ̃ɲ ’tɑpət kwa]

une fois qu'il leur arrive de prendre un coup [heurté par une voiture], ils font plus attention après quoi, mais parfois ils n'ont pas l'occasion d'en avoir deux, ils se font tuer par le premier quoi [chiens]

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

taol pled

... taolet plê

[’to:lə ple:]

... [il a] fait attention

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

ar reoù gozh 'oarent ket galleg gwechall, a lâre traoù evel-se, met ni 'daolemp ket pled deus ar pezh a lârent ordin

[ɹewˈgoːz waˈɹɛɲ kə ˈgɑləg gweˈʒɑl - ˈlɑːɹɛ ˈtɾɛw vəˈse - mɛ nim doˈlɛm kə ˈple̞ dəs pez ˈlɑːɹɛɲ ɔɹˈdin ie]

les anciens ne savaient pas le français autrefois ; ils disaient des choses comme ça, mais nous ne prêtions pas tout le temps attention à ce qu'ils disaient

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

... taolet plê

[’to:lə plɛ]

... [je n'ai pas] fait attention

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

taol plê !

[to: plɛ:]

fais attention !

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

'ma ket taolet plê

[ma kə ’to:lə plɛ:]

je n'avais pas fait attention

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

'meus ket taolet plê

[møs kə ’to:lə plɛ:]

je n'ai pas fait attention

Lusien Karluer, 1928, Bear (dastumet gant Tangi)

gwelet 'ma met 'ma ket taolet plê

[’gwɛ:lə ma mɛ ma kə tol plɛ:]

j'avais vu mais je n'avais pas fait attention

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ma 'h ez du-hont, taol plê deus... deus ar boched euh

[ma hɛz ’dyɔ̃n to’plɛ dez dez ə ’boʃəd ə]

si tu vas là-bas, fais attention aux... aux boches euh

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

gwezhall e veze taolet plê deus tout an traoù-se

[gwe’ʒɑl viʒe ’to:lə ple̞: døs tun trɛw ze]

autrefois on faisait attention à toutes ces choses-là

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Taol plê !

[ˈto plɛ]

Fais attention !

Paotr, 1951, Bear (dastumet gant Julien)

alies, 'teus ket nemet taol plê, ar reoù 'nent ket a vugale a vez sot gant ar vugale

[a’li:ɛs tøs kə mɛ tol plɛ ʁew nɛɲ cə vy’gɑ:le ve zo:d gɑ̃n vy’gɑ:le]

souvent, tu n'as qu'à faire attention, ceux qui n'ont pas d'enfants adorent les enfants

Jañ ar Wern, 1934, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

taol plê mat da dapet ac'hanon e-barzh

[toplɛ mɑ:d də ’dɑpəd ɑ̃w bɑʁs]

fais attention de ne pas m'attraper dedans [dans l'enregistreur]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

taoler evezh

taol evezh !

[to:l ’ewəs]

sois attentif !

???

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)