Temoù
Lâret ouzhpenn da c'hoari
-
👂 🔗 gwelomp... eme an hini dall, pa 'na kollet e vazh 'na kavet unan all
['gwɛ:lɔ̃m me 'ni:ni dɑl pe na 'kɔləd i vɑ:z na kɑ:d nɑl]
voyons... dit l'aveugle, quand il avait perdu le bâton, il en avait trouvé un autre [complément de phrase rimé]
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 (T. : petra zo da goan ?) lost ho kizhier moan !
[lɔst o ’ki:ʒər mwɑ̃:n]
(T. : qu'est-ce qu'il y a au dîner ?) la queue de vos chats maigres !
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 (n'eo ket gwir) ar pezh 'teus n'eo ket hir
[pe:s tøs nɛ kə hi:r]
(ce n'est pas vrai) ce que tu as n'est pas long
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 (trist eo al lizher da lenn) pa vez mann ebet warnañ !
[trist ɛ ’li:zər də lɛn pe ve mɑ̃n’be warnɑ̃]
(la lettre est triste à lire) puisqu'il n'y a rien dessus !
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 pet plac'h 'teus ? div vihan hag unan gaer !
[pe:t plɑh tøs diw 'viən a yn gɛ:r]
combien as-tu de filles ? deux petites et une belle [pour la femme] !
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 gwad fall n'eo ket mat d'ober boudin
[gwɑt’fɑl nɛ kə mɑ:d do:r bu’dɛ̃]
le mauvais sang n'est pas bon pour faire du boudin [humour]
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 arc'hoazh emañ ar yaou, an hini diwezhañ nemet daou !
[aʁ'hwɑs mɑ̃ jo̞w n:i di’weɑ̃ mɛd do̞w]
demain c'est jeudi, le dernier moins deux !
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 a-benn kant vloaz amañ e vefomp dall, ne dalv ket ar boan ober gwad fall
[bɛn ˈkãˑla ’ɑ̃mɑ̃ ’vefɔ̃m dɑl dɑ:l kə bwɑ̃:n o:r gwɑt’fɑl]
d'ici cent ans nous serons aveugles, ce n'est pas la peine de se faire du mauvais sang
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 pas ober gwad fall, pa ne vefomp ket amañ e vefomp lec'h all
[pɑz o:r gwɑt'fɑl pe vɔ̃m kəd 'ɑ̃mɑ̃ vɔ̃m le̞h ɑl]
ne pas se faire de mauvais sang, quand nous ne serons plus ici nous serons ailleurs
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 eñ ne ra ket foutr, gwelet e vamm-gozh oc'h ober chibout
[ẽ̞: ra kə fut gwɛ:l i vɑm’go:s ho:r ’ʃibut]
il s'en fout ! de voir sa grand-mère se prendre une bûche
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 (T. : e Pleubihan ?) e-lec'h 'h a daou vras d'ober unan bihan
[le̞h ha dɔw vrɑ:z do:r yn 'biən]
(T. : à Pleubihan ?) là où deux grands vont faire un petit
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 'ba 'r Pleubihan, 'h a daou bras d'ober unan bihan
[ba plœ’biən ha dɔw vrɑ:z do:r yn ’biən]
à Pleubihan, deux grands font un petit [deux adultes font un enfant]
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
🔗 sakramant an aoter, frikañ ar person 'ba ar gaoter
[za’krɑmɑ̃n ə ’nɔtər ’fricə ’pɛrsɔ̃n bah ’gotʲər]
le sacrement de l'autel, écraser le curé dans la cocotte
Gant : Janin an Aodren, ganet e 1939 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned / Prad.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ha c'hwi zo kristen ? - ya, pa n'on ket porc'hell bihan !
[a hwi zo 'kristən - ja pe nɔ̃ kə 'pɔrhəl 'biən]
et est-ce que vous êtes chrétien ? - oui, puisque je ne suis pas un cochon !
Gant : Janin an Aodren, ganet e 1939 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned / Prad.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ur c'hazh buan n'eo ket mat da logotañ
[hɑ:z 'byən nɛ kə mɑ:d də lo'gotɑ̃]
un chat rapide n'est pas bon pour chasser les souris
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ne dalv ket ar boan ober gwad fall, a-benn kant vloaz e vefomp bet dall
[dɑ:l kə bwɑ̃:n o:r gwɑt’fɑl bɛn ˈkãˑla vɔ̃m be dɑl]
ce n'est pas la peine de se faire du mauvais sang, dans cent ans nous serons aveugles
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ne reomp ket gwad fall, pa ne vezomp ket amañ e vezomp lec'h all
[rɑ̃m kə gwɑt'fɑl pe vɛm kəd 'ɑ̃mɑ̃ vɛm le̞h ɑl]
nous ne nous faisons pas de mauvais sang, lorsque nous ne sommes pas ici, nous sommes ailleurs
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
🔗 Tomm eo. - Oh ! Bern omp o tougen anezhañ !
Tom è. - Oh ! Bèrn on-m dougeut nèw !
[tom ɛ] - [o bɛʁn õm dugət nɛw]
Il fait chaud. - Oh ! On est nombreux à la porter ! [On est nombreux a "porter" la chaleur.]
Gant : Mariannick ar Bihan, o chom e Bear.
Dastumer : Julien
-
🔗 C'hwi zo kristen ? Ya peogwir n'on ket ur c'hochon bihan !
[hwi zo 'kʁistən - ja py'gyʁ nõ kø 'hoʃon 'biən]
Vous êtes chrétien ? Oui puisque je ne suis pas un petit cochon !
Du coq à l’âne Le chasse-Marée / ArMen Daniel Giraudon (P.194) : "[…] Ha c’hwi zo krsiten, êtes-vous chrétiens ? Demandent-ils en reprenant une question du catéchisme. Ya pa n’on ket ki bihan […] oui, puisque je ne suis pas un petit chien […]"
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Hemañ 'ra ket foutr - Gwelet mamm-gozh oc'h ober chibout !
Heman ra keu fout - Gwélèt man-m goz oc’h chi bout !
[hemã ʁa kø fut] [gwelɛt mãm goz ox ʃibut]
Celui-ci s'en fiche - De voir sa grand mère se renverser !
Gant : Mariannick ar Bihan, o chom e Bear.
Dastumer : Julien
-
🔗 Oh ma Doue ! Kaout poan ha mervel goude !
Oh ma doué ! Kad pwan-n a véweul goudé.
[o ma due] [kad pwãn a vewəl gude]
Oh mon dieu ! Prendre de la peine et mourir ensuite. [Se dit après avoir fait quelque chose demandant des efforts.]
Sur les chemins de l'Ankou Yoran Embanner Daniel Giraudon (P.291) : Ma Doue kouskoude Nag a boan ha mervel goude Ha bezañ daonet c'hoazh marteze ! Et pourtant mon Dieu Que de peines et mourir ensuite Et peut-être encore être damné !
Gant : plac'h, o chom e Bear.
Dastumer : Julien
-
🔗 Petra 'to ? (J. : mann ebet) Mann ebet n'eo ket kalz tra !
Pra to ? Man-n bét vé keu kals tra !
[pʁa to] [mãn bet ve kø kals tʁa]
Qu'est-ce que tu veux ? (J.: Rien). Rien ça n'est pas grand chose !
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 (T. : amañ zo ur bern traoù) kig ha blev !
[kic a blɛw]
(T. : ici il y a plein de choses) de la chair et des poils [allusion sexuelle] !
Kawan
Gant : titourer dizanv
Dastumer : Tangi
-
🔗 pet eur eo ? - poent eo mont da gac'hat !
['pe:dər ɛ - pwɛn ɛ mɔ̃n də 'gɑhət]
quelle heure est-il ? - il est temps d'aller chier !
Gant : Jañ-Batist Perrin, ganet e 1928 e Plouyann, o chom e Bear, marvet e 2018, tud bet ganet e Bear / Bulien.
N'eo ket kat da gaozeal ken, met soñj 'neus deus rimastelloù ha krennlavarioù klevet gant a-bep-sort tudDastumer : Tangi
-
🔗 (T. : n'a ket war-raok !) neuze ec'h a war-dreñv !
['nœhe ha waʁ'dʁẽ̞:]
(T. : il ne marche pas) alors il recule !
Gant : Klaod Gwilhou, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2020.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ur c'hazh buan n'eo ket mat da logotañ
[hɑz 'by:ən nɛ kə mɑ:d də lo̞'go̞tɑ̃]
un chat rapide n'est pas bon à chasser les souris [humour par homonymie]
Gant : Janin an Aodren, ganet e 1939 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned / Prad.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 e Runan 'h a daou vras d'ober unan bihan
[ɹy'nɑ̃:n ha do̞w vɹɑ:z do̞:ɹ yn 'bi:ɑ̃n]
à Runan deux adultes vont faire un petit
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 oh ma doue koulskoude, kaout poan ha mervel goude
[o ma 'du:e kus'ku:de kɑ:t pwɑ̃:n a 'meʁwəl 'gu:de]
oh mon pauvre dieu, souffrir et mourir après
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « ma doue koulskoude », se a vije lâret ivez, « gwashañ pezh buoc'h 'neus bet ma leue »
[ma ’du:e kus’ku:de ze viʒe lɑ:d ie ’gwɑsɑ̃ pez byh nøz be mə ’lu:e]
« mon pauvre dieu », ça on disait aussi, « quelle grosse vache a eu mon veau »
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 (oh ma Doue koulskoude !) kemer poan ha mervel goude !
['kemɛʁ pwɑ̃:n a 'meʁwəl 'gu:de]
(oh mon Dieu !) prendre du mal et mourir ensuite !
Gant : Janin an Aodren, ganet e 1939 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned / Prad.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ma doue koulskoude, bevañ mat ha mervel goude
[ma 'due kus'ku:de 'bewɑ̃ mɑ:t a 'mɛrwəl 'gu:de]
mon dieu pourtant, bien vivre et mourir après
Gant : Janin an Aodren, ganet e 1939 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned / Prad.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 gwechall e vije lâret « ha c'hwi zo kristen ? » « ah ya ! a-drugarez doue ! » « c'hwi n'oc'h ket kristen ? » « an hanter (a-drugarez ?) doue ! »
[gwe'ʒɑl viʒe 'lɑ:ʁə - a hwi zo 'kɾistən - a ja tɾu'gɑ:le 'du:e - hwi nɔh kə 'kɾistən - ɑ̃n 'nɑ̃təɾ dɾu'gɑ:le 'du:e]
autrefois on disait « et vous vous êtes chrétien ? » « ah oui ! grâce à dieu ! » « vous vous n'êtes pas chrétiens ? » « à demi (grâce à ?) dieu ! »
???
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
🔗 (T. : me zo skuizh) skuizh mont d'ar pemdez, arri eo poent mont d'ar sul !
[skwi:z mɔ̃n tə ’pomde ɑj e̞ pwɛn mɔ̃n tə zy:l]
(T. : je suis fatigué) fatigué d'aller tous les jours, il est temps d'aller au dimanche
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 1. ha c'hwi zo kristen ? 2. ya... ya, pa n'on ket ki bihan !
1. [a ˈhwi zo ˈkɹistən] 2. [ˌjɑ - ˌjɑ pə ˌnɔ̃ kə ˌki ˈbiˑən]
1. est-ce que vous êtes chrétien ? 2. oui... oui, puisque je ne suis pas un petit chien !
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant :
– Ann-Mari Damani, o chom e Prad, marvet e 2023.
– If Damani, ganet e 1938 e Langoad, o chom e Prad, tud bet ganet e Kamlez / Berc'hed.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 (T. : n'eus ket ezhomm d'ober gwad fall !) a-benn kant vloaz mañ e vin dall !
[be̞n ˈkãˑla ˈɑ̃mɑ̃ vĩn ˈdɑl]
(T. : il ne faut pas se faire de mauvais sang !) dans cent ans je serai aveugle !
Gant : Eme Perrot, ganet e 1937 e Prad, o chom e Prad, tud bet ganet e Prad / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « oh, ma doue ! ha doue ar re all ! » Mamm... Mamm a lâre se, « ma doue ! ha doue ar re all ! » emezi
« oh, mon dieu ! et le dieu des autres ! » Maman... Maman disait ça, « mon dieu ! et le dieu des autres ! » qu'elle disait
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Frañsin Steunou, ganet e 1917 e Mousteruz, o chom e Pabu, marvet e 2025, tud bet ganet e Mousteruz / Plougonver.Dastumer : Tangi
-
🔗 (T. : laket zo kalz labour war ma chouk) a-benn neuze e vi tort !
[be̞nˈnœˑhe vi ˈtɔɹt]
(T. : on m'a mis beaucoup de travail sur le dos) pour alors tu seras bossu !
Gant : Mari ar Gag, ganet e 1932 e Beurleudi, o chom e Bear (Lanneven), tud bet ganet e Beurleudi.
Dastumer : Tangi