Klask
« c'hleuz »
Frazennoù kavet : 98
-
👂 🔗 me 'meus gwelet anezhañ o lakat eu... goût a ouzout petra eo « ul leurveenn patatez » ? « ul leurveenn » eo... un tamm douar a-hed ur c'hleuz ma kerez, « ul leurveenn » a vez graet deus se, « ul leurveenn douar », « ul leurveenn » ya, e vije unan, div, teir, pemp, c'hwec'h... c'hwec'h pe seizh roudenn, 'meus ket soñj, c'hwec'h pe seizh roudenn, ha 'meus gwelet ma zad o tennañ pataz a-benn an naontek a viz Mae !
[ə lœꝛˈveˑe̞n]
moi je l'ai vu mettre euh... tu sais ce que c'est qu'une « bande de terre à patates » ? « une bande de terre » c'est... un morceau de terre le long du talus si tu veux, « une bande de terre » qu'on appelle ça, « une bande de terre », « une bande de terre » oui, il y avait une, deux, trois, cinq, six... six ou sept sillons, je ne me rappelle pas, six ou sept sillons, et j'ai vu mon père tirer des patates pour le dix-neuf mai !
???
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Yann-Glaod ar Govig, ganet e 1949 e Perroz-Gireg, o chom e Perroz-Gireg, tud bet ganet e Perroz-Gireg / Ploubêr.Dastumer : Tangi (2023-09-23)
-
🔗 ober ur c'hleuz
ober lin
[obəʁ lɛ̃]
faire un talus
Gant : Daniel ar Bihan, ganet e 1950 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Bear.
Bet neus labouret 'ba Penn-ar-Bed, ha desket traoù klevet enoDastumer : Julien
-
🔗 E serten koulz deus ar bloaz pa vije arri just boued al loened 'h aer da vesa en-dro d'ar parkoù. Lakat anezhe da beuriñ en-dro d'ar parkoù. En-dro d'ar park, e bord ar c'hleuz e vez yeot hag e vije laket ar saout da beuriñ. Lakat anezhe da beuriñ en-dro d'ar parkoù ha 'dije ket droed da laerez ar pezh a vije 'ba ar park. Maesa e bord an hent ivez : bremañ n'eus ket moaien da vaesa an hent, re a sirkulasion zo.
Sèrtèn kouls deus bla pa vijé ayè just bwét lwèneut èr de vésan dro parko. lak nè de boeri dro parko. tro park, bord hlin vé yèweut, vijé lakeu zowt de boeri. a di jé keut droet de lèreus pés vijé bar park. vésan bord nèn iyé : bréman neus keu voyeun de vésan nèn, ré sirkulasion-n zo.
[sɛʁtɛn kuls døs bla pa viʒe ajɛ ʒyst bwet lwɛnət ɛʁ də vesã dʁo paʁko] ([lak nɛ də bœʁi dʁo paʁko]) [tʁo paʁk boʁd hlɛ̃ ve jɛwət viʒe lakə zowt də bœʁi] [a diʒe køt dʁœt də lɛʁəs pes viʒe baʁ paʁk] [vesã boʁd nɛn ije bʁemã nøs kø vwajən də vesã nɛn ʁe siʁkylasiõn zo]
à certaines périodes de l'année, quand il n'y a plus beaucoup de nourriture pour les bêtes, on les mettait à paître autour des champs. Autour des champs et aux bords des talus il y a de l'herbe ou les vaches sont mises à paître. Et elles n'ont pas le droit de manger ce qu'il y a dans le champ. Elles peuvent paître au bord des routes mais on ne peut plus le faire, il y a trop de circulation.
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
👂 🔗 pa vez daou... feiz, ur c'houbl, pe evel... evel ur c'hleuz, ur c'hleuz 'vez ket graet tout er memes tu hañ ! peotramant 'h afe en traoñ ! eo ret eu... harpañ anezhañ han-se ! han-se 'ba ar me... 'ba ar menaj eo sañse... sañset evel-se ivez !
[...]
quand il y a deux... ma foi, un couple, ou comme... comme un talus, un talus on ne le fait pas tout d'un même côté hein ! sinon il tomberait ! il faut euh... le soutenir par conséquent ! donc dans un mé... dans le ménage c'est en princi... en principe c'est comme ça aussi !
Gant : Jañ ar Brigand, ganet e 1939 e Bear, o chom e Koadaskorn, tud bet ganet e Treglañviz / Plouizi.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 1. evel... a lerez, ar chas aze, me 'meus soñj, ar c'hi bras bleiz du-mañ, e vijen aet da gerc'hat ar saout, hep goût dezhañ, te a lâre « kae da gerc'hat ar saout ! » 2. ya, hen... hennezh ac'h ae ivez 1. daonet e vo ma... hennezh a arrie dre belec'h 'mije tremenet partout ! 2. oh, ya paotr-kaezh, ar chas ! 1. me a wele anezhañ o tont, ur wech e oan aet da sellet, hag e oa ul laeradenn, ur yar e c'horiñ war ar c'hleuz, « homañ a gle bezañ arri pres da diflukiñ hec'h evned bihan, hag (a deu amañ din-me ?) », e welen anezhañ, ha 'na ket gouvezet e oan aet da gerc'hat... 2. arriout warni hañ ! 1. da gerc'hat ar saout, ha 'na tremenet dre belec'h e oan tremenet partout, hag oc'h arriout war-lerc'h e oan 2. ya, ya, ya, ya !
[...]
1. comme... tu dis, les chiens là, moi je me souviens, le grand chien loup chez nous, j'allais chercher les vaches, sans qu'il ne sache, toi tu disais « va chercher les vaches ! » 2. oui, il... il y allait aussi 1. que damné soit... il arrivait partout où j'étais passée ! 2. oh, oui mon vieux, les chiens ! 1. moi je le voyais venir, une fois j'étais allée voir, et il y avait une couvée clandestine, une poule qui couvait sur un talus, « ses poussins doivent être sur le point d'éclore, et (il vient vers moi ?) », je le voyais, et [pourtant] il n'avait pas su que j'étais allé... 2. arriver dessus hein ! 1. chercher les vaches, et il était passé partout où j'étais allée, et il arrivait là où j'étais 2. oui, oui, oui, oui !
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant :
– Anna ar Briker, ganet e 1939 e Plouared, o chom e Plouared, tud bet ganet e Plouared / Plouared.
– Pier Tredan, ganet e 1939 e Plouared, o chom e Plouared, tud bet ganet e Logivi-Lannuon / Lanvaeleg.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 1. ha n'andure ket e vije dispennet ar c'hleuz 2. ah, ya ! 1. d'eeuniñ an hent, d'eeuniñ an hent !
1. [...] 2. [a ja] 1. [ˌde̞wnĩ ˈne̞n - ˌde̞wnĩ ˈne̞n]
1. et elle ne supportait que le talus soit arasé 2. ah, oui ! 1. pour rendre la route droite, pour rendre la route droite !
Gant :
– Jañ ar Brigand, ganet e 1939 e Bear, o chom e Koadaskorn, tud bet ganet e Treglañviz / Plouizi.
– Anna Jolu, ganet e 1936 e Koadaskorn, o chom e Koadaskorn, tud bet ganet e Mantallod / Ploueg-Pontrev.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 oh, me a rede ! ha lampat kleuzioù, kuit da stokañ anezhe, kuit da stokañ anezhe lec'h e vije troc'het... troc'het ur c'hleuziad lann, lakeomp, nevez-droc'het ur c'hleuziad lann, 'vije ket strud na mann ebet warnezañ, (duzh hom redet ?) evel-se, bouf ! kemeren ma... ma... ma lañs ha... hag eu... ha 'h aen... dreist... dreist ar c'hleuz kuit da stokañ ar c'hleuz, lampat
[... - ... - ... - ... - ... ˈstɣyˑd ... waꝛˈneˑɑ̃ - ... - ... - ... - ...]
oh, moi je courais ! et franchir des talus, sans les toucher, sans les toucher là où avait été... avait été coupé l'ajonc de dessus le talus, admettons, l'ajonc du talus ayant été récemment coupé, il n'y avait pas de broussaille ni rien dessus, (en courant ?) comme ça, bouf ! je prenais de... de... de l'élan et... et euh... et j'allais... par-dessus... par-dessus le talus sans toucher le talus, sauter
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 Ni 'h ae da chaseal, ar Ga... an enezenn-se a vije... 'ba... 'ba... 'ba ar c'hleuz, er c'hleuz e vije... e vije toulloù. Toulloù 'ba ar vein hag e vije... konifled... konifled gouez. Hag e skoemp furejoù e-barzh, ha... pa deue ar fure... pa... pa... pa arrie ar furejoù war ar c'honifled, e deue er-maez ha « pañw ! pañw ! » e vije tennet warne ha...
[...]
Nous allions chasser, ar Ga... cette île-là c'était... dans... dans... dans le talus, dans le talus il y avait... avait des trous. Des trous dans les pierres qui étaient... des lapins... des lapins de garenne. Et nous jetions des furets dedans, et... et quand venait les fure... quand... quand... quand les furets arrivaient sur les lapins de garenne, ils sortaient et « pan ! pan ! » on tirait dessus et...
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-22)
-
👂 🔗 Ha eo don hañ ! Me... me 'ma splujet duzh... duzh... duzh kleuz ma bark. E oamp o lakat pataz 'ba ma bark, 'ba ar park, war bord ar c'hleuz. Ha... ha pa oa... hag e oa mor bras. Pa oa... oa oamp bet oc'h ormela, e oamp aet, goude or... goude oc'h ormel... goude oc'h ormela, da... da hadañ pataz 'ba... 'ba ar park.
[...]
Et c'est profond hein ! Moi... moi j'avais plongé... du... du talus de mon champ. Nous étions en train de mettre des patates dans mon champ, dans le champ, au bord du talus. Et... et puisque c'était... et c'était une grande marée. Quand on avait... nous avions été pêché les ormeaux, nous étions allés, après être allés... après être allés aux orm... après être allés aux ormeaux... semer des patates dans... dans le champ.
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-22)
-
👂 🔗 Ha... ha pa oa ar mor e-krec'h, e oa arri kazi... uhelder an tri c'hard duzh... duzh ar c'hleuz. E oa... e oa c'hoazh eu... tri... tri-ugent santimetr apeupre. Ma savfe c'hoazh tri-ugent santimetr, e deufe an dour dreist ar c'hleuz, 'ba ar park, met n'eo ket bet deut james. James.
[...]
Et... et quand la mer était haute, elle était arrivée presque... aux trois quarts de la hauteur du... du talus. Il y avait... il y avait encore euh... trois... soixante centimètres à peu près. Si elle montait encore de soixante centimètres, l'eau viendrait par-dessus le talus, dans le champ, mais elle n'est jamais venue. Jamais.
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-22)
-
👂 🔗 Ha petra 'ma... 'mamp... 'ma... 'ma graet ? Ma vreur na... na ouie ket neuial, na neuie ket. Met me... met me... a oa ur sakre... ur sakre neuier. Hag eu... a 'ma... a 'ma splujet. 'Ma... 'ma tennet ma bragoù ha 'ma ur... ur slip dindan. Ha 'ma splujet diwar ar c'hleuz. Re sonn ! Ha 'ma skoet ma benn, 'ba ar foñs, 'ba ar sabl, 'ba ar sabl.
[...]
Et qu'est-ce que j'avais... nous avions... j'avais... j'avais fait ? Mon frère ne... ne savait pas nager, il ne savait pas. Mais moi... mais moi... j'étais un sacré... un sacré nageur. Et euh... j'avais... j'avais plongé. J'avais... j'avais ôté mon pantalon et j'avais un... un slip en-dessous. Et j'avais plongé du talus. Trop verticalement ! Et je m'étais cogné la tête, au fond, dans le sable, dans le sable.
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-22)
-
👂 🔗 e Treveon zo ur... ur... ur park, hag a ra... hag a ra... hag a ra prad, hag a ra prad, hag eu... hag eu... hag a vout broen e-barzh, goût a rez petra eo ar broen ? ar broen eo machinoù... xxx ( ?) aze, ha eo... ha eo leun an dour evel-se, ha pa 'h aemp... pa 'h aemp da chaseal, 'h aemp da Dreveon, hag en em gamouflemp, 'ba... 'ba... 'ba ar c'hleuz, hag e weles an houidi, an houidi-aod, les colverts, oc'h arriet d'en em boz, ha pa vijent... hag e laoskemp anezhe, pa vijent o vont da boz, « pañw ! pañw ! » e vije tennet warne
[txeˈveˑõn - dxeˈveˑõn]
à Treveon il y a un... un... un champ, qui... qui fait... qui fait prairie, qui fait prairie, et euh... et euh... et il y a du jonc qui pousse dedans, tu sais ce qu'est le jonc ? le jonc ce sont des machins... xxx ( ?) là, et c'est... et l'eau en est pleine de comme ça, et quand nous allions... quand nous allions chasser, nous allions à Treveon, et nous nous camouflions, sur... sur... sur le talus, et tu voyais les canards, les colverts, les colverts, arriver pour se poser, et quand ils étaient... et nous les laissions, quand ils allaient se poser, « pan ! pan ! » on tirait dessus
Pleuvihan
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-22)
-
👂 🔗 Hag un devezh e oan deut d'ober saotiñ... ar min aze. Ha... ha... ni a oa... oa o chom, 'ba an ti-forn, lec'h emañ Pierrot Gwilhou. Ha Jeann... ha Jeann... ma wreg o lâret da... da hemañ : « Kez da lâret d'an tad 'ta, emezi, dont... dont da... dont d'e verenn ! ». Ha 'ma alumet ar vechenn. Hag aet... aet da goach 'ba ar park aze, a-dreñv ar c'hleuz. Ha me o welet hemañ o sellet e-kichen... e-kichen ar min. Ha na oa ket... na oa ket okupet... o welet moged o tont duzh... duzh ar be... duzh ar bern fagod. Pa 'ma gwelet... pa 'ma klevet anezhañ o krial « Papa ! Papa ! deus da... deus... deus da... deus da debriñ, deus da debriñ, emezañ ! ». Ha 'wele ket ac'hanon, 'ouie ket pelec'h e oan. Ha... ha 'ma lampet duzh ar park, kroget en e golier, ha sachet anezhañ 'ba ar park. « Boum ! » eme ar min.
Et un jour j'étais venu faire sauter... la mine là. Et... et... nous étions... habitions dans le fournil, là où est Pierrot Guillou. Et Jeann... et Jeann... ma femme de dire à... à celui-ci [mon fils] : « Va dire au père tiens, dit-elle, de venir... de venir au... de venir déjeuner ! ». Et j'avais allumé la mèche. Et [j'étais] allé... allé me cacher dans le champ là, derrière le talus. Et moi de voir celui-ci en train de regarder à côté... à côté la mine. Et il n'était pas... il n'était pas préoccupé... en voyant la fumée venir de... du ta... du tas de fagots. Quand j'avais vu... quand je l'avais entendu crier « Papa ! Papa ! Viens... viens... viens... viens manger ! viens manger ! dit-il ». Et il ne me voyait pas, il ne savait pas où j'étais. Et... et j'avais sauté du champ, [je l'avais] attrapé par le col et tiré du champ. « Boum ! » que la mine avait faite.
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 Ha ni a oa war ar c'hleuz. Gardenn... ar c'hardenn... 'namp... 'namp doan, e oa minioù war... 'ba ar c'hardenn, gwelet a rez ? Lakeet gant an Almanted. Hag end-eeun e oa, peogwir arri e penn... arri 'ba penn ar c'hra, tregont metr... uheloc'h evit e oamp-ni war ar c'hleuz ma vreur ha me. 'Na saotet *mom... hom c'hi ur min. Ha... hag e oa arriet duzh en... duzh en ober « wouwouwou ! Wouwouwou ! » emezañ, evel... evel... evel... evel ur goéland, ar c'hi... ar c'hi-chase.
[...]
Et nous étions sur le talus. Chemin... le chemin... nous avions... nous avions peur, qu'il y ait des mines sur... dans le chemin, tu vois ? Posées par les Allemands. Et effectivement il y en avait, puisque arrivé au bout... arrivé au bout de la côte, trente mètres... plus haut que nous n'étions sur le talus mon frère et moi. *Notre... notre chien avait [fait] sauter une mine. Et... et il était arrivé en... en faisant « waouwaouwaou ! Waouwaouwaou ! » qu'il faisait, comme... comme... comme... comme un goéland, le chien... le chien de chasse.
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-15)
-
👂 🔗 Me 'ma gwelet unan un devezh war ur c'hleuz, war ur c'hleuz, ti... e leur Pierrot Gwilhou. Peogwir e dennent war... war ar c'hourmed. O soñjal e vije kourmed... voyageurs hag a vije o kas des messages. Da... da... da... d'ar Fransijen tu bennaket. Hag eu... ha pa welent ur gourm, « tak ! tak ! tak ! », ac'hanta...
[...]
Moi j'en avais vu un un jour sur un talus, sur un talus, chez... sur l'aire de Pierrot Gwilhou. Puisqu'ils tiraient sur... sur les pigeons. Pensant qu'il y avait des pigeons... voyageurs qui envoyaient des messages. Aux... aux... aux... aux Français quelque part. Et euh... et quand ils voyaient un pigeon, « tac ! tac ! tac ! », eh bien...
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Jañ Jelard, ganet e 1928 e Pleuvihan, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Pleuvihan / Pleuvihan.Dastumer : Tangi (2023-11-15)
-
👂 🔗 1. pa lerez un toull zanell, 'ba Lann an Duelenn a-hont zo unan 2. ya 1. ur sakre toull, ha ac'h a dindan ar c'hleuz evel-se, hennezh eo... pa darc'hez an hent... Penn ar Wern, da vont da Gerael, ha zo un toull-zanell evel-se, Lann an Duelenn 2. Lann an Duelenn, Lann, an Du... -elenn ya
1. [... - ... ˌlɑ̃ndyˈeˑlən ...] 2. [ˈjɑˑ] 1. [... - ... - ... - ... - ˌpe̞nəˈwɛɹn - ... ge̞ˈɹɑˑl - ... - ˌlɑ̃ndyˈeˑlən] 2. [ˌlɑ̃ndyˈeˑlən - ˈlɑ̃n - ... - ...]
1. quand tu parles d'un trou de canalisation, dans Lann an Duelenn là-bas il y en a un 2. oui 1. un sacré trou, et qui va sous le talus comme ça, ça c'est... quand tu continues la route... de Penn ar Wern, pour aller à Kerael, et il y a un trou de canalisation comme ça, Lann an Duelenn 2. Lann an Duelenn, Lann, an Du... -elenn oui
Plouared
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant :
– Anna ar Briker, ganet e 1939 e Plouared, o chom e Plouared, tud bet ganet e Plouared / Plouared.
– Pier Tredan, ganet e 1939 e Plouared, o chom e Plouared, tud bet ganet e Logivi-Lannuon / Lanvaeleg.Dastumer : Tangi (2023-07-11)
-
👂 🔗 1. ar C'hleuz Meur 2. Kleuz... Kleuz Meur ouai, ar C'hleuz Meur 1. ar C'hleuz Meu... ar C'hleuz Meur
1. [ə ˌhlœ̃ ˈmœːɾ] 2. [ˌklœ̃ ˌklœ̃ ˈmœːꝛ ... - a - a ˌhlœ̃ ˈmœːꝛ] 1. [ə ˌhlœ̃ ˈmœ - a ˌhlœ̃ ˈmœːꝛ]
Plouilio
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant :
– Marcelle al Louedeg, ganet e 1943 e Plouilio, o chom e Plouilio, tud bet ganet e Plouilio / Plouilio.
– Jañ ar Meur, ganet e 1938 e Servel, o chom e Plouilio, tud bet ganet e Tredraezh / Tredraezh.
gwaz Marcelle al LouedegDastumer : Tangi
-
👂 🔗 1. e-kichen du-mañ e oa... ar C'hleu... ar C'hleuz Meur ivez 2. ah ! ar C'hleuz Meur ya, ar C'hleuz Meur ha...
1. [... - ... - ˌhlœ̃ ˈmœːꝛ ...] 2. [a - aꝛ ˌhlœ̃ ˈmœːɾ ja - ˌhlœ̃ ˈmœːɾ a]
Plouilio
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant :
– Ivona Tourpin (Gwignañwac'h), ganet e 1935 e Plouilio, o chom e Tredraezh.
gwreg Amede Gwignañac'h
– Amede Gwignañwac'h, ganet e 1934 e Tredraezh, o chom e Tredraezh, marvet e 2025, tud bet ganet e Plouilio / Logivi.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 Kleuñ Bras, aze e oa ar c'hamalad din o chom, an hini a oa lazhet aze gant... Kleuñ Bras, ya just ! honnezh zo... un hent a arri e-ba... a arri 'ba ar menaj, un tamm hent bihan zo, Kleuñ Bras ya, ar C'h... ar C'hleuñ Bras... ar c'hleuz... ar C'hleuñ Bras
[ˌklœ̃ ˈbɣɑˑs - ... - ... - ... - ˌklœ̃ ˈbɣɑˑs - ... - ... - ... - ... - ˌklœ̃ ˈbɣɑˑz ja - ˌhlœ̃ ˈbɣɑˑs - ... - ˌhlœ̃ ˈbɣɑˑs]
Ploulec'h
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Noel Fomel, ganet e 1943 e Plouilio, o chom e Ploulec'h, tud bet ganet e Plouilio / Plouzelambr.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 kemeret ar c'hleuz... da vont betek Trogendi
[... - ... tɾoˈgɛ̃ndi]
Tonkedeg
Gant : Jermeñ Jaffre, ganet e 1933 e Pederneg, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned / Plûned.
Dastumer : Tangi