Temoù
War sioù fall an dud
-
👂 🔗 honnezh zo klakenn evel ur gegin
[hɔ̃:s so 'klɑkən wɛl 'gi:gin]
elle est bavarde comme un geai
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 o fri gante war ar c'haloch
[o vri: gɑ̃ntɛ war 'hɑ:lɔʃ]
leur nez avec eux sur la galoche [gens curieux qui regardent partout]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ar pothouarn a lâr d'ar chaodourenn eo du he revr
[pu’tuarn lɑ:r də ʃɔw’du:rən e dy: i rɛ:r]
la marmite dit au chaudron que son cul est noir [c'est l'hôpital qui se moque de la charité]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 didalvez evel ur c'hi
[di'dɑlve wɛl hi:]
fainéant comme un chien
Gant : Ivet Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear.
Dastumer : Tangi
-
🔗 hennezh zo ac'hann, hennezh zo aleshont
[hẽ:s so hɑ̃n hẽ:s so 'lesɔ̃n]
il est d'ici, il est de là-bas [il a la bougeotte, il n'est pas stable, c'est une girouette]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hennezh zo ac'hann, hennezh zo aleshont, eñ 'oar ket petra 'neus ezhomm
[hẽ:s so hɑ̃n hẽ:s so 'lesɔ̃n hẽ 'wɑʁkə pʁɑ nøz em]
c'est une girouette, il ne sait pas ce dont il a besoin [politiquement également]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 hemañ zo kamm ki pa gar
['hemɑ̃ zo kɑ̃m ki pe gɑ:r]
celui-ci est un chien boiteux quand il veut
Gant : Manuel Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2015.
Dastumer : Tangi
-
🔗 hemañ emañ an tan en e revr
['hemɑ̃ mɑ̃ ntɑ̃:n ni rɛ:r]
il a le feu aux fesses [quelqu'un de pressé]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 hennezh eo kamm e vizied
[hẽ:z ɛ kɑ̃m i vi'ziət]
il a les doigts courbés [crochus, c'est un voleur]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 emañ ar c'hwen en e loeroù
[mɑ̃ hwɛn ni ’lwɛ:ro]
il a des puces dans les chaussures [avoir les chocottes]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 hoñ a lampfe 'ba 'n tan diraki
[hɔ̃: 'lɑ̃mfe ban tɑ̃:n diraki]
elle sauterait dans le feu devant elle [personne ayant peur d'une autre]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 hennezh zo laer evel an dour
[hẽ:s so lɛ:r wɛl ndu:r]
il est voleur comme l'eau [c'est un sacré voleur]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 kat eo da lakat mein d'en em debriñ
[kɑd ɛ də ’lɑkə mɛɲ də nɔ̃n ’di:bi]
il est capable de faire se quereller entre elles les pierres [tellement il est sournois]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 gaouiad evel un tenner-dent
['gowjəd wɛl 'tɛnər dɛn]
menteur comme un arracheur de dent
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 'h a deus tu an avel
[hɑ dəs ty: 'nɑwəl]
il va dans le sens du vent [girouette en politique]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 ... mat war o c'hein
[mɑ:d war o hɛɲ]
[des gens] bons sur le dos [pour désigner des fainéants]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 hennezh eo skoulmet blev e revr
[hẽ:z ɛ 'skurməd blɛw i rɛ:r]
il a les poils du cul noués [il est mou, lent]
Gant : Dominik Baodour, ganet e 1965 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Pleuzal.
Kalz gerioù a vez distroet er familh (argot familial ?)Dastumer : Tangi
-
🔗 emañ 'ba lostennoù e wreg ordin
[mɑ̃ ba lɔs'teno i wreg ɔr'din]
il est tout le temps dans les jupes de sa femme [à s'affairer dans la maison]
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
🔗 Darn zo bras o genoù. A lâr fall d'an dud. Ma ne lâr fall d'an tud, hennezh eo bras e genoù.
Darn zo braz o géno. Lar val dan-n dut. Ma né lar val dan-n dut, hés è braz i géno.
[daʁn zo bʁaz o geno] [laʁ val dãn dyt] [ma ne laʁ val dãn dyt hes ɛ bʁaz i geno]
Certains ont une grande bouche. Dire du mal des gens. S'il critique les gens, il a une grande bouche.
Gant : Eliane Pichouron, ganet e 1929 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Bear.
Dastumer : Julien
-
🔗 Kamm ki pa gar.
Kan-m ki pé gar.
[kãm ki pe gaʁ]
Se dit de quelqu'un qui fait mine d'aller mal quand ça l'arrange.
Petit florigène des proverbes breton Coop Breizh Lukian Kergoat page 71 : Kamm ki pa gar. Chien boiteux quand il veut. Se dit de ceux qui se cherchent des prétextes. Du coq à l'âne Le chasse-Marée /
Gant : Daniel ar Bihan, ganet e 1950 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Bear.
Bet neus labouret 'ba Penn-ar-Bed, ha desket traoù klevet enoDastumer : Julien
-
🔗 Kamm ki pa gar.
Kan-m ki pé gar.
[kãm ki pe gaʁ]
Se dit de quelqu'un qui fait mine d'aller mal quand ça l'arrange.
Petit florigène des proverbes breton Coop Breizh Lukian Kergoat page 71 : Kamm ki pa gar. Chien boiteux quand il veut. Se dit de ceux qui se cherchent des prétextes. Du coq à l'âne Le chasse-Marée /
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Hemañ vez kamm pa gar.
Héman vé kan-m pa gar.
[hemã ve kãm pa gaʁ]
Se dit de quelqu'un qui fait mine d'aller mal quand ça l'arrange.
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Sachañ al liñselioù gantañ.
Jéchan isèlyo gantan.
[ʒeʃã isɛljo gãtã]
Se servir. [Prendre sa part sans se gêner pour les autres.]
Gant : Daniel ar Bihan, ganet e 1950 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Bear.
Bet neus labouret 'ba Penn-ar-Bed, ha desket traoù klevet enoDastumer : Julien
-
🔗 Eñ zo laer evel dour red.
E zo lèr vèl dour réd.
[e zo lɛʁ vɛl duʁ ʁed]
Il est très voleur.
Petit florigène des expressions populaires bretonnes Coop Breizh Martial Ménard page 76 : "[…] laer evel dour-red, voleur comme l'eau courante […]"
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Hemañ ne ra ket nemet grognal.
Hém ra ke mèt grongnoel.
[hem ʁa kø mɛt gʁõɲœl]
Il n'arrête pas de rouspéter.
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Homañ zo gaouiad evel un tenner-dent.
Homan zo gow-yeut vèl tèneur dè-n.
[homã zo gowjət vɛl tɛnəʁ dɛn]
Celle-ci est menteuse comme un arracheur de dent.
Gant : paotr, ganet e 1951 e Pabu, o chom e Bear, tud bet ganet e Runan / Sant Laorañs.
O chom en Bear abaoe 'neus 4 bloaz.Dastumer : Julien
-
🔗 N'eo ket marv gant gaou kentañ.
Nè keu maw gan-n gow kétan.
[nɛ kø maw gãn gow ketã]
Il n'en est pas à son premier mensonge.
Gant : paotr, ganet e 1951 e Pabu, o chom e Bear, tud bet ganet e Runan / Sant Laorañs.
O chom en Bear abaoe 'neus 4 bloaz.Dastumer : Julien
-
🔗 N'eo ket taget gant gaou kentañ.
Nè keu tageut gan-n gow kétan.
[nɛ kø tagət gãn gow ketã]
Il n'en est pas à son premier mensonge.
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Razh iliz : reoù devod.
Rac’h ilis : rèw dévot
[ʁax ilis] [ʁɛw devot]
grenouille de bénitiers : les dévots
Gant : Ifig ar Bihan, ganet e 1915 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2012, tud bet ganet e Bear /.
Dastumer : Julien
-
🔗 ul louarn daou droad
louarn dow dwat
[lu'aʁn dow dwat]
un voleur
Du coq à l'âne Le chasse-Marée / ArMen Daniel Giraudon (P.334) : "[…] Celui qui, la nuit, est assez finaud pour faire main basse sur la basse-cour mérite le surnom de louarn a daou droad, renard à deux pattes."
Gant : Yves Pichouron, ganet e 1926, o chom e Bear.
Dastumer : Julien
-
🔗 Eñ zo ul louarn daou droad.
é zo louarn dow dwat.
[e zo lu'aʁn dow dwat]
C'est un voleur.
Gant : Yves Pichouron, ganet e 1926, o chom e Bear.
Dastumer : Julien
-
🔗 'Neus ket ur penn da chutat chadenn ar puñs !
Neus keu pèn de chuteut chadeun pus !
[nøs kø pɛn də 'ʃytət 'ʃadən py:s]
Il ne boit pas que de l'eau !
Petit dico de la piste en Bretagne Coop Breizh Martial Ménard page 26 : N’eo ket o lipat chadenn ar puñs ec’h neus tapet ur fri sivi evel-se ! Ce n’est pas en léchant la chaîne du puits que tu as attrapé une pareille fraise !
Gant : Daniel ar Bihan, ganet e 1950 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Bear.
Bet neus labouret 'ba Penn-ar-Bed, ha desket traoù klevet enoDastumer : Julien
-
🔗 Laer evel miliner.
Lèr wèl milineur.
[lɛʁ wɛl milinəʁ]
très voleur
Gant : Ifig ar Bihan, ganet e 1915 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2012, tud bet ganet e Bear /.
Dastumer : Julien
-
🔗 Pothouarn 'lâr da chaodourenn penaos e revr zo du.
Poutouarn lar de chodou-on-n penos i rèr zo du.
[pu’tuaʁn laʁ də ʃoduõn pønos i ʁɛʁ zo dy]
La marmite dit au chaudron à quel point son derrière est noir. [La marmite critique le chaudron alors qu'elle n'est pas mieux.]
Petit florigène des proverbes breton Coop Breizh Lukian Kergoat page 96 : Ar pod-houarn a ra goap deus ar chidouarn. La marmite se moque du chaudron. Ce qui est nouveau méprise l’ancien. Herve Seubil : Aze ’mañ ar pouthouarn o laret da chouthouar
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Boued ha beaj, evel kezeg benac'h. galouperien
Bwét a béach, vèl kézèk bénac’h. galonpèrieun
[bwet a beaʃ vɛl kezɛk benax] [galõpɛʁjən]
De la nourriture et des voyage, comme les chevaux de Benac'h. Des voyageurs. [Dit en parlant des vagabonds.]
DB : S’applique en particulier à Xavier Go qui promettait d’aider en échange d’un morceau de pain, mais s’en allait aussitôt son pain obtenu
Gant : Daniel ar Bihan, ganet e 1950 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear / Bear.
Bet neus labouret 'ba Penn-ar-Bed, ha desket traoù klevet enoDastumer : Julien
-
🔗 Eñ zo evel kezeg Benac'h : boued ha beaj. 'Nez ket kouraj da labourat. 'Nez ket c'hoant da labourat : reoù didalvez.
E zo wèl kézék bénac’h : bwét ha béach. Nè keu kourach de labour. Nè ke c’hwan-n de labour : rèw didalvé.
[e zo wɛl kezɛk benax bwet a beaʃ] ([nɛ kø kuʁaʃ də labuʁ] [nɛ kø xwãn də labuʁ] [ʁɛw didalve]
Il est comme les cheveux de Benac'h : de la nourriture et du voyage. Il n'a pas le courage de travailler, il ne veut pas travailler : les fainéants.
Le langage figuré Emgleo Breizh Jules Gros page 75 : "Hemañ a zo ’vel kezeg Benah : ne houlenn ken med boued ha beaj ! Celui-ci est comme les chevaux de Belle-Isle-en-Terre : il ne demande qu’à manger et à voyager ! Belle-Isle devait être une importante station de chevaux de renfort destinée à aider les diligences à gravir les longues côtes situées à l'Est et à l'Ouest de cette localité, sur la grand-route de Brest à Paris."
Gant : Ifig ar Bihan, ganet e 1915 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2012, tud bet ganet e Bear /.
Dastumer : Julien
-
👂 🔗 ar billig oc'h ober goap deus ar pothouarn
[ə ’bilic ho̞:ʁ gwɑp təs pu’tu:ən]
la crêpière qui se moque de la marmite [l'hôpital qui se fout de la charité]
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 o tiwall, hemañ 'neus aon da goll e draoù
['tiwal 'hemɑ̃ nœz 'o̞wən də gɔl i dʁɛw]
en train de surveiller, celui-ci a peur de perdre ses choses [à quelqu'un ayant les mains dans les poches]
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hag e veze lâret « gwriañ o godelloù da... da l'employé » dam dezhe pas lakat en o gode... o daouarn 'ba o godelloù peogwir ne raent ket mann ebet
[a viʒe lɑ:d ’gwʁijɑ̃ o go̞’deʎo də də lɑ̃plwaje dɑ̃m tɛ: paz ’lɑkə no ho’dɛ o ’dɑwən bah ho’deʎo py’gy:ʁ ʁɛɲ cə mɑ̃n’bet]
on disait « coudre leurs poches aux... aux employés » pour qu'ils ne mettent pas dans leurs poch... leurs mains dans leurs poches puisqu'ils ne faisaient rien
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 n'eus ket ezhomm da freuzañ anezhañ da dont
[nøs ke:m də ’vrœ:zɑ̃ neɑ̃ də dɔ̃n]
il n'y a pas besoin de le déchirer pour qu'il vienne [personne qui vient facilement, qui s'invite]
Gant : Frañswa ar Bihan, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Bear /.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 n'eus ket ezhomm da freuzañ anezhañ, eñ a deu 'vat
[nøs kəd e:m də 'vrœ:zɑ̃ neɑ̃ hẽ: dœ hɑ]
il n'y a pas besoin de le déchirer, il vient [personne qui vient facilement, qui s'invite]
Gant : Ivet Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 eñ a deu hep freuziñ anezhañ 'vat
[a hẽ: dœ heb 'vrœ:zi neɑ̃ hɑ]
il vient sans qu'on le déchire [qu'on ait guère à le forcer]
Gant : Ivet Aofred, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear.
Dastumer : Tangi
-
🔗 lost ar c'harr !
[lɔst ə hɑʁ]
le retardataire [litt. la queue de la charrette] !
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hemañ zo divalav, kat da lakat diwezhat koan
['hemɑ̃ zo di'vɑ:lo kɑt tə 'lɑkə di'weɛt kwɑ̃:n]
celui-ci est lent [empoté], il est capable de retarder le dîner
Gant : Klaod Gwilhou, ganet e 1931 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2020.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ha hennezh zo laer evel an dour
[a hẽ̞:s so lɛ:ʁ wɛl ndu:ʁ]
et celui-là est voleur comme l'eau
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 an ofiserien, an hini a oa 'ba ar penn aze, a sache d'e c'hodell ar muiañ ma c'halle kwa
[nofi’sɛ:ɹjɛn ’ni:ni wa bah pɛn ’ɑ:he ’ʒɛʃe di ho:l ’my:ɑ̃ ma ’hɑle kwa]
les officiers, celui qui était à la tête là, il s'en mettait le plus possible dans les poches quoi [victuailles]
Favereau en linenn "se remplir les poches, sachañ da'z kod T tirer à toi - de l'argent"
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
🔗 homañ zo koantig
['homɑ̃ zo 'kwɑ̃ntic]
celle-ci est mignonne [pour se moquer]
sens ironique exclusivement
Gant : Lusiena ar C'harluer, ganet e 1928 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2021, tud bet ganet e Tonkedeg / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 war-bouez un neudenn vrein ya
[waɹbwez ’nœ:dən vɾɛɲ ja]
[attiré] par un fil pourri oui [personne venant facilement quelque part]
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « tout ar son hag ar pardon » ya, eñ... hennezh en em gont bezañ dreist tout kwa, 'nez ket lañs ar reoù all da lâret kalz tra
[tud zɔ̃:n a ’pɑɹdɔ̃n ja hẽ̞ hẽ̞:s nɔ̃n gɔ̃n ’be:ɑ̃ dɾɛjst ə tut kwa ne kə lɑ̃: ɹew al də lɑ:ɹ kɑls tɾɑ]
« il n'y en a que pour lui » oui, il... celui-là se considère supérieur à tous quoi, les autres n'ont pas l'occasion de dire grand chose
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « tout ar son hag ar pardon gantañ »
[tud zɔ̃:n a 'pɑɹdɔ̃n 'gɑ̃tɑ̃]
« il n'y en a que pour lui »
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 a-wechoù ma... ma vezez deus taol, e vez arri skuizh o klevet an dud peotramant pa vez skuizh e vanez hanter-gousket kwa, ne gouski ket, « hemañ zo o vemoriñ » a vije lâret dezhañ
[’we:ʒo ma ma ’ve:zɛs dəs to:l ve ɑj skwi:z ’klɛwə ndyt pe’tɑ̃m pe ve skwi:s ’vɑ:nɛ ’hɑ̃ntəʁ ’guskət kwa gus’ki kət ’hemɑ̃ zo ve’mo:ɾĩ viʒe ’lɑ:ɾət teɑ̃]
parfois si... si tu es à table, fatigué d'entendre les gens parler ou sinon fatigué tu t'endors à moitié, tu ne dormiras pas, « celui-ci est en train de se remémorer » qu'on lui disait
Gant : Roje Dollo, ganet e 1932 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2019, tud bet ganet e Bear / Bear.
Selaou a ra an abadennoù brezhonek er radio.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ni ne gontemp ket gevier hañ, nemet klevet... klevet 'mijemp gant unan bennaket all, a-wechoù (e resis ?) traoù, war-lerc'h, « ah ! ya, hemañ 'neus lâret evel-se din », goude ec'h arri unan « ah n'eo ket gwir, n'eo ket gwir, diwall deus hennezh hañ, eñ zo gaouiad hañ, eñ zo gaouiad evel un tenner dent hañ, ne vo ket... »
[mym gɔ̃n’tɛmpəd ’gɛwjəʁ ɑ̃ mɛ ’klɛwə ’klɛwə miʃɛm gɑ̃n yn bə’nɑkəd al ’we:ʒo ’ʁesis tɾɛw war’lɛʁh a ja ’hemə nøz lɑʁd vise dĩ ’gu:de hɑj yn a ne̞ kə gwi:ʁ ne̞ kə gwi:ʁ ’diwal də hẽ̞:z ɑ̃ ẽ̞: zo ’go̞wjəd ɑ̃ hẽ̞ zo ’go̞wjəd wɛl ’tɛnəʁ dɛn ɑ̃ vo kə]
nous ne racontions pas de mensonges hein, sauf si nous entendions... entendions par quelqu'un d'autre, parfois xxx ( ?) des choses, après, « ah oui ! celui-ci m'a dit comme ça », après un autre arrive « ah ! ce n'est pas vrai, ce n'est pas vrai, méfie-toi de lui hein, il est menteur hein, il est menteur comme un arracheur de dent hein, il ne sera pas... »
???
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ar pothouarn o tuiñ e revr d'ar gaotier
[pu'tu:aɹn 'ty:ĩ i ʁɛ:ʁ də 'gotʲəɹ]
l'hôpital qui se fout de la charité [litt. le chaudron qui noircit le fond du faitout]
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Solañj Beuvan, ganet e 1949 e Lanvezeeg, o chom e Kawan, tud bet ganet e Rospez / Prad.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « sko... sko... sko ur spilhenn dezhañ 'ba toull e revr e klevez anezhañ o tic'hwezhañ deus n'onn ket pelec'h », se... evel-se... evel-se e vije lâret kwa, an touf-se, « touf », gwechall, pa unan a bartie evel-se, pa adretorne goude, peotramant... ar reoù gozh a lâre « neuze n'eus ket nemet lakat ur spilhenn en e revr, e klevez anezhañ o tisc'hwezhañ deus n'onn ket pelec'h ! », an touf-se
[sko sko sko ə 'spijən deɑ̃ ba tul i ɹɛ:ɹ 'glɛfe̞s neɑ̃ ti'hwe:ɑ̃ dəz nɔ̃ kə ple̞χ ze və'se və'se viʒe lɑ:t kwa 'ntufse tuf gwe'ʒɑl pe yn baɹ'ti:e və'se pe hadɹe'tɔɹne 'gu:de pə'tɑ̃m rew'go:z laɹe 'nœ:he nøs kə mɛ 'lɑkə 'spijən ni ɹɛ:ɹ 'glɛwe̞z neɑ̃ tiz'hwe:ɑ̃ dəz nɔ̃ kə ple̞χ 'ntufse]
« pique... pique... pique-lui le trou du cul avec une épingle, tu l'entends se dégonfler de je ne sais où », ça... comme ça... on disait comme ça quoi, ce (fier ?), « fier ( ?) », autrefois, quand un partait comme ça [à Paris], quand il revenait après, sinon... les anciens disaient « alors il n'y a qu'à lui mettre une épingle dans le cul, tu l'entends se dégonfler de je ne sais où », ce (fier-là ?) [personne trop fier de parler breton]
???
Gant : Michel Bonno, ganet e 1939 e Bear, o chom e Bear, tud bet ganet e Prad / Plûned.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ordin 'mez ar son-se ganti !
[ɔɹˈdiˑn me ˈzɔ̃ˑn ze gɑ̃ti]
j'entends toujours cette chanson-là avec elle [toujours la même rengaine] !
Gant : Janed Merrien, ganet e 1936 e Koadaskorn, o chom e Bear, tud bet ganet e Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 pa 'tez gwerzhet an ti goude, 'oarez ket piv zo e-barzh na mann ebet, peogwir an hini 'na prenet anezhañ a oa... kap d'ober tout gant e c'henoù !
[pe te ˈgwɛɹzə ˈntiˑ ˌguˑde - waˌɹe̞s kə ˈpiw zo ˌbɑɹs na ˈmɑ̃n bet - py ˌnˑi na ˈpɹeːnə ˌneˑɑ̃ wa - ˌkɑp to̞ɹ ˈtut kɑ̃n i ˈheːno mɛ]
quand tu as vendu la maison après, tu ne sais pas qui est dedans ni rien, puisque celui qui l'avait acheté était... capable de tout faire avec sa bouche !
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 met dre forzh derc'hen da chaokat ac'hanon te ! feiz 'vat 'meus arri sec'hed
[mɛ dɹe ˌvɔɹz ˈdɛɹhɛn də ˈʃɑkəd ˌɑ̃ːnɔ̃ ˌte - fe ha møz ˌɑj ˈzehət]
mais à force de bavarder tiens ! eh bien ma foi la soif m'est venue
Gant : Eliane Pichouron, ganet e 1929 e Bear, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Bear.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ya, ha neuze an dud... 'deint labour ha 'deint ket labour, me 'oar petra ! ha c'hoant d'ober a-wechoù 'vez ket ivez
[ˌjɑ - a ˌnœˑe ˈndyt - deɲ ˈlɑːbuɹ a ˌdeɲ cə ˈlɑːbuɹ - ˈme ˌwɑˑɹ ˈpɹɑˑ - a ˌhwɑ̃n ˈto̞ˑɹ ˌweˑʒo ˌve kəd ˌiˑe]
oui, et alors les gens... ont du travail et n'ont pas de travail, je n'en sais rien ! et l'envie de faire parfois il n'y a pas non plus
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Janin an Herveig, ganet e 1932 e Ploueg, o chom e Ploueg, marvet e 2024, tud bet ganet e Ploueg / Runan.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ma yer a oa bet laeret a-raok, hag evel-se, 'meus mann ebet ken (T. : laeret gant ul louarn ?) oh... ya ! daou droad !
[mə ˈjiːꝛ wa ˌbe ˈlɛːꝛə ˌɣo̞ˑk - a vəˌse - møz ˈmɑ̃n be ˌken - oː ˌjɑ - ˈdɔw dwat]
mes poules avaient été volées avant, et ainsi, je n'ai plus rien (T. : volées par un renard ?) oh... oui ! à deux pattes !
Gant : Lusieñ Minous, ganet e 1926 e Brelidi, o chom e Bear, marvet e 2024, tud bet ganet e Sant Laorañs / Koadaskorn.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 n'in ket da gontañ gevier ivez ! 'dalv ket ar boan, kar an hini zo gaouiad a vez lâret e vez gaouiad evel un tenner-dent
[ˌniŋ kə də ˈgɔ̃ntɑ̃ ˈgɛwjəꝛ ˌiˑe - ˌdɑl kə ˈbwɑ̃ˑn - kaꝛ ˈnˑi zo ˈgɔwjəd ve ˌlɑˑꝛ ve ˈgɔwjə we̞l ˌtɛnəꝛ ˈdɛn]
je n'irai pas te raconter de mensonges non plus ! ça ne vaut pas la peine, car celui qui est menteur on dit qu'il est menteur comme un arracheur de dents
Gant : Michel Talgen, ganet e 1951 e Plûned, o chom e Bear, tud bet ganet e Plûned.
Brezhoneg brav ha distaget evel tud kozh-kozh, distummañ a ra geriennoù avat.Dastumer : Tangi
-
🔗 'serre genoù ebet !
[ˌzɛɹɛ ˈgeːno bet]
elle ne se taisait jamais !
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Ana Kozhig, ganet e 1929 e Peurid, o chom e Bear, tud bet ganet e Mantallod / Langoad.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 n'onn ket penaos n'a ket d'ar foyer neuze ivez koura ! met eu... delojañ... ul louarn deus e doull, zo... eo start !
[... - ... - deˈloˑʒɑ̃ - ˈluˑaꝛn dœz e ˈdul - ...]
je ne sais pas comment il ne va pas au foyer aussi non plus quoi ! mais euh... déloger... un renard de son trou, est... c'est difficile !
Gant : Mari ar Gag, ganet e 1932 e Beurleudi, o chom e Bear (Lanneven), tud bet ganet e Beurleudi.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 ma vreur 'na lâret se, d'ur jañdarm, peogwir... e oa bet deus Bear amañ, ha eñ 'na ket e bermi na mann ebet, hag e oa aet war... war e solex, 'na ket nemet ur solex, hag e oa bet aretet eu... gant ar jañdarmed neuze, da sellet hag-eñ e oa e solex en regl e oa an traoù, met kavet 'neuint ur bern traoù 'vat ! met eu... memestra 'oa ket roet koñtravañsion ebet dezhañ, met eu... ha 'na lâret, « feiz... » met ar jañdarmed 'na kuriu... o c'houll gantañ pelec'h e oa o chom ha... penaos neuze, ha 'neuint lâret dezhañ e oa poent dezhañ lesken ar solex a-gostez, « neuze 'vat ! emezañ, kar al lapin garenne, emezañ, zo start da dennañ deus e doull, emezañ, met me zo evel-se ivez emezañ ! », gwelet a rez !
[... - ... - ... - ... - də ˈzɛlɛd iˌgẽ wa i soˌlɛks ˈɣɛgl wan ˈtɾɛw - ... - ... - ... - ... ˈlɛskən soˈlɛks eˈgo̞ste - ... - ... - ...]
mon frère avait dit ça, à un gendarme, puisque... il était venu de Bear jusqu'ici, et il n'avait pas son permis ni rien, et il était allé sur... sur son solex, il n'avait qu'un solex, et il avait été arrêté par... par les gendarmes alors, pour voir si son solex était en règle et tout, mais ils avaient trouvé plein de choses ! mais euh... quand même on ne lui avait donné aucune contravention, mais euh... et il avait dit, « ma foi... », mais les gendarmes l'avaient questio... lui avaient demandé où il habitait et... comment alors, et ils lui avaient dit qu'il était temps de laisser le solex de côté, « alors ! dit-il, car le lapin de garenne, dit-il, est difficile à sortir de son trou, dit-il, mais moi je suis comme ça aussi, dit-il ! », tu vois !
Gant : Mari ar Gag, ganet e 1932 e Beurleudi, o chom e Bear (Lanneven), tud bet ganet e Beurleudi.
Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 te zo gaouier evel ur skrav ! ur skrav !
[ˌte zo ˈgɔwjəꝛ ve̞l ə ˈskɹɑw - ə ˈskɹɑw]
tu es menteur comme une sterne ! une sterne !
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Pierrot Gwilhou, ganet e 1931 e Lanvaodez, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Lanvaodez / Lanvaodez.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 « gaou evel ur skrav », 'teus ket kavet ?
[ˈgɔw ... ə ˈskɣɑw - ...]
« menteur comme une sterne », tu n'as pas trouvé ?
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Pierrot Gwilhou, ganet e 1931 e Lanvaodez, o chom e Lanvaodez, tud bet ganet e Lanvaodez / Lanvaodez.Dastumer : Tangi
-
👂 🔗 hennezh 'neus c'hwen en e loeroù
[...]
lui il a les chocottes
Frazenn dastumet e-maez Bro-Vear
Gant : Anne-Yvonne Boni, ganet e 1940 e Tredraezh, o chom e Plistin, tud bet ganet e Tredraezh / Lokemo.Dastumer : Tangi
-
🔗 kanañ evel ur vuoc'h o vlejal.
Kan-nan vèl vuc'h vlèjoel
[kãnã vɛl vux vlɛʒœl]
Chanter comme une vache qui meugle [chanter comme une casserole]
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Debriñ evel ur porc'hell.
Dibi vèl porheul.
[dibi vɛl poʁhəl]
Manger comme un cochon.
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Debriñ evel tri porc'hell.
Dibi vèl tri porheul.
[dibi vɛl tʁi poʁhəl]
Manger comme trois cochons. [se goinfrer]
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien
-
🔗 Hemañ zo evel ar bleiz : kontant da gaout, kuit da reiñ !
Héman zo vèl blèy : kontan de gad, kuit de rèy !
[hemã zo vɛl blɛj] [kõtã də gad kyit də ʁɛj]
Il est comme le loup : content d'avoir, mais pas de donner !
Gant : Ivona Toudig, ganet e 1934 e Kawan, o chom e Bear, tud bet ganet e Komfort / Prad.
Dastumer : Julien