Brezhoneg Bro-Vear

Al labour douarProduioù ar menajLabour al linTreiñ al lin

Treiñ al lin

honnezh zo ur machin da serriñ al lin ha da dreiñ anezhañ

[hɔ̃:s so 'mɑ:ʃin də 'zɛĩ li:n a də 'dɾɛĩ 'neɑ̃]

ça c'est une machine pour ramasser le lin et le tourner

Ivona Moulleg, ?, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

a-raok e veze graet gant ar vazh

[ə'ro:g viʒe grɛd gɑ̃n vɑ:s]

avant on faisait avec un bâton [tourner le lin]

Ivona Moulleg, ?, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

treiñ al lin a veze lâret, treiñ al lin, treiñ tu da... oui oui, gant ur vazh aze, hag e troez, e troez al lin

[tɾɛɲ ə li:n viʒe ’lɑ:rət tɾɛɲ li:n tɾɛɲ ty: də wi wi gɑ̃n ə vɑs ’ɑhe a ’dɾoɛz ’dɾoɛz ə li:n]

on disait tourner le lin, tourner le lin, changer de côté au... oui oui, avec un bâton là, et tu retournes, tu retournes le lin

Frañswa ar Bihan, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

pa veze tennet kwa, e veze ledet war ar park

[pə viʒe 'tɛnɛt kwa viʒe 'le:dəd war pɑrk]

quand on le tirait, on l'étalait sur le champ

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

ha goude 'tije d'ober treiñ anezhañ gwezh-ha-gwezh-all abalamour dezhañ da duiñ, da dareviñ

[a 'gude tiʒe do:r trɛĩ 'neɑ̃ gweʃagwe'ʒal blɑ̃m 'deɑ̃ də 'dyi də 'dɑrwi]

et après tu avais à faire, le tourner de temps en temps pour qu'il noircisse, qu'il mûrisse

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

hag e veze d'ober treiñ anezhañ gant ur vazh

[a viʒe do:r 'trɛĩ 'neɑ̃ gɑ̃n vɑs]

et il fallait le tourner avec un bâton [le lin]

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Tangi)

amañ e veze o serriñ lin, o treiñ lin hag o serriñ, o treiñ... o treiñ tu dezhañ, a-hent-all e veze ret ober gant ur vazh

['ɑ̃mɑ̃ viʒe 'sɛĩ li:n ’tɾɛĩ li:n a 'sɛĩ ’tɾɛĩ ’tɾɛĩ ty: 'deɑ̃ 'hɛndal viʒe rɛd o:r gɑ̃n vɑ:s]

ici on ramassait le lin, tourner le lin et le ramasser, tourner... le changer de côté, autrement il fallait faire avec un bâton

Ivona Moulleg, ?, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

ha treiñ anezhe bep ma rae glav

[a 'tɾɛĩ nɛ: boptə ɾɛ glɑw]

et les tourner [le lin] à mesure qu'il pleuvait

Ivona Moulleg, ?, Sant Laorañs (dastumet gant Tangi)

ha goude neuze e veze troet gant... gant ur vazh koad aze, aze e rez apeupre un tamm krabanad kwa apeupre d'ober evel-se aze, ledet kwa, ha goude pa... pa droez anezhañ gant ar vazh kwa e kemerez lec'h e oa ar pennoù kwa abalamour da sevel anezhañ, cheñch tu dezhañ kwa, eñ a oa ul labour, abalamour dezhañ da... d'eogañ kwa evel e vez lâret, da cheñch liv abalamour da... ar fiselenn zo... zo warnañ aze, les fibres kwa evel e vez lâret, ar c'hoad ne dalveze mann ebet kwa

[a ’gu:de ’nœ:e viʒe ’tɾo:əd gɑ̃n gɑ̃n vas’kwɑd ˌɑ:he ’ɑ:he ʁes apœpɹɛ tɑ̃m kʁa’bɑ̃:nat kwa apœpɹɛ do̞:ʁ və’se ˌɑ:he ’le:dət kwa a ’gu:de pe pe ’dɾo:ɛz neɑ̃ gɑ̃n vɑ:s kwa ge’me:ʁɛs le̞h wa ’pɛno kwa bɑ̃m tə ’ze:vəl neɑ̃ ʃɛ̃ʃ ty: deɑ̃ kwa hẽ̞: wa ’lɑ:buʁ kwa bɑ̃m teɑ̃ də ’do:gɑ̃ kwa wɛl ve lɑ:t də ʃɛ̃ʃ liw bɑ̃m tə ə fi’se:lən zo zo waɹnɑ̃ ’ɑ:he lɛ fip kwa wɛl ve lɑ:d ə hwɑd ’dɑ:le mɑ̃n’bet kwa]

et après alors on tournait [le lin] avec... avec un bâton en bois là, là tu fais à peu près une petite poignée quoi à peu près pour faire comme ça là, étalé quoi, et après quand... quand tu le tournes avec le bâton quoi tu attrapes là où sont les bouts quoi pour qu'il le lever, lui changer de côté quoi, ça c'était un travail, afin de le... de le rouir quoi comme on dit, pour changer de couleur afin que la ficelle qui est... est dessus là, les fibres quoi comme on dit, le bois ne valait rien quoi

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

Al lin a vez tennet ha laosket war-lerc'h da sec'hañ ha goude e vije troet.

Lin vé téneut a losk war lèc’h de zéc’han a goudé vijé troeut.

[lin ve tenət a losk waʁ lɛx də zehã a gude viʒe tʁoət]

Le lin est arraché et laisser sur place pour sécher et ensuite il est retourné.

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

1. ya met gwechall e vije laket ur bern lin ivez 2. ya 1. ha 'h ae an nen da dreiñ anezhe gant ur vazh aze 2. ya, ur vazh kamm 3. ya, ur berchenn, ur berchenn a oa 1. ha pa 'vijent ket sec'h a-walc'h e raes un tamm... ti bihan aze gante 'ba ar gêr, abalamour da... abalamour da aogañ, aogañ anezhe

1. [ˌjɑ mɛ gweˌʒɑl viʒe ˌlɑkə ˌbɛɹn ˈliːn ˌiˑe] 2. [ˌjɑ] 1. [a he̞ ˈneːn də ˈdɾɛĩ ˌne̞ gɑ̃n ˈvɑːz ˌɑhe̞] 2. [ˌjɑ - ˌvɑˑs ˈkɑ̃m] 3. [ˌjɑ - ˈbɛɹʃən - ˈbɛɹʃən wa] 1. [a pe viˌʒɛɲ kə ˈzex əˌwɑx ɹe̞s ˌtɑ̃m - ti ˈbiˑən ˌɑhe̞ ˈgɑ̃nte̞ bah ˈge̞ːɹ - ˌbɑ̃m tə ˌbɑ̃m tə ˈoːgɑ̃ - ˈoːgɑ̃ ˌne̞]

1. oui mais autrefois on mettait beaucoup de lin aussi 2. oui 1. et on allait les tourner avec un bâton là 2. oui, un bâton courbé 3. oui, une perche, il y avait une perche 1. et quand ils n'étaient pas assez secs tu faisais un petit... une petite hutte là avec à la maison, afin de... afin de rouir, les rouir :

1. Janin an Herveig, 1932, Ploueg
2. If Hamon, 1946, Ploueg
3. Armelle Hamon, , Ploueg
(dastumet gant Tangi)