Brezhoneg Bro-Vear

An amzerAr meteoPenaos e vo an amzer

Penaos e vo an amzer

'dije ket ezhomm reoù da lâret dezhe petore amzer a veze an deiz war-lerc'h

[diʒe kəd e:m rew də 'lɑ:rət tɛ: pe'tɑj 'ɑ̃mzər viʒe ˌndewar'lɛrh]

ils n'avaient pas besoin que certains leur disent quel serait le temps le lendemain

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

deus a veze liv an amzer pa veze an heol o vont da gousket deus an noz

[døz viʒe liw 'nɑ̃mzər pe viʒe 'nɛwəl vɔ̃n tə 'guskəd dəz nɔ̃:s]

selon la couleur du ciel quand le soleil se couchait le soir

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

a-benn arc'hoazh vo brav, a-benn arc'hoazh vo fall, peotramant a-benn arc'hoazh... avel hañ

[bɛn ar'hwɑ vo brɑw bɛn ar'hwɑ vo vɑl pe'tɑ̃mɑ̃n bɛn ar'hwɑs 'ɑwəl ɑ̃]

demain il fera beau, demain il fera mauvais, ou sinon demain... du vent hein

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ne oarent ket pell a-walc'h kwa

['wɑ:rɛɲ cət ˌpɛlə'wɑh kwa]

ils ne savaient pas suffisamment à l'avance quoi [météo]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

an hini 'na choazet an devezh emezon-me, 'na gouvezet a-raok petore amzer a oa da gaout

[n:i nøs 'ʃwɑ:zə 'ndewəs 'mome nøz gu'veɛ rok pe'tɛje 'ɑ̃mzər wa də gɑ:t]

celui qui avais choisi la journée dis-je, avait su quel temps il allait faire

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

an aval-pin, pa veze serret e veze lâret e veze seblant glav, pa veze digor neuze e veze lâret e veze brav

[ˌnɑwəl'pi:n pe viʒe 'zɛrəd viʒe 'lɑ:rəd viʒe 'ze:blən glɑw pe viʒe 'diɔr 'nœhe viʒe 'lɑ:rəd viʒe brɑw]

la pomme-de-pin, quand elle était fermée, on disait que c'était un signe de pluie, quand elle était ouverte, alors on disait qu'il ferait beau

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Krog eo ar goukoug da ganañ neuze eo arru an amzer vrav.

Krog è houkouk de gan-nan neuzé vé ay nan-mzeur vraw.

[kʁog ɛ hukuk də gãnã nœze ve aj nãmzəʁ vʁaw]

Le coucou s'est mis à chanter alors le beau temps est arrivé.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Krog eo ar goukoug da ganañ, se zo seblant amzer vrav.

Krog è houkouk de gan-nan zé zo zébleun amzer vrao.

[kʁog ɛ hukuk də gãnã ze zo zeblən ãmzəʁ vʁaw]

Le coucou s'est mis à chanter c'est signe de beau temps.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Pa gomañs ar goukoug da ganañ e vez arri an amzer vat.

Pé gon-mans goukouk de gan-nan vé ay namzer vat.

[pe 'gõmãs 'gukuk də 'gã:nã ve aj 'nãmzəʁ 'va:t]

Quand le coucou commence à chanter alors le beau temps est arrivé.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Kelien a zo : sin oraj eo.

Kèyèn zo : zign orach è.

[kɛjɛn zo ziɲ oʁaʃ ɛ]

Il y a des mouches, c'est signe d'orage.

Michel Bihan, ?, Plouilio (dastumet gant Julien)

Evned mor a deu amañ d'ober trouz pa vez saovaj mor.

Nèwneut mor deus an-man dobeur trouz pé vé joveuch mor.

[nɛwnət moʁ døs ãmã dobəʁ tʁuz pe ve ʒovəʃ moʁ]

Les oiseaux de mer viennent ici faire du bruit quand la mer est agitée.

Ivona Toudig, 1934, Bear (dastumet gant Julien)

Evned mor a deu amañ d'ober trouz pa vez rust mor.

Nèwneut mor deus an-man dobeur trouz pé vé rust mor.

['nɛwnət 'mo:ʁ dø 'ãmã 'do:bəʁ tʁuz pe ve ʁyst mo:ʁ]

Les oiseaux de mer viennent ici faire du bruit quand la mer est agitée.

Eliane Pichouron, 1929, Bear (dastumet gant Julien)

pa vez melen aze, livet-fall « ah ! livet-fall eo, ne vo ket brav an amzer »

[pe ve 'me:lən 'ɑ:he ˌliwə'fɑl a ˌliwəfɑl ɛ vo kə bɹɑw ən 'ɑ̃mzəʁ]

quand il est jaune là [soleil], d'une mauvaise couleur « ah ! il est d'une mauvaise couleur, il ne fera pas beau »

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

ha deus an heol o vont da guzhat, pa veze kuzhet an heol, deus e liv e lârent dit « a-benn arc'hoazh e vo evel-henn »

[a dəz 'nɛwɔl vɔ̃n də 'gy:zət pe viʒe 'ky:zəd 'nɛwɔl dəz i liw 'lɑ:ʁɛɲ dit bɛn aʁ'hwɑz vo və'lɛm]

et en fonction du soleil qui va se coucher [litt. cacher], quand le soleil était couché, selon sa couleur ils disaient « demain il fera comme ça »

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

evel ar sul beuz, marteze 'peus bet klevet ivez ? non ? sellit pelec'h e vez an avel kreistre an div oferenn, 'po ket nemet sellet, evit ar bloaz gwelet a rez e oa 'ba ar sud-est... nord-est, hag eo arri bet alies aze hañ, hag e vo aze, ne vo ket ordinal, met ul lodenn vrasañ deus ar bloaz, 'po ket nemet reiñ fed

[wɛl zyl’bœ:s ma’te:e pœs be ’klɛwəd ie nɔ̃ ’zɛlɛt ple̞h ve ’nɑwəl ’kɾɛjstɾe diw o’vɛɹn po kə mɛ ’zɛlɛt wid blɑ: gwe̞:l ə ɹe̞s wa bah sydɛst nɔɹɛst a he̞ ɑj bed a’li:ɛz ’ɑ:he ɑ̃ a vo ’ɑ:he vo kəd ɔɹ’di:nal mɛ ə lo:n ’vɾɑsɑ̃ dəz blɑ: po kə mɛ ’ɹɛĩ fe:t]

comme le dimanche des rameaux, vous avez peut-être entendu parler aussi ? non ? regardez où est le vent entre les deux messes, vous n'aurez qu'à regarder, cette année vois-tu il était au sud-est... nord-est, et a souvent été là hein, et il sera là, il ne sera pas là tout le temps, mais une grande partie de l'année, vous n'aurez qu'à faire attention

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

met me a lâro dit pa weli evel ur vrumenn war ar Menez Bre, ma arri en deiz-se, goude kreistez e vo tomm, pa weli anezhañ o vutunat, pa weli ar Menez Bre o vutunat e vo tomm an deiz-se goude kreistez

[mɛ me 'lɑ:ʁo dit pə 'we̞li wɛl ə 'vʁymən waʁ ˌmene'bʁe: ma hɑj 'ndese gu kʁɛjs'te vo to̞m pə 'we̞:li neɑ̃ vy'ty:nət pə 'we̞:li ˌmene'bʁe: vy'ty:nət vo to̞m 'dese gu kʁɛjs'te]

mais moi je te dis, quand tu vois comme une brume sur le Menez Bre, si ça arrive ce jour-là, après midi il fait chaud, quand tu le vois fumer, quand tu vois le Menez Bre fumer il fait chaud ce jour-là après midi

Elen ar Gov, 1931, Louergad (dastumet gant Tangi)

rudell noz, glav a-benn hanternoz

[ˌɹydəl'nɔ̃:z glɑw bɛn ˌhɑ̃ntəɹ'nɔ̃:s]

rougeur du soir, pluie pour minuit

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)