Brezhoneg Bro-Vear

Al labour douarLoened ar menajAr saoutOber reoù vihan

Ober reoù vihan

ar c'hoant-kole

[hwɑ̃n 'kwɛ:le]

l'envie du taureau [en chaleur]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

o c'houll kole e vez

[hul ’kwɛ:le ve]

elle veut le taureau [elle est en chaleur]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

neuze e vez d'ober, e vez kaset ar vuoc'h d'ur c'hole kwa pa vez reuz-kole

['nœhe ve dor: ve 'kɑsəd vyh də 'hwɛ:le kwa pe ve ro:s 'kwɛ:le]

alors on doit faire, on envoie la vache à un taureau quand elle est en chaleur

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

en tommder

['tɔmdər]

en chaleur

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

eñ a rae un tamm c'hweshañ

[hẽ̞: rɛ tɑ̃m 'hwesɑ̃]

il sentait un peu [taureau reniflant la vache]

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

c'hweshañ ar vuoc'h

['hwesɑ̃ vyh]

sentir, renifler la vache

Manuel Aofred, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

kole ar Roc'h

['kwɛ:le rɔh]

le taureau de Ar Roc'h [inséminateur artificiel]

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

kas anezhañ da gole Ar Roc'h

[kɑ:s neɑ̃ də 'hwɛ:le rɔh]

l'envoyer à l'inséminateur de Ker Roc'h

Pierrot Martin, 1938, Bear (dastumet gant Tangi)

adkaout reoù vihan diwarne n'eo ket aezet peogwir e vez d'ober kaout leueioù bihan

[hat’kɑ:d rew ’viən diwarnɛ nɛ kəd ’ɛ:zət py’gy:r ve do:r kɑ:d ’lwɛjo ’bi:ən]

avoir de nouveau des petits à partir d'elles n'est pas facile puisqu'il faut avoir de petits veaux

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

met d'ar menajoù ec'h aemp da gas... da gas ar vuoc'h d'ar c'hole

[mɛd da me'nɑ:ʒo hɛm də gɑs də gɑs vyh də 'hwɛ:le]

mais nous allions dans les fermes pour envoyer... pour envoyer la vache au taureau [se faire inséminer]

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

goude e veze saout mat, e veze laket ur c'hole mat dezhe

[‘gu:de viʒe zɔwd mɑ:d viʒe 'lɑkə 'hwɛ:le mɑ:t tɛ:]

après il y avait de bonnes vaches qu'on accouplait avec un bon taureau

Roje Dollo, 1932, Bear (dastumet gant Tangi)

kas ar vuoc'h d'ar c'hole

[kɑz vyχ tə ’χwɛ:le]

envoyer la vache au taureau [pour la saillie]

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

homañ zo roz-kole

['homɑ̃ zo rɔs'kwɛ:le]

celle-ci est en chaleur

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

reuz-kole

[rœs'kwɛ:le]

en chaleur [vache]

Klaod Gwilhou, 1931, Bear (dastumet gant Tangi)

Ar vuoc'h zo lourd.

Vuc'h zo lour-d.

[vyx zo luʁd]

La vache attend un petit.

Ifig Bihan, 1915, Bear (dastumet gant Julien)

Mont da kole

mon-n de wélé

[mõn də wele]

amener la vache au taureau

(dastumet gant Julien)

kole ar Roc'h

kwélé roc'h

[kwele ʁox]

le taureau de la Roche [désigne l'inséminateur]

Yves Pichouron, 1926, Bear (dastumet gant Julien)

hag e oa ur wech e oan o vont evel-se ha ma zad o lâret din... hag eu... hag eu... hag eu... hag eu... ar vuoc'h a oa oc'h esa goull ar c'hole, mallozh ma doue ! hag ar vuoc'h o lampat war ma skoazioù, mallozh ma doue ! hola hola hola hola !

[a wa veʃ wɑ̃n vɔ̃n vi’se a mə zɑ:d lɑ:ʁ dĩ ag ə ag ə ag ə ag ə vyx wa ’hɛsa hul ’hwɛ:le ˌmaləzma’du:e ag ə vyx ’lɑ̃mpə waʁ mə ’skwɑjo ˌmaləzma’du:e hola hola hola hola]

et il y avait eu une fois, que j'allais comme ça, et mon père de me dire... et euh... et euh... et euh... et euh... la vache essayer de demander le taureau, malédiction de dieu ! et la vache de sauter sur mes épaules, malédiction de dieu ! hola hola hola

Michel Talgen, 1951, Bear (dastumet gant Tangi)

kazi, ar menajoù bras kwa 'daint un tamm lañs war ar reoù all kwa hag e vije ur c'hole, e vije kaset ar vuoc'h d'ar c'hole ha mat eu...

['kɑ:he me'nɑ:ʒo bɹɑ:z kwa dœɲ tɑ̃m lɑ̃:z waɹ ɹew al kwa a viʒe 'hwɛ:le viʒe 'kɑsə vyx tə 'hwɛ:le a mɑ:d ə]

quasiment, les grandes fermes quoi avaient de l'avance quoi sur les autres et il y avait un taureau, on envoyait la vache au taureau et c'est tout euh...

Lusieñ Minous, 1926, Bear (dastumet gant Tangi)

oa ket bras bras, e-kichen ar Roc'h Huon neuze ti Jagin, eu... aze e oa saout, pezhioù saout ha koleed ha... hag ec'h arrie an dud da degas o buoc'h d'ar c'hole aze, ya ! sell aze hañ !

[ˌwɑ kə ˈbɹɑˑz ˌbɹɑˑz - ˌkiʃən ˌɹɔˈxyˑɔ̃n ˌnœhe̞ ti ˈʒɑːgin - ə - ˌɑhe̞ wa ˈzo̞wt - ˌpeˑʒo ˈzo̞wd a kwɛˈleˑət a - a ˌhɑje ˈndyt tə ˌde̞s o ˈbyx tə ˈhwɛːle ˌɑhe̞ - ˌjɑ - sɛl ˌɑhe̞ ɑ̃]

ce n'était pas très grand, en comparaison de ar Roc'h Huon alors chez Jaguin, euh... là il y avait des vaches, de grosses vaches et des taureaux et... et les gens venaient amener leur vache au taureau là, oui ! voilà hein !

Bear-Gwenezhan

Simona ar Bilhon, 1936, Bear (dastumet gant Tangi)